Logo DBNL
It jubeljier (1994)

It jubeljier

(1994)–Simke Kloosterman–rechtenstatus Auteursrechtelijk beschermd

Vorige Volgende

11

Twa dagen hie 't oan ien stik wei reind, dat it spielde, no kleare tsjin de jûn de loft noch op yn 't westen... hiel djip oan 'e fiere einder, oer onbekende doarpkes hinne, oer feale, wazemjende greiden, oer in beambosk, stiif en swart tsjin 'e skitterjende, goudkleurige eftergrûn fan sinnejûn. Der foelen noch in pear neikommende reindrippen, in snjitsje waaide stowerich oer 't fjild, doe wie it foargoed droech.

In lytse fiere wyn ferhefte him... oer 'e Presterkamp hinne kaam 'r en de wolkens slierken no de loft lâns yn lange, wylde jachten, tsjustere geesten, krimp jaand, no 't suver ljocht en wrâlds frisse amme oan 'e winnende hân binne.

Hjir en dêr spjalte de loft al, lake it blau tear en rein. Der kaam ynienen wat simmereftichs oer 't gea... wie 't fan 'e wyn, de kâlde wiete grûn aaikjend mei maitiidssoelens, s' as in lytse waarme hân 't in ferware kâld antlit dwaan kin? Wie 't fan 'e wite wyfkes, klûmsk op in tropke yn 'e lijte fan 'e sleatswâl, dy't de iene nei d' oare de reindrippen fan 'e kopkes skodden en no yn 't felle read fan 'e jûn namste witer liken? Wie 't fan in treurwylch, waans gouden bloiselfranje djip yn it swarte sleatswetter delhinge? Wie 't fan in flecht protters, dy't har deljoegen op syn giele tokken en no sêft in jûnliet kwelen... in giele tokke fol glânzige swarte fûgels tsjin 't heldere blau? De heimsinnige tsjoen fan 'e maitiid wie oeral, dizze stille jûn yn it frjemde wikende ljocht, waans opaalkleur selst al tsjoenskimer wie.

Mar och! it wie noch mar selle, de 18de fan febrewaris skreau men, en hoe'n reinruters soene de loft noch lans jeie moatte, ear't de sinne ris in skoft oanien yn keninklike pracht it bewâld fiere koe! Hoefaken soene de âlde beammen noch swypkje moatte, ear't de tokken har swiete simmersang begoannen te rûzjen, fol yn 't blêd en mei bloisels befrissele?

Ja, it soe noch tiden duorje en dochs... op 't heden lei ek selst de hiele âld stêd foar foarfreugde ryp as in minskeherte fan achttsjin jier foar leafdedreamen yn leave eangstme en biidzjende hope. In onútspreklik ferlangst siddere yn alles, wat der no sykhelle... nei sudewyn, nei lange waarme simmerdagen, nei ferfulling, wêr selst it ûnthjit noch mar knopjende wie. En doch...

Sokke jûnen binne wol de moaisten fan it jier. It is dan alles noch sa tear... noch alles ferhoping... noch alles sa, as in minskeherte it it leafste sjen wol. It is noch de wrâld fan syn fantasij... hy sjocht it kommende jier as in dichter... As 't septimber is, dicht 'r net mear... as 't moast wêze in satire.

Mar sokke teare jûnen, oan 'e kym dat lette ljocht, oan 'e loft wer dat earste frisse blau, sont de hjerst mist, de earste blom boppe de grûn en de earste ljip syn kroantúfke yn 'e finne... dan muoit it him, oer 'e sechstich te wêzen en begjint 'r te rekkenjen, hoefaken 'r de maitiid noch sà kommen sjen sil mei syn timpere jubel en syn ferhoalene libbenswille. It kin noch tsien kear wêze en noch ien kear... en ien amerij giet der in pynkrimping troch it herte... It is de tins om it besit, wêr it gemis op folgje sil... it is it leed fan alle wrâlden en alle minsken oer alle ieuwen hinne.

Falentijn stie yn 't tún fan syn nij hûs. De beamsnoeier hie al dwaande west, hjir en dêr siet al in blomknop oan in parrebeam. ‘En de iene appelbeam stiet der al sa fleurich foar... dy koe ek wolris drage wolle,’ sei âlde Geart en skikte om 'e rjuchte paden de poltsjes sipelgers en minniste nettichheid. In protter hipte by him om, wie sa njút, dat hy helle him de wjirms hast ûnder hânen wei.

En Falentijn kuiere syn hearlikheid ris yn 't rûn, al de rjuchte paden lâns en wer lâns, om de sinnewizer hinne yn 't rûndel, lyk foar 't hûs, en doe stadich nei de fierste hoeke ta by de stedsgrêft. Dêr soe 't grientetúntsje komme, de eigen radyskes en túnkjers, en dêr wie de hinneloop al, in team wytweiten hinnen en dêr in pauwige snikwite hoanne by mei in kaam, dy slingere him op 'e kop. Hja sieten no yn in hoeke fan 'e loop en pikten tier wat yn 't núnderguod om. Hy struide der noch wat iten del, mar hja taalden der net mear nei. Ien stapte nei de matte... de hinnenacht begoan.

Mar oer it fjild bleau it noch lang dei, rodzich en soelich. It wetter fan 'e stedsgrêft donkere al tusken de hege wâlskanten, de Potmarge blonk noch witich yn it lege lân dêrjinsen. Hiel fier fuort stiek immen de lôge yn in rys- of in striebultsje... in húske stie as in swart etsprintsje sà skerp tsjin dy reade lôge.

Falentijn bleau stean en seach dêr stoarjende nei. Dit gesicht oer it fiere, flakke lân wie him leaf, hy hâlde fan fierte, wiidte en frijheid. Kaam dat, om't syn foarsaten sa lang as earme refuzjees omswerve moatten hiene, sa lang bankje moasten yn stegen en benypte wenten?

Dêrom koft 'r dit kâld stee, sa fier oan 'e bûtekant fan 'e stêd as 't mar koe, mei neat oars as de brede stedsgrêft ta skieding tusken syn gerjuchtichheid en it frije fjild, wêr hy de wiksel fan 'e jiergetiden sjen koe yn 't stadige foarbygean nei midwinter, as de ierde rêst.

