Lezen doet je goed. Leerjaar 7b

[p. 51]

10 De wereld rond in tachtig dagen (1)

Tegenwoordig kan je via satellieten de aarde bekijken. Het internet maakt het mogelijk om mensen overal op de wereld te bereiken. Met je mobiel kan je foto's zien van Japan en vrienden worden met iemand uit San Francisco. Als je om de wereld wilt reizen, bekijk je de reisschema's en koop je de nodige tickets. Als je goede vliegaansluitingen hebt, moet het binnen drie dagen wel lukken. Maar zo'n honderdvijftig jaar geleden ging dat niet zo. Als je rijk was en avontuurlijk kon je het wagen, maar het was best gevaarlijk. Door de stoommachine, die pas was uitgevonden, kon je een reis om de wereld maken per trein of stoomschip. Het ging vlugger dan met een zeilschip of te paard! Maar hoe veel sneller? De Franse schrijver Jules Verne schreef daar het wereldberoemde boek ‘De reis om de wereld in tachtig dagen’ over.

Phileas Fogg was een rijke Engelsman. Waar zijn rijkdom vandaan kwam, wist niemand. Hij was geen bankier, handelaar, landeigenaar, fabrikant of erfgenaam. Hij woonde op zichzelf met alleen een bediende. En zelfs die bediende werd ontslagen, toen hij de fout beging om meneer Fogg een kom met water van 30 graden Celsius te brengen, in plaats van de voor het scheren vereiste 32 graden

[p. 52]

Celsius. Meneer Fogg was geobsedeerd door nauwkeurigheid en rekenen. De laatste opdracht voor de bediende werd het zoeken van een plaatsvervanger. Dat werd Jean Passepartout, een Fransman die allerlei werkjes gedaan had in Frankrijk en Engeland. Passepartout, wat ‘overal gepasseerd’ betekent, kreeg deze bijnaam omdat hij zich uit allerlei moeilijkheden had weten te redden.

Meneer Fogg had, zoals eerder verteld, geen familie of vrienden. Hij bezocht geen feesten, nodigde nooit iemand thuis uit of mee naar een restaurant. Hij was altijd bereid een donatie te geven voor een goede zaak, maar wenste zo anoniem mogelijk te blijven. De enige plaats waar meneer Fogg buiten zijn huis kwam, was de Reformclub. Dat was een club waar rijke heren elkaar ontmoetten. Meneer Fogg had een vast schema van eten, krant lezen, weer eten en daarna troefcall spelen met een vaste groep heren. Over het algemeen was meneer Fogg zwijgzaam, maar tijdens het kaarten kon hij weleens deelnemen aan de gesprekken.

Op een dag ging het gesprek over een grote bankroof. Er was vijfenvijftigduizend pond sterling gestolen van de Bank of England en de dief was nog op vrije voeten. De heren raakten in een heftige discussie over hoe de dief de politie zou kunnen ontwijken door het land te ontvluchten. Meneer Fogg beweerde dat je de wereld om kon reizen in tachtig dagen!

De andere heren geloofden het niet en daagden meneer Fogg uit om dat zelf te proberen. Phileas Fogg nam die weddenschap aan. Hij wedde voor de helft van zijn fortuin, twintigduizend pond sterling, dat hij om de wereld kon reizen in tachtig dagen.

Meneer Fogg liet Passepartout een lichte reistas inpakken met kleren. In een andere tas ging het resterend deel van zijn geld. Dat was nodig om de reis te bekostigen. Ze vertrokken op 2 oktober 1872 vanuit de Reformclub, om kwart voor negen 's avonds. Fogg moest uiterlijk 21 december terug zijn, om kwart voor negen 's avonds. Hij en Passepartout namen de eerstvolgende trein naar Parijs. Hun wereldreis was begonnen!

Het nieuws over de weddenschap en de wereldreis verspreidde zich als een lopend vuur over Engeland. Zijn reisschema werd bekend. De kranten stonden

[p. 53]

vol met doemvoorspellingen; over hoeveel oponthoud Fogg zou krijgen. Slechts enkelen dachten dat hij de weddenschap zou winnen. Phileas Fogg reisde zonder zich ergens iets van aan te trekken door naar het plaatsje Suez, in Egypte.

Intussen was de politie nog steeds op zoek naar de gevluchte bankrover. Bij Scotland Yard, op het hoofdbureau van de politie in Engeland, kwam een telegram binnen uit Suez.

Ben op spoor bankrover Phileas Fogg. Stuur arrestatiebevel naar Bombay.

Fix, detective

Detective Fix was Fogg gevolgd naar Egypte en had daar kennisgemaakt met zijn bediende. Hij hield zijn naam en functie geheim en hoorde Passepartout uit over zijn werkgever. Passepartout vertelde Fix nietsvermoedend over het eenzame bestaan van Fogg, over zijn mysterieuze rijkdom, de weddenschap en de tas met gloednieuwe bankbiljetten. Fix vond het zaakje heel verdacht. Hij besloot het tweetal te volgen naar India. In Bombay zou hij ze arresteren zodra hij het bevel in handen had. Helaas was er nog geen bevel tot inhechtenisneming bij de politie in Bombay aangekomen, toen hij aankwam.

Phileas Fogg en zijn bediende waren zich niet bewust van hun reputatie als boeven-op-de-vlucht. Passepartout ging inkopen doen. Meneer Fogg nam wat rust in het hotel, lunchte en liet in de middag thee serveren, volgens een goede Engelse gewoonte. Hij was niet geïnteresseerd in de rijke cultuur en bezienswaardigheden om zich heen.

Passepartout keek op straat zijn ogen uit bij de prachtige, kleurrijke hindoetempels. Hij liep naar binnen, maar werd tot zijn verbazing onmiddellijk aangevallen door vier pandits. Ze pakten zijn schoenen af en joegen hem de tempel uit. Op blote voeten ging hij terug naar meneer Fogg, net op tijd om de trein naar Calcutta te nemen.

Toen Fix hoorde dat Passepartout op schoenen de tempel was binnengegaan, kreeg hij een idee. Hij kon de boeven niet arresteren zonder het bevel..., maar als ze de Indiase wet overtraden, kon hij ze vasthouden!

De trein denderde voort over een nieuwe spoorbaan door het fascinerende Indiase landschap. Fogg merkte er niets van. Hij zat met zijn neus in zijn schrift

[p. 54]

allerlei berekeningen te maken. Plotseling stopte de trein. De passagiers ontdekten tot hun schrik dat de kranten gelogen hadden over de spoorweg. Deze was nog niet helemaal klaar! De reizigers moesten zelf maar kijken hoe ze verder gingen.

De inventieve Fogg huurde een olifant. Samen met een gids trokken ze door de jungle naar de stad Allahabad, waar de trein verderging. Halverwege kwamen ze een lange rouwstoet tegen. Er was een radja overleden. Zijn vorstelijk geklede lijk werd met veel ceremonieel naar de crematieplaats gedragen. Achter hem volgde een vrouw die bedwelmd leek. De gids legde uit dat het de weduwe was. Ze zou samen met haar echtgenoot worden gecremeerd. Zo was de gewoonte in India. Er werd van weduwen verwacht dat ze dit vrijwillig deden, uit liefde. De gids vertelde dat ze in werkelijkheid meestal ertoe werden gedwongen door de familie. Fogg gruwde van deze traditie. Hoe kon men zoiets eisen van die arme vrouwen? De weduwe moest gered worden. Ze hadden nog wat tijd.

Het lijk van de radja werd op een brandstapel gelegd en bedekt met geurende bloemen. In de ochtend zou hij gecremeerd worden. Pandits zouden een nachtwake houden bij het lijk. De vrouw, die de gids herkende als Aouda, was in een tempel opgesloten. Eerst probeerden Fogg en de gids de achterkant van de tempel open te breken, maar dit werd ontdekt. Ze moesten vluchten voor de mannen van de koninklijke garde, die de tempel bewaakten. De zaak leek hopeloos. Vroeg 's morgens werd Aouda naar de brandstapel van de radja gebracht. De vuurblokjes werden aangemaakt. Fogg kon het niet aanzien. Hij stormde naar voren. Hij zou de mannen bevechten met de blote vuist!

Maar toen stond het lijk op! Hij tilde de weduwe op en droeg haar mee naar de jungle. De militairen waren zo bang dat ze de radja niet eens in de ogen durfden te kijken. Dat was maar goed ook, want Fogg herkende Passepartout. Het was hem gelukt om de pandits een slaapdrank te geven. Hij had de kleding en juwelen van de radja aangetrokken. Snel vluchtten ze door de jungle op de olifant, voordat zijn list werd ontdekt.

Toen Aouda weer bij haar zinnen kwam, ontdekte ze tot haar verbazing dat ze in een trein naar Calcutta zat met vreemde, blanke mannen. Nadat deze haar alles hadden uitgelegd was ze hen heel dankbaar, maar ook bang omdat India niet

[p. 55]

meer veilig voor haar was. Fogg had een oplossing. ‘Dan komt u toch met ons mee naar Hong Kong.’

Ze had een familielid in Hong Kong. Dus daar had ze wel wat aan.

Phileas Fogg kwam op de drieëntwintigste dag van zijn reis in Calcutta aan, precies zoals hij had berekend. Over vijf uur zou de boot naar Hong Kong vertrekken. Dat was het volgende deel van de reis. Helaas, op het moment dat Phileas Fogg en Passepartout uit de trein stapten, werden ze gearresteerd. Fix sleepte ze voor de rechter. Een paar boze pandits uit Bombay hielden de schoenen van Passepartout omhoog. Met schoenen een tempel betreden was strafbaar. De rechter veroordeelde zowel Passepartout als zijn werkgever tot vijftien dagen celstraf. Ze zouden niet alleen de boot missen, maar ook een te grote achterstand krijgen! Hoe konden ze de weddenschap nu winnen?