Het land van de dorst

[p. 179]

Llano Estacado

En dan maar weer kilometers en kilometers over een weg die er niet beter op wordt. Waar de groote gravel-vlakten beginnen, is de woestijn over haar geheele breedte berijdbaar als een geasphalteerd plein, en is de route niet gemakkelijk te onderkennen. De steenen, waarmede hier en daar de weg betond is, zijn niet geheel en al te betrouwen, en ze zouden dat zeker niet zijn, wanneer, in geval troebelen uitbraken, de Bedouïnen er pleizier in kregen, om, als eenmaal hun revolteerende en roovende broeders over de oceaan in de Llano Estacado deden, die kleine bakens een verkeerde ligplaats te geven, en zoo het verkeer af te leiden naar een val of naar een hinderlaag.

Daarom staan er om de enkele tientallen kilometers ijzeren stellages, torens bijna, aan vier kanten van een groot bord voorzien. Het is niet te gelooven van hoe ver deze torens vanuit de woestijn te zien zijn, en men kan, koersend op deze teekens, veilig zijn weg kiezen door wat ik steeds de gravel noem, maar wat op de kaart en in het Arabisch Sérir heet.

Een grappenmaker schreef op een van de bakens, die wij passeerden, twee richting-aanduidingen onder-op de ijzeren balken die het gevaarte steunen. Een pijl wees in de richting, vanwaar wij kwamen. Italië, stond daarbij, met een uitroepteeken er achter. De pijl die dieper het land in gericht was, kreeg de kernachtige waarschuwing: de hel.

Men behoeft van deze koloniaal dus niet aan te nemen,

[p. 180]

dat hij zich met gevoelens van spijt in de richting van de kust voortbewoog.

Een dertig kilometer voorbij de tweede verkeerstoren laat het chauffeurtje de wagen langzamer loopen, dat ik hem zal verstaan boven het krakende gedonder van de motor uit.

‘Hier’, en hij duidt met de hand vaag een deel van het omringende zand, ‘hier zijn omstreeks de laatste Paschen elf inlandsche werklieden doodgevonden.’

Zij werkten aan de wegen-aanleg, en hadden verlof om in verband met een van hun feesten een paar dagen naar huis te gaan, naar Semnu, een klein gehucht, dat een dertig kilometer van Umm el Abid is gelegen. Wachten op een van de camions, die hen er zonder gevaar had kunnen brengen, wilden zij niet, nu die vrachtwagen pas over zes dagen komen zou. Zij waren in het gebied gewonnen en getogen en twijfelden er dus niet aan, of zij konden die honderd kilometer gemakkelijk en beter te voet af leggen. Zij liepen in een kring, altijd maar in een kring, dat bleek later uit het spoor dat hun steeds moedere voeten hadden gemaakt, en na twee dagen moet hun water op zijn geweest, en eerst weken later vond een patrouille wat de jakhalzen van hun lichamen hadden overgelaten.

Kleine, onaanzienlijke verhevenheden in het zand, van héél ver af al zichtbaar op de volstrekt ding-looze vlakte, waarop zelfs een versteend stuk hout al van kilometers ver de aandacht trekt.

Elf menschen met verdroogde monden en ontstoken oogen en kapotte, tot bloedpap geloopen voeten, die achter ieder heuveltje denken een bekende stip te zien, en 's morgens de schaarsche neveldruppels van de

[p. 181]

steenen likken, en dan met een Mektub op de lippen voor de laatste maal vallen en gelaten bemerken, dat ze de kracht niet meer hebben om nog eenmaal op te staan.

Ik blijf er een beetje stil van, en heb zelfs geen zin meer om te spotten, als na een twee dagen lange onderbreking de riffen-keten weer zijn guirlandes legt langs de weg....