En hjirfandinne wei belôke 'r no de maitiid en fan dy maitiid syn earste moaie jûn. It sjen fan dy loft, fan de drift fan dy goudberâne wolkens, it iensume skip syn wyt seil yn 'e donkerjende jûn, in pear wylgenmoezen by in âld daam, in stik of wat skiep, dy har skeukten tsjin 'e walfiskbonke yn 'e Presterkamp, allegear wie 't him eachweiding en geniet, sa 's 'r syn gelikens net faak kend hie yn syn beuzich libben, as 't moast wêze simmers in set, as se wiene te fiskjen nei Langwar ta en omdoarmen yn 't fjild moarns ier en jûns let.

Syn hazzenútbeamke yn 'e hoeke by de grêft bloeide, hy tepte 'er foarsichtich in tokje ôf en roek 'ernei. It roek as de iere foarsimmer sels... koel en fris en o sa jong... Tusken de lippen kaam hy 'er mei thús.

Breed en foars ûntfong syn nij hûs him. Hjir wiene no de brede gongen en de grutte finsters, it seal mei goudlearen behang en de ikenhouten trap, waans útsnien hekwurk him in ekstra dofke koste hie. It wie allegear prachtich, in hearehûs, út in rûme bûs boud en Pronica en de bern wakker nei 't sin. Mar hy miste 'er syn âlde geur fan wolle en lekken. Dêr wie hy by grut waan en... ryk. Hjir wie alles sa nij en och... sa frjemd. De skiednis fan dit syn hûs moast noch makke wurde en sims... o elts minske hat ommers syn swakke mominten! dan waarde hy sa onwennich nei 't âld hûs op 'e Nijestêd, dat hy betocht mar in boadskip en kuiere dêrhinne, einliks watte skytskoarjend, want wat moast in oar wol net tinke! En as 'r dêr wie...! krekt as hie 'r jierren op in woelige see omswalke en kaam no earst wer thús yn in stille, feilige haven.

Pronica siet der wol net mear yn 't sydkeammerke by 't gleon turf-fjurke, mar no wie 't Andree syn wiif, de lytse blûne Sibylla de Carpentier, wêr hy in kopkefol lekkere kofje fan krige en dêr in drabbelkoek by, mar de ongeduerichheid bleau him yn 'e skonken omrideljen, al gyng 'r ek nei de weverij en kleau wer by de âld trap op nei de souder ta... hy miste wat... it wie net mear s' as earen. En sims koe 'r sa onwennich dat wurde nei dat âlde libben, krekt sa onwennich as syn âld kat, dy't ferline hjerst twaris by nacht de hiele stêd trochkrúst wie fan 't nije hûs nei 't âlde ta en dêr de moarne

prinshearlik wer yn 't finsterbank siet te spinnen en tsjin de mosken te gnizen. -

En dochs hie hy it beslút naam, om fan dat beuzige, rike libben te skieden, makliker en gauwer as 'r sels tocht hie. Pronica fitere him oan en Bet! o dy grutskens fan dat lytse kriel, dy hinnepiken, mar krekt út de dop en kraaie! kraaie! Bet spegele him alles sa moai tefoaren fan ris alhiel frij te wêzen en moarns it bolwurk ek ris omkuierje te kinnen en te gean te fiskjen! as 't biterswaar wie en noait mear thúsbliuwe te hoegen om 't folk yn 'e weverij! En Jehannes! ja Jehannes! dy rette it heit wol net oan... mar ek net ôf. En hysels? och de droktme fan 'e weverij waarde him somtiden wolris stoefernôch en dan dy grutte lekkenhânel! it ôffarren fan 'e skippen mei swiere ladings yn! it boekhâlden, it bestjoeren! Sims ferbylde 'r him, hy waarde ferjitlik en roan mei 't skriuwboekje fan efteren nei foaren, aloan en alwei en sims diich 'r dryst en tochte... it rôle wol. Dan blykte 'r himsels te heech set te habben en fergeat yndied dingen fan belang.

Doe op in goede dei yn 'e lette hjerst kaam jonge Andersen wer oansetten. Sa no en dan diich 'r in raam, sims twa kear yn 't jier. Altyd de ferlieder, dy't it op de swakke siel fersjoen hat. En no trof 'r dy net mear sa wis, sa fêst yn 'e skuon steand, oan. Wie aardich nueter waan, harke no teminsten ris nei it gefloit fan 'e floiter. En dy syn gefloit wie wakkere swiet en fluensk en syn bod oannimlik, seine Jehannes en Andree allebeide op de jûn fan 'e famyljefergearringe, dy't hy belein hie, om ris mei-inoar te praten en Andree nochris te hifkjen, as hy gjin sin oan 'e hiele saak hie. Hy makke gjin gading, hie al sêd genôch oan 'e wolspinnerij allinne. Pronica woe 'er har net fierder mei bemuoie, sei se en Djoeke en Bet likemin, mar Mulier, in aristokraat en fan âld regintegeslacht, fûn 't wol mear oerienkomstich skoanheit syn stân, om no te rintenierjen, tocht him.

Hja hiene yn 'e peikeamer sitten, de pipen gleon oan. Hy roek noch de geur fan 'e sealjemôlke, neist Pronica op 'e koal. Fiif kjersen op de grutte nutebeamhouten tafel, oars in sellich healtsjuster yn 't grutte fertrek. Hy wist, sà soe hy no dy âld keamer syn libben lang sjen! it bytsje ienfâldich húsrie, syn bern, it nije geslacht om 'e tafel, en Proan! ja ommers Proan! dêr yn al de gloarje fan har ripe, blanke moaiens by, yn har appelblossempakje mei de swarte ferwieltsjes. O hy soe alles wol úttekenje kinne, dat soe 'r!

Andersen kaam en lang om let rekken se ta in akkoart. Jehannes snie in nije pinne ree en mei dy pinne skreau 'r stadich syn fonnis en droech syn grut affearen oer oan 'e nij-ynkomling, en it âld hûs en 'e lytste hânel oan syn jongste soan.

Maaie wie 't waan, ear't hy der útgyng en Andree en 't jong wyfke deryn. Hja hâlden de âlde, leave meubelstikken en hy wie der bliid om. Stadich wie syn nij hûs klear kaam, de muorren fan 'e alderbêste Fryske stien, de sniene foegen fan 'e alderbêste kalk, alles rjucht en stiif nei de aldernijste moade, in sarken parredis mei seis opstappen foar de foardoar en heech boppe by de listgoate in kroanlist mei toskewurk. En hiel Ljouwert roan der sneins foarby te besjen... ‘begryp ris oan, sinneblinen foar de finsters en in foardoar út ien stik!’ bewiisden de minsken inoar it wûnderbaarlike moais.

