Eerlycke tytkorting
(1634)–Jan Harmensz. Krul–
AuteursrechtvrijFlorentivs binnen Griecken.VAn 't Suyden tot het Noort, van 't Oosten tot den Westen,
Na vele periculen geraeckten ick ten lesten
Binnen de Griecxsche stadt, daer ick behouden quam,
| |
[pagina 17]
| |
En my een nieuwe lust ontstack met minne vlam,
Een vlam, van 't brandent vuyr, ontsteken uyt de minne,
En 't lieve oogs gelonck mijns suyvere Godinne:
Wiens ooghjens, oogen niet (door Goddelijcke schijn,)
Maer eerder, na mijn dunckt, twee morghen sterren zijn:
't Goudt geel ghekrulde hayr, soud' yder een doen raden,
Te zijn geen hayren, maer veel eerder Goude draden:
Het hooghe Voor-hooft daer 't ghekrulde hayr om sweeft,
Recht een gelijckenis na d'hooge Hemel heeft:
't Sne witte Silv'rich vel, waer op twee roode roosjes
Haer kaeckjes bloeyen doen, met goddelijcke bloosjes,
Den minnaer terght en dwinght met grage minne lust,
Na d'uytwendighe brant die 't vuer van binnen blust,
Wtheemsche pronck en pracht, ghy dwinght mijn Ziels begeeren,
Dat ick u om u deucht als een goddin moet eeren,
In 't C'hoor van mijn gedacht: Vroe-Vrouwe van de min,
Daer wert ghy aenghebeen alleen voor mijn Santin,
Beleefde heusheyts wet, die ghy my stelt te vooren,
Die heeft natuer in u, Godin volmaeckt gebooren,
Wat heusheydt, en wat deught zijnder Cecilia niet,
Die men volmaecktelijck in u geschapen siet:
Vooghdes eens Princens Ziel, die met u soete krachten
Betovert hebt mijn hert: de sinnen, en ghedachten
Na speuren steets met vlijt de saus van 't smaeck'lijck soet,
Cecil. wt.
Daer ghy de hongher van mijn grage min me boet,
Daer rijst mijn Morghen-star, en bralt met haer schoonheden,
Ghelijck een Sonne strael, de fiere flucxe treden,
Van haer geswinde gangh toe mywaerts aengeleyt,
| |
[pagina 18]
| |
Hy treet by haer, en knielt.
Een Prins voor t'Altaer knielt van uwe Majesteyt:
Wtmuntende princes, van af-komst en van staten,
Soo ghy u vergenoeght met mijne dienst woud' laten,
Ick achte my als slaef van uwe Majesteyt,
Ghewilligh na u wil, in alle dienstbaerheyt:
Cecilia.
V Hoogheyt sy ghedanckt voor de bewesen eere,
Die ghy vermogen Prins aen my comt presenteere:
Tot looningh uwes dienst, ick niet meer thoonen ken,
Als dat ick na ghewoont u daer voor danckbaer ben:
Niet dat het my behaeght, dat ghy u dienst comt thoonen
(Op hoop) dat ick u dienst met weder-min soud' loonen:
In gheenderleye wijs.
Florent.
Princesse door wat reen?
Beweeght u door mijn klacht, en bitterlijck gheween;
Ey! soete Moorderes, hoe kan u hert ghedogen
Te pijnige mijn Ziel, door kracht van u vermogen:
Met een te wrede straf, die ghy bethoont aen my,
Gantsch onghetempert, ach! met eenigh medely.
Cecilia.
Wanneer 't hertneckich Paert den Ryer niet wil horen
Noch luysteren na 't bidt, soo gheeft hy 't dan de sporen;
Voor desen heb ick u soo dickmaels af-geseyt,
V aengeboden dienst, met alle goedicheyt:
En siende dat het my niet magh, noch ken verstrecken,
Doet ghy met reden my, tot toornicheyt verwecken.
Florent.
Verschoont my, ach! Princes, soo ick u oyt misdeedt,
Almachtighe Godin, 't is mijn van herten leedt,
Denckt dat de kracht des mins, heeft krachtelijck vermoghen,
Waer door my dickwils werdt mijn redens kracht ontoghen,
| |
[pagina 19]
| |
Cecilia.
Mijn dunckt ick hoor gerucht, ey! Prins, toeft langer niet.
Florent.
't Is vruchteloos Princes, dat ghy so vluchtich vliet,
Leght af mijn Ziels vooghdes, u Maeghdelijcke schromen,
't Sijn Herders, die door 't Bosch al singhend' herwaerts comen.
