| |
| |
| |
Annah.
| |
| |
VII
Annah.
Terwyl Norbrecht, in drift verslonden, zoo vuriglyk de spaensche freule om wederliefde bad, genoot zyn oude vader de stille vreugd van het huisselyk geluk. By Annah van Fellenberch neêrgezeten, liet hy met ouderlyken wellust zynen blik op het blonde meisje rusten, want hy beminde haer tederlyk, niet alleen als het kind zyner vervolgde stamgenoten, als het slagtoffer zyner eigene geloofbelydenis en staetkundige gevoelens, maer ook nog als de bruid zyns zoons, en hy gaf haer op voorhand den naem
| |
| |
van dochter. De groep door beide gevormd was een dier stille en eenvoudige tafereelen die zoo ras en zoo diep het harte des aenschouwers raken, om dat zy, zonder opschik, de zuivere uitdrukking van genoegen en van kalmte zyn.
Het meisje scheen in zachte droomeryen weggezonken en sloeg weinig aendacht op eenen witten hazewind, welks kop op hare knien rustte, terwyl zyn oog eene streeling van hare poezelige hand scheen aftebedelen. Op de fyne en lieflyke trekken van Annah was het zichtbaer dat sinds lang alle angst, alle achterdocht haer ontvloden waren, en dat zy geene der droevige gewaerwordingen, die zy in het steekspel had ondergaen, in haer hart bewaerd had. Hoe was het anders mogelyk? men vergeet zoo ligt te vyftien jaer, men is zoo geloovig, zoo betrouwend, zoo argloos! en sedert dien ongelukkigen dag had Norbrecht haer zoo vriendelyk geweest, was hy haer zoo verliefd toegeschenen, dat zy zich waerlyk plichtig zou gedacht hebben, indien zy aen de woorden van den ouden Wesenbeke geen geloof had gegeven, en zyne uitlegging van het gedrag zynes zoons niet voor de beste, ja, voor de eenige goede gehouden had. Zy
| |
| |
droomde dan op dit oogenblik aen niets als aen hare liefde, want zy was Norbrecht uit ganscher ziele verkleefd, en meer nog dan zy het zich zelve durfde bekennen, was heur geluk aen de standvastigheid van haren bruidegom vastgehecht.
Zuiver en onnoozel als zy was, hadden hare gedachten maer eenen kring, buiten denwelken dezelve zelden heenvlogen. Om ridderspelen en luidruchtige vermaken gaf zy weinig, en nooit zou zy zich uit eigene beweging tot dezelve begeven hebben. Het ongeluk harer ouders had te vroeg haer verstand ontwikkeld, had hare inborst te ernstig gemaekt en te bezadigd om haer toe te laten zich tot de bedwongen uiterlykheden der hovesheid te plooijen, en heuren vryen geest aen de kluisters van het hooge leven te klinken. Alle hare wenschen bepaelden zich tot het reine genot van den huisselyken kring. Eens, met Norbrecht vereenigd, den ouden Wesenbeke en haren vader al heure zorg toetewyden, was haer vurigste verlangen. Welk een genoegen was het haer aen betere tyden te denken, wanneer de oorlog geëindigd, de burgertwist vergeten, ieder ongestoord en onvermomd, volgens goed- | |
| |
dunken zou mogen handelen en leven. Zy bekreunde zich weinig met natevorschen welke van beide staetspartyen regt of onregt had, welke der verschillige geloofsbelydenissen op het dwaelspoor was of het goede pad had verkozen. Hiertoe mistrouwde zy te veel de vastheid van haer oordeel en had liever blindelings het gevoelen harer bloedverwanten te volgen.