Hy hie alris soer sjoen, it naam gâns mear, as syn berekken west hie, ja al in tredde mear! Hy hâlde net fan krinterichheid, mar húsbouwe, húsbouwe! hy bekende it himsels fol skamte, foar 't earst yn syn libben hie hy him ferrekkene!

Doe moasten der noch nije ditten en datten yn, stuollen mei koper ynlei en tripene sittings en in kanapee en in grutte tafel mei in blêd út ien stik, wêr men jin wol yn spegelje koe, en in kroan foar fyftich kjersen.

En no! de timmerman hie sines en de farver en de stienhouwer, de nije skoarstien rikke en Proan en Bet fermakken har ta de teannen út mei al dat nijs en saanden noch maanden om neat mear. Hja wisten, syn bûs wie dan ek sa plat as in skol.

Dit alles liet 'r nochris yn him omgean, wylt 'r troch 't tún kuiere en bywilen de geur ris opsnúfde fan it jonge, útrinnende hout, fol jonge libbenskrêft, mar noch besletten yn syn hulen.

De lûden fan 'e dei waarden swakker en swakker, it ‘hallo’ fan 'e skippers foar de poartbrêge klonk mar inkeld mear, de snuorjende wiele fan 'e lynbaan stie... der wie ek gjin geboart mear fan bern op 'e buorren en gjin hoarnseweintsjes mei pleziergasten rieden mear ta de poarte út, op hûs yn, wa wit hoefier noch fuort yn 'e oandonkerjende fierte.

Stadich bjiske 'r op 't lêst nei hûs. Hy wie noch net oan 'e doar ta, doe seach 'r Jehannes oankommen mei syn flugge stap, rjucht troch de gong op him yn. De freugde! ja de kroan fan syn âlderdom! Hoe seine de Heare him yn syn bern!

‘Kom mei yn 'e biblioteek,’ sei 'r sunich en diich de doar op, ‘de froulju sitte boppe en watstû te sizzen hast, past frouljusearen kwalik.’ Lyts fan stap roan hy foar Jehannes út nei 't hege, ljochte fertrek fol mei boeken en grutte muntekasten, de muorren opsierd mei skildere behang en as skoarstienstik in skilderij fan 't âld hûs te Langwar oan 't wide wetter...

‘Hast minne tatiding? Dû bist suver út 'e liken,’ miende Falentijn en seach nei syn soan. ‘Hjir, nim dit op,’ en hy hâlde him in glês wyn foar.

Moai hastich skode Jehannes it fan him ôf. ‘It walget my... it walget my allegear op 't heden. Myn hert is yn opstân, heit.’

‘Ja jonge,’ suchte Falentijn... ‘wat der bard is by Dokkum, leit my ek swier yn 't moed.’ Hy woe net freegje, mar o syn hert siddere fan eangst en freze, wat 'r sa fuortdaadlik krije soe te hearren. Hy trêde de keamer ris op en del, twaris... trijeris...

‘Heit,’ sei Jehannes, ‘kom hjir ris, dat nimmen ús heart... It is al bard...’

‘Hoe let?’

‘Fanmiddei om trije oere op 't Blokhúsplein.’

‘Wiest dêrby?’

‘Ik wie dêr en bin derby bleaun, krektsalang, as alles foarby wie... Op heite bestel en kosten wegere de beul fan Gorkum “fanwegen syn hege jierren” dizze eksekusy op him te nimmen. Wy hopen, nimmen oars soe him oanbiede...’

‘No?’ sei Falentijn bedrukt.

‘Doe is der ien fan 'e feinten kaam en hat him de holle ôfslein.’

Falentijn begoan stilwei te skriemen. Jehannes skikte wat tichterby en krige him by de hân... ‘Dy earme jonge stumper...’ hearde 'r him sêft nokkerjen.

It bleau in hiel set stil yn 'e stille keamer, de tik fan 'e steande klok krige suver wat minskeliks, sa gyng de tiid stadich syn bewende gong, mar de tiid fan Jan Binnes, syn jonge, oermoedige, noch folryp steande tiid as in jonge risping op in lân... dy wie foarby... foar altyd foarby... tocht Falentijn.

‘Sei 'r ek noch wat? Wiest derby, jonge? Net sa fierôf, datst it hearre koest?’

‘Ja,’ sei Jehannes bedaard. ‘Ik stie der deunby en hy sei ditte, heit: Heare, ontferm Jo oer my, en doe... ien slach.’

‘En?!’ Falentijn doarst syn soan net oansjen. As 'r syn triennen seach, soe hy neat mear fertelle wolle.

‘Heit moat der him net tefolle ynjaan. Foar eltse goede saak falle der offers... en wa't dêr ta útkipt wurde sil, leit net yn minskehânen. It is sa beskikt oer Jan Binnes, it wie syn wei...’

‘Ja,’ suchte Falentijn, mar syn eagen waarden wer helder. It flues fan triennen loek dêr foarwei. Hy wie wer op de bekende feilige wei, ja yn libben en stjerren bekend en feilich.

‘It lyk komt net nei 't Galgefjild om dêr te ferkommen yn waar en wyn, ik ha 't de beul ôfkoft foar myn snijkeamer ûnder de Nije Toer en de holle derby... Mar dat spande. Dy ha se earst te pronk...’

‘O!’ suchte Falentijn, ‘wat in mart'ling, Jehannes.’

‘Sil 'k my stilhâlde?’ frege dy.

‘Nee, ik wol alles witte,’ sei Falentijn foarser as oars.

‘Te pronk op 'e Brol folgens oarder fan âlde Fan Rhee, en dêr is neat oan te dwaan. Ik stie derop oan, let yn 'e jûn alles te habben... sa'n sûn, jong minske, krekt wat foar my, en sa brocht ik de beul op in dwylspoar en ik treau him fiif goudgûnen ta en yn 'e foarnacht bringe se him my...’

‘En dan?’ Falentijn syn lûd waarde hoe langer hoe bedester.

‘Yn 'e neinacht bringt Haaie Trompetter him mei in pear man yn 'e pream nei Aldwâld ta op it hôf. Hy krijt in earbere begraffenisse dêre, heit. Al de Oranjelju stienne der my boarch foar.’

