|
| |
| |
| |
Bergen-op-Zoom. Liefde maeckt Eendracht.
| |
Refereyn op de Reghel.
OM te verrijcken dan dees Edel Maeghts beminden
De Reden-rijckers t'saem in't Amsterdamsche pleyn,
Daer dat de Conste bloeyt, daer datse is te vinden,
Hoewel dat menich Mensch hier van ghelijck den blinden
Een oordeel van 't couleur gheeft van dees Conste reyn,
'T dunckt haer een zotterny, verachtense heel cleyn,
Als spotters onbewust de Conste zy misprysen,
Maer 't is ghelijck men seght het Spreeck-woort in 't ghemeyn:
Gheen meerder vyant heeft de Const als den onwysen,
Oft diese niet en kent, nochtans soo canse spysen,
En maecken seer verheught den droeven swaernen gheest.
Och mochtse over al met Liefden gonst verrijsen
Ghelijcks' in Griecken, en in Romen is gheweest,
Laet varen schimp en spot, neuswysen minst en meest,
En wilt dees Edel Maeght oft Minnaers niet verfoeyen,
Maer maeckt u ras van hier, comt niet op dese Feest,
So sal Rethorica veracht, recht vveder bloeyen.
Dees Konst was in voortijdt seer Heerelijck verheven,
En bracht veel nutheyts in by't Griecx en Rooms gheslacht,
Sy brachten 't Volck hier door meest tot een deughtlijck leven,
Demosthenes die heeft hier van seer veel gheschreven
Meest tot der zeden Lof de lieden onbedacht
Te brenghen tot de Deught soo hooghelijck gheacht,
Dat Orpheus den Mensch in Velden, Boomen, Beken,
Verandert (so men seght) dat's dat hy heeft ghebracht
Met zyne Dichten soet, met zijn seer vriend'lijck spreken,
Het zeer Barbaris volck verbetert haer ghebreken
Tot d'leven Borgherlijck, als Voester vande Deught,
Door't voorstel van dees Konst, soo is dan wel ghebleken
Wat nut zy heeft ghebaert in d'Oud en in de Jeught,
Als met een gulden tong 'thert brocht in sulcken vreught
Als sulcks weer gaet in swang, en elck dit wil bevroeyen,
Dat ghy (o suyver Maeght) so veel in ons vermeught,
Soo sal Rethorica veracht recht weder bloeyen.
| |
| |
Het domme neuswijs Volck in Reden onervaren
Door cleynheyt van verstandt veracht dees Conste soet,
Dees const is en wit dat doet 't verstant verclaren,
Dees reden doet den Mensch met Liefde t'samen paren.
Aurelius hier op ons gheeft een reden vroet,
Dees Const van boven comt uyt aller wijsheyts vloet.
Horatius gaet oock van dese Const vermonden,
Hy seght: den Man is waerdt dat men hem Eere doet
Die deught leert met ghenucht voordeeligh t'allen stonden,
Sy is het hooghste goedt van boven hier ghesonden,
Soo Seneca verhaelt int Dichten wonder schoon,
Zy stelt in alles maet, zy weert en straft de zonden,
Licurgus die ons oock zijn Dichten stelt ten thoon.
O suyver Edel Const! wel weert een gulde Croon,
Mocht eens des Ouders Leer van Reden-rijck weer groeyen
In ons lief Vaderlant, zy gheeft veel nuts te loon,
So sal Rethorica veracht, recht weder bloeyen.
Wat Cato heeft beweeght in Reden-rijck te Leeren,
Waer door dat hy verkreegh so loffelijcken naem,
Wast niet om al ondeught in deughden te verkeeren?
Virgilius heeft oock verkreghen zoo veel Eeren,
Door dat zijn Dichten zijn so Hemels en bequaem.
Hoort van Homerus, en van Iuvenalis t'saem,
Waer door den eenen heeft den naem van Prins ghekreghen,
Dat elck bespotter en berisper hem dan schaem,
Dat zy de Const alsoo onwetend spreken teghen,
De Ouders wisten 'tVolck hier door soo te beweghen
Tot een goet leven, soo dat zy verlieten 't quaet,
Was dit voorstel niet nut, dat yeder maeckt gheneghen
Tot weldoen, eer, en deught, en d'ondeught teghenstaet,
Hout dese nutheyt vast, jae nimmermeer verlaet,
Maer laetse steets by u, doch meer en meer aenvoeyen,
Want uyt Levender Ionst de selve niet versmaet,
So sal Rethorica veracht, recht weder bloeyen.
Liefde maeckt Eendracht.
Wie weet der Creken eynd.