Hoe ernstig en hoe statig echter reeds hare inborst was, had toch de jonge freule alle de neigingen der kindschheid niet afgelegd. Haer geest was als haer vorm: in sommige omstandigheden trots en edel, in andere mal en ongezet. Hy die haer te voren als juffer in de zael begroet had, kon haer dikwyls eenige stonden nadien als een kind in den tuin ontmoeten; haer met den hazewind, en zoo vlug als die, door de kronkelpaden heen zien slingeren. Dit wist de grysaerd, en om de bloem van heur geluk by derzelver ontluiking niet te krenken, onderhield hy het meisje zelden dan op eene overhoofdsche wyze van de grondreden der beroerten en onlusten die haer reeds zoo duer gekost hadden en haer zoo vroegtydig het leven hadden verbitterd. In zyne samenspraken met Annah
| |
| |
verkoor meestal de oude Wesenbeke de toekomst boven het verleden en schepte hy vermaek in alle de geluksdroomen zyner dochter te deelen, hetzy hy dezelve waerlyk ook in zynen boezem onstaen voelde, hetzy hy aen het ongelukkige kind zoo veel middelen mogelyk wilde verschaffen om haer doornenpad met roozen te bestrooijen. Trouwens hy was, buiten zyne verkleefdheid aen zyne staetkundige gevoelens, een goed man, allezins gestemd om de hemelsche vreugden der vriendschap te smaken en zich door allen die hem omringden te doen beminnen. Opregt en ongeveinsd van inborst, stelde hy het uitgebreidste vertrouwen in beide zyne zonen, doch zyne voorliefde was aen Norbrecht ten deel gevallen, omdat hy meer gedwee en mee. handelbaer dan zyn broeder was. Dien avond zelf, had de oude Wesenbeke met Annah over den aerd zyner kinderen gesproken, en na eene lange poos hernam hy zyne onderbroken rede:
- Ja, myn kind, ik had niet geerne gezien dat Lauwreys my om uwe hand gevraegd had; want, schoon hy de oudste is, had ik hem die moeten weigeren. Hy is te ruw en te woest van aerd om eene vrouw gelukkig te maken. Hy,
| |
| |
heeft een goed hart, dit is zeker, en ik geloof dat, zoo hy op u verliefd had, hy u zeer verkleefd zou geweest zyn; maer dat is niet genoeg, myn kind; Lauwreys heeft weinig bevalligs, hy spreekt weinig en vertrouwt zich nooit. Hy zegt dat hy een man is, en dat zulk eene doenwyze den mannen past, en hierin kan hy gelyk hebben, doch zulk een man mag niet trouwen. In het huwelyk, myn kind, moet er langs beide zyden wat toegegeven en wat gebuigd, en daerom heb ik u mynen Norbrecht bestemd, daerom is Norbrecht uw bruidegom. Heb ik niet wel geredeneerd, Annah, en is dit ook de keus niet dien gy zoudt gedaen hebben? -
Deze vraeg bleef zonder stellig antwoord; het meisje werd schaemrood, en de grysaerd hernam:
- Maer zeg my toch eens, lieve, hoe lang heeft uw laetste twist geduerd?
- Och! niet lang, vader, gy weet toch wel dat ik niet lang kwaed kan blyven, en Norbrecht daerenboven is my zoo spoedig om vergiffenis komen bidden, en met zoo schoone woorden, dat ik hem die niet lang heb kunnen weigeren.
- Ja, dit dacht ik wel, het is zulkeen schoone
| |
| |
spreker, zulk een fleemer dat hy er ergere zou verbidden, hein?
- Wel vader, hervatte Annah, ik hoop dat hy daer nooit zyne schoone woorden toe gebruiken zal. Dit zou my ten minste niet aenstaen.
- Ha! ha! gy zyt jaloersch, kind lief; nu dit is niet erger! het is zelfs een teelten van liefde; maer zorg in Gods naem, dat gy aen dien hartstogt niet te veel het oor leent, en u om geenen ydelen schyn ontrust.
- Ik weet niet of ik jaloersch ben, vader, en nog minder of ik het te veel ben, maer regt uit ik zie niet met genoegen dat Norbrecht zoo veel aen het hof verkeert; die spaensche freule daer hy zoo lang in het steekspel mede gesproken heeft, kan ik niet verdragen. Zy heeft my zoo aerdig bekeken; het scheen of zy met my lachte en den spot dreef.
- Ja, Annah, sprak de grysaerd, en moeijelyk bedwong hy eenen zucht die uit zyne borst opwelde, ja, Annah, de tyden zyn slecht en wy moeten ons aen het noodlot onderwerpen; Norbrecht vindt zeker ook by het hof geen behagen en hy moet daer des te meer verheeren omdat zyn broêr niet wil hooren van er heen te gaen.
| |
| |
ô Myn kind, het weegt my zoo zwaer niet openhartig volgens myne overtuiging te mogen handelen; maer wat wilt gy! wy moeten ons toch voor gevaren beschutten in afwachting dat de storm voorby zy.
