Levenders reden-feest, oft Amsteldams Helicon
(1624)–Jan Sijwertsz Kolm–
AuteursrechtvrijOp-ghestelt By de Brabantsche Reden-Rijcke vergaderingh uyt Levender Ionst
[Folio L1r]
| |
Refereyn op de Reghel.VVAnneer het Rederijck (dat met Sint Jobs ghesellen
Met Koussen end' met schoen altijdt moet nader hellen)
Altijt met huyt, met hair, end' sonder recht of re'en
Van een neus-wysen hoop, van een hoop plompe vellen
Met vuysten wort ghelonst, met voeten wort ghetre'en,
Soo sal het Rederijck (dat nochtans is niet kreen,
End' somtyts wel een roof derf voor de Helle halen)
Door al te veel verdriet verhuysen int ghemeen,
Want daer Broer onverstant op't Rijm ghedicht sal smalen,
End' 'tRedenrijcken sal vervincken en verkalen,
Daer moet de Wyse Maeght Rethorica 'tgat uyt,
Daer salse lasterlijck gaen by der straeten dwalen,
End'worden seer verleurt, verleurt end'verschavuyt:
Maer wanneer 't onverstant, dat uyt onkunde spruyt
Ghecluystert, end' gheknocht gheleyt wort inde boeyen,
En dat den gheest 't vernuft, het blint vernuft ontsluyt
So sal Rethorica veracht, recht vveder bloeyen.
Het loff'lijck Rederijck, dat mettet soete Dichten
De blinden inden gheest de ooghen sal verlichten,
Het loff'lijck Rederijck, dat in vergangen tyt
Op't Griecksche Helicon de Menschen plegh te stichten
Dat dit dus wort veracht, dat is te grooten spyt,
Het loff'lijck Rederijck, dat Griecken deed proffyt,
End' in zijn woestigheyt de Wetten heeft ghegheven,
De zielen heeft verquickt, de harten heeft verblyt,
De Menschen wilt end' woest bracht tot een reed'lijck leven,
Dit loff'lijck Rederijck dat wijsheyt sal aencleven
Dat wort noch seer veracht als 't altoos is ghedaen,
End 't sal niet bet'ren oock, nu 'tvolck blyft onbedreven
End 't goed voor't quaed aenziet, door haer verblinde waen:
Maer als het onverstandt (dat nu is op de baen)
De kennis vande saeck, begint int herte te groeyen,
En merckt, hoe zy t'onrecht het Reed'rijck gaet vermaen,
So sal Rethorica veracht, recht weder bloeyen.
| |
[Folio L1v]
| |
De Reden-konst die wort (als cort'lijck is bewesen)
Door een blind' misverstandt, door misverstant mispresen,
Door't misverstant (seg ick) wort 'tRederijck onteert,
Door een blind' misverstant, ghelijck wy daer van lesen,
Dat door zyn kenn'loosheyt al oordeelt recht verkeert,
End' om dit misverstant, dat 't rede-rijck seer deert
Te helpen aen d'een kant, te jaghen uyt de Landen:
So raed' ick 't Rederijck, dat zy het nutte leert,
End' met ghelijcke maet niet oordeelt d'onverstanden:
Maer d'onverstand'ghen hoop die'r daegh'lijcks sal aenranden
Met redelijckheyt verwint, met reden als 'tbehoort,
Met reden die d'onre'en met reden maeckt tot schanden,
En reden, die door re'en, d'onred'lijckheyt becoort,
Met reden, met ghedicht, met 't rederijcke woort,
Dat all' onred'lijckheyt met reden can af-snoeyen,
En als de red'lijckheyt, d'onreden dus verstoort,
So sal Rethorica veracht, recht weder bloeyen.
Prince.
Indien het Rede-rijck, met reden can verwinnen,
Wat heeftmen meer te doen, dan d'onverstand'ghe spinnen
Met reden t'ondergaen, met reden, met bescheyt
Te maecken datse zijn veranderlijck van sinnen,
Op dattet rede-rijck, daer veel van wort gheseyt
Ghestelt word' naeckt end' bloot inzijn eenvoudigheyt,
End' om dit werck in gang te helpen, moestmen maken
Een loffelijck ghedicht, dat 't nutt' met vreughd' uytbreyt,
Waer mede datmen soud' den groven Mensch ghenaken,
En mettet Snaren-spel der Rede-rijcke spraecken,
En mettet Snaren-spel der Snaren zoet ghezangh,
Der Menschen beest'lijckheyt mocht uyt de zinnen raken,
Der Menschen onverstant, dat nu vast gaet in swang'
En 'tloff'lijck Rede-rijck t'hans maeckt al vry wat bang',
Dat sal hem selven wel als dit gheschiet verfoeyen,
Wanneer de red'lijckheyt, d'onreden heeft in dwangh'
So sal Rethorica veracht, recht weder bloeyen.
Aensiet Liefd'. I.V. Wael, 1624. |
|