Limburgiana

[p. 60]

VI.
Een Taalstudie.

Hendrik van Heusden, de nieuw benoemde ontvanger der directe belastingen in Roosdaal, heeft zijn intrek genomen in het huis van zijn voorganger Kamps.

Hartelijk heeft deze den jongen collega en opvolger welkom geheeten.

Hij heeft hem de Roosdalers geschetst als gemoedelijke, vroolijke, prettige menschen, die hem nooit euvel hebben geduid zijn ‘waarschuwingen,’ noch zijn ‘aanmaningen’; blijde, opgewekt, als zij hun aan den Staat verschuldigde penningen betaalden; nog blijder, nog opgewekter, wanneer zij dezen niet betaalden, een zeer dikwijls voorkomend geva.

En dan z'n oude huishoudster, 'n juweel van 'n mensch, een prachtexemplaar, altijd vol

[p. 61]

zorgen, vol oplettendheden; niets was haar te veel, geen arbeid, geen moeite, als mijnheer maar tevreden was - neen, een tweede, zooals zijn Berbke, bestond er op de geheele wereld niet - en koken als ze kon, lekkere schoteltjes voor je klaar maken, daar stond je verstand eenvoudig van stil, gewone smulpartijen, Lucullus-maaltijden, en voor een schijntje, bijna voor niks.

In het begin zou hij misschien wel eenigen last hebben met haar te verstaan, ze sprak niets anders dan het Roosdaalsch, een raar taaltje, een mengelmoes van voor elken vreemdeling onverstaanbare klanken. 't Was misschien haar eenig gebrek, een tekortkoming, die zij gemeen had met vele oude Roosdalers; maar dat was geen bezwaar, dat gewent wel, want al is het in den aanvang een beetje moeielijk, je krijgt er later zelf pleizier in om het te leeren, enfin, hij zou dat zelf wel allemaal ondervinden.

Een recht gezellig maal door den vertrekkenden ontvanger den nieuw gekomene aangeboden, waarbij Berbke op onbekrompen wijze haar talent in culinaire kunst aan den dag heeft gelegd.

Een hartelijk afscheid, waarin de heer Kamps de oude meid in de bescherming van zijn jongen

[p. 62]

collega, den ambtgenoot, in de goede verzorging van Berbke heeft aanbevolen.

Den volgenden morgen, een bescheiden kloppen op de deur.

‘Binnen.’

‘Daag menier.’

‘Daag Berbke. - Hè je ziet wat bleek, Berbke, zeker uit verdriet, dat meneer Kamps vertrokken is.’

‘'t Waor effectief ene gooie schelm, niks geine ‘poujeux.’

‘Wat is ene poujeux?’

‘Ene poujeux dat is ene chagrijnige fiemeleer, ene gierebas, nè dat waor er neet; altied monter en kwiek, geine bedpungel¹⁾ en ouch ene royale mins, good veur de erme ouch.’

‘En je beeft Berbke!’

‘Nein, menier, dat is mer ene ‘schiveraoij’;²⁾ en aprepos, ich kom ins huure, menier, waat geer van middag wilt eten; ich höb wel al zoe get geprakkezeerd, mè ich wouw toch iers weite of het nao eure zin is.’

't Valt hem mee; hij verstaat alles wat ze zegt.

‘Nou, Berbke, laat maar eens hooren wat je al zoo hebt.’

1) Luiaard.

2) Huivering.

[p. 63]

‘Iers e ‘teleur’ sop mit get ‘kekechosereiën’¹⁾ d'rin, dan de ramenanten²⁾ van de ‘zeutsels,’³⁾ van gisteren, dan vleis mit unnensaus⁴⁾ en es greunte ‘sorel’⁵⁾ of ‘schellek’⁶⁾ en veur ‘get tou’ e ‘tarte-pomme’ mit get ‘kronselen’⁷⁾ en ‘wiemeren,’⁸⁾ of es geer et prefereert, e paar ‘applekouwen’⁹⁾ of ‘peezen,’¹⁰⁾ of wilt geer ms e paar ‘karakollen’¹¹⁾ preuven; 't is noe jus d'n tied d'r veur; menier Kamps wao d'r gek op; dè hauw ze in Holland nog noets gegeten, geer zeker ouch neet?