Falentijn ridele op 'e stoel hinne-en-wer, sa bestoarmen him de neare tinzen. Aloan en alwei efter de skermen dy Fan Rhee, oeral, oeral... Hy like wol de kweageest fan hiele Ljouwert te wêzen.

‘En Ryklef,’ sei 'r nei in set. ‘Hast dêrfan heard? Andree sei, dy is no foargoed fuorttein. Hy sil wol noait weromkomme, no syn leafste ferhoping sa ferdiggele is yn grús.’

En Falentijn tocht om âlde Ripperda dêr yn it grutte iensume hûs en sette dêr syn eigen rykdom tsjinoer, alle bern om him hinne yn ien en dyselde stêd, goed yn eare en oansjen... Pronica har bywêzen, de kostlikheid fan har besit besefte 'r op 't heden wer namste mear as 'r op in oar syn gemis seach, en hy ûnthjitte himsels, Ripperda yn 't koart ris op te siikjen.

‘Dû moatst der mar neat fan sizze by 't jûniten. 't Is better, mem en Bet hearre der neat fan.’

Jehannes nikte, syn skerpe dokterseagen murken wol, heit

pakte 'er noch raar mei om en dochs hie hy 't sa maklik mooglik foarsteld, selst mar by benadering, hoe't it west hie. Och, hy en de dead wiene, selskippers, hy seach him sims alle dei wol yn 'e kâlde, wrede eagen en waarde 'er net oars mear fan... mar sims, o yn syn doktersherte wie ek in tear steed en as dat rekke waard, dan fielde 'r as minske en diich it ek sear... ja tige sear...

Doe't se by de froulju kamen, fûnen se dêr Mulier yn in loaikertsstuoltsje by de hurd, de wite meagere hânen boppe de lôge, de fine holle dûknekkich wei yn 'e jaskraach. Falentijn krige in skrik, soe der swierrichheid wêze?

‘Dochs allegear goed thús?’ frege 'r moai ongerêst. 't Moast wol goed wêze, temiddei hie 'r lytse Proan noch hoepjeien sjoen op de Wurdumerdyk en Djoeke wie him foarbyriden yn 'e karosse nei de iene of d' oare ta te teedrinken.

‘Alles goed en de groetenis,’ andere Mulier. ‘Pronica sliept al en Djoeke is noch net thús. 't Wie sa stil yn 'e hûs, ik tochte, ik moast hjir mar hinne om in brochje.’

‘Kinst krije,’ sei Pronica hertlik en gol en gyng oerein, om alles klear te setten foar 't jûnmiel.

‘Kom, wy gienne mar wer efkes nei de biblioteek, om in pypfol te smoken,’ sei Falentijn en joech de oaren de wink.

‘'t Jildt ús oars wol 't aldermeast, wat der bepraat wurde sil, tink 'k,’ kaam Bet ynienen snibbich út 'e hoeke. ‘En ik stan derop, dat mei oan te hearren.’ 't Sin stie min, heit bespeurde it oan 't heazige fan 't lûd. ‘Bet hat gelyk,’ sei Mulier en kaam werom. ‘No dan, ik wie langlêsten yn Amsterdam en hearde nuvere praatsjes fan Andersen. En ik acht it myn plicht, myn skoanâlden, en Bet yn 't bysûnder, dy te fertellen, om't der fan gnute wurdt, it sil tusken jimm' beiden op in boask oangean.’

‘'t Is dyn affearen ommers ek, om in oar min te meitsjen,’ húnde Bet, alhiel oerémis.

‘Hui! hui!’ sei mem, ‘wat bistû koart, Bet!’

‘Andersen is in menhear en dêrom kinn' jimm' him net útstean. Hy hat no ienkear oar praat en sjocht de wrâld oars as jimm' en hat oare leafhabberijen...’ Bet gûlde der hast om.

‘Ja wol dy,’ sei Mulier smoutwei en hie syn eachweiding oan Bet, no yn har lilkens mei dy skitterjende eagen en it bloske op 'e bleke wangen, tsienris moaier as ornaris.

‘Wat seine de minsken?’ pinfiske Falentijn stadich. 't Soe allegear ek wol wer mâl wêze, 't wie hjoed dochs al sa'n freeslike dei, dit soe de doar wol tadwaan.

‘Och, 't soe hjir de lêste útsetter wol wêze, de Andersens leine oan 'e sintinsje. De saken fierste heech ynset en dan Oranje tagedien... dat is al in heal deafonnis. En dan... hy is gâns troch de wyn gien dêre yn Amsterdam... Jan bedoel ik fansels.’

Falentijn nikte flau... hoe'n wjeraks hie 'r de earste kear net yn him krige, as in moadegek yn 't habyt en dan dat eigenwize, grutske wezen dêrby. No nestele hy him hjir yn Ljouwert en wie aloan drok dwaande, him Bet te ûntfytmanjen. En hy wist wol, Bet wie ien fan dy soarte, as se har sin op eat sette, dan stjerre se leaver as krimp jaan... It roan ek allegear sa hiel oars, as se tocht hiene... Ripperda fuort... o sa'n goed partuer! en mear fan dy Oranjemannen, allegear fan Bette jierren. Wat oerbleau, wiene Frânsken of hâlden it dêrmei en as sadanich by Falentijn's ferspuid. En 't hertke siet har heech, hja woe leafst like goed oankomme as Djoeke, dy't it yn 'e kant sette tsjin jonge mefrou Fan Rhee. En Andersen mei syn hearichheid, syn yndeftige klaaiïng, syn ûnderhâldend praat oer reizen en belibbe grappen, syn slach om mei froulju om te gean en fan al har lytse grillen en stumerijkes behoarlik notysje te nimmen... och hy hie har lyts, dom hertke al lang belêzen.

It kreake dy jûne raar yn 't hûs fan Falentijn, mar Bet focht foar har leafde as in lyts terge liuwke en stie op har stik. Dizze en gjin oaren, dêr kaam 't altyd wer op del. Heit en mem en Mulier warden har oars danich, om har noch ta oar ynsicht te bringen... Jehannes liet har betien en sei, sokke dingen wiene fierste tear, om dêr yn om te rearen. Falentijn siet lyts en stil by de tafel, wat in rare jûn, wat in argewaasje!

