der gereisd met een engelsch span en met een amerikaansch span dat in Parijs woont; toen hebben wij ons heel confortable gedragen in den tunnel, waar wij bij lamplicht gedineerd hebben, ieder opdisschende wat hij bij zich had en alles eerlijk samen deelende. En van daag van Turin naar hier (een eentonige weg) heb ik weer zulke huiselijke engelschen aangetroffen, om mee te déjeuneeren in gemeenschap van goederen! Een goedige, dikke man, die niets anders bij zich had, bood mij zelfs zijn fleschje met brandy aan! Zoetjes aan verlieten de engelschen den wagen en kwamen er italianen voor in de plaats, één dame en drie heeren; de dame, vrij ploertig, wilde praten, en begon haar buurman aan te spreken, die te deftig was om te antwoorden, en zich doof hield; toen klampte ze uit wanhoop den brandy-man aan, die haar werkelijk niet verstond, eerst in 't italiaansch, daarna in 't fransch, 't hielp niet, de man verstond haar niet, en 't heele gezelschap eindigde met haar uit-te-lachen!
Ik heb in Turin heel veel kerken, paleizen, monumenten museums enz. gezien, maar ik kan niet zeggen dat ik ergens smaak gevonden heb. Alles overladen met goud, en bonte linten en bloemen tot in 't belachelijke toe. Een magnifique marmeren Maria bijv. had een gouden hart op haar maag hangen en een breed rose lint om haar arm, terwijl zij half verborgen stond achter groote potten met allergemeenste, bonte, nagemaakte bloemen. De godsdienst heeft hier eenmaal de kunst in 't leven geroepen, de afgodendienst maakt haar nu belachelijk! En de menschen dan? Men zegt altijd dat een italiaansche bedelaar 't type heeft van een gentleman, ik vind integendeel dat een italiaansche gentleman 't type heeft van een bedelaar! En de dames zien er zoo comiek uit, met haar eigenaardige franschheid! Zij passen niet in haar kleeren, die niet zitten, maar hangen om de slappe, loome leden! Zij hebben figuren als olifanten, en loopen als mannen die nooit japonnen aangehad hebben!
Alles heeft hier een air van armoede en verval, en de entrée van Bologna is zoo misérable, dat er moed toe behoort om verder te gaan, en niet bij de eerste straat terug te keeren om iets beters op te zoeken. Toch moet hier heel veel moois te zien zijn, maar, even als in Turin, men moet 't zoeken om 't te vinden! - Overal zijn énorme pleinen, met monumenten in 't midden, maar de huizen rondom zijn hoog en smerig, vervallen, oud en donker, zóó onsmakelijk mogelijk! Wàt hier mooi is, is zóó mooi dat men 't op zou willen nemen en wegvoeren naar een andere plaats, waar 't beter passen zou, hier past 't niet meer.
Mina.