Ellert en Brammert. Een reuzenclaim van een 'Drents' roversverhaal
(2008)–Ruben Koman–
Auteursrechtelijk beschermdRuben Koman, Ellert en Brammert. Een reuzenclaim van een 'Drents' roversverhaal. Profiel, Bedum 2008
DBNL-TEI 1
Wijze van coderen: standaard
-
gebruikt exemplaar
scan aangeleverd door uitgever
algemene opmerkingen
Dit bestand biedt, behoudens een aantal hierna te noemen ingrepen, een diplomatische weergave van Ellert en Brammert. Een reuzenclaim van een 'Drents' roversverhaal van Ruben Koman uit 2008.
redactionele ingrepen
De eindnoten zijn in deze digitale editie direct bij de bijbehorende nootverwijzingen geplaatst. De volgende pagina’s zijn hierdoor komen te vervallen: 44.
p. 43: de zin ‘De gebruikte id-nummers verwijzen naar de Nederlandse Volksverhalenbank (www.verhalenbank.nl).’ slaat op de noten die in het origineel op deze pagina staan. De noten zijn in deze digitale editie direct bij de bijbehorende nootverwijzingen geplaatst. Hierdoor is de rest van p. 43 komen te vervallen.
Bij de omzetting van de gebruikte bron naar deze publicatie in de dbnl is een aantal delen van de tekst niet overgenomen. Hieronder volgen de tekstgedeelten die wel in het origineel voorkomen maar hier uit de lopende tekst zijn weggelaten. Ook de blanco pagina's (binnenkant voorplat, 6, 42, binnenkant achterplat) zijn niet opgenomen in de lopende tekst.
[ voorplat]
Ellert
en Brammert
Een reuzenclaim van een
‘Drents’ roversverhaal
Ruben A. Koman
PROFIEL
[pagina 1]
Ellert en Brammert
Een reuzenclaim van een ‘Drents’ roversverhaal
[pagina 3]
Ruben A. Koman
Ellert
en Brammert
Een reuzenclaim van een ‘Drents’ roversverhaal
Profiel
[pagina 4]
Colofon
| Uitgave: | Profiel Uitgeverij
Postbus 7, 9780 AA Bedum Tel. 050 301 21 44, fax 050 301 27 32 info@profiel.nl, www.profiel.nl |
In samenwerking met:
|
DOC Volksverhaal, Meertens Instituut
Postbus 94264, 1090 GG Amsterdam Tel. 020 462 85 34, fax 020 462 85 55 docvolksverhaal@meertens.knaw.nl, www.docvolksverhaal.nl |
 |
Openluchtmuseum Ellert en Brammert
Tramstraat 73, 7848 BJ Schoonoord Tel. 0591 382421, tel. en fax 0591 382746 (secretariaat) info@ellertenbrammert.nl, www.ellertenbrammert.nl |
 |
Drents Archief
Brink 4, 9401 HS Assen Tel. 0592 313523, fax 0592 314697 info@drentsarchief.nl, www.drentsarchief.nl |
| Auteur:
Vormgeving en druk: Binder: |
Ruben A. Koman
Scholma Druk bv, Bedum www.scholma.nl Stronkhorst Van der Esch bv, Groningen |
| www.volksverhalen.nl | |
| ISBN | 978 90 5294 416 6 |
© mei 2008
Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch door fotokopieën, opnamen of op enige andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever.
[pagina 5]
Inhoudsopgave
| Voorwoord | 7 |
| Inleiding | 11 |
| Oudste versie en datering | 17 |
| Ellertsveld en Brammershoop | 19 |
| Rovers, reuzen, soldaten en homoseksuelen | 20 |
| De roversbel | 23 |
| Marieke | 26 |
| Het stiepelteken | 27 |
| Vervolgverhalen | 28 |
| Volksverhalenverzamelaars | 31 |
| Schoonoord en toerisme | 35 |
| Conclusie | 40 |
| Noten | 43 |
| Literatuur | 45 |
| Dank aan | 47 |
[pagina 43]
De gebruikte id-nummers verwijzen naar de Nederlandse Volksverhalenbank (www.verhalenbank.nl).
[pagina 48]
Eerder verschenen:
Bèèh...! Groot Dordts volksverhalenboek
Voor het eerst zijn de volksverhalen uit Dordrecht gebundeld en overzichtelijk in kaart gebracht. Het zijn verhalen met een grote cultuurhistorische waarde en worden ook wel volksoverleveringen genoemd. De verhalen vertellen veel over de cultuur, ontwikkeling en geschiedenis van Dordrecht en haar inwoners.
De auteur Ruben A. Koman ging op zoek naar de meest voorkomende sagen, legenden, sprookjes en vormen van volks- en bijgeloof in het Dordtse verleden èn heden.
Denk bijvoorbeeld aan schimp- en bijnamen, schapenkoppensagen, ontstaanssagen, duivels, reuzen, monsters, weerwolven, zeemeerminnen, heiligenlegenden, missers van het Koninklijk Huis, toverij, hekserij, vloeken, waarzeggerij, volksgeneeskunde, geesten, dwaallichten, spookhuizen, ufo's, kometen, onderaardse gangen, hoeren, gigolo's en schatten. ISBN 978 90 5294 335 0
Dalfser Muggen, volksverhalen uit een Overijsselse gemeente
In dit boek worden de schimp- en bijnamen en de vele volksverhalen op een duidelijke en grondige wijze geanalyseerd.
Aan bod komen ontstaans- en naamsverklarende sagen van de regio Dalfsen, folklore en gebruiken, reuzen, kabouters, elfen en de kinderschrik. Vooral de zuiver historische sagen, sagen dus zonder bovennatuurlijke elementen, en de verhalen over het tweede gezicht (veurloop) waaraan in Noord- en Oost-Nederland nog steeds velen geloven, spelen een belangrijke rol.
In een bonte stoet trekken ons voorbij: sjamanisten, boomvereerders, nieuwe heksen (wicca), relishoppers, wichelroedelopers, alternatieve genezers en gelovers aan de kracht van aardstralen.
Daarnaast komen toverij, hekserij, kozakkensagen, verborgen schatten, de angst voor de duivel, spoken en geesten, ufo's en andere luchtverschijnselen, Tijl Uilenspiegel en Roodkapje naar voren. Ook oude weerregels, volksgeneeskunde, raadsels en grappen worden in het boek uitvoerig behandeld. ISBN 978 90 5294 365 7
[ achterplat]
PROFIEL
In het boekje Ellert en Brammert: een reuzenclaim van een ‘Drents’ roversverhaal plaatst Ruben A. Koman (1979) het bekende volksverhaal van Ellert en Brammert in zijn historische en hedendaagse context. Steeds vaker worden traditionele sagen ingezet ter promotie van stad, dorp of gebied. Het verhaal van Ellert en Brammert illustreert bij uitstek deze trend en de hedendaagse hernieuwde belangstelling voor het (lokale) volksverhaal in het algemeen en voor sagenstof in het bijzonder. Het verhaal past tevens bij het eerste venster (hunebedden) uit de Canon van de geschiedenis, een lijst van vijftig onderwerpen uit de Nederlandse geschiedenis.
Ruben A. Koman is projectleider van het Documentatie- en Onderzoekscentrum (DOC) Volksverhaal van het Meertens Instituut (KNAW) te Amsterdam. Het DOC Volksverhaal verzamelt en onderzoekt oude en moderne volksverhalen in Nederland in heden en verleden.
Tot de volksverhalen rekenen we de fabel, het sprookje, de legende, het raadsel, de mop, het exempel, het broodjeaapverhaal, maar ook persoonlijke verhalen of familievertellingen. Daarnaast behoort ook de in dit boek behandelde sage, een genre waarin doorgaans thema's als aardgeesten, spookdieren, weerwolven en reuzen voorkomen, tot de volksverhalen.
Koman schreef eerder het Bèèh...! Groot Dordts volksverhalenboek (2005), de eerste sagen- en legendenverzameling van Dordrecht, Dalfser Muggen (2006), een boek over mondelinge overlevering, volksgeloof en vertelcultuur in de Overijsselse gemeente Dalfsen, en Wonderbaarlijk Dordrecht (2007), over middeleeuwse mirakelverhalen en moderne wonderverhalen van zijn geboortestad Dordrecht.
Ruben A. Koman (links) vergezeld van Theo Meder en stagiaire Saskia van Oostveen in het ‘hol van Ellert en Brammert’ te Schoonoord