Mar 't wie allegear fan dy gefolgen, dat de 23ste fan maartemoanne stiene se al ûnder de geboadens, waarden har nammen ôflêzen fan 'e preekstoel yn 'e Galileïster tsjerke, en Falentijn en Pronica hearden it en Jehannes, de djipearnstige eagen ien amerij in ljochtfonkje fleurichheid, en Ripperda, stil en âld yn syn hokje, deun efter it fjouwerkant en Doedte Ripperda, tear blûn famke op ien fan 'e frouljusstuollen... fier fan him ôf en dochs... him o sa nei, al doarst 'r syn fieling noch net yn wurden uterje, fierste bang, de hearlikheid, fan wat allinne noch mar knop wie, moaie knop mei 't hiele swiete geheim yn him fan 'e kostlike leafdeblom, oan te trunen ta foarlike bloei, ta neat nut...

En dêrom swijde 'r noch, al siddere der somtiden ynhâldene jubel yn syn siel. Dan krige 'r de fioele en gyng sitten te spyljen... O dy amerijen fan lok... as 'r syn iensume siel gean litte koe as in siikjende pilgrim út de woestenije fan syn eigen beslettenheid wei en de moaie wrâld ynstjoere nei syn leafste! Sinneskyn! wille! Hoe moai sjocht 'r dan it libben! hoe brûzet syn jong, sûn bloed! mei hoe'n krêft makket hy him sterk jin alle leed!

En lytse blûne Doedte is by him... de millodijen lokje har, wêr se ek is, moat se om him tinke, fielt fan wûndere nije fielings har hertke tinen... Krekt as sjocht se de wrâld no oars... nijer en leafliker... Wie 't om 'e âld stins wol ea sà moai? roeken de earste griene spruten wol ea sà krûderich, bloeiden de titelroazen ea sa ryk? en de ljurk, hoe kaam 't, dat 'r no krekt safolste moaier song?

Jehannes syn tinzen dwaalden ôf yn tsjerke. Hy seach net nei har, mar fielde har bywêzen yn siel en sinnen. Song mei, liet syn lûd bliid driuwe op de kadans fan 'e noaten, sims oanbôzjend út 'e fierte, dan weistjerrend yn ien inkelde noat fan in lang oanhâlden neispel.

Hy geniet sa echt syn oere, dat it is him, as sit hy hjir as de breugeman en net dy Andersen, lipe belêzer fan swakke Bet har hertke... Syn leafde is fan in oar soarte en hy wit, as Doedte syn wiif net wurdt, dan bliuwt hy iensum.

Doe't se út tsjerke kamen, fleagen de snieflokken en wie alles nochris wer wyt. In spitse wyn gûlde út it noardwesten, de strjitten wiene wiet en glêd. Hy sloech syn mantel tichter om him hinne en sette 'er de stap ûnder nei 't nije hûs, wêr jûn in grut gearset wêze soe en wêr 'r Doedte wersjen soe! Eltse minút, eltse oere in seine troch har bywêzen!

De tiid kroep. De middeis roan 'r tsjin de finnige wyn yn nei Lekkum ta, om nei in sike te sjen, in jongfamke as Doedte, no al sont wiken as in stik lead op bêd en besocht mei senuwsinkingskoartsen. Doe't hy se mar seach, wist 'r, de syktme hie in skieding naam nei de goede kant. Syn middels waarden seine, it libben, it sûne jonge libben ferhefte him yn it sike lichem en wraksele yn stryd mei de dea om de sege... en woan it. En allinne syn leaf lûd, de kniep fan syn sterke, sa treastbringende hânen, syn betrouwen op betterskip stibelearen de sike sokke tiden sa oerweldich, dat se it hast wol sûnder medisinen rêde koe. In hiel set bleau hy dêr by dy ienfâldige minsken yn har lyts húske op 'e terp, wêr net ien stikje fan weelde yn te bekennen wie.

‘Sândersum om 'e tafel en dat fan in deihier... it betsjutte wat,’ sei de mem, lyts, âldsk wyfke, hiel bedrukt by 't fuortgean.

Hy nikte stilwei en gyng syn wegen, mar yn 't teepantsje fûnen se twa grouwe, gleone dukaten... ‘Foar my... foar aaien,’ hime de blide sike fan 't bêd. En hja sei him sêft de wurden nochris nei: ‘dû wurdst no better, fanke... wy binn' 't hoekje teboppe. As 't simmer is, swilest wer mei yn 't moaie waar.’ Hja lei der no stil hinne... hja roek suver de geur fan dat nije hea al.

Jehannes Falentijn gyng wer op 'e stêd oan, foar de wyn ôf. It snijen hâlde op, in tin laachje lei donsfearrich op it hurdferzen lân. Hjir en dêr yn 'e lijte like it gers al grienich en maitiidseftich, al lei der noch gjin erf op it lân. Soelte moast der komme, sudewyn en sêfte rein, dy't sa stil delfalt as roazeblêden, loslitten fan in geurige kroan...

By in sleatswâl bloeide in âld wylgenmoes. De sinne skynde op 'e goudene hierkes fan 'e katsjes... hja tsjirmen om yn dizze kjeld, sa fan onpas by 't lingen fan 'e dagen. Mar dochs... hâlden se net in boadskip fan 'e maitiid yn? Net fan it wûnder, wêr stadich de wurklikheid út groeit?

Hy begoan ynienen sa'n langst te krijen nei hûs, dat hy sette de stap derûnder. Namste dierberder wie him no dizze syn âld stêd, no hy har der nei har útfanhúzjen wer yn wiste. Yn ien hûs fan 'e hûnderten klonken ommers har fuotstapkes... Licht seach se no ek wol nei de wytbesnijde bolwurksbeammen of harke nei it lûde praat fan 'e lju op 'e glêde strjitten, wêr de dryste âldroeken parmantichwei op omstapten. Speurendewei seach 'r alles, wat jong en blûn wie, temûk ris ûnder de grutte kypsen op. Koe 't Doedte wêze? Mar geandefoet? Gjin tinken oan! Alde Ripperda hâlde se foar pop, it draachstuoltsje kaam of de karosse en mar ienris op in moarntiid hie hy se kuierjen sjoen op 'e Bierkelders, in lyts nuffich parasoltsje op en in wyt kardoeske oan 't tou. Fansels op oardelfoet distânsje Minne Pjirkes, sa izegrinich, dat hy hie 't net weagje doarst en sprekke har oan. Dat wie no al hast wer in jier lyn. Sims hie Bet meilijen mei him en fertelde, wêr hy se middeis fine koe yn 'e teekoepel by in goekunder oan 'e Grêftswal of Efter de Hôven. En dan trof it krekt sa tafallich, hy kaam dêr de middeis ek. O! wat wiene it feestdagen!

