Het land van de dorst

[p. 102]

Ontluistering

Werkelijk, zoodra een Europeaan een palm ziet, maakt zich een wenschfantasie van hem meester, die gevaarlijk is. Alle Hawaiiansongs van de laatste tien jaar, van de Rio-nights tot en met die van de hott-jazz, berooven hem van de rede, van het gezond verstand, en maken hem tot de singing fool, die in iedere verpieterde palmboom het symbool van de bevrijding en de paradijsstaat zien.

En daarom, omdat hij Rupert Brook niet heeft gelezen en de ‘Isles of Illusion’, omdat hij niet weet dat in Papeete een tram loopt en dat op de koraalriffen alle grond reeds bouwrijp is gemaakt voor modemagazijnen en vernikkelde moon-bathing etablissementen, zal ik het hem zeggen.

Hoe de Arabieren, achter hem, hem in stilte duizendmaal hebben vervloekt, en zéker niet dankbaar zijn dat zij de weg, die vroeger acht dagen kostte, thans in zes uren hebben afgelegd. Hoe de twee soldaten met hun gevaarlijke geweren alléén maar meereisden, omdat Mohamed ben Abdallah-met-de-donkere-bril in zijn bordpapieren handkoffer meer dan twee en een half millioen lire in forsche banknoten bij zich had, voor de commandanten van de forten en nederzettingen die hun kas moesten aanvullen. Want de dag van soldij en rekening was in aantocht, en de zwermen wegwerkers willen terecht hun zweetdroppels beloond zien.

Hoe de geduldig ineengeschoven tweedeklas-passagiers elkander onderling verachten en minachten op een wijze, die wij zelfs na drie maanden oorlogspropaganda

[p. 103]

niet kennen in Europa. Hoe de schoone vrouw, als ze straks de lange weg zal hebben afgelegd tusschen de plaats waar ze instapte en haar verloren dorp, dat in de rimboe ligt, zonder twijfel voor alle zekerheid door haar man met de kurbash zal worden afgetuigd, omdat er op haar reis licht een kleinigheid is voorgevallen, die een dergelijke bestraffing verdient.

Hoe al deze donkere lieden, tezamen en in vereeniging, tot het meest onsympathieke, ellendige, ondankbare en karakterlooze volk behooren, dat maar ergens op de wereld te vinden is.

Hoe al die klaprozen werkelijk niet op een groote korenoogst wijzen, en hoe de hardwerkende tuinman met die dikke artisjokken niets opschiet, omdat er veel te veel zijn, en omdat geen Europeaan er aan denkt hem een behoorlijke prijs te betalen. Hij moet schooien en bedelen, en dan zal misschien een of andere logementhouder langs de weg hem zijn groenten wel afkoopen, voor een paar centen de mand vol.

Hoe de olijven, na de subsidie van de regeering op iedere geplante boom, veel te veel zijn, en hoe de dadels het kapitaal van 15 centesimi de kilo kosten, wat ze bereikbaar maakt als kameelenvoer.

Temeer waar de beschaving hier, met trots, er op wijzen mag, dat de inlander reeds naar de blikjes begint te vragen, en hij de dadels appreciabeler vindt, wanneer ze in de distilleerderij tot bergen pulp en vaten hèl-sterke bougha gescheiden zijn.

Ziezoo, dat is genoeg geweest.

Hij ledigt zijn halve liter en wijst de waard, woordeloos, op het leege glas.

Ik heb hem hersteld, genezen, weer ingelijfd bij het

[p. 104]

leger der nuchtere moedeloozen.

Hij zal niet in zijn provinciestad vertellen dat de barakan een practischer kleedingstuk is dan het jaquet, hij zal niet op hooge toon aan de bittertafel verkondigen dat de bougha beter is dan de oude klare, hij zal weer voelen voor de christelijke positie van de vrouw, die na haar schooltijd slechts in de uiterste noodzaak met klappen dient te worden gecorrigeerd. Ik heb zijn Galapagos-filosofie in diggelen geslagen.

Ik heb weer een westerling van hem gemaakt.