Binnen.
| |
Coridon, Laura met eenigh gheselschap van Herders en Herderinnen, singhende.
| |
[pagina 20]
| |
VVat ken ons bet behage.
Het tierigh vee sigh grasen gaet,
Daer 't beeckjes ruysschend' water slaet,
De tackjes van de Linden,
Door 't schommele vande winden.
Sien ick het Elsen Böschjen aen
Of koom ick na het Beeckjen gaen,
Soo schijn ick door 't vernuwen,
S'ons schaduw' noch te schuwen.
Het Bosjen melt noch van 't geluyt,
Hoe Coridon gingh op zijn Fluyt
Dit nieuwe deuntje blasen,
En liet zijn Schaepjes grasen.
Hy sagh van verr' zijn Herderin,
Hy dreef sijn Schaepjes Boschwaert in,
Sy lieten onverscheyen,
't Vee door malcander weyen.
Mijn overschoone Veldt-Godin,
VVaren wy beyd' oock eens van sin,
Dat onse Schaepjes quamen,
En haer vereenden t'samen.
Soo vlocht ick u een roosen-hoet
Van Lauwerier, en Bloempjes soet,
Die ghy na u behagen,
Sout tot een glory dragen.
| |
Floriaen.'t Gheselschap sy van my eerbiedelijck ghegroet,
De vreught uw's jeught ick eer na loon bewysen moet,
| |
[pagina 21]
| |
Vrolijcke Laura.
Laura.
't Is onverdient dit prijsen,
Ick ken u hooge lof met daden niet bewysen.
Floriaen.
Ach! Laura: my ontbreeckt 't vermogen, en de macht,
V eer te prijsen na dat ickse waerdigh acht.
Laura.
Het spreeckwoort Floriaen dat komt my daer te vooren,
Men prijst gemenelijck de Gecken dat sy 't hooren.
Floriaen.
Neen Laura, neen, ô neen, dat spreeckwoort gaet niet wis,
Dan doch het zy hoe 't zy, en wat dat daer van is,
Dat laet ick voor het gheen het is in eygen wesen,
En soo u 't lof mishaeght, ick laet u ongepresen
Met woorden; maer in 't hert, doen ick na 't my gevalt.
Coridon.
Sy lieft hem na ick sie, te byster soet hy kalt,
Hy weet te euvel by de Meysjes hem te voegen,
En met zijn vrolickheydt een yder te genoegen.
Floriaen.
Stemt Laura wat u lust, te speelen hantje slagh,
Of yet wat anders dat u bet vermaecken magh?
Laura.
Laet ons wat sitten gaen gins onder ghene Linde,
Op dat ick Floriaen met u eens graesjes binde.
Floriaen.
Met my?
Laura.
Met u.
Floriaen.
Met my, wel Laura 'k ben te vreen,
'k Sal u met Coridon eerst binden.
Laura.
Neen, ô neen,
Bint eerst u selfs met haer, die ick weet, en ghy kent.
CECILIA uyt.
Floriaen.
Ick weet niet wie ghy meent.
| |
[pagina 22]
| |
Laura.
Hoe slecht dat ghy noch bent;
Ghy weet niet wie ick meen, en doet ghy Floriaen?
't Is Silvia? die ick meen, en flus met u sach gaen.
Floriaen.
Ist Silvia soo meught ghy Laura vry vertrouwen,
Soo 't binden daer van weet, en sal de knoop niet houwen.
Coridon.
Niet houwen, Floriaen?
Floriaen.
O neen.
Laura.
Wel waerom dat?
Floriaen.
Om dat ick noyt met haer van vryen reden hadt,
Sie daer ick tyer aen, ghy sult het soo bevinden,
'k Sal Coridon met u.
Laura.
Ick u met Silvia binden.
Binnen.
| |
Cecilia.Is dit dien Floriaen daer men soo veel van seydt?
Is dit dien Ionghelingh vol brave geestigheydt?
Is dit dien helt in alle wetenschap ervaren?
Is dit dien Herder, die hem in zijn jonghe jaren
Soo mannelijcke draeght: in deught zijn jeught besteet?
Dat yder niet genoegh van hem te segghen weet:
Het wesen wyst het uyt, beleeftheden bethoonen,
Dat in zijn vroom gemoet veel heusche deughde woonen.