Stadichoan waarde dizze leafde him in earetsjinst, wêr hy al syn moaiste, heechste tinzen oan wijde, de swiidlûdichste trilders fan syn

fioele oan opdroech en yn sêfte minne wei oeren yn oanbidding fersonken ferdreame. It noch net útsprutsene wie fan sa'n grutte skiente, as 'r miskien nea belibje soe as 'r de dingen ienris as syn eigen ta him nimme mocht. Hoe'n bytsje lok is ommers tsjin ferwurkeliking bestand?

De wite flokken begoannen wer oer it lân te stowen... as wolkens jagen se oer de lege lânen op 'e smoute stêd oan. Hiel wyt en blank stike de Presterkamp boppe it swarte wetter fan 'e sleatten út, de fuorgen streken as donkerder delten troch it ientônige wyt. Op 'e ein fan it lange, smelle stik lân stiene hiel heimsinnich fiif wylgenmoezen op ien trop as âlde reuzen, har stammen oan 'e wynkant sniebekladde. -

Jehannes syn tinzen hjir by it knappende houtfjoer beroannen sêftsoalich no de hiele kommende libbenswei. En Doedte gyng mei him en... lytse, blûne bern. Hjir yn dizze âlde stêd soene se wenje, yn in hûs mei grutte, smûke keamers en flinke finsters, wêr men ljocht en sinne ta'n yn skine litte koe en in grutte tún soe der by hearre, fol fan rûkende, reade roazen en leeljeblommen. Sà soe har libben stil en fredich foarbygean, as in moaie wite wolken oan 'e loft - tocht 'r, wylt 'r yn stúdzje wei de wolkens neiseach, hoe't se kamen en gyngen folgens ûnbekend bestel.

Efkes lichte it snijen, no ferhefte it him wer. Alles waarde wyt, in suvere, goeddwaande stiltme sette elts hûs yn syn eigen iensumheid. De ljochtskimer út 'e brede gong foel yn 't wite tún, it fine skaad fan wat tokjes struwel leech op 'e grûn tekene him skerp ôf tsjin 't blombêd, fol fan tulpenoaskes, grien en klûmsk ûnder 't turfmot.

Hy wist net, hoe't hy it hie, it mocht him net tinke, ea sa'n sneintejûn belibbe te habben, sà yn harmony mei himsels en de wrâld.

Hy hearde skelgerinkel en it swiere lûd fan Minne Pjirkes by de doar, en efkes letter, o foarfreugde! it swiet gerissel fan sidene rokjes, de muzyk fan 't getrippel fan hiel hege lytse hakjes. Op 't selde stuit stie 'r al yn 'e gong en seach se en bûgde syn holle oer har hantsje, oer 't lange en smelle fan Doedte Ripperda.

Alde Ripperda seach it en giisgobbe. It partuerde lang net min, dy twa... machtich sieten se dêr om 'e petylje yn 'e Bjirmen, hy soe wol wolle, as se allegear sa teplak komme koene as miskien dizze lytse rakkert, syn hertlapke.

Der wiene noch mear noege en stadich kamen se oandripkjen yn

wide waarme mantels en wollene sjaals om 'e holle foar de kjeld, mar al roan it hûs ek fol, foar Jehannes Falentijn wie der mar ien en it foege him sa wûnderbaarlik, dat hja kamen neistinoar te sitten. De oaren wiene meastal âldere, troude lju, en Andersen en Bet sa grien as gers, dat dêr wie ek neat oan, en sa koene hja tegearre it folle geniet ha fan inoars bywêzen.

‘As hy ek noch wolris spile?’ frege hja sêft en hy liet har, kreas út in koker rôle, moaie nije stikken sjen, dy't hy út Dútsklân komme litten hie.

Hja hie 't spyljen noch net leard, andere hja op syn fraach, mar jûns by heites songen se fjouwerstimmich, en Regnerus, har broer, learde it dwarsfloitespyljen te Frentsjer, dêr hy studint wie, en yn 't koart soe hja dêr ek hinne te útfanhûzjen by ien fan syn prefesters. Dêr krige hy in skrik! Doedte nei dat lichtsinnige Frentsjer, wêr it krioelde fan dy jonge griene hipperts, it hier fol krol en it hert fol ferleafdens! By tsienen soene se har fuotfallen dwaan en nachts foar har finster sjonge en dichten op har meitsje en de handichste en leidichste fan allegearre soe har ynpalmje. O hy seach it oankommen! en sei! it soe him krektlyk gean as Ryklef doedestiids mei syn gemaal, wêr hy Anne Hopperus troch kwytrekke.

Syn lûd klonk in bytsje onwis, doe't hy frege, hoenear as de reis oangean soe. Tongersdei gyng se mei pake wer nei hûs, sei se, en saterdei soe heit har nei Frentsjer bringe en jimmetieten se by prefester en mefrou en dan bleau hja dêr in setsje.

No wist 'r it, dizze fjouwer dagen waarden beslissend foar syn hiele libben. Wat soe 'r no: it skreaune, deftige en foarmlike brief te baat nimme en har heit skriuwe of soe 'r harsels syn libbenslot foarlizze, om it fan har hânen ferfoarmje te litten ta in grutte blydskip of in ellindich lijen? It onbesoarge, hearlike geniet fan 'e jûn wie fuort... in ûnrêst krige fat op him, wêr hy him net tsjin fersette koe.

It petear stûke... stilwei sieten se yn it fjoer te sjen, ek in ivich riedsel as hjaselme fan wêrwei? en wêrhinne? en al fielden hja it net, dochs wie de leafde dwaande, om har al tichter en tichter yn 'e mesken fan har mearke-eftich net te beknoopjen. De oeren fleagen... dêr sloech de klok al njuggen oere, noch in pear oeren en hy soe syn lytse skat fuortgean sjen en 't noch net útsizze kind ha, wat hy tochte.

De feint kaam yn, stuolle it turffjoer wer op mei in pear bêste boe-

keblokken. It wie it sein, om ris oerein te gean, de hearen stapten nei de biblioteek, om de nije munten en 'e nije boeken te keuren, de dames waarden boppe noege, om Bet har troujurk en útset te besjen. Doedte hâlde har mar by pake, wat soe se ek mei dy âldere dames? en Bet? och, dy fergeat glêdwei, dat der noch oare minsken yn 'e wrald wiene as Jan Andersen!

