Het land van de dorst

[p. 46]

Heldendood

Mocht ooit een nieuwe aardbeving Messina teisteren (en de Messineezen brachten zich tevoren op veiliger gebied onder dak), dan kan ik niet beloven er lang over te rouwen. Wat een zeldzaam ongenietbare, onaangename, kleurlooze en nietszeggende stad is dit. Haast-je rep-je in elkaar gespijkerd, nadat de Etna zijn offensief had gestaakt. En het lijkt wel of de menschen, met de nieuwe stad, evenzeer haast-je rep-je zijn opgegroeid, zoo half en ongaar zien de meesten er uit.

De eene helft is soldaat en staat op het punt te vertrekken naar de grens van Abessinië, en de andere helft verkoopt kranten, waarin over dat vertrek en over de glorie van de nog niet gebruikte wapens geschreven wordt.

Ik had zoo graag geschreven over de Primavera Siciliana, maar ik moet mijn liefde en mijn bewondering voor dit land nog wat terug houden. Want een gevoel van triestigheid en jammer maakt zich meester van wie hier het huidige leven enkele dagen meemaakt. Er gaat geen dag voorbij, of uit Napels, Syracuse, Messina, vertrekken troepen naar Italiaansch Somaliland, en geen dag ook legt zich rustig op de moede zijde, alvorens de avondbladen met ronkende koppen en kanonschot-dikke woorden dit vertrek hebben geprezen en gevierd.

De koning inspecteert de vertrekkende troepen; de Kamer in Rome eert onder gejuich de vertrekkende troepen; de Prins van Piemonte inpecteert de ver-

[p. 47]

trekkende troepen; het enthousiaste publiek, langs de haven geschaard, zingt en klapt de vertrekkende troepen toe.

En weer vraag ik me zelf af: is dan de tijd der verschrikking voor niets over ons heen gegaan? Of is de ervaring, vroeger het geprivilegieerde argument in de mond en de handen van de ouderen, thans alleen de gave en de helderheid van een denkende jeugd.

Van de jeugd, die vast vertrouwt in de mogelijkheid, met andere volken in vrede te leven, zonder dat de eer van volk en vaderland daardoor moet worden geschaad.

Met het gekleurde-plaatjes-weekblad Balilla, voor Italië's militair-georganiseerde jeugd bestemd, tot een satiriek weekblad als Marc' Aurelio toe, en de twintig geillustreerde en niet-geillustreerde week- en dagbladen, die ik hier naast de schrijfmachine heb liggen, beijvert alles en allen zich om met voor het meerendeel flauwe, vernuft- en geestelooze aardigheden de lezer het idee bij te brengen, dat Abessynië uitsluitend door menscheneters wordt bewoond. Een of andere Ras speelt daarbij dan de kannibalenhoofdrol. Niemand, zelfs dit volk van voor een deel toch op tandenstokers kauwende en met hun mes etende, en nog aan de vooravond van een beschaving staande half-Europeanen, dat ik met deze kranten zie rond loopen, heeft iets kunnen ontdekken van de wonderlijke hoogheid, de grootheid en de schier middeleeuwsche heerlijkheid, die toch aan de cultuurgevoelige beschouwer door een handvol foto's van het hof in Addis Abeba werden onthuld.

Zóó doen de stalletjes met kranten en bladen, de

[p. 48]

boekhandels die groote kaarten van Somaliland in de etalage of tegen de voorgevel hingen, de knetterende redevoeringen en de wuivende zakdoeken hun werk. Een werk dat doodelijk en duivelsch zal kunnen blijken, maar eerst wanneer het.... te laat is.

Eerst wanneer de moeders, die elkander thans langs de haven vol trots in de oogen zien, blind-geschreid het papier uit de vingers leggen, dat haar de heldendood van haar zonen meldt....