- Dit weet ik, vader, en daerom zal ik er niet over klagen, schoon die Spaenjaerdin wat al te vriendelyk tegen mynen neef zy; maer waerom toch wil de koning niet verdragen dat wy hier anders leven als in Spaenjen? -
De deure der zael werd plotselings geopend, een huisdienaer riep met luider stemme:
- Mynheer de graef van Mansfelt! -
En de jonker trad met hoofsche pligtbetuiging in de zael.
Hy was een hupsch jongeling van vyfentwintig jaer en bezat een aengenaem en innemend voorkomen, schoon er een zweem van spotterny te vinden was in den grimlach die zyne minste gezegden vergezelde. Hy voegde by die uiterlyke schoonheid alle de gebreken van eenen bedorven geest en een gevoelloos hart; en dit, wy moeten het bekennen, was minder aen hem zelve toetewyten dan wel aen zyne opvoeding die, zeer verwaerloosd, hem had toegelaten zyne
| |
| |
zeden op de ongeregelde levenswyze dier teugellooze tyden te vormen, en door het venyn der ongebondenheid, al wat er goeds in hem was te laten verkankeren. Hy geloofde aen niets als aen het goud, aen de magt, aen den stoffelyken wellust, en dan nog aen den roem in den kryg; want een goed krygsman was hy en een onversaegde stryder. Maer de edelmoed der mannen, de kuischheid der vrouwen, de godsdienst, de vryheid, de trouw, de vaderlandsliefde, klonken hem slechts als ydele woorden in het oor. Niet dat hy door ongeluk en tegenspoed, door onregtveerdigheid of door ontrouw aen hem bedreven, deze zaligende beeldtenissen voor zyn oog had zien verdwynen; niet dat hy door valsche wysbegeerte of lust tot onderzoek op een dwaelpad geraekt was, neen; zoo veel ernst was er in hem niet, en het lot had hem van kindsbeen af met voorspoed beladen. Zelfs had hy nooit eenen blik in zynen boezem doen dalen of zichzelve rekening over zyne eigene daden afgevergd. Het denken viel hem al te zwaer om zich niet liever met het oppervlakkige bezig te houden. En waerom toch zou hy denker geworden zyn, zou hy zich beschuldigd, veranderd en
| |
| |
gebeterd hebben, daer hy zag dat zyne makkers hem om zyne dapperheid eerbiedigden, dat de hofstoet hem om zyne heuschheid achtte en het geluk hem langs alle zyden gunstig was; terwyl hy de geleerdste en verstandigste mannen van zynen tyd gehaet, vervolgd en verbannen zag? In den beginne had hy zich met de verbonden edelen aengesloten, en het was niet uit overtuiging, of uit verkleefdheid aen den ouden vorstenstam en aen den ouden godsdienst, dat hy nu de spaensche staetsparty volgde; maer wel omdat men by dezelve zonder groot vernuft of uitstekende verdiensten, vermeerdering in rykdom en verhooging in rang verhopen kon en metterdaed verwierf; daerby viel hem het leven zoet en aengenaem by het hof van Margareta, en mogt hy daer, zonder te veel opspraek, aen zyne wilde driften bot vieren.
Zulk een man, voor wien alle middelen om een voorgesteld doel te bereiken goed waren en wettig schenen, was van Wesenbeke verpligt in zyne wooning te ontvangen om geen gevaer te loopen van kettery verdacht te worden; en van Mansfelt, sinds hy den vryen toegang tot het huis van den edelmoedigen ouderling had verkregen,
| |
| |
had geen dag laten voorby gaen zonder by hem een bezoek afteleggen. Soms had deze wel eens getracht de rede dier aenhoudendheid te gissen, doch hy was verre van al het gevaer te vermoeden dat hieruit voor hem en voor zyne huisgenoten ontstaen kon. Het fyne vrouwelyk gevoel van Annah, had haer hierin doorzichtiger gemaekt dan het ontwikkeld verstand hares ooms, en nimmer had zy sinds den dag des steekspels, den jonker zonder een bitter voorgevoel en eenen drukkenden angst kunnen aenschouwen. Om deze reden wendde zy alle middelen aen om zich nooit met hem alleen in gesprek te bevinden. Tot nu toe had zy in heure pooging geslaegd, en was het haer gelukt de inzichten des jonkers te verydelen. Ongelukkiglyk had zy met eenen al te hardnekkigen tegenstrever te doen om nooit in dien stryd overwonnen te worden, en nog dien zelfden avond moest haer eene harde beproeving te beurt vallen.
