Champagne

[p. 102]

Litteken

De telefoonschel ging. Kodein bracht de hoorn in positie en zei: met Kodein. Een oude stem riep een naam terug, vroeg of hij Kodein de goudsmid was en of hij wilde komen. Zij noemde dag en uur, straat, nummer, wijk en welke naam niet de hare was, maar toch op de straatdeur stond. Daar moest hij aanbellen en naar haar vragen.

Kodein belde aan. De dame die hem opendeed had een jongere stem. Zij was verbaasd. Kodein? Nooit van gehoord. Dat om hem was getelefoneerd leek haar op het ongelooflijke af onwaarschijnlijk. Toch lag daar het feit dat hij een naam wist te noemen, die niet op de straatdeur stond. Zij zou eens gaan horen. Wacht U maar eventjes hier. Op de mat.

Zij kwam terug in een heel andere toestand, meer gebelgd dan verbaasd. Ik zal U even bij haar brengen zei ze. Zegt U maar dat het niet kan. Zij is mijn moeder, een oude vrouw. Daar mag U geen misbruik van maken.

De moeder zat in een oma-stoel, goed geborgen, uit de weg geschoven. Zij begroette Kodein's komst als een geslaagde krijgslist. Aha, bent U daar! Toen begonnen de onderhandelingen. Maakt U wel eens wat? vroeg de oude vrouw, of verkoopt U alleen wat U al gemaakt hebt? Kodein was tot alles bereid.

Ik heb hier een litteken. Zij wees naar haar hals, een crèpe-gordijntje voor het strottehoofd, met onder haar linker kaak, daar haast tegenaan, een slordig gestopte scheur.

[p. 103]

Halsklierontsteking, zei de vrouw. Hebt U dat wel eens gehad? Nou, wees maar blij. Het kan jaren duren en dàt hou je over.

Maar moeder, het is al zo lang geleden, zei de dochter.

Dàt zit er nog.

U hebt het toch al zo lang. We zijn er aan gewend. Wie let er nog op?

Ik.

Kodein zat het litteken te transformeren in verstopt oppervlak, in uitgehamerde staafjes, dichtgevlochten draden, opgebolde platen. Zilver, dacht hij, met zo'n plakkaat. Maar waarom nu zo hoog? Hoe blijft zoiets zitten?

Maar moeder, waarom nu opeens een collier? U kunt toch een japon met een hoog kraagje nemen?

Stof blijft niet zitten. Metaal blijft zitten.

Kodein vroeg of hij er eens over denken mocht, terug mocht komen met ideetjes, met krabbels, met prijzen.

Volgende week, zelfde dag, zelfde uur dan maar.

Toen hij terugkwam werd hij opgevangen. Een heer stelde zich aan hem voor met de naam die op de straatdeur stond. Ik weet niet of U de situatie aanvoelt, zei hij. Ik kan U niet verhinderen ermee door te gaan, maar ik reken op uw fatsoen. Het is een bevlieging, een bejaarde-gril. Ik ben bereid U schadeloos te stellen voor het tijdverlies. Kodein vroeg verlof te worden toegelaten tot de oude vrouw.

Zij was ontroerd toen zij de schetsjes zag. U houdt van uw werk, U wilt er wat van maken, hè? Ik vind ze allemaal mooi. Kiest U zelf maar.

Kodein koos de meestbelovende. In zilver, zei hij.

Niet in goud?

In zilver. Het wordt te groot, te protserig in goud.

U doet maar.

[p. 104]

Kodein had het collier gemaakt, de nota geschreven, het pakje afgeleverd en een ander karwei ter hand genomen. Weken later dan hem goed uitkwam was hem nog niets betaald. Ten slotte kwam er iets. Een pakje met het collier en geen andere toelichting dan een zwart-omrand bericht, tien dagen oud.

Zij bleek daarin als moeder en tante, als zuster en grootma, behuwd en bemind aan tal van namen gekoppeld. Het had haar niet hier kunnen houden.