‘Sjoch,’ glimke âlde Falentijn, ‘is ditte net wat foar ús gast?’ en hy joech har in lytse goudene munt út syn samling, in goudene dukaton.

Yn 'e eagen fan Ripperda kaam in tige earnstige, hast swiermoedige útdrukking. Wat waard' dit, gekheid of djippe, djippe earnst?

‘'t Is om te hâlden, Doedte,’ lei Falentijn út mei dy âlderwetske ridderlikheid, dy't sa goed by him paste.

Hja draaide de munt om en om. ‘Der stiet lêzen op,’ sei se en hja lies:

 
‘Daer Ware Liefde woont,
 
Daer is het Huis geheiligd.’

‘O!’ sei se en sloech de eagen foardel. Hja hie Jehannes sines moet en dêryn lêzen, wat syn mûle jit altyd ferswijde. Hja joech har wat teside ôf, in bloske op 'e wankjes, bleu en ferlegen, en seach hiel efkes nei de manlju, mar pake en menhear Falentijn kuerden alwer mei grutte fergrutglêzen op har fynsten om en de oaren pypken of praten en nimmen tochte om har.

Hja woe har nei de doar tajaan. ‘Doedte!’ hearde se Jehannes. It klonk fan o sa fierôf en dochs... as kaam it as in wjerklank út har eigen, hiel benaud en dochs ek wer hiel frjemd-bliid hertke.

‘Sjoch ris, hjir binn' noch trije sokken... Hja binn' nea brûkt yn jildomrindershanen, hja binn' gloednij, dizze trije. It binn' knotte-doeksdukaten... Kom ris efkes tichter by my,’ en hy gyng har foar nei de fierste hoeke fan 'e biblioteek ta, wêr in iensume kjers barnde en it fjoer syn nochlike, rodzige wjerskyn joech... ‘Noch tichter... Sa...’ Hja stie no deun neist him... as 'r woe, koe 'r it bûnzjen fan har bang-bliid hertke hast hearre tsjin 't nau siden spinserke oan.

‘En witstû, wat dêrby heart?’ en wylt de trije goudene stikken yn 't holle fan syn hân leine te blinken, sei 'r hiel stadich, elts wurd in stikje hertefreugd en bitterswiete eangstme:

 
‘Wotte sa wotte,1
 
Hjir hastû de knotte,
 
Wott' it net dwaan,
 
Dan moatst' him my weromjaan.’

Doedte seach him oan en hy har... yn hillige stiltme helle se de trije dukaten fan syn triljende hân nei har ta en beknypte se stadich yn har iiskâlde rjuchter.

‘Sà anderje ik, Jehannes,’ sei se sêft. Al it berneftige wie yn ien omsjoch fan har antlitke ferdreaun... hja besefte, hokfoar rjuchten en plichten dizze iene amerij har no foar it hiele libben oplei.

Falentijn, wol op syn openst, seach ris temûk nei har, en syn hert, slingere tusken hope en freze yn, fielde as by ynjouwing, hoe't syn soan taaste nei syn ryp lok. O mocht der seine rêste op dit syn besykjen! de Heare har herte flije nei dit syn begear en hja him tabrocht wurde as in jonge, teare roas yn syn wachtsjend hôf!

Hy socht algeduerich ris de eagen fan syn wiif, mar Pronica murk neat, dy wie sa alhiel mei de oaren wei yn in kleanpraatsje oer japonnen en ruches en stroken en kypsen fol fearren, dat hja hie gjin loaits oer foar him.

De spylklok yn 'e gong spile de folle oere fan alven, doe makken de Ripperda's rislewaasje. Hja hearden de skeltsjes alwer rinkeljen foardoar yn 'e wite stille wrâld, Minne Pjirkes klos-klos by 't parradis op en 't fallen fan 'e klopper op 't swiere ikenhout fan 'e doar.

En de oare moarne betiid al histe Jan syn âlde skonken op 'e loaie brune fan 'e weverij. Falentijn joech him in goede braspenning mei foar ûnderweis en in folle knapsek. Sa rekke 'r woltemoed op reis, want bang foar bûsehifkers wie 'r net, hie 'r net in knyft, slipe as in flym, by de broeksban yn en Annemuoi foar in grou gûne de kweade net besprutsen, om him ôf te bliuwen op iensume wegen?

Yn in learen sekje, ticht oan syn hert, droech 'r syn boadskip, in grut brief foar jonker Age Ripperda yn Seisbierrum. Hy koe wol fan

betinken ha, wat der sa wat yn stean soe, de dokter soe wol syn lytse dokteresse fûn ha, tocht him. Hy hie 't al lang bespeurd, hy wie yn 't frijen keard en as der fan de lytse frelle praat waard, dan harke hy mei sân pear earen. En sok slach fan lju, dêr hearde poeha by. Mei syn Lys frijde hy der fuortdaadlik mar op los, dat it deroer klapte, mar mieri! hjir bleau men op oardelfoets distânsje en 't soe wol al in hiele geunst wêze ris in aaike, ek op oardelfoets distânsje, jaan te meien!

It hynsder kloste sleaudrafkjend de hurdferzene wei lâns, nei 't westen út. Noch wie de wrâld stil en wyt, mar de loft arbeide gâns yn 't suden en 'e mosken sieten bliid te tsjilpen yn 'e keale beammen.

Tsjin 'e jûn kaam 'r op de stins en diich syn boadskip en waarde doe al gaueftich nei de grutteljus puoskoken laat, wêr it útroan op in wûnderbaarlik plezierige jûn, want hy, as in goed Ljouw'ter, spile ek net swak by mei in mingelen bier foar him en in goed miel efter de baaitsjeknopen.

Mar oan alle lofsangen komt ornaris ringen in ein en yn 'e neinacht, doe't de moanne, dy't al gâns fersiet, opkaam, joech 'r him wer op reis. Hy krige in brief fan 'e jonker mei, it glimke, dêr dat him mei oer jûn waarde, befestige him wol yn it gelove, it waarde in goede tatynge foar de jonge dokter.

Hoe oneinige lang like him no de reis! by nacht en ontiid! Gjin minske op 'en paad, allinne murden en by de doarpen healferhongere hûnen en boppe yn in listgoate in earmoedzjende kat, de eagen twa grutte gleone rûndellen, stiif op him delsjende. Hy riboske op 't lêst fan benaudens en kjeld, en hoe seine hy de tuorren fan Ljouwert, dy't einliks yn 'e moarn, griis en tsjuster tsjin it oanwinnende ljocht ôfstieken.

