Lezen doet je goed. Leerjaar 8a

[p. 150]

[p. 151]

19 De jongen van planeet Aarde (1)

‘Djalma!’

Verschrikt staarde Djalma naar het geïrriteerde gezicht van juffrouw Kissim op het scherm van zijn lessenaar.

‘Jij bent de enige die het antwoord nog niet heeft ingetoetst’, snerpte haar stem door de dopjes in zijn oren. ‘Wat is er met je aan de hand? Zo moeilijk is die vraag toch niet. Kom op nou. Wat is de belangrijkste lichtbron van Visekkar?’

‘De blauwzon’, schreef Djalma haastig op de antwoordregel van het scherm.

‘Goed zo’, beloonde juffrouw Kissim hem. ‘Nog een vraag. Nu speciaal voor jou, dat je weer op gaat letten. Wat zijn de belangrijkste levensvoorwaarden op Visekkar?’

Djalma voelde het bloed naar zijn wangen kruipen. De kinderen om hem heen keken op van hun lessenaar. Hun blauwe gezichten waren allemaal naar hem toegekeerd. De vraag knipperde nu ook op het grote scherm in de wand van de overhoorzaal.

‘Komt er nog wat van?’, drong juffrouw Kissim ongeduldig aan. Ze projecteerde een reeks antwoordalternatieven op het scherm. ‘Hier, misschien maakt dat het wat gemakkelijker voor jou.’

Djalma drukte met zijn stift op het plaatje met stromend water.

‘Ja, dat is goed. Wat nog meer?’

‘Djalma's stift gleed naar het plaatje van gruisgammaglas.’

‘Zie je wel’, zuchtte juffrouw Kissim.

[p. 152]

‘Je bent echt niet zo dom als je eruit ziet.’

Wanhopig probeerde Djalma de tranen die achter zijn ogen prikten tegen te houden. Ademhalen, dacht hij, diep ademhalen, ze mogen niet zien hoe rot ik me voel. Het scherm op zijn lessenaar werd weer helder.

‘Aardwurm’ knipperde een berichtje in een boodschappenvenstertje. Hij zag dat het van Nautir kwam, een forsgebouwde donkerblauwe jongen, die schuin achter hem zat.

‘Tir, wil je daarmee ophouden’, sneed de stem van juffrouw Kissim door de oordopjes heen.

Ze had hem gesnapt, maar toen Djalma omkeek en de valse blik van Nautir opving, wist hij dat de jongen hem na school op zou wachten.

Na school haastte hij zich zo snel mogelijk naar buiten in de hoop Nautir te kunnen ontwijken.

‘Djalma, wacht even!’

Inst rende achter Djalma aan. ‘Man, waar haast je je zo naartoe?’, hijgde hij, toen ze weer gelijk op liepen. ‘Kom je met me mee naar huis? Ik heb het nieuwste spel van de Ruimteridders en we moeten ook afspraken maken voor ons werkstuk voor Toegepaste Techniek.’

Djalma knikte. ‘Dat is goed.’

Eerlijk gezegd was hij blij dat Inst hem meevroeg. Hij was één van de weinigen die normaal met hem was blijven omgaan nadat de smokkel van gruisgammaglas was begonnen.

Ze stapten op de loopbaan die hen zou brengen naar het snelstation bij het Erradik Leer- en Beschavingsinstituut, afgekort ELBI. De school was bestemd voor alle kinderen van Ariam, een voorstadje van Visekkarkap, de hoofdstad van

[p. 153]

Visekkar. Van de drieduizend leerlingen was Djalma de enige met een bruine huidskleur, en afkomstig van planeet Aarde.

Er woonden wel meer Aardemensen op Visekkar, maar dan geconcentreerd in bepaalde wijken van de grote steden. Ze kwamen meestal voor tijdelijk werk, waar ze op Visekkar goed mee konden verdienen. Ook was er een levendige handel tussen Visekkar en Aarde. De Visekki's waren dol op het exotische fruit van Aarde, en de Aardemensen hielden van de technische snufjes uit Visekki.

De loopbaan minderde vaart, draaide langs een perk met boomhoge ficussen. Toen ze de bocht om waren, zag Djalma ze staan: Nautir, Perm en Anik.

