Platbook 1. Columns

[p. 46]

Rosalie Sprooten
Dialect sjrieve en kalle

Mie dialect is 't leëpesj. Umdat ich plat kalle te negatief ving klinke, han ich 't altied uvver dialect. Ofsjun ich al zoe'n vittig jaor niet mieë in gen dörp woon, bin ich mieng modersjpraok neet vergeate. Dat lukt mich ooch neet, al zów ich 't wille. Dat wilt neet zage dat ich mich neet dik mót a pase. Ich woon al hil lang i Mestrich, meh tusje de Mestrichtenaere han ich 't neet altied gemekkelig. Ze vinge al gauw luuj die get andesj kalle boere zunt. En dat is negatief bedoeld.

Noe zal mich dat 'n zörg zieë. Meh me wilt zich waal versjtoewe. Ich han mich vreuger dik d'r kop gesjtoeëte umdat mie dialect nogal get ege wöad hat. 't Wèd mich da gevraod woe ich vandan kaom. Ze wete waal oeë leëpe liet, want dao wèd väöl gewandeld, meh de sjpraok is hun vremd. Die van Vols of va Kirkrao laote zich direct raone want van die dialecte wit me dat die lestig zunt. Me herkint de relatie tot 't Duutsj.

I Mestrichtse wienkele hoof ich neet nao twei óns kiëes te vraoge want ze versjunt altied drei. Va hiffe en issig hant ze ooch nooit gehoeëd. Dus han ich 't uvver gist en azien. Wen ich voof zaag, da zage zie: wat zèk g'r?

Jao, die va leëpe waede ummer oetgelaachd vawaege hun dialect. Mit voof en vooftig maan oonder de vaogelsjtang en nog d'r naeve gesjaote, dat is zoeë grepke dat ze in andere dörpere euver ós make. Noe is 't woad voof ooch lestig te verkloare. I Viele zage ze vunf, wie 't Duutsje fünf, i Sjlennich vief, wat mieë nao 't Vlamsje vijf geet. Meh uvver de Belsje grens bie Sippenake ken

[p. 47]

ich in versjeie dörpe mie leëpesj kalle zonder dat ieëmes vremd opkiekt.

De ontwikkeling van mie dialect is good te hure. Ich han tot mie zuvvetieënde i leëpe gewoond. De invloede die ieëker taal oondergeet han ich neet mitkraege. Ich kal nog ummer 't dialect dat rondum d'r tweide weltkreeg woad gesjpraoke. Kom ich bie mieng familje i leëpe da hant de kinger va mieng breur 't uvver de kippe, d'r tuin, 't ziekehoes en wachte. Veur mich en mie jongste broor dae ooch allang neet mieë i Limburg woont, zunt dat de hoonder, d'r kollef, 't sjpitaal of hospetaal en beie. Veural 't wudje beie is lestig vur luuj boete leëpe. Ze versjtunt baene, zoedat ich dat, wen ich vlot en richtig leëpesj kal, wir mót oetlaege. Soms roop ich: dat zunt de hoonden, neet de kippe. Jao tant, v'r wete 't en ze gunt da wiejer op hun maneer. En dat is ooch good.

Went me al zoe lestig is te versjtoeë, da mót 't laeze nog lestiger zieë, mieng ich. Inge sjriever wilt gear gelaeze waede, 't lifst durch zoeëväöl meugelik luuj. Meh wieväöl laezere bereik ich mit mie leëpesj?

Dat zów egentlig ging rae maoge zieë um 't neet in 't dialect te sjrieve. Zieker vur mich neet want ich bin uvvertuugd dat dialecte belangriek zunt. Oos dialect huët ooch bie ons landsjap. 't Is in doezende jaore óntsjtande en es zoeëdanig is 't ooch e cultureel monument: 't is de taal van 't hat en van de wermte tusje de luuj die mich ege zunt. Ich zal mie laeve baetere en mieë in 't leëpesj sjrieve.