Een Herder naer het kleet, maer na 't gemoet een Prins,
Ick schuyl my wat ter sijd': ick sie hem (dunckt my) gins
Al herwaerts comen aen, gelijck de Son in 't rysen,
De gantsche Werrelt door sijn schoonheydt komt bewysen.
| |
[pagina 23]
| |
Floriaen.Ghy die palleysen sticht, en hooge huysen bout,
Ghy die op 't geluck, en swerrelts schat vertrout:
Ghy die met macht gebiet de Princen vande Lande,
Ghy die de Croone draeght, en Scepter voert in d'hande,
Wat is dijn glory meer, als d'alderminste mensch,
Die in het minste deel vernoegelijck heeft sijn wensch:
Ha! Princen, die na lust bewoont de rijcke Hoven,
En Salen op gepronckt van onderen tot boven,
Met goude laken schoon: wat is al u çieraet?
Dat metter tijt verslentst, en door de doot vergaet:
Wat sal den gouden Croon, wat sal den Scepter baten,
Wanneer de Ziele moet des lichaems kluys verlaten?
't Gheen door de overvloet begeertens lust geniet
Soo seer, dat selfs natuur de overvloet verdriet:
Ghy gever alles goets dijn milde rijcke gave,
Door 't misbruyck menich Ziel der Princen, maeckt tot slave:
Ia 't Princen leven meer met sware sorge plaeght,
Als die, die 't Rijck, en Croon, min als het Vee behaeght:
Die 't leven na haer lust in rusten vrolijck leyden,
Zijn niet die in haer handt een gouden Scepter sweyden,
Hoe wel dat menich mensch dat oordeelt na de schijn
Die moet bedrogen in sijn eygen oordeel zijn:
Want een rechtvaerdigh Prins die is de wacht bevolen
Te sorgen, dat zijn ondersaten niet en dolen:
Daer is vry veel aen vast, veel meerder hanght hier an,
Als menigh mensch met zijn gedacht begrijpen kan,
| |
[pagina 24]
| |
 Cecilia.
Schaep-herder goeden dagh: de stouticheyt verschoont,
Die (door vryposticheyt) een Maeght aen u bethoont:
'k Heb in mijn eenicheyt hier al een wijl ghestaen,
En my u redenen ter herten laten gaen,
'k Verwonder dat ghy soo de Werelt gaet misprijsen,
Ten voeght u jonckheyt niet, maer beter oude grijsen:
Die gantsch zijn af-gheleeft, heel moedeloos, en laff,
En gaen (soo 't spreeckwoort seydt) met een been in het graf.
| |
[pagina 25]
| |
Floriaen.
Iuffrou: de seeckerheyt van 't sterffelijcke leven,
En heeft ons uur, noch tijdts verseeckeringh gegeven;
Dies hy onwijslijck doet die op sijn jeught vertrout,
De doodt, spaert kleyn, noch groot, rijck, arm, Ionck, noch out,
Iuffrou leest eens de sin die ghy daer siet geschreven,
Ick meene, dat met recht my die ghelijck sal geven.
Cecilia.
Daer staet, ghedenckt te Sterven.
Floriaen.
Waert datment meer bedacht, men soudt meer sonden derven,
't Gaet langher niet alst hoort, buyten Godts Wet men leeft,
En snood' begeerlijckheyt men ruyme teugel geeft:
Het vleesch leeft sonder dwangh, 't ghemoedt is overwonnen,
En van de giericheyt wert menich Ziel verslonnen:
Men rooft, men slooft, men wroet gantsch buyten Wet van eer,
De mogentheyt is recht, den rechter valsch begeer,
Men leeft na de begeert, en niet na de gewis,
Om dat de mogentheydt, heden rechtvaerdigh is.
Cecilia.
't Is Herder soo ghy seght, u reden moet ick prijsen,
Want ick geen tegendeel met reden kan bewijsen;
Maer heuselijck versoeck dat ghy die reden staeckt,
En van ander propost eens nieuwe reden maeckt:
Een yverige lust verport mijn wel behagen,
Soo ick verschoont mocht zijn, soudt gaerne u yets vraghen.
Floriaen.
Ghebruyckt my als u slaef, wat u gelieft geschiet.
Cecilia.
Ick neem u dienst in danck; zijt ghy getrout of niet?
| |
[pagina 26]
| |
Floriaen.
O neen Princes, 't geluck dat is my daer in tegen,
Of 't is dat ick noch niet tot minnen ben genegen.
Cecilia.
Dat gheeft mijn wonder vreemt, ten aensien dat ghy zijt
In 't Bloeyen van u jeught, in 't soetste van u tijt,
In 't krachtighst van u lust, in 't eelste van u jaren,
Dat ghy u niet begeeft om echtelijck te paren;
Wat is de schortingh doch seght, my daer oorsaeck van?