‘Geelhuid!’

‘Spleetoog!’

‘Zandluis!’

‘Niet reageren’, siste Inst, maar de jongens waren de loopbaan opgesprongen.

‘We gaan je inpakken, aardwurm’, dreigde Nautir, ‘dan kan je morgen mee met de vracht naar die stinkplaneet van je.’

Hij rukte aan het zwarte textiel van Djalma's jasje.

‘Hij heeft je toch niets gedaan’, probeerde Inst de jongen te sussen, maar Djalma had Nautir al van zich afgeduwd. ‘Laat me los, blauwkop.’

Nautir greep hem opnieuw vast. Dit keer wat steviger. De stof scheurde. Djalma trapte Nautir tegen zijn scheenbeen. Raak, en goed ook, want juist vandaag had hij zijn harde puntschoenen aan. Met een kreet van pijn zakte Nautir door zijn enkel. Nog een zet van Djalma en hij ging onderuit. Even later rolden de beide jongens vechtend over de loopbaan. Nieuwsgierigen die zich achter hen op de loopbaan bevonden, kwamen dichterbij en de mensen voor hen keerden zich om. De loopbaan raakte vol. Djalma voelde zijn hoofd over de grond naast de baan

[p. 154]

slepen. Het was Nautir gelukt zich boven op hem te werken.

Een alarm ging af. Iemand had de ordedienst gewaarschuwd. Djalma, die de greep van Nautir voelde verslappen, wierp hem van zich af.

‘Rennen’, riep Perm, terwijl hij Nautir bij de arm greep. ‘De bewakers komen eraan.’ Binnen een paar tellen waren ze verdwenen, tussen de groepen schoolkinderen en andere passagiers die hun weg zochten over de perrons.

‘Kom op.’ Inst trok Djalma omhoog. ‘Wegwezen.’

Ze renden het station uit. Het was het best zich een tijdje schuil te houden in het park rond de gebouwen van het ELBI.

Mlara was vroeg thuis. ‘Kosmos!’, riep ze uit toen ze de blauwe plek naast zijn oog zag en nog een keer ‘Kosmos!’ bij de schrammen op zijn zij, waar de loopbaan tegen zijn lijf had geschuurd. Gelukkig was er niets meer van zijn bloedneus te zien. Bij Inst had hij zijn gezicht gewassen en op een slaapbank gelegen tot het bloeden was gestopt.

‘Tnuli was vandaag op mijn communicator’, zei Mlara. Tnuli was een oude schoolvriendin, met wie ze af en toe ging stappen. Tnuli werkte bij de veiligheidsdienst van het SnelNet. ‘Ik was net terug van een vergadering toen ze op het scherm verscheen. Een bewaker van het ELBI Snelstation heeft je gesignaleerd. Je hebt gevochten op de loopbaan. Tnuli heeft nog net kunnen voorkomen dat ze je rapporteerden. Je weet toch dat vechten twintig strafpunten oplevert. En je weet toch dat je al op de lijst staat van extra controle. Ze zei dat ik je beter in de gaten moest houden.’

‘Maar het was niet mijn schuld’, protesteerde Djalma. ‘Gautir heeft het uitgelokt. Hij heeft mijn jas gescheurd.’

‘Dat maakt niets uit. Zelfbeheersing is een van de beschaafdste deugden. Na zoveel jaren ELBI moet je dat toch weten.’

[p. 155]

Op school kregen ze elke dag een uur les in de deugden van Visekkar. Maar Djalma vroeg zich af of Mlara zelf niet merkte hoeveel Visekkies de deugden aan hun puntschoenen lapten.

Mlara pakte een schaal met geroosterde maanpitten uit de voedselmachine en schoof die tussen de roodwitte groentenmix en de blokken basispuree.

‘Ga je handen wassen’, zei ze streng toen Djalma tegenover haar neerplofte. Hij trok een lang gezicht, maar liep toch naar de goudroze ontsmettingsstralen van de fontein in de eethoek.

‘Mlara...’, verbrak Djalma de stilte, nadat ze een tijdje zwijgend op hun pitten hadden gekauwd.

Ze gaf geen antwoord.

