Het kwartier van Zutfen

Lichtenvoorde

Lichtenvoorde

Lichtenvoorde, ontstaan bij een slot dat Giselbert, heer van Bronkhorst, omstreeks 1300 had gebouwd, is een voorbeeld van een onvolgroeide stad, die het in de Middeleeuwen zelfs niet tot zetel van een parochie heeft weten te brengen. Litteratuur: A.H. Martens van Sevenhoven, Lichtenvoorde, in Gelre, XXXVII, 1934, blz. 213.

DE HERVORMDE KERK is een⁺ eenbeukig gebouw, dat met zijn toren eigendom is van de kerkelijke gemeente. Fig. 33, pl. CIX afb. 331.

Litteratuur: H.J. Steenbergen in Archief⁺ De Graafschap 1957 blz. 289.

Fig. 33 Lichtenvoorde Herv. kerk

In of kort voor 1496 stichtte Frederik, heer van Bronkhorst en Borkelo een kapel te Lichtenvoorde onder de parochie van Groenlo (Archief⁺ Aartsbisd. Utrecht XXII blz. 1). Sinds 1616 is Lichtenvoorde een zelfstandige Hervormde gemeente. De kapel was omstreeks 1600 zeer vervallen en werd toen hersteld. In 1645 gaf de stad Zutfen

+ Herv. kerk

+ Litteratuur

+ Geschiedenis

[p. 122]

fl. 75, - voor de verbouwing of herstelling van de kerk (Gelre 1953 blz. 173). In 1648 werd met gebruikmaking van de muren van het gotische koor een nieuwe kerk gebouwd. De toren kreeg in 1762 een nieuwe spits. Volgens van der Aa hadden in 1836 aanmerkelijke herstellingen plaats. Omstreeks 1900 zijn kerk en toren uitwendig geheel gepleisterd.

⁺ De kerk is gesloten met drie achthoekszijden. De lange kerkgevels hebben om het andere vak een rondbogig venster, maar de sluiting heeft spitsboogvensters, waarvan dat in het midden is voorzien van een laatgotisch harnas met eenvoudige tracering in Baumbergersteen. De vensters in de lange zijden van de kerk en de galmgaten van de toren hebben zandstenen harnassen van kenmerkend 17e eeuwse vormen. De kerkruimte wordt overdekt door een houten tongewelf in de kap.

⁺ De kerk bezit een eenvoudige preekstoel uit 1682. Voor de preekstoel ligt een grafzerk van Henricus Burman, richter van Lichtenvoorde, † 1647, met sterk afgesleten wapens.

De kerk bezit één oude zilveren avondmaalsbeker met gegraveerde voorstellingen van de Voetwassing, Jezus op de berg en het Laatste Avondmaal in rijke cartoucheomlijstingen. Op de bodem: L.V.K. Anno Domini 1648. Merken: Schild met drie zwanen (of eenden?), 2, 1, meesterteken R.D. Pl. CIX afb. 332.

+ Beschrijving

+ Inventaris

Lievelde

⁺ Op het erve Kots ten n. van de spoorwegovergang in de weg van Lichtenvoorde naar Groenlo ligt een oude boerderij, waarschijnlijk in hoofdzaak eind XVIII, welke door de eigenaar de heer B.A. Weernink is ingericht tot een museum van het boerenbedrijf.

+ Boerderijmuseum

Vragender

⁺ Ongeveer een km ten z.o. van de plaats, waar de weg tussen Lichtenvoorde en Groenlo de spoorweg kruist en op een afstand van ongeveer 4 km van Groenlo ligt op een heuvelachtig terrein in het Vragender Veld een vervallen vierpuntig gebastionneerde schans, ongetwijfeld de ‘Engelse Schans’ van de versterkingen die door Frederik Hendrik in 1627 bij het beleg van Groenlo werden aangelegd ter beveiliging van de belegeringsmacht. De Engelse Schans diende in het bijzonder om te verhinderen dat van de hoge grond, waarop zij is gelegen, het stafkwartier van de Prins bij Lievelde zou kunnen worden aangevallen (zie kaart bij Bleau, Toonneel der Steden).

⁺ Aan de noordzijde van de weg van Lichtenvoorde naar Winterswijk bevindt zich de bouwval van de laatgotische kapel van Vragender, van welke bekend is dat zij in 1444 al bestond (Gelre 1934 blz. 214). Het muurwerk dat er over is heeft behoord tot het meest westelijke vak van de eenbeukige kapel. Aanzetten van gemetselde gewelven zijn nog aanwezig. Formaat van de baksteen 27/28 × 13 × 8.

+ Schans

+ Kapel