Lang reeds had het onderhoud tusschen van Wesenbeke en den jonker geduerd, en de deze maekte zich tot het heengaen veerdig, wanneer er op eens een dienstbode binnentrad om den ouderling te berigten, dat er in de voorzael een
| |
| |
vreemdeling was, die hem deed bidden om aenstonds gehoor te erlangen.
- Heeft die vreemdeling uw zynen naem niet gezegd? vroeg van Wesenbeke aen den dienaer, die antwoordde:
- Neen, Mynheer, dit heeft hy niet; maer hy heeft zich aengediend als iemand die gister nog met Uwe Edelheid gespysd heeft. -
Eene soort van angstig nadenken overwolkte eenen stond het voorhoofd des grysaerds, doch weldra sprak hy met eenen grimlach tot zynen jeugdigen gast:
- Ik voel dat ik verouder, jonker; het geheugen ontvliedt my, en nauwlyks kan ik my heden herinneren wien ik gisteren gezien of gesproken heb. Vergeef my dan zoo ik eens ga zien wie het is, en maelt dat gy u niet al te zeer verveelt in het gezelschap myner nichte.
- Dit, Mynheer, zegt gy niet in ernst, antwoordde van Mansfelt, zich meer tot de freule dan tot zynen aenspreker wendende, - er bestaet niemand, geloof ik, die zich niet gelukkig zou achten zyn leven in de tegenwoordigheid eener zoo volmaekte freule doortebrengen. -
Van Wesenbeke hernam:
| |
| |
- Nu, myn kind, gy hoort dat ik u by een gezel laet die de beleefdheid nog niet vergeten heeft en over u een zeer gunstig gedacht heeft opgevat. Maek dat hy dit niet verlieze. -
By deze woorden verliet hy het vertrek, zonder te ontwaren dat zyne arme nichte, door den schrik bevangen, in alle hare ledematen beefde. Dit nogtans was den scherpen blik van den jongen edeling niet ontgaen, maer welligt moest het zyne plannen tegenkanten daer hy handelde als of hy de onrust die zyne tegenwoordigheid aen het meisje baerde, in het minste niet vermoed had.
- Mejuffrouw, sprak hy, uw oom bedriegt zich geweldig, indien hy meent dat er op aerde een grooter geluk voor my bestaen kan dan in uwe tegenwoordigheid verdragen te worden en myn oog op uwe engellyke schoonheid te mogen laten rusten. Ik hoop dat gy toch zoo onregtveerdig jegens uwe volmaektheden en mynen smaek niet zyn zult, en dat gy sinds lang uit myne blikken al de genegenheid zult gelezen hebben, die ik u in myn harte toedraeg. Ter liefde van u alleen, heb ik geen enkelen dag laten heenvlieden zonder ten uwen huize een bezoek
| |
| |
te komen afleggen; gy beseft dus, Mejuffrouw, met welk een ongeduld ik de gelegenheid heb afgewacht om u te kunnen zeggen hoe zeer ik aen uwe volmaektheden verkleefd ben. -
Hoe klaer en duidelyk deze liefdesverklaring van Van Mansfelt ook zyn mogt, dacht Annah te mogen veinzen dezelve niet begrepen te hebben. Had het haer vrygestaen, zy had de kamer verlaten zelfs voor de jonker zyne rede geëindigd had; maer zy kende te wel de inzichten hares ooms en voelde te zeer al derzelver voorzichtigheid, om zulk iets zonder gegronde redenen te wagen. Daerom poogde zy, voor zooveel zy kon, haren afkeer en hare verslagenheid onder den schyn van onnoozelheid en onverstand te bedekken, en antwoordde:
- Indien, zoo als gy het beweert, Mynheer, myn oom jegens my onregtveerdig is, is hy het nogtans niet tot daer toe u te beletten my in zyne tegenwoordigheid te zeggen dat gy u vriendschap voor my gevoelt. Verre van daer, ik hoop hem strakjes veel genoegen te verschaffen met hem zulks aentekondigen. -
Ofschoon Annah doorgaens opregt was en aen geene huichelary gewoon, beheerschte haer op
| |
| |
dien stond op zulke wyze het gevoel van het gevaer dat zy liep, dat deze woorden door haer zoo natuerlyk en met zoo weinig een schyn van slimheid of veinzery gesproken werden, dat dezelve den loozen hoveling in twyfel bragten of ze niet waerlyk de uitdrukking harer overtuiging waren. Dit stelde hem een oogenblik in verlegenheid, doch stondig hernam hy:
- Ja, freule, dit zeker zou uwen oom geen ongenoegen baren; maer vooraleer hem het geheim mynes harten kenbaer te maken, heb ik my willen verzekeren of ik genade in uwe oogen vinden zou.
