In excelsis

[p. 223]

Homobonus

AL WAT LEEFT ONDER HET WAPENSCHILD MET SCHAAR EN ELLEMAAT HEEFT WAARLIJK wel reden tot vreugde en tot inkeer. Tot vreugde, want nog heeft Martinus niet zijn mantel gedeeld omdat hij wist dat de bedelaar de winter in ging zonder overkleed, (en dat een goed officier gekleed is in zijn moed en zijn krijgsmans-eer), of Homobonus verzamelt de armen rond zich om in blijdschap met hen te delen. En tot inkeer: want Homobonus, homme bon, hij moet een echt goed mens geweest zijn om die naam te verdienen!

En aangezien hij kleermaker en lakenkoopman was, was hij dus een geduldig, nauwgezet en nederig snijder, en een eerlijk, door en door betrouwbaar, en barmhartig manufacturier.

Want al ziet men hem gewoonlijk afgebeeld met vroom en reeds aan de wereld onttogen

[p. 224]

gelaat, de schaar tegen de borst gedrukt, zó eenvoudig zal het wel niet geweest zijn.

Als kleermaker: eigenwijze, betweterige klanten die het nooit naar de zin te maken was, grote seigneurs die met vloeken en met de stok rap waren als die burger-kleermaker niet precies deed wat er van hem gevraagd werd; mensen die hun opdracht op het nippertje gaven en dan toch de grootste haast hadden.

Als manufacturier: duizend verleidingen om het met maat en kwaliteit wat minder nauw te nemen, en veel klanten die meer behoeften hadden dan geld.

En daarbij... een bazige vrouw. Dat weten wij uit een kleine geschiedenis waarin zij de kwade rol op de achtergrond speelt.

Homobonus had, behalve een winkel, ook nog gronden die hij bebouwen liet. En toen hij op een keer, in een stekende Italiaanse zomerzon, rond ging om zijn arbeiders drinken te brengen, vroeg hem een troepje landlopers hun ook uit zijn kruik wat lafenis te schenken. Maar Homobonus was al op de terugweg, en, vertelt de geschiedenis... hij vreesde de scherpe tong van zijn vrouw, wanneer hij alwéér zijn kruik zou komen vullen met de wijn die iedere dag schaarser werd. De goede man schepte dus water uit een put in zijn akkers, en schonk dit uit aan de bedelaars.

Achter zich hoorde hij hen juichen: het lauwe putwater was in heerlijke, koele wijn veranderd. Het ging Homobonus dus al niet anders dan velen van ons. De slechte betalers, de scherpe

[p. 225]

concurrentie, de lastige klanten, de nog lastiger vrouw, zij vormden het dagelijks toneel waarop hij zijn rol voor tijd en eeuwigheid speelde. Maar wanneer hij onrechtvaardig werd afgesnauwd, dan dacht hij aan de duizend vernederingen van de Heiland. Wanneer een moeder hem haar naakte kind voorhield, dan zag hij de windsels en de kribbe. En als de armen kwamen om op een afstand naar het glanzend laken te zien dat zij nimmer zouden kunnen kopen, dan dacht hij aan de lijfrok van Ons Heer. Hoe Maria daar al haar liefde en haar zoete genegenheid in mee geweven had, en dan gaf hij van zijn beste rollen stof zonder te rekenen en zonder spijt.

Homobonus had de gewoonte de Heilige Mis bij te wonen, aan de voet van het altaar geknield, de armen in kruisvorm uitgestrekt. Wereld en zaken en gewin waren dan van hem afgevallen en alleen de wondere wederkomst van zijn God en Heer was hem stof tot innig gebed en ontroerde dank.

Wanneer het Gloria weerklonk legde hij zich plat ter aarde neder, in het stof voor de troon van de Koning Dien hij zich reeds lang en volledig had toegewijd.

En, zeggen de kronieken, toen hij voor de laatste maal de kerk bezocht, merkten de gelovigen zijn dood eerst op, omdat hij bij het Evangelie niet recht ging staan...

God had Zijn trouwe knecht en rentmeester zachtjes geroepen, en een stoet van verheerlijkte armen haalde de snijder in aan de poort van

[p. 226]

het Paradijs, waar alles gekleed is in heerlijkheid.

De ‘goede man’, wiens relieken in twee kerken van Cremona rusten, moge zijn beschermelingen die juist in deze tijd zo ontelbaren rond zich zien aan wien het werk van barmhartigheid ‘de naakten kleden’ dringend moet worden verricht, de kracht geven hun werk met ijver en met eerlijke nauwgezetheid te doen. Zonder al te veel bekommernis om het geld alleen.