‘Kakarrolle,’ neen Berbke, dat heb ik nog nooit gegeten, maar al dat andere zoodje, wat je daar opnoemt, ook niet, behalve die ‘kouwe appelen.’

‘Geer meint zeker appelekouwen?’

‘Is dat dan wat anders?’

‘Jao, menier, in e appel zit een ‘kitsch’¹²⁾ en in e ‘appelekouw’ e ‘kèr’:¹³⁾ een appel is roed en e appelekouw geel en greuit tegen de moer.

‘O, is dat dan soms een abrikoos?’

‘Jaot menier, justement, dat höb ich eure vrund och wel ins huure zekke.

1) Quelques choses, worteltjes, groentebladeren enz.

2) Klieken.

3) Zwezerikken.

4) Uiensaus.

5) Zuring.

6) Raapstelen.

7) Kruis-bessen.

8) Aalbessen.

9) Abrikozen.

10) Perziken.

11) Soort slakken.

12) Klokkenhuis.

13) Pit.

[p. 64]

‘Dus abrikoos wordt in het Roosdaalsch appelekouw?’

‘Justement, menier.’

‘Dan zal framboos wel ‘flambouw’ heeten.’

‘Nein menier, dat hèt hei flamboos.’

‘Waarom?’

‘Jè menier, dat weit ich neet, ich höb et Roosdaalsch neet oetgevonje, mè geer höbt mich nog neet gezag, waat geer wilt höbbe veur eure diné.’

‘Ik weet het niet, Berbke, waarachtig ik weet het niet; schep maar op teleur met keke... keke...’

‘Kekechosereiën, menier.’

‘Goed, best, kekechosereiën en de ramenassen van het vleesch en het ‘gettou.’

‘Get tou,’ menier, dat is neet veur te ete, dat wil zooveul zekke es e bitteke lekkers of get fruit.’

‘Oh, dat noemen wij in het Hollandsch ‘dessert.’

‘O jè, dat höb ich menier Kamps ouch wel huure zekke.’

‘Wilt geer d'r misschien e paar ‘ringelaote’ bij, die kin ich ouch kriegen, en ze zien noe nog good, d'r zitten nog gein aomzeike¹⁾ op en

1) Mieren.

[p. 65]

de annike¹⁾ zien er ouch nog neet aongewees.’

‘Ik weet het niet, Berbke, ik weet niet wat het is.’

‘Van die greun ron proeme.’

‘O, je bedoelt zeker ‘reine Claude,’ zooals wij dat in 't Hollandsch zeggen; ga je gang maar, Berbke, schep maar op, als het op tafel staat zal ik het wel zien.

‘En dan veur eure soupé, menier, wilt geer dao veur e ‘stumpke’²⁾ höbbe of höbt geer liever get‘huitkies’³⁾ of ‘perskop’⁴⁾ mit get beerslemp⁵⁾?

‘Berbke, in 's Hemelsnaam, schep maar op, schep maar op je ‘stumke’ of je ‘peerdskop.’⁶⁾

‘Perskop,’ menier, ‘perskop,’ neet peerdskop.... peerdskop, ich zou neet gèr.

‘Berbke schep op, schep maar op; 't kan me niet schelen wat, maar schep op en laat mij met rust,’ terwijl de arme van Heusden met groote stappen het vertrek heen en weer loopt, de handen in wanhopig gebaar aan de slapen.

‘Mè, menier, maakt uch toch neet zoe nerveus, anders krijgt geer nog de ‘bubbelezenis,’⁷⁾ geer bubbelt noe al.

1) Kraaien.

2) Leverworst.

3) Hoofdkaas

4) Geperst vleesch.

5) Bierpap.

6) Paardekop.

7) Beving.

[p. 66]

Berbke, je maakt mij gek; zet alles maar op tafel, heb ik je nu al tienmaal gezegd: ik zal wel zien wat het is als ik het voor mij heb: je kriemelen en je wronselen en je perskop en je bubbelezenis!