- Genade, Mynheer van Mansfelt? Wat kan dit woord in uwen mond toch beteekenen? Gy hebt my immers nooit beleedigd?
- Indien ik u ooit het minste leed had toegebragt, zou het my tot op het uer myner dood berouwen, myne freule; maer de genade welke ik my verstout heb u te vragen, is geene vergiffenis, het is veeleer eene belooning. Ik wilde weten of de prys myner verknochtheid aen u, de haet of de vriendschap zou wezen, of gy de tael verstaen hebt die ik u met myne oogen sprak, toen het byzyn van uwen oom myne tong sprakeloos
| |
| |
maekte, of uw hart aen het myne beantwoordt.
- Gy vraegt, Mynheer, of gy van mynentwege vriendschap of haet te verwachten hebt; de vrienden van mynen lieven oom zyn de myne; en ik haet niemand omdat God ons geleerd heeft aen onze grootste vyanden te vergeven.
- Gy verstaet my niet, freule, riep van Mansfelt met eenen zweem van ongeduld, of gy wilt my niet verstaen. Ik heb u nog iets gevraegd, ik heb u gevraegd of gy begrepen hadt wat ik u, by gebrek aen gelegenheid, slechts met myne blikken heb kunnen doen beseffen? -
Nu zag het arme meisje dat de veinzery haer uit den strik, waerin de overdrevene voorzichtheid hares ooms haer geworpen had, niet zou gered hebben; zy voelde dat de wulpsche hoveling te lang zynen drift had moeten bedwingen om denzelve nu den vollen teugel niet te vieren, en de angst verdubbelde in haren boezem. Er bestaen zielen, die, in de dagelyksche gevallen zonder ernst of kracht, zich in de buitengewoone omstandigheden magtig en wilvol gevoelen, en uit de overdrevenheid van het gevaer zelve haren moed tot wederstand schynen te putten. Zoo was ook de ziel van Annah geschapen. Het
| |
| |
meisje, voor eenen stond zoo gedwee en eenvoudig, herschiep zich op eenen oogwenk in eene statige vrouw, die met weerdigheid op het gezegde van Van Mansfelt antwoordde:
- Ik weet niet wat gy zeggen wilt, Mynheer; ik ken of versta geene tael dan die welke ik van myne moeder geleerd heb. -
Verre van zich door deze woorden te laten ontzetten, scheen de jonker in den trotschen toon van de freule behagen te scheppen, en zyn gelaet gaf blyk van die soort van hoogmoedige voldoening welke een halfvolwassen knaep gevoelt, wanneer hy zich ernstig door een driejarig wichtje ziet aengerand.