‘Hoe oud was ik precies toen we Aarde verlieten?’

Mlara kneep een oog dicht. Zo kon ze beter nadenken. ‘Je was nog een baby. Je kon al opzitten en ja.., je kon ook al kruipen. Ja dat weet ik nog. Je had een rode bal en als die wegrolde, kroop je erachteraan. En je stopte alles in je mond.

Verschrikkelijk was dat, ik moest steeds opletten dat je geen rommel in je mond stak. Ik denk dat je zeven maanden oud was.’

‘Gek hè, ik was zo klein dat ik me niets herinner van Aarde, maar toch weet iedereen hier dat ik van Aarde ben.’ Djalma zweeg.

Mlara boog zich over de tafel. ‘Nou en, wat geeft dat nou?’

Djalma werd kwaad. ‘Ach, jij begrijpt het ook niet. Ik ben van Aarde, maar eigenlijk weet ik niets van Aarde, Ik weet alles van Visekkar, maar toch ben ik geen Visekki en bovendien doen de Visekkies altijd alsof Aardemensen stom zijn.

‘Dat is niet waar’, zei Mlara.

[p. 156]

‘Wel waar.’

‘Je overdrijft.’

‘Helemaal niet.’ Djalma zette zijn ellebogen op tafel. Boos keek hij naar de tintelend blauwe plaat voor hem op tafel die zachtjes ronddraaiend het eten warm hield.

‘Ach’, zei Mlara. ‘Het komt allemaal door die gruisgammaglasaffaire. Daarvoor had je toch nergens last van?’

Er was pas een grote lading gruisgammaglazen ontdekt aan boord van een ruimteschip dat naar Aarde zou gaan. Gruisgammaglassmokkel was het ergste dat er bestond op Visekkar. Het glas was in combinatie met de blauwzon de belangrijkste energiebron van de planeet. Zonder het glas zou de planeet in het donker komen te zitten en alles en iedereen sterven.

Een speciale eenheid van de Visekki Veiligheidsdienst had de smokkelbende opgerold. De smokkelaars waren levenslang verbannen naar een onherbergzame planeet, twee miljoen lichtjaren verwijderd van Visekkar.

Djalma vond het vreselijk dat de Aardemensen smokkelden. Hij schaamde zich ervoor, maar Mlara had geen gelijk. Al voor de smokkelaffaire waren er kinderen geweest die hem hadden gepest met zijn bruine huidskleur.

Mlara stond op om het toetje uit het koelgedeelte van de maaltijdenmachine te pakken.

‘Surprise! Misschien voelt meneer Aarde zich beter na deze heerlijke ijssorbet, met manjasaus. Echt importproduct uit zijn geboorteplaneet.’

Ze lachte naar Djalma, maar terwijl hij het ijslepeltje lostrok van de verpakking, merkte hij dat haar pony golfde. Er was iets met haar. Ze was niet zo vrolijk als ze zich voordeed. Zou ze toch door hebben hoe hij gepest werd op school? Natuurlijk wist ze het! Ze wilde alleen niet laten merken dat ze het ook erg vond.

[p. 157]

‘Klagen had geen zin’, zei ze zo vaak.

En hij wist best wel dat ze vreselijk veel van hem hield, maar wat deed hij eigenlijk op planeet Visekki? Waarom woonde hij niet op planeet Aarde, waar hij vandaan kwam?

Er was een goede ruimteverbinding met zijn geboorteplaneet.

‘Mlara...’

‘Hmm.’

‘Ik ben al twaalf jaar. Ik zou zo graag eens terug willen naar Aarde.’

Mlara was een tijdje stil. Toen zei ze: ‘Ik wist dat die vraag een keer zou komen...., misschien kunnen we er in de vakantie naar toe’, zei ze.

Djalma keek eerst een beetje verbaasd. Hij had verwacht dat ze zou protesteren, of een smoes verzinnen waarom ze niet zouden kunnen gaan.

Toen het tot hem doordrong wat ze had gezegd, schoof hij zijn stoel naar achteren, sprong op en maakte een rondedansje om de tafel. Hij viel Mlara om de hals en juichte: ‘We gaan samen naar planeet Aarde.’