Studentenschetsen. Deel 1. Teksten (onder ps. Klikspaan)

[p. 701]

II (Ingezonden)

Men heeft, zoowel in verzen als in proza, magtig veel ophef gemaakt van den moed van Decius, die zich in een afgrond wierp, en van verschillende andere oude en nieuwe krijgshelden, die zich aan meer of minder groote gevaren blootgesteld hebben - maar de moed van den Student, die op een goeden morgen besluit zich hals over kop in de Instituten of in het burgerlijk Wetboek te werpen, is niet minder bewonderenswaardig en wordt daarom ook niet minder toegejuicht door al zijne tijdgenooten, die van zijn leeftijd zijn en in de Academiestad wonen. Het droevige van de zaak is alleen maar dat hij er zich dikwijls met geslotene oogen in stort, hetgeen wel een weinig schaadt aan de grondigheid der studie van datzelfde burgerlijk Wetboek en diezelfde Instituten.

Zoodra hij het er eens op gezet heeft om zijn examen te doen, verlaat de Student het boek niet meer, dat er op aankomt van buiten te kennen. Want in onze eeuw, zoo vruchtbaar aan specialiteiten, was het niet wel mogelijk, dat er ook niet eene menigte van werken in het licht verschenen, bijzonderlijk voor elk der examina van H.H. Studenten ingerigt. Die kleine handboekjes zijn opgesteld bij vragen en antwoorden, even als alle opregte catechismussen; de bollen, die gelukkig genoeg zijn om met den bult des geheugens bevoorregt te wezen, leeren hun examen in den tijd van veertien dagen, en daar men niet meer dan de helft van dien tijd noodig heeft om alles weder te vergeten, ziet gij dat men binnen drie weken zijne bul van Candidaat of Doctorandus kan hebben, zonder dat het hoofd er zwaarder om is.

Zóó veel goeds hebben toch de examina, dat zij de Studenten dwingen om ten minste met het aangezigt des Hoogleeraars kennis te maken, den dag wanneer zij, volgens de wet op het hooger onderwijs, hem een testimonium komen vragen. Dit stelt hen ten minste niet langer bloot zich omtrent het uiterlijke dier heeren te vergissen en wanneer men in gezelschap, bij voorbeeld, van Professor Schrant spreekt, te zeggen:

- Schrant, Schrant! O ja, zoo'n lange schrale!

Vervolgens houden wij het zelfs voor zeer goed dat men, alvorens zijn bezoek bij zijn Hoogleeraar wegens het testimonium te gaan afleggen, éénmaal ten minste op zijn collegie verschenen zij, ten einde een blik op het gelaat van voren en ter zijde dienszelfden Hoogleeraars geworpen te hebben, anders stelt men zich weder onvoorzigtiglijk in gevaar het volgende tooneel te herhalen, als men bij hem aanschelt.

- Is Professor van der Hoeven t'huis?

- Ja wel, Mijnheer! Wat wilt gij?

- Kan ik hem eens spreken?

- Wat is er van uwe dienst? Ik ben Professor van der Hoeven zelf.

- O! heb ik de eer de Professor zelf te zien? Ik kwam u het testimonium van de Zoölogie verzoeken.

Nu zult gij mij bekennen dat het moeijelijk wordt voor een Professor, te verzekeren juvenem diligenter lectionibus adfuisse, gedurende een geheel of zelfs een half jaar, wanneer die-

[p. 702]

zelfde juvenis zelfs het aangezigt van dien Hoogleeraar niet kent; of men moest veronderstellen dat hij ontzettend bijziende was en niet wist dat er brillen uitgevonden zijn, die deze soort van kwaal te gemoet komen.

Als de vreesselijke dag des examens daar is, heeft zelfs de luchthartigste Student een veel minder opgeruimd gelaat dan wanneer hij op den Achtsten naar de Kroeg holt. Zijn hart klopt zeer hevig, en van Gent spreekt hem niet meer moed in dan noodig, door hem te verhalen dat de Faculteit bijzonder scheef gemutst is en dien morgen reeds zeventien Heeren heeft laten druipen.

Dan eerst begint men te twijfelen of men wel gelijk heeft gehad met zich zoo te haasten om zijne ƒ50 of ƒ100 af te schuiven; die fondsen schijnen al zeer weinig solide uitgezet, en met Lepeintre jeune in de Cabinets particuliers herhaalt de hoog zwangere Muzenzoon met den zwarten rok, welke hem nog bleeker maakt: - ik wou wel weg! - Maar, helaas! daar is geen tijd meer voor, de bel doet zich hooren, hij staat voor zijne regters. De ongelukkige, die zich den vorigen avond nog zoo zeker waande van zijne antwoorden op de vragen uit Justinianus of uit het burgerlijk Wetboek, die meende zoo sterk te zijn als een Voet in het Romeinsche regt, bemerkt al zeer schielijk dat zijne geleerdheid nog op weinig vaste schroeven rust, en in plaats van het onderscheid tusschen liberti en libertini of Huur en Verhuur naar behooren te bepalen, vergenoegt zich de onvolleerde regtsgeleerde met stotteren, verbleeken en zweeten met groote droppels, al hetwelk in het geheel niets bepaalt. Ook is, na verloop van een uur, wanneer de Student buiten moet staan, zijne zaak voor de poes, en als hij weder binnen wordt geroepen, kondigt de decanus hem aan dat hij gedropen is.

Later komt de Student er toch door; dan viert hij zijne overwinning door een vrolijk feest, bij de Parijsche Studenten onder den naam van culotte bekend, en als zijne vrienden des avonds naar huis zeilen, zingen zij harder dan zij kunnen een of ander lied van het volk, hoewel daarom geen volkslied. Dat bederft dan wel de nachtrust der eerzame Leidenaars, maar als men hun eerst hunne toestemming ging vragen tot de uitvoering van het concert, zouden zij die waarschijnlijk weigeren, waarom men daar dan ook nooit ernstige pogingen toe aanwendt.

Vrij gevolgd naar het Fransch. - Men zie: louis huart, physiologie de l'Étudiant, page 96-105.