- Myn geluk is grooter dan ik het van myne geringe verdiensten verhopen mogt, hernam de jongeling met eene fleemende stem, daer gy de goedheid hebt my te willen bekennen dat ik ten volle verstaen ben geworden; dat myne zwygende liefde, myn droevig lyden u geraekt heeft. Ho! staer my zoo vreeslyk niet aen, myn engel! werp geenen blik van misnoegen op den slaef uwer schoonheid! Waerom zoudt gy uw gevoelen willen bedekken? waerom vruchteloos poogen die lieflyke oogjes te doen liegen, dit hel- | |
| |
dere voorhoofd te rimpelen? Uw blik spreekt onwillens de tael van uw hart, hy zegt dat gy niet teenemael onverschillig jegens my zyt gebleven, dat gy my begrepen hebt en sinds lang overtuigd zyt van myne eindelooze en brandende liefde. - Kom, freule, zy openhartig zoo als ik; gy moogt zeker wezen wan met geenen ondankbare te doen te hebben. En is myne liefde daerenboven geene vergelding weerdig? Denk toch hoe vurig ik u beminnen moet, hoe zeer ik aen uwe wenken verslaefd moet zyn, daer ik alle de verlokkingen der edelvrouwen van het hof weêrstaen kan en verachten, daer ik my zoo lang het gesprek van uwen oom bevallen laet, om my, in stille beschouwing, met het gezicht alleen uwer onvergelykelyke bekoorlykheden te verzaden! Handel gerust, myne gebiedster, en onbekommerd met uwen dienaer; het geheim uwer genade zal even veilig in myne borst als in de uwe, rusten. Ja, Annah, veins niet langer, of liever, weêrhoud niet langer op uwe lippen het woord dat in uw oog te lezen staet! Laet dit lieve voorhoofdje zich verhelderen en geef my dit poezelig handje, opdat ik er, met eenen gloeijenden zoen, den zegel onzer liefde op drukke! -
| |
| |
Als een vogeltje voor den schitterenden blik een er slange, stond de freule van Fellenberch stil en onbeweeglyk voor den oogslag van Mansfelt, en had de jonker steeds meer en meer tot haer laten naderen. Zoodanig was zy door zyne stoutheid getroffen en verblind, dat hare denkbeelden duister en verward waren geworden. De voorwerpen die haer omringden schenen haer niet langer als wezenlyke dingen toe, maer als die mistvormen welke men in de nachtlyke droomen ziet rondzweven. Zelfs de jonker vertoonde zich voor haer oog als een nevelbeeld, en zyne woorden klonken haer als een ydel en onduidelyk gedommel in het oor. Slechts zyne aenraking wekte haer uit deze bedwelming, en de drukking van Karel's zoen op hare vingers gaf haer, als een elektrische schok, op den eigen stond alle hare bewustheid terug. Eene koude huivering deed haer zenuwstel trillen en met meer dan vrouwelyke kracht, rukte zy zich uit de armen van Van Mansfelt, los. Met het zelfsbewustzyn, was het gevoel van eigenwaerde weder in haren boezem opgerezen, en zich verwyderende sprak zy, met alle de statigheid, al den trots eener beleedigde vrouw:
| |
| |
- Ik hope, Mynheer, dat ik aen eene zinbegoocheling onderworpen ben; want het zon my pynelyk zyn, overtuigd te moeten worden dat een vlaemsch edelman tot zoo verre van edelmoed en pligtgevoel zou ontbloot zyn, dat hy overmagt en geweld zou durven gebruiken om de bruid van eenen vriend te verschalken en de schande te werpen over het huis van eenen ouderling die hem immer gulhartig en gastvry geweest is.
- En waerom zou het eene zinbegoocheling zyn, hernam van Mansfelt met vleijende heuschheid, waerom zou ik my niet durven verstouten u het gevoelen dat gy my hebt ingeboezemd te doen kennen. Indien gy vry zyt my in liefde te doen ontsteken? moet ik het immers ook zyn myne minnepyn aen u te komen klagen.
- Mynheer, hervatte Annah met eenen verachtenden spotlach, ik versta niets aen alle de stelsels van liefde en vryery die gylieden hovelingen voor tydverdryf en kortswyl kunt opbouwen; by vergoeding, weet ik iets dat ik u zeggen wil opdat gy my voortaen met vrede zoudt laten en niet langer kwellen zoudt met vervolgingen die...
| |
| |
- U aengenaem zyn zullen, hoop ik, mits ik u te veel smaek en verstand toeken om eene liefde te versmaden die u door alle de edelvrouwen van het hof van Margareta zal benyden doen, en ik daerenboven te zeer aen uwe volmaektheden verkleefd, te diep door de pylen der minne gewond ben, om niet door alle middelen de genegenheid van de beminnelykste freule der wereld te bejagen.
