Schetsen en verhalen uit Zwitserland

[p. 29]

III.

[p. 31]

Chillon.

The great man who showed the wonders of Chillon, van wien het reisjournaal van lord byron getuigt, dat hij was as drunk as blucher, is waarschijnlijk sedert het bezoek des grooten dichters, hetwelk meer dan dertig jaren geleden is, overleden, maar zijne gewoonte van the legends of the castle uit te kramen schijnt overgegaan op zijne opvolgers. In plaats van den beschonken geleider, troffen wij eene eenigzins bedaagde vrouwelijke cicerone, wier hand zich met eerbied naar de hoogte ophief der plaats, waar byrons naam op den pilaar stond.

- Byron, verhaalde zij, kwam hier toen met een groot gezelschap; hij sprak geen woord en wenkte

[p. 32]

met de hand, dat allen weg moesten. Wel een uur bleef hij alleen in de onderaardsche gevangenis, en toen hij er uit kwam, zag hij zoo bleek als een geest.

- Ik dacht niet, dat de steen zoo hard was.

- U meent?...

- Dat byron zoo lang werk had.

De vrouw was verontwaardigd.

- Mijnheer, hernam zij, byron had in dat uur zijn gedicht vervaardigd van den gevangene van Chillon.

- En ik, die mij altijd heb laten wijs maken, dat hij het te Ouchies schreef, omdat het slecht weêr was en hij zich deerlijk verveelde!

- Dat kan wel wezen, maar hier viel het hem in en hier bedacht hij het.

Ik begon hartelijk te lagchen.

- Byron wist waarachtig niet meer wat hij van ijdelheid zou beginnen en was om zich belangrijk te maken uitgeleerd in finten, die tegenwoordig afgezaagd zijn, maar toen waren ze nieuw. Geloof mij, die gevangenis zou hem weinig hebben opgewonden, enkel omdat zij decoratie voor zijn drame wezen moest, en bovendien was hij zoo mal niet om een uur lang in een vrij onpleizierig lokaal, met de hand onder het hoofd en de oogen naar het verwulfsel, in eene peinzende houding te blijven zitten, als niemand er naar keek. Maar hij wilde onophoudelijk van zijne zonder-

[p. 33]

lingheid, voor hem een voorwerp van beschouwing buiten hem, partij trekken, en dacht: twee vliegen in één klap! waarop hij, om iets te doen te hebben, zijn naam op een pilaar krabbelde, hetgeen tevens het fantastische, dat hij aan zijn reeds zoo merkwaardigen persoon zocht toe te voegen, kon dienen; en toen hij door de vocht van die holle kluizen huiverig was geworden, oordeelde hij de grap lang genoeg. Daar komt de gansche zaak op neder.

's Avonds schreef ik de volgende verzen, welke byrons berekeningen van dien aard trachten in het licht te stellen:

't Bootje van den Zanger wiegelt op de deining van 't getij;
't Kind der vrijheid daalde neder in de krocht der dwinglandij.
Op een wenk verdween zijn hofstoet; 't uur en nog een uur verstreek,
Toen verschoof zijn hand den grendel; hij kwam uit, versteend en bleek.
Zwijgend staart hij in de golven; de aadlaar strijkt de vleugels zaam,
En het meer van 't ander Rome draagt het troetelkind der faam.
Zooveel trots spreekt uit zijn trekken, zooveel wanhoop uit zijn blik,
Of hij d'afgrond had bezworen in 't verblijf van angst en schrik.
Had een vreesselijke mijmring hem vervoerd met vloekbren dwang?
Had hij met zijn betren Engel daar geworsteld in den zang?
Was de zwerver afgefolterd door een lange en bittre biecht?
Rees in 't ijdel hart de waarheid? Week van hem de geest, die liegt?
Neen! geen droombeeld, geen bekeering! In zijn kerker dringt geen zon....
Byron had zijn naam gesneden in een pijler van Chillon.

[p. 34]

Op een dier avonden, zegt alexander dumas, het sprookje der portierster den ligtgeloovige verfraaid opdischende, op een dier avonden, - beets beweert, dat het op een schoonen lentemorgen geweest is - welke men zeggen zou, dat God alleen over Zwitserland doet komen, naderde geheimzinnig eene kleine boot, welke achter haar een spoor naliet, verzilverd door de gebroken stralen der maan. Het vaartuig hield aan op de vale muren van het kasteel van Chillon en bereikte den oever zonder stoornis, zonder geluid, of het een zwaan was. Uit hetzelve steeg een man, bleek van uitzigt, doordringend van blik, hoog en trotsch van voorhoofd. Die man was in een ruimen zwarten mantel gewikkeld, welke zijne voeten bedekte, ofschoon men toch bespeuren kon, dat hij min of meer mank ging. Hij vroeg naar den kerker van bonnivard. Alleen en langen tijd verwijlde hij er, en die na hem in den afgrond nederdaalde, vond, tegen den eigen pilaar, waar de martelaar aan had vastgeklonken gezeten, een nieuwen naam, dien van byron.