Mijn leven

Mejufvrouw Betsy Perk. Delft.
Brussel 28 Februari 1873.

.........................

...... en met heel veel genoegen heb ik uw artikel kritiek gelezen, waarin gij meer van de beoordeelaars vraagt dan zij u geven zullen, denk ik! hun naam!

Ik kèn die duistere wereld welke men kritiek noemt, en ik weet hoe¹ een en de zelfde man dikwijls in een half dozijn verschillende bladen schrijft onder allerhande X-jes en O-tjes, die een naam vertegenwoordigen.

Ziehier een gesprek met zoo'n X-je; ‘heusch gebeurd’ zouden de kinderen zeggen.

‘Monsieur, j'ai l'intention de donner un concert; j'espère que vous me ferez l'honneur d'y assister et d'en faire mention dans votre feuille.’

‘Sans doute, Madame, sans doute. Et vous désirez un bel article, n'est ce pas? un.....’

‘Vous me jugerez, et....’

‘Oui, oui, je comprends! Et que voulez-vous que je dise...’

‘La vérité.’

‘Comprenons-nous bien. Vous voulez un article, un joli article enfin, un article flatteur.... voyons.... dans ce genre-ci?’

‘Et cela me coutera?’

‘Trois cents francs. Si vous voulez le payer plus cher, ça ne tient qu'à vous.’

‘Non. C'est trop cher, je trouve.’

‘Eh bien, nous le ferons moins beau, si vous le voulez, et vous ne payerez pas autant.’

‘Combien se payent les mauvais articles?’

‘A ça! Vous les aurez pour rien.’

‘Merci, je tiens à vous payer. Vous écrirez pour moi le plus méchant article que vous saurez composer, et vous serez largement payé pour avoir été juste et incorruptible. Voici vos billets d'entrée, et voici mon nom et mon adresse. N'oubliez pas l'article, moi, je me souviendrai du payement.’

De drie couranten, waarin die man schreef, hebben mijn con-

1 Men heeft mij verweten dat deze beschuldiging op Nederland niet toegepast kon worden, ik noem haar Nederlandsch lokaal en herinner het Publiek de broodschimpers De Brieder, Haverkorn van Rijsewijk enz. enz.

[p. 306]

cert in het geheel niet genoemd, ofschoon de drie-dubbele kritiek er in persoon den ganschen avond geweest was!

.........................

Mina Krüseman.

Toen ik deze gebeurtenis eens in Nederland vertelde, in gezelschap van eenige heeren die min of meer in betrekking tot de pers stonden, werd mij, bij al wat men voor heilig hield, verzekerd, dat de kritiek in Nederland zóó onbeschaamd niet was.

Oordeel zelf, Publiek, of de Nederlandsche kunstdooders in onbeschaamdheid achter behoeven te staan bij die van andere landen.

Toen wij in een van onze groote steden Vorstenschool zouden spelen, ontving ik een heel beleefd briefje van een Criticus, om mij te verzoeken hem ‘een loge voor vier personen’ te réserveeren, ten einde hem in de gelegenheid te stellen het stuk te zien; de recensie over den avond die komen moest had hij heel naïf in 't briefje gesloten, met de goedige belofte, dat hij die in een van de groote bladen zou laten opnemen, indien ik hem de loge bezorgde.

Zoo veel eenvoud stal mijn hart!

Ik voldeed dadelijk aan zijn verzoek, en heb nu zijn brief in handen, met zijn mooie recensie in manuscript en in druk!!!!