Floriaen.
Ick die u niet en ken, dat niet wel seggen kan.
Cecilia.
Ghy kent in dien ghy wilt, maer 't schort u aen 't vertrouwen.
Floriaen.
Heb ick een misverstant wilt het ten goeden houwen.
Cecilia.
V redens kloeck beleyt drijft mijn bedencken verder
Dat onder dese schijn wat meer schuylt als een Herder:
Het veynsen vaeck ontdeckt het gheen wy gaeren weten,
Floriaen.
Hoe seght ghy Iuffrou?
Cecilia.
Niet; 'k vraegh hoe ghy zijt gheheten?
Floriaen.
De kennis mijnes naem geef ick u te verstaen,
Als dat ick ben genaemt den Herder Floriaen.
Cecilia.
En in wat lant gheboren?
Floriaen.
In Vranckrijck, daer ick langh mijn Ouders heb verloren,
Waer door als ballingh ick in vremde Lande swerf,
Daer ick mijn moeders liefd' en Vaders sorge derf.
Cecilia.
Mijn deert u ongheval, voorwaer u ongeluck,
Dompelt mijn teder hert (door medely) in druck,
Onluckige Floriaen, 'k heb in het boeck uw's wesen,
De droefheyt van u hert volcomentlijck gelesen:
Beleefde Iongelingh, begeert ghy yets op mijn,
Waer dat ick kan of magh wil 'k u behulp'lijck zijn,
Ist dat ghy dienst begeert ten hove van mijn Vader.
| |
[pagina 27]
| |
Floriaen.
Lofwaerdighe Princes, ick koom u hoogheydt nader,
En kniel voor 't altaer neer van u volmaeckte deucht,
Met alle danckbaerheydt soo ghy aenschouwen meucht,
En offer voor de gunst van u goedaerdigheden,
Een danckbaer hert, en heb niet anders te besteden;
Dat my gebeuren mocht de grootste staet in 't Hof,
Ick sloeght met danckbaerheyt, alwaerde Iuffrou of:
'k ben met mijn staet vernoeght, en 't onervaren leven,
Soud' sigh ten dienst van 't Hof niet wel kunnen begeven:
Veel soeter is voor mijn dees kleene heerschappy,
Als met verbont in 't hof de dienst van slaverny.
Cecilia.
Beleefde Ionghelingh: u redens kloeck beleyt
Maeckt waerdigh dat u hant een gulden Scepter sweyt,
Te oordelen na recht soo wel als welbehagen,
V wysheydt die verdient een gouden kroon te dragen:
Ia u manhaft gemoet dat acht ick neffens dien,
Soo heus, dat het behoort de Volck'ren te ghebien.
Floriaen.
Beleefde Koningin is 't spotten u behagen,
V onderdaen en slaef ist willigh te verdragen,
Of soo u hoogheyt veynst, en door het veynsen tracht
Te kennen mijn begeert, te weten mijn ghedacht:
Door uyterlijcke schijn, het binnenst te bewysen,
Gelijck de dwasen doen alsmen haer sotheyt prijsen:
De Lof en prijs Iuffrou, die ghy u slaef verlient,
Die ken ick my onwaert, en hebse noyt verdient;
Princes mijn tijt verloopt, tijt eyst my te vertrecken
Laet u mijn danckbaerheyt tot een vergeldingh strecken
Cecilia.
Wel Floriaen, vaert wel, den Hemel u geleyt.
Floriaen.
V wenschingh wert beloont, Princes met danckbaerheyt.
Binnen.
| |
[pagina 28]
| |
Cecilia.
Vaert wel beleeft ghemoedt dat my veel doet bedencken,
Ach! waerd ghy niet te verd', ick soud' u weder wencken:
'k Draegh noch yets in mijn hert 't geen ick door schaemte sweegh,
Doch daer ick na der hant, al weer berou van kreegh:
V strengh ghebodt (ô schaemt) valt voor de swacke Vrouwen
Te lastich, en te wreet ghehoorsaem t'onderhouwen,
De wet de liefd' ons stelt, seght waerom zijne wy
Soo wel niet als de Mans in het verkiesen vry?
Maer doet ons meer als haer onse begeerte staken,
Staet wetten breken vry, 't staet vry die oock te maken:
Ick volge na mijn sin en sinnelijckheyt de wet,
Die my natuer ghebiedt, en die de liefde set.
Binnen.
|
|