Het leven, gevoelens en zonderlinge reize van den landjonker Govert Hendrik Godefroi van Blankenheim tot den Stronk (2 delen)

[p. 183]

Agttiende hoofdstuk. Vertrek van Ostende naar Leuven.

Na dat de Reizigers hier al het merkwaardige gezien hadden, vertrokken zij met de Berge naar Brugge te rug. De Baron was gansch niet voldaan over de rekening welke hij van den Hospes ontfangen had, hij was zeer verwonderd te zien, dat hij, op een afstand van weinige uuren, eens zoo veel had moeten betaalen, dan in alle de andere Logementen van Braband en Vlaanderen.

Zeer veel had hij aldaar van Leuven hooren spreeken, en van het zeer groot aantal studenten dat derwaarts van alle kanten zamenvloeide om zich in verschillende takken der wetenschappen te oeffenen, hij vroeg of 'er geene gelegenheid was om spoedig daar naar toe te reiden; toen hij hoorde dat dit zeer gemakkelijk viel, vroeg hij van zon, wat hij hier van dacht, en dewijl deze die beruchte Academie ook eens begeerde te zien, raadde hij den Baron sterk aan, deze reis hoe eer zoo beter te onderneemen.

Na nog eenen nacht te Brugge vertoefd te hebben, vertrokken zij des morgens vroeg met een gemaklijk rijdtuig, en kwamen tegen den avond te Leuven aan. Zij namen hun intrek in een der beste Logementen, alwaar onder anderen ook zeer veele Studenten van vermogen hun intrek hadden

[p. 184]

genomen. Ten uitersten waren de Reizigers verwonderd over het gedrag van deze jonge lieden, die zich op de wetenschappen toeleiden, hoe zij, nog erger dan redelooze dieren, zich onophoudelijk met zwaare bieren opvulden; van zon moest zijne oogen omwenden, hij kon niet zien, dat kinderen van braave ouders gebooren, zonder naauwlijks te zwelgen eenige kannen bier in den tijd van één uur uitdronken, en dat jonge lieden van naauwlijks agttien of twintig jaaren op hunne dunne krