Wij slaven van Suriname

Op jacht naar goud.

Op jacht naar goud zijn de Nederlanders in Suriname gekomen en nog altijd spitsen de Heeren in het gouvernementsgebouw de ooren, wanneer zij het goud bij hun ooren rinkelen hooren. Het was onder Jhr. van Sijpesteyn dat deze verlokkende muziek het eerst werd vernomen en het scheen of de droom van eeuwen waarheid zou worden. Enkele stoutmoedige pioniers hadden bij het doorkruisen der bosschen in een bergachtige streek goudhoudende kreken gevonden en weldra werden duizenden hectaren door de koloniale regeering als claims uitgegeven. Inderdaad scheen het of de hoogste verwachtingen vervuld zouden worden, het was geen zeldzaamheid dat klompen goud van 7½ kg gewicht werden gevonden en binnen 20 jaar voerde de kolonie voor meer dan 23 millioen gulden aan goud uit.

Aan dezen korten roes, die door den volslagen onsystematischen roofbouw weldra een eind nam, dankt Suriname ook zijn beroemden spoorweg. Na 3 jaren zwaren kolonialen arbeid was Jonkheer van Asch van Wijck op 13 Mei 1894 voor verlof naar Holland vertrokken. Toen hij nu in 1895 definitief ontslag vroeg, werd de waarnemende gouverneur, oud-gouvernementssecretaris mr. Warmolt Tonckens, in zijn plaats aangesteld, die in 1896 het

[p. 180]

bewind overnam. Hij had een open oog voor de belangen der groote syndicaten die men in dezen tijd gevormd had om de exploitatie van goud in Suriname met kracht ter hand te nemen. Deze syndicaten schreeuwden om een betere verbinding en zoo verwierf in Juli 1897 de Mij. Suriname het recht om een tramweg van Paramaribo naar het gebied der Lawa aan te leggen en te exploiteeren. Het is duidelijk dat men hierbij ter wille was met de noodige subsidies en privileges. Met ongewone haast werd de zaak ter hand genomen en reeds in Januari 1898 arriveerde een commissie van Hollandsche ingenieurs en geologen in Suriname en werd, onder leiding van ingenieur Grinwis Plaat, een begin gemaakt met den spoorweg. Gewoonlijk legt men een spoorweg aan om een verbinding tot stand te brengen, hetzij met het buitenland, hetzij onderling, tusschen verschillende dorpen, plantages of boerderijen. De spoorweg in Suriname echter, waarvoor men nota bene de houten dwarsliggers uit het buitenland liet komen, prefereert zich linea recta naar het goud in de wildernis te richten. Het tracé loopt van Paramaribo in zuidelijke richting naar het oerwoud. Toen de lijn klaar was, bleek de goudexploitatie in dit gebied niet langer loonend.

De goudvelden zelve leveren nog steeds een schamel bestaan aan een aantal koelies die er loonen van ongeveer f 1.50 per dag verdienen, terwijl zij in een der meest ongezonde streken van Suriname werken.