Multatuli Encyclopedie

Jezus Sirach,

titel van één van de apocriefe boeken in het Oude Testament (2e eeuw v.Chr.), geschreven door een auteur van dezelfde naam. De titel in de Statenbijbel luidt ‘Ecclesiasticus, anders genoemd Jezus Sirach, ofte de wijsheid Jesu, des soons (van) Sirach’. Het boek bevat spreuken en levenswijsheden zoals: ‘Alle wijsheyt is van den Heere, ende is met hem in der eeuwigheyt’ en ‘In 't yver wordt het gout beproeft, en de aengename menschen in den oven der vernederinge’.

In een brief aan C. Vosmaer d.d. 3 september 1886, noemt m. Jezus Sirach en de boeken van *Spencer en *Goethe, voorbeelden van veelvuldig geciteerd werken (vw xxiii, 707). De spreuken waren inderdaad populair. In 1565 verscheen in Antwerpen de eerste druk van Ecclesiasticus (in verzen), door Jan Fruytiers (later als facsimile uitgegeven), waarna er vele volgden.

In een brief aan Funke d.d. 6 juni 1885 schrijft m. dat hij zijn idee over het nadelige effect dat kritiek heeft op de arbeid (‘Het put uit.’), onlangs aantrof in Jezus Sirach. Hij voegt hieraan toe dat de auteur ervan, ‘die ouwe wysgeer’, over het algemeen veel clichés verkondigt, zoals bijv. ‘heb de wysheid lief’ en ‘luister vooral naar goeden raad’. m. concludeert hieruit dat de auteur ‘dus ook een 'n kopieleverancier’ was, ‘M. de la Palisse tout craché [Fr. sprekend mijnheer de la *Palisse]’ (vw xxiii, p. 361-362).