Adriaen vander Creke.
| |
| |
| |
Breda. Een is noodigh. Refereyn op de Reghel
ALzo spreeckt Godes woort, 'twelc onse ziel moet laven
Als dat van Godt den Heer ons comen alle gaven.
Niet quaet, maer goet alleen. Ja 't redelijck verstant
Dat elck gebruycken moet, en nimmermeer begraven:
Want hy die also doet verkrijght voor Eere, schant.
Rethorica dan is een Konste door Gods handt,
Aen veelen uyt-gedeelt op't Aertrijck hier beneden,
Die eertijdts heeft ghedaen veel vruchten hier in't Landt,
Al wort zy nu veracht by veelen sonder reden,
Denckt dat onwetentheyt, haet, const nae d'oude zeden,
Want wie can zien haer cracht door nydt gheheel verblint.
Gheen wonder isset dan dat op den dagh van heden
Men hier in't Nederlandt veel Const-verachters vint,
Maer treckt u des niet aen ghy die de Const bemint,
Climt op Pernassus Bergh ten sal u niet vermoeyen,
En met de Musen al haer looft en prijst als vrint,
Soo sal Rethorica veracht recht weder bloeyen.
Heeft niet dees Reden-konst het reyne Woort des Heeren
Door Speelen en Ghedicht gaen openbaerlick leeren?
En Menschen veel ghetroost door Babel schier versmacht?
Alsmen d'Afgodery sach meer en meer vermeeren,
En Godts ghetuyghen soet laghen gheheel veracht,
Want Const-beminders veel hebben alsooen ghetracht
Te leeren 'tslechte Volck verstrickt in Babels netten.
Den Paep die 't oversach quam sulcks niet in ghedacht
Want Godt en wilde niet dat hy dat zoud' beletten.
Den Heer ghepreesen wert, verfoeyt der Menschen Wetten.
Rethorica dan is een Const' die't hert verblyt.
Dus Momus met u Volck, die u daer teghen setten,
U selven ghy ontacht en thoont wie dat ghy zijt,
Want schoon ghy dese Const bespot, veracht, benijt,
Ghy cont door dese daet haer Eere niet besnoeyen
Als haeren naem wert cont door haer Liefhebbers wijt,
So sal Rethorica veracht, recht weder bloeyen.
| |
| |
Hierom Liefhebbers dan, dat yeder als een Helt
Dees Reders-Maeght gheeft Eer, die t'onrecht lydt ghewelt,
En inde Conste soet met ons Ghenucht wilt Vaten.
Want als de Reden comt, gheen onverstant en ghelt,
Maer moet de Const altijt de overwinning laten,
'T is waer dat 't slechte volck seer neuswijs boven maten
Te stellen schynen voor Rethorices ghebreken.
D'een zeyt haer pleghen is bespotten op de straten,
Pasquillen maken oock, en ander vreemde treken,
Verquistinghe des tydts, drincken gheheele weken,
Dit berst haer t'saemen uyt, dit leyt haer inden mont,
Maer Const-beminders al daer teghen sullen spreken,
U segghen is niet recht, het comt uyt quaden gront,
Want spotten is seer quaet, veel drincken onghesont,
Dat elck verachten moet, maer niet de Const uyt-roeyen,
Maer zinghen haeren Lof, en dat tot allen stont,
So sal Rethorica veracht, recht weder bloeyen.
Dus Minervisten al, Const-rijcke Componisten,
Hant eeren wilt de Konst, doch als Poeetsche Christen,
Maer het seer snoot ghebruyck verjaghet uyt u Gildt,
Want zy die nimmermeer de cracht der Konsten gisten.
'T misbruyck voor haer verwyt houden als eenen Schildt.
Yeder hem wachte dan, op dat werde ghestilt
Den achterclap der Const heel bitter en onsoet.
Want schoon daer yemant is die Const verachten wilt
Beschaemt so moet hy staen als daer bewijs zijn moet,
Want de Const altijt sticht, en 'thert verheughen doet,
Oock in ons Vreughdendal onder het Bercken-Rijs,
Nu eene saeck heel nut, seer stichtelijck en goet
Can niet werden veracht dan by het Volck onwijs,
Dewyle dan de Const heeft spotters Jonck en Grijs
Schier nieuwers toe bequaem, dan wel om 'tVee te hoeyen,
So gheeft beminders al de Const met reden prijs,
So sal Rethorica veracht, recht vveder bloeyen.
Een is noodigh.
Vande Camer van Vreughden-dal, genaemt 'tBercken-Rys, binnen Breda in Brabant.
|
|
Auteursrechtvrij