Hoofdschuddend, mummelprevelend, dat deze menier toch lang neet zoe affabel waor es de veurige, dat ze neet begreep, wie ze oets mit dezen ‘azien-zeiker’¹⁾ zou veerdig komme, verlaat zij de kamer.

Een poosje later weer een deurgeklop.

Een onwillekeurige schrik in hem; wat zou ze nu weer voor abracadabra te vertellen hebben? De Hemel zij dank, zij is het niet, een oude man, die binnentreedt.

‘Daag menier den ontvanger.’

‘Dag; wat is er van je dienst?’

‘Ich bin de schrienewérker, menier.’

‘Zoo - zeg eens: spreek jij ook Hollandsch?’

‘Nein menier; ich bin noets in Holland gewès; ik spreek allein Roosdaalsch en ouch get Fransch, det ich in Luik höb gelierd, woe ich gewirk höb e paar jaor.’

‘En - wat kom je eigenlijk doen?’

1) Onaangenaam mensch.

[p. 67]

‘Of ich eure ‘zedeleer’ maag höbbe?’

‘M'n zedeleer - wat heb je met mijn zedeleer te maken?’

‘Jè, ich dink, dat et zal zien um em te repareere, dat Berbke mich heet laote roope; die heet mich gezag, dat de mot d'r in zaot en dat dee em gaus hauw ‘vertramponeerd.’¹⁾

‘De mot in mijn zedeleer? Is Berbke gek.... en wat zou die er mee gedaan hebben, vertramp....

‘Vertramponeerd, menier.’

‘Wat is dat voor koeterwaalsch... wat beteekent dat?’

‘Ich presumeer, dat heer d'r ‘looker’²⁾ in zal gebeten höbbe.’

‘Looker gebeten.... looker in mijn zedeleer; de duivel mag daaruit wijs worden.’

‘'t Is misschien zoe erg neet: 't zulle mer ‘leukskes’³⁾ zien.’

‘Geen ‘looker’ maar ‘leukskes’ en dat is, de Hemel zij mij genadig, een taal, die ze in Holland spreken!’

‘Menier, ich geluif, dat ich em dao al zien stoon.’

‘Wat zie je staan?’

1) Bedorven.

2) Gaten.

3) Gaatjes.

[p. 68]

‘Eur zedeleer.’

‘Ik ben benieuwd die ook eens te mogen aanschouwen.’

‘Hei, dat is em zeker, menier?’

‘Maar kerel, dat is een ‘fauteuil.’

‘Oh, hèt dat in het Hollandsch ene fauteuil, casueel, pront wie in het fransch, en zeet geer hei de looker en de leukskes; er is effectief gans vertramponeerd.’

‘Je bedoelt zeker ‘geruineerd?’

‘Geruineerd’ oh zoe, hêt dat zoe in het Hollands? 't Heet wel weere bitteke van het fransch weeg; ich zeen dat de ruk ouch neet mie good is: ich zal em mitein ouch mer get boereere¹⁾ en het hout beitse²⁾.

‘Ga je gang maar.’

‘Vindt geer et good, menier, noe ich toch hei bin, dat ich mitein mer de ‘blafetures’ en de ‘kenkee’ ophang?’

‘Wat wil je ophangen?’

‘De blafetures.’

‘Is dat een hond?’

‘Nein, menier, dat zien die dinger, die dao in d'n hook stoon.’

1) Opvullen.

2) Zwart maken.

[p. 69]

‘Oh, noemen jelui dat ‘blafetures, wat een taal, wat een taal!’

‘Wie neumt geer dat dan, menier?’

‘Dat noemt men bij ons ‘de blinden.’

‘O zoe, ‘blinden,’ dat heet ten minste geine fransche klank; jummig menier, dao zeen ich, dat mich e klein malheur is gepasseerd, 'n keurdsje is kapot gegange, mè dat is gemekelik te repareere: höbt geer casueel neet e stukske touw?’

‘Neen, dat heb ik toevallig nog niet in huis.’

‘Oh, da's niks, gèft mich dan mer eene ‘rijgstartel’ dao geit et ouch mèt.’

‘Eene wat, nu alweer?’

‘Eene rijgstartel.’

