In excelsis

[p. 9]

Honorius

DE VROME BESCHRIJVERS VAN HONORIUS' LEVEN BEGINNEN HUN SCHILDERING GRAAG met een bruiloftsstoet. Blij-zingende klokken uit de kerktorens van zijn Frans geboortedorp, het trippelend geluid van de feestmuziek, de straatjes vol mensen in hun feestelijke spullen.

En het is dan niet Honorius die een levensgezellin gekozen heeft, maar het zijn twee bruidsparen, die, in blijde liefde tot de eenheid van het huwelijk gekomen, hem dankend de kerk verlaten.

Want het is Honorius die hen uit zijn schatten zoveel gegeven heeft dat zij konden gaan trouwen, en als zij straks op hun kleine erf zullen zijn aangeland, dan zal alles er spreken van de mildheid en de verstandige goedheid van hun vrome dorpsgenoot.

En Honorius zèlf? Hij woont sinds de dood van

[p. 10]

zijn vader met moeder alleen. Precies als zijn vader deed, trekt hij met zijn twee voetknechten en veedrijvers langs de lange, vaak o zo gevaarlijke wegen van Frankrijk, achter de ossen en de koeien aan, die hij koopt en verkoopt naar handel en overleg van hem eisen.

O, hij is rijk genoeg, en als zijn moeder hem telkens opnieuw smeekt toch bij haar te blijven, toch eindelijk op te houden met die lange reizen die haar tot eenzaamheid dwingen, dan weet die lieve vrouw zelf niet hoe moeilijk ze het hem maakt. Zeker, er is geld genoeg voor hen beiden, om met meiden en knechten onbekommerd te leven, al zou dat leven nog een heel lang en een heel kostbaar zijn. Maar Honorius heeft zich nu eenmaal tot taak gesteld de arme verloofden te helpen, en hij weet van hoe geweldige betekenis deze practische zielzorg is. Hoe hij op die manier de gemeenschap van dorp en streek sterker maakt en hoe goede, brave families burcht, tempel en kroon van de christenheid vormen.

En het is om dat heilige, zelf verkozen werk te kunnen voortzetten dat hij de tranen van zijn moeder telkens weer trotseert.

Als hij op een heldere Januari-morgen afscheid neemt van zijn moeder is het of een angstig voorgevoel haar bekruipt. Klagelijker dan anders zijn haar pogingen hem op het laatste ogenblik van de reis terug te houden. Maar op de binnenplaats staan de veedrijvers, de twee broers Gabidier, al te wachten, en Honorius heeft zich de gordel met goud reeds

[p. 11]

omgeknoopt.

Hij wijst haar dan ten slotte op de laurier die tegen de witte keukenmuur leunt. ‘U weet toch, moeder, dat vader de laurier pootte direct na mijn geboorte, en dat wij als het ware bij elkander horen? En hoe de boom geel en vaal werd, toen ik, Goddank slechts één keer in mijn leven, binnen met de koorts vocht? Laat die boom Uw troost zijn. Zolang die groen en geurig blijft kunt U gerust zijn. En heeft God me niet altijd beschermd?’

Aan de kromming van de weg ziet hij nogmaals om, en wuift zijn moeder het laatst vaarwel toe. En zij gaat naar binnen, zich zelve berispend dat ze het hem weer zo moeilijk heeft gemaakt, terwijl ze toch heel goed weet dat hij werkelijk een voorbeeld is van kinderlijke liefde, maar dat God dit werk van hem wil.

Dan volgen weer de dagen van eenzaamheid. Des morgens vroeg is haar eerste gang naar de laurier, des avonds besluit ze er de dag mee. En steeds troost haar het groene lover.

Tot op een morgen, (in de vroegte is ze nog bij de boom geweest, en alle bladen trilden van gezondheid en levenslust) juist als de Angelus begint te luiden, de laurier eensklaps vergeelt en verwelkt. Ze ziet vol ontzetting hoe een vreselijke droogte en ziekte als het ware de boom aangrijpen. En dan loopt ze reeds de straten door, roepend om hulp en schreiend van ellende. Het dorp gelooft haar voorgevoelens: ieder kent immers de geschiedenis van de laurier, en nu blijkt hoe bemind Honorius

[p. 12]

is in zijn dorp.

Heel een leger verlaat huis en akker, op zoek naar de weldoener en vriend. Na enkele dagen vindt men zijn lichaam uitgestrekt bij een bron. Het hoofd is ruwweg van de romp gescheiden en ligt wat verderop in het struikgewas. De beide veedrijvers hebben hem vermoord uit vrees voor ontslag, nadat hij hen ernstig berispt had voor de diefstal van een koe langs de weg, die ze, ten eigen bate, met de grote troep mee wilden drijven naar een naburige markt.

Een festoen van wonderen en zegeningen kranste zich rond de resten van Honorius, wiens moeder hem al zeer spoedig volgde naar de blijde eeuwigheid.

En, werd hij ook al de patroon van de veehandelaren, hij is evenzeer het heilige voorbeeld van ontroerende kinderliefde.

En de voorspraak van de gelieven die huis en haard willen stichten en hun goede voornemens door geldgebrek en materiële zorgen belemmerd zien.