- Ik bid u, Mynheer, onderbreek myne woorden niet, indien gy wilt hooren wat ik u verder te zeggen heb. Uwe vervolgingen zyn my hatelyk, niet omdat ik de goede hoedanigheden die gy u zelven toekent u wil betwisten, maer omdat ik mynen bruidegom uit ganscher ziele lief heb. Voor hem alleen slaet myn hart, hy alleen woont in mynen boezem en woont daer voor eeuwig. Gy hebt my, geloof ik, Mynheer, daer zoo even openhartigheid en vertrouwen gevraegd; gy ziet dat ik u rondborstig myne gevoelens doe kennen en u meer vertrouwen schenk dan uw gedrag jegens my u wettigt te verhopen. Erken dan ook myne handelwyze met grootmoedigheid, Mynheer, en spreek my nimmer van een gevoelen dat my hoont. -
| |
| |
De jonker had zich ongetwyfeld aen eene luidruchtige verdediging, aen eenen vloed van tranen en scheldwoorden verwacht; of waerlyk had hy, aen gemakkelyke zegepralen gewoon, durven hopen het meisje in zynen luim, want meer toch was het niet, met vreugde te zien deelen. Gewis had hy op de trotsche koelheid, op de waerdige van de handwyzing die hy ontmoette, niet gerekend.
By de woorden van Annah stond hy eenen oogenblik verstomd als of hem een schermmeester in het midden van eenen kampstryd, eenen nieuwen en onbekenden stoot had toegebragt. Hy kon met zyn ledig hart niet beseffen dat men van de liefde iets ernstig, iets waerdig maken kon. Doch de moeijelykheid van hetgene hy als een spel beschouwde, deed hem des te meer prys stellen op de overwinning, en besluiten tot de huichelary zynen toevlugt te nemen. Spoedig dan kwam een zweem van leedwezen zyn gelaet ontspannen.
- Freule, sprak hy, het doet my innig wee u myn gedrag en myne inzichten zoo te zien misduiden. Gy hebt my met afgrysselyke zonden beschuldigd, en ik gevoel dat ik niet alleen, ten
| |
| |
loon myner liefde, uwe onverschilligheid, maer nog uwen haet, mogelyk uwe verachting, zal wegdragen. En nogtans zy de Hemel my getuige dat ik zulks aen u in verre na niet verdiend heb. Ho! kondet gy in mynen boezem lezen, dan zoudt gy zien hoe edelmoedig ik jegens u gehandeld heb. Weet dan, freule, dat ik u sinds lang bemin, ja, uit den grond myns harten; en nogtans zou ik myne dagen in treurig stilzwygen hebben doorgebragt, zou ik mynen drift in mynen boezem versmoord hebben, indien ik tegelyk met myne liefde geen medelyden jegens u gevoeld had.
- Medelyden?
- Ja, Annah, medelyden. Denk niet dat uwe genegenheid voor uwen neef, voor mynen vriend Norbrecht, my onbekend zy gebleven. Neen, hy zelf heeft my uw geheim toevertrouwd, maer tegelyk, en dit is oorzaek van myn besluit geweest, tegelyk heeft hy my ondekt dat hy voor u niets, en alles voor eene spaensche edelvrouw, voor Susannah da Candore, gevoelde. Voor haer is het dat hy u vergeet, u versmaedt, u opoffert; aen hare knien heeft hy u afgezworen en my het regt vergund u te aenbidden. Ja, myn engel,
| |
| |
geloof my, ik ben de man niet om de bruid van eenen vriend te verschalken, om de gryze hairen van eenen vader te hoonen; maer ook ben ik de man niet om voor eene ydele droomery, de onschuld en de schoonheid die ik meer dan myn leven bemin, te verlaten en aftestaen. -
Bloedrood van verontweerdiging had de freule op van Mansfelt's rede geluisterd. Hare oogen glimden verwoed en hare lippen beweegden sprakeloos. Zelfs de jonker beefde voor hetgene hy verrigt had en wachtte angstig op een antwoord, toen op eens de oude Wesenbeke weder in de zael stapte. Dan klonk gebiedend de stemme der vrouw:
- Vader! verdedig uwen zoon tegen dezen eerloozen lasteraer! -
Van Mansfelt vatte geweldig het meisje by den arm, en mompelde op eenen helschen toon:
- Myn wreker, freule, woont onder uw eigen dak! -
Lang nog na dat de jonken verdwenen was, stonden de ouderling en het meisje, als versteend voor elkaâr.
|
|