Lezen doet je goed. Leerjaar 6a

[p. 48]

Les 12 De barmhartige Samaritaan

De stad Jericho ligt in het Midden-Oosten. Het is de oudste stad in de wereld. Er wonen nog steeds mensen. Het was vroeger een drukke handelsplaats op de karavaanroute tussen de steden Galilea en Jeruzalem. In het Midden-Oosten zijn er veel woestijnen. Reizigers moeten vaak door droge gebieden trekken om van de ene plaats naar de andere te gaan. Bij Jericho zijn er oases met drinkwater en heerlijk fruit. Mensen wilden vroeger graag in Jericho zijn om uit te rusten, voordat ze verder trokken.

Op een dag kwam een joodse wetsgeleerde om raad bij Jezus. De geleerde vertelde aan Jezus dat er in de joodse wet staat dat mensen evenveel van hun naaste moeten houden als van zichzelf.

‘Maar wie is precies mijn naaste?’, vroeg de geleerde. ‘Is dat mijn buurman en mijn familie? Zijn het mijn vrienden? Zijn het al mijn joodse geloofsgenoten?’

Jezus gaf antwoord door een parabel te vertellen. Dat is een verhaal waar je een wijze les uit kan leren. Hij vertelde de parabel van de barmhartige Samaritaan.

De bergweg naar de stad Jericho was niet zonder gevaar.

Vaker werden mensen beroofd op die beruchte bergweg.

Vooral in de avonduren waren boeven actief. Op een dag haastte een jood zich naar de stad. Hij had oponthoud gehad met zijn rijdier. Hij wist dat de weg gevaarlijk was als het donker werd. De zon ging al onder. Het was nog een flink eind naar de stad. De rovers hadden hem echter al in de gaten. Ze hielden hem aan.

‘Geef me je geld’, dreigden de rovers.

Ze waren bewapend met messen, knuppels en zwaarden.

[p. 49]

De jood verweerde zich. Hij had hard gewerkt voor zijn geld.

‘Nee, ik geef jullie niks!’

Toen sloegen de rovers de jood halfdood. Ze pakten al zijn geld af.

Ze namen zijn rijdier mee. De man bleef zwaargewond op de weg liggen. Niemand wist precies hoe deze jood heette. De rovers hadden hem zodanig mishandeld, dat hij er onherkenbaar bij lag.

[p. 50]

Zijn kleren waren gescheurd en met bloed bedekt. Zo bleef hij de hele nacht liggen.

De volgende dag zagen verschillende voorbijgangers de man liggen.

Maar ze deden niets. Ze hadden te veel haast om op hun bestemming te komen.

Een joodse priester ging langs. Hij hoorde de man kreunen van pijn.

Hij zag zijn bebloede kneuzingen. Toch bood hij geen hulp. Hij liep met een grote boog om de arme man heen. De priester moest naar de synagoge. Hij wilde niet laat zijn voor de sabbatdienst. Zijn mooie kleren mochten niet vies worden. Het paste niet om met vuile kleren een dienst te leiden. De sabbatdienst was voor hem veel belangrijker dan een naaste in nood.

Vervolgens ging een Leviet langs. Levieten zijn vrome mensen die vroeger werkten in de synagoge. De Leviet zag dat de gewonde man veel bloed verloor. Hij begreep dat de man slachtoffer was van een brute roofoverval. Maar ook de Leviet wilde vlug bij de synagoge zijn. Ook hij wilde de sabbatdienst niet missen. Hij had geen tijd om zijn naaste van de weg te halen. Die had maar voor zijn eigen veiligheid moeten zorgen.

Tenslotte ging een rijke koopman voorbij. Hij was op weg met goederen. Die zou hij verkopen in Jericho. Hij had afspraken met handelaren daar. Hij wilde de goederen zo snel mogelijk leveren. De rijke koopman was een Samaritaan. In die tijd leefden de Joden en Samaritanen in vijandschap met elkaar. Maar de rijke koopman had medelijden met de gewonde jood. De man was bewusteloos geraakt.

Het leek erop dat hij niet lang meer te leven had. De rijke koopman kon het niet over zijn hart verkrijgen om de jood te laten liggen. Hij stapte van zijn ezel. Hij pakte zijn veldfles en goot wat water tussen de lippen van de bewusteloze man. Hij was blij toen de man begon te kreunen. Het was voor hem een teken van leven. Snel nam hij een doek uit een van zijn tassen. Hij maakte die nat met water uit zijn veldfles. Hij begon de wonden te verschonen. Daarna scheurde hij een laken in repen.

Daarmee verbond hij de wonden. Vervolgens hees de barmhartige Samaritaan de gewonde man op één van zijn ezels. Ze gingen voetje voor voetje vooruit.

[p. 51]

Geduldig begeleidde hij de ezel naar een herberg. Daar kreeg de gewonde jood medicijn op zijn wonden en schone kleren. De Samaritaan vroeg de waard van de herberg om een bed voor de jood klaar te maken. De jood was zwak. Hij zou een paar dagen nodig hebben om bij te komen van zijn verwondingen. De rijke koopman moest verder. Hij had zaken te regelen in de stad.

Hij gaf de waard van de herberg geld. Hij vroeg hem voor de zieke jood te zorgen, totdat hij beter was. Hij beloofde dat hij terug zou komen, als hij zijn zaken had geregeld.

‘Wie heeft de wet nageleefd?’, vroeg Jezus aan de wetsgeleerde.

‘Niet de joodse priester’, zei de wetsgeleerde, ‘en ook niet de Leviet.

Niet de mensen die deze wet zouden moeten kennen. Ze hebben niet omgekeken naar hun naaste.’

‘Wie dan wel?’, vroeg Jezus verder.

‘Het was een barmhartige Samaritaan. Samaritanen kennen eigenlijk de wetten van de joden niet. Hij heeft de wet van zijn hart gevolgd.’

De wetsgeleerde begreep dat een naaste ook een vreemde persoon kan zijn. Als een persoon in nood is, moet je niet kijken naar zijn geloof of ras. Je moet zonder onderscheid des persoons hulp bieden.