Jehannes hie gjin haal hân thús op syn keamers, hy spoarde al ier en betiid by heites om en iet dêr syn moarnsbrogge en mei ien ruk skuorde 'r it brief op, dat Jan him oerjoech.

It wie mar koart, al wie syn ynhâld wichtich. Hy waarde útfersocht, om Doedte tongersdei mei werom te bringen en sels it andert te heljen. Fierder neat... it wie ek genôch.

Mei in optein sin roan 'r nei âlde Ripperda, dy't al fan alles op 'e hichte like te wêzen en bizich sei, hy soe wol leafst mei Doedte allinne prate wolle. En dêr kaam se al oan... foar 't earst seach 'r har yn deize klean, yn in grienruten jurkje, it rokje hiel wiid en it spinserke hiel nau, sa dea-ienfâldich as in boargermansbern. En it moai boskje

hier net yn in toer heech op 'e holle fol skitterjende siersels en plûmen, mar flochten yn in lange frissel en sa om 'e holle wûn. En no sà hie hy se op 't alderleafst, wie 't net singelier?

Hy bleau fansels te iten, en wat diich 'r leaver as dat?! dan hiene se noch in hiele moaie middei tegearre! en o gút... hy helle in roazeread siden doekje út 'e bûs, dêr in losse strûp yn siet. En dêr betearde hy de trije dukaten yn en doe loek hja mei har sierlike, lange fingers de strûp oan. ‘Dit 's no foar altyd, myn Doedte,’ sei 'r earnstich.

Hja swijde. Mar der foel in trien op 'e roazereade side fan 'e knottestrûp.

As Annemuoi it sjoen hie, hie se in krús slein. -

En op in moaie dei yn maaiemoanne, de wrâld yn 'e pronk fan har earste blomknoppen, alle hôven wyt fan blomsnie en lûd fan fûgelliet, de blauwe loft helder as in gril, de sinne fan gjin wolken skeind, doe barde it, dat alde Falentijn foar de twadde kear al fan 't jier de goudene gaspen op 'e skuon naaie liet. Oars diich 'r it altyd mei de sulveren, no mei it trouwen fan 'e bern moasten de goudenen foar 't ljocht, en 't wie krekt, as kaam yn 'e heechste pronk, de deftichheid fan syn wezen, èk noch namste mear út.

Yn 't seal by Ripperda's, it seal, dêr ek ienkear de Oranjemannen dy sneine byinoar sitten hiene, hâlden se no it gearset, foarnaam en stemmich, ek al mei om de lege plakken fan beppe en Ryklef-om, dy't no as in swerfling yn Ingelân ferkearde en hiel inkeld tynge stjoerde. As hy dêr om tochte, dan waarde Ripperda it moed fol, selst op dizze freugdedei. O hoe miste 'r op 't heden wer syn jonge tusken dizze bloeiende, nije jeugd fan Ljouwert, hoe sear diich it syn âld hert, him misse te moatten! -

En no gyngen Jehannes Falentijn en Doedte Ripperda tegearre, sa 's syn ferleafde dreamen it him ienkear al foarsei hiene. Yn 't tún bloeiden fjoerreade roazen en mennichten fan wite leeljes tsjin 't sket oan yn 'e sinne en klip! klap! klapten de lytse sidene toffeltsjes fan Doedte it mei estrikken fluorre paadsje lâns nei 't simmerhúske ta, hielendal ûnder in treurboek beskûle. En in lytse wite kardoes dêr blaffende efteroan, in hiele grutte fjoerreade strik oan 'e halsbân.

Sà echt, o sà echt noch de soarchleaze jeugd dêr dy simmers, dy moaie simmer mei syn lange sinneskyndagen, wêrfan eltse dei wer in feest foar har allebeide wie.

Doe't de hjerstfleagen om 't hûs gûlden, hâlden Doedte en kar-

doeske har koes by de hurd, in lyts protsje guod yn in grutte briedstoel, en dy winters? Doe fereare mefrou Falentijn har in grutte pelysse fan otterbûnt en dêr in lyts swart mûtske by foar har blûn hier, en as se de stêd yn woe, stie der in fergulden draachkoetske ree, mei Jan, trouwe, sterke en o sa soarchsume Jan, en Minne Pjirkes as dragers.

It kopke ûnder 't swart mûtske waarde al lytser en beklonkener, de eagen al grutter en grutter, en sims, o sims en ek mar hiel efkes! siddere de sterke Jehannes Falentijn foar de takomst, foar it libben fan syn teare, blûne skat...

Hiele skoften koene se stil neistinoar sitte, hja lynjend tsjin him oan mei de holle tsjin syn skouder en har beide hantsjes yn syn waarme rjuchter. Dy tiden learden se it lok kennen, sa 's it him mar komselden fan minsken kenne lit.

En op in kâlde moarne yn april joech se him syn soan, in lytse blûne jonge, in razer. It hiele hûs rekke yn ûnstjoer en hiele Ljouwert dielde fan herten yn 'e blydskip fan syn doctor Falentijn, sels sa faak boadskipper fan sokke goede dingen en no dêr sels mei betocht.

Mar Jehannes Falentijn siet mei de hân oan 'e holle. Hy hie syn moed net. Bitterheid wie yn syn freugde, sa 's de Psalmist seit...

Dyselde jûne moast Jan de reis wer ûndernimme nei de Bjirmen ta. Der hoegde gjin brief mear hinne en der waarde ek net mear mei blydskip nei 't andert útsjoen. Alles hie ommers syn beslach krige en dêr yn 'e widze lei de grutste seine, dy't in minske mar barre mei.

De wegen wiene min te brûken - jonker Age Ripperda liet fjouwer hynsders foar de wein slaan en jage, sa 's hy noch noait jage hie. O wat wie dat in reis yn dy ljochte, lije maitiidsnacht mei dy freeslike eangstme ta driuwer!

It wie noch net te let, doe't 'r kaam om syn bern en bernsbern te sjen. In oere twa letter gyng Doedte stil by har wei, lykme-allinne, en selst Jehannes mei al syn grutte leafde wie net yn steat, har te folgjen.

En dyselde simmers, yn 't tún mei syn rûkende reade roazen, syn leeljeblommen yn al de folle pracht fan har wite moaiens, learde hy, wat iensumheid wie en waarde him de krêft jûn, dy berêstend drage te kinnen.


Vorige Volgende