‘Eene rijgstartel, ene rijgstartel, 't is om razend te worden met al die gekke woorden.’

‘Ich geluif, dat menier mich neet versteit.’

‘Zoo, geloofje dat?Ik maak je mijn compliment, mijn vriend, je bent vlug van begrip.’

‘Ich mein zoe gèt menier,’ terwijl de oude timmerman hem den schoenveter aanwijst.

‘Zeg eens, weet jij ook of er een dictionnaire van jelui taal bestaat?’

‘Nein menier, dat höbbe veer neet nuudig; dat liere veer allemaol zoe gans allein van zelvers.’

[p. 70]

‘Jelui bent knap, hoor, dat moet men jelui nageven, maar daar was nog iets, wat je wou ophangen. Wat was dat ook alweer?’

‘De ‘kenkee’¹⁾ menier.’

‘En waar moet die hangen, die kenkee?’

‘Dao aon de ‘poetrel.’²⁾

‘Aan de ‘poetrel?’

‘Jao, daobove eur taofel.’

‘Oh, aan het ‘plafond’; neen, dat is de plaats voor de ‘lustre.’

‘Alweer pront hetzelde es in 't fransch, plafond, lustre; ich geluif, dat ich dat Hollandsch gauw zou liere.’

‘Kerel, ik wou dat je het al kon; hang nu maar op je rijgstartel aan de poetrel en de blafetures aan de kenkee.’

‘Nein, menier, geer verdaolt³⁾ uch; ich moot ene rijgstartel höbbe veur het keurdsje vas te make van de blafetures.’

‘Goed, goed, ik zal er je een gaan halen.’

En terwijl de heer van Heusden voor een oogenblik de kamer heeft verlaten, lispelt de oude Roosdaler: ‘wat zien die Holländers toch stom lui; de moos ze alles expliceere.’

1) Hanglamp.

2) Balk.

3) Vergist.

[p. 71]

‘Hier vriend,’ na korte poos, ‘hier heb je zoo'n ding; dat noemen wij ‘veter.’

‘Veter, veter, waat e gek woord, menier.’

‘Zoo, vindt jij dat zoo'n gek woord; rijgstartel vindt je zeker beter hè?’

‘Jao natuurlik, de rijgs d'r toch mèt.

‘'t Is goed hoor, ga jij nu maar de blafetures ophangen.’

‘Tot eure deens, menier.’

Een lange wijle 't gehamer en geklop buiten het venster, toen plots weer de stem van den schrijnwerker:

‘Zekt, menier.’

‘Wat is er nu weer?’

‘Geer maagt wel is nao de ‘kaanjel’¹⁾ laote kieke: die lik gans oeterein:²⁾ es er van daog of mörge 'n ‘schoer’ kump, dan zeet geer gekuld, dan lup de ganse neere uch onder.’

‘Wel allemachtig! wat is dat nu weer allemaal, ik begrijp geen stom woord van al wat je kletst: naar wat moet ik laten kijken?’

‘Nao de kaanjel.’

‘Wat is dat?’

‘Dat ding, dat lup es et regent.’

1) Goot.

2) Uit elkander.

[p. 72]

‘Een ding, dat loopt als het regent; 't is precies of je me raadseltjes wilt opgeven. Wijs het mij eens.’

‘Hei, menier.’

‘Oh, de dakgoot, en wat is daarmee gebeurd?’

‘Er lik oeterein.’

‘Zoo likt die, en wat is dat ‘oeterdein’ wat hij likt?’

‘Dat wil zooveul zekke es dat er kapot is.’

‘Oh....en wat zeg je nog meer: dat ich gekuld zou zijn als er ‘wat’ kwam.’

‘En schoer.’

‘Wat is dat?’

‘Geer wèt wel, es het zoe ‘hel’¹⁾ regent.’

‘Als het in de hel regent? Wat heb ik daarmee te maken, of zie je mij soms voor een duivel aan?

‘Mè menier, wie kint geer noe zoe get van mich dinke; geer zeet toch geine badraof²⁾ al maakt geer e bitteke ambras³⁾? Ich vind uch ene gans vrundelike mins, en ich höb ouch neet gesproke van ‘in de hel’, mè van ‘hel’; geer wit wel es et zoe van die gans dikke droppels regent, zoe es ‘huiven’ of ‘marbels’ of ‘kanneklitsen.’⁴⁾

1) Hard.

2) Gemeene kerel.

3) Lawaai.

4) Verschillende soorten knikkers.

[p. 73]

‘Jongen, jongen, dat wordt mij te geleerd; voor vandaag heb ik er genoeg van; ga jij nu maar met je werk voort, en als je met ophangen klaar bent, vraag dan even aan Berbke naar een paar reparaties, die ik nog gaarne vóór Zondag in het ‘salon’ en in den ‘corridor’ gedaan had, en neem dan meteen de ‘jardinière’ mee, die in de ‘vestibule’ staat.

‘Mè menier, ich zou neet geer - dat wief mitnumme, die knaktuut, en wat zou m'n vrouw wel daovan zekke? Dee zou mich 'n allegaasie¹⁾ en beheij²⁾ make van de andere wereld; ich bin geine baallenger.’³⁾

‘Over wien heb je het toch?’

‘Wel, euver de vrouw van den hoveneer, die geer mich zagt, dat ich oet de vestibule moot mitnumme.’

‘Ik heb over geen vrouw gesproken, ik bedoel dat ding, waarin die bloemen staan.’

‘Oh, geer meint de blommetaofel; jè wis ich dat me⁴⁾ dat in het Hollandsch ene ‘jardinière’ numpt.’

‘Onthoud dat dan.’

En de timmerman verwijdert zich, in zich zelven

1) Spektakel.

2) Lawaai.

3) Twistzoeker.

4) Men.

[p. 74]

mompelend: ‘'n raar taol, dat Hollandsch, mèt niks anders es fransche weurd er in.’

* _* *

Rustig zit de jeugdige Staatsambtenaar voor de met stapels papieren en gedrukte formulieren bedekte tafel; hij zal heden zijn nieuwen werkkring inwijden, zijn eersten zittingsdag.

Het zal hem hier niet zoo moeielijk vallen de menschen te verstaan; zij hebben slechts te betalen wat op hun biljetten staat en dat kan hij lezen; hij zal derhalve slechts hebben te tellen en te teekenen.

* _* *

Een oud vrouwtje de eerste.

‘Daag menier de ontvänger.’

‘Dag.’

‘Menier, 't spit mich uch te moote zekke, dat ich uch neet kin betaole veur wat eure veurgänger mich heet opgeschreeve: ich höb al m'n ‘tirteie’¹⁾ rok en m'n ‘kazevekske’²⁾ en m'n nuije ‘scholk’³⁾ moote verkoupe um aon get geld te komme, mè ich höb toch neet mie bieein könne kriege es ach wullempkes en twelf

1) Wollen gestreepte

2) Jakje.

3) Nieuwe boezelaar.

[p. 75]

‘knepkes’ en dat kom ich uch noe bringe.’

‘Wat kom je me brengen, vrouwtje, ‘wullemp-kes en knepkes, als ik goed verstaan heb.’

‘Justement, menier.’

‘Laat maar eens zien wat dat is, want begrijpen doe ik het niet.’

‘Hei menier’, terwijl zij de geldstukken in lange rij voor hem legt: ‘dat zien de wullempkes en dat de knepkes.’

‘Oh, een kwartje, heet dat hier e wullempke?’

‘Jao, menier.’

‘Dat andere geld kan ik niet gebruiken; dat is vreemde munt; je moet met Hollandsch geld betalen.’

‘Dat höb ich neet.’

‘'t Is buitendien ook niet genoeg; je bent aangeslagen voor zeven gulden twintig cent.’

‘Dat weit ich wel, menier, en veer höbbe ouch altied pront op tied betaold, mè sinds m'n maan bij ‘Sleevenier’ is, kin ich et neet mie opbringe.’

‘Wel vrouwtje, als je man bij dien mijnheer ‘Sleevenier’ nietgenoeg verdient, laat hem dan weggaan.’

‘Weggoon, menier, weggoon, geer wèt toch pront eve good wie ich, dat Sleevenier niemand liet weggoon, die er ins bij zich heet genomme.’

[p. 76]

Zou hij in de gevangenis zitten, peinst de heer van Heusden, zonder deze vraag tot haar te durven richten.

‘En.... moet hij daar lang blijven?’

‘Altied, menier, altied,’ met trillende verontwaardiging.

‘Levenslang derhalve, arme vrouw.’

‘En ich vind het gaar neet schoen van uch,’ toornt zij voort in ratelenden vloed, dat geer zoe mit ooze hêlige religie durft spotten; dat heij ich van uch neet gedach.’

‘Spotten met je religie! ik denk er niet aan, vrouwtje, maar ik bgrijp je niet; zeg mij dan tenminste duidelijk waar je man is; ik heb nooit gehoord van dien mijnheer ‘Sleevenier’.

‘Höbt geer noets van ‘Sleevenier’ gehuurd,’ terwijl zij wijd opent de groote schrikvolle angstoogen, de bevende handen in elkaar strengelt, ‘ich wis neet, dat er zulke ketters bestonge.’

‘Maar verklaar mij dan toch in 's Hemelsnaam waar je man is, vrouwtje.’

‘Miene maan is in den Hiemel, er is doed es geer dat dan beter verstaot.’

‘O zoo’ en een vaag begrijpen, dat ‘Sleevenier’ eenzelvig is met ‘Onzen Lieven Heer,’ ‘neem

[p. 77]

mij niet kwalijk, vrouwtje, maar heusch ik verstond je niet; ga nu maar heen; je zult later wel nader van mij hooren.’

De volgende: een klein onooglijk boertje met gelen, door de zon verbranden flaphoed op het sluike, sprieterige haar; een witblauwig verschoten, gerafelde kiel om de hoekige schouders; de voeten in vuil bemodderde klompen.

‘Daag menier de ontvänger.’

‘Dag.’

‘Menier ich kin neet alles betaole; 't is slech gegoon dit jaor mit het ‘getreide’¹⁾ wie geer wet.

‘Neen, ik weet niet wat dat is: het ‘getreide’, dus evenmin dat het er slecht mee is gegaan, ik meen alleen verstaan te hebben, dat je niet alles kunt betalen.’

‘Justement, menier.’

‘Hoeveel kun je dan betalen?’

‘Je menier, ich höb allein zes ‘krentjes²⁾ en 'n kahot’ es geer mich woudt permitteeren het euverige te betaole mit e paar ‘viedel’ eier, dat deeg de hier Kamps ouch wel zoe mit mich.’

‘Wat is dat een ‘krentje’ en een ‘kahot?’³⁾

‘Dit menier.’

1) Graanvruchten.

2) Halve marken.

3) Rol van vijftig centen.

[p. 78]

‘Da's 'n halve mark: je moet met Hollandsch geld hier betalen; ik mag geen vreemde specie aannemen, die vijftig cent zijn goed en.... met wat voor soort eieren wou je mij voldoen?’

‘Soort’, ‘soort’, ich höb van gei soort gesproken.’

‘Wat zei jed an van vied....vied....eieren?’

‘E paar viedel.’

‘Wat is dat een ‘viedel’?

‘Dat is zoeveul es zes en twintig.’

‘Zoo....zes en twintig is dat ‘viedel’ en.... wat is dan zeven en twintig?’

‘Ouch zeven en twintig, menier.’

‘Wel potdorie, wordt daar nu eens wijs uit’, terwijl driftig de vuist bonkt op tafel.

Een geruime poos een doodstilte.

Toen weer het boertje met angstig benepen stem: ‘wie is et, menier, mit de eier?’

‘Spreek er maar eens met Berbke over, maar laat mij nu in 's Hemelsnaam met rust.’

‘Good menier, dag menier den ontvänger, dank uch wel.’

‘Dag’ kort, stroef.

Na dezen een jonge vrouw met weemoedigen lippentrek, met roode plekken om de traan volle oogen.

[p. 79]

‘Menier,’ hakkelend-stootend: ‘ich schaom mich zoe, mè....mè’....de stem weigert.

‘Nu, wat is er, vrouwtje?’

‘Och menier, veer höbbe altied pront op tied betaold; geer kint et aon eure veurganger vraoge, mè.... mè noe is 't us onmeugelik: mène erme maan lik op Calvarieberg.’¹⁾

‘Dat is niet naast de deur.’

‘Oh, geer höbt et alzoe al gehuurd, dat de erme schelm onder de deur is gekomme?’

‘D'r onder....onder een deur?’

‘Jaot menier; ich zal uch ins vertelle wie dat gekomme is: uns Jeängske, ene bobber²⁾ van e keend, waor mit z'ne kokkerel en smik³⁾ aon 't speule veur de poort, toe op ins de deur van ooze naober⁴⁾ op em aofkaom, de kop veuroet, mit ouge es gluientige aomere.⁵⁾

Ich dach, dat ich e beschlaag⁶⁾ zou kriege van de schrik; ich veulde m'n bein neet mie onder mich; gelukkig stong Dorus, m'n maan, anders ene bussel⁷⁾ van ene mins, pront ne mich; ik keekde⁸⁾: Dorus zuug, zuug,’⁹⁾ anders kos ich niks zekke; dè bedach zich neet lang;

1) Hospitaal te Maastricht.

2) Dik.

3) Drijftol en zweep.

4) Buurman.

5) Houtskool.

6) Beroerte.

7) Goedig.

8) Schreeuwde.

9) Kijk.

[p. 80]

de leep wat er loupe kos nao Jeängske tou: 't beukte¹⁾ van den angs 't erme keend.

Koelik²⁾ hauw de deur heum, miene Dorus wit geer, in de gate gekrege of er dreijde zich sebiet um, kwatschte dè tege de grond en toe heet mich de vermaledeide prei heum mit z'n puuj³⁾ op z'n vot⁴⁾ getramp⁵⁾ en mit z'n horens twie looker in z'n batzen gestoeten.’

‘Wat zeg je, vrouwtje, wat heeft een deur geloope en gestoken met z'n horens? Looker, dat zijn immers gaten, niet waar?’ Hij herinnert zich dat woord nog uit zijn gesprek met den timmerman over zijn zedeleer.

‘Jao menier, dat zal wel zoe zien.’

‘En gestoken in z'n.... in z'n.... in wat ook weer?’

‘In z'n batzen, hei menier,’ terwijl zij de beide handen legt op de dijen.

‘Hebben de deuren dan hier horens?’

‘Mè, wie höb ich et noe mit uch, menier; dat heet toch eedere deur.’

‘Maar deze dan toch niet,’ wijzend naar den uitgang van het vertrek.

‘Ich mein ouch zoe'n deur neet; ich mein -

1) Schreeuwde.

2) Nauwelijks.

3) Pooten.

4) Achterste.

5) Getrapt.

[p. 81]

jè, wie zal ich uch dat noe expliceeren - ich mein: de maan van de kooi.’

‘De maan van de kooi?’ in niet begrijpend herhalen.

‘De vader van et kaaf, es geer dat dan beter verstaot.’

‘De maan van de kooi.... de vader van et kaaf: och hemel, bedoel je soms een stier?’

Justement, menier, justement, ‘stier,’ dat zag lès dè viekoupman oet et Pruusens ouch.’

‘'t Is kras; de Duitsche taal moet de tolk zijn om twee Nederlanders elkaar te doen begrijpen.

Goed, vrouwtje, kom dan maar terug, als je het geld hebt.’

Dat houdt hij nooit uit, nooit van z'n leven -wat een taal, wat een taal!

De jonge van Heusden héeft het uitgehouden, juist zooals zijn collega hem heeft voorspeld.

Hij bewondert, verafgoodt zijn Berbke; hij smult van de door haar toebereide gerechten met de voor hem zoo barbaarsche namen; hij is vroolijk, opgewekt, te midden der immer zich blij voelende bevolking; een vriendelijke glimlach steeds tegen de lieftallige, hem gemoedelijk toe-

[p. 82]

knikkende schoonen; hij verstaat reeds een weinig het Roosdaalsch dialekt; hij heeft zelfs al de beteekenis van ‘punen’¹⁾ leeren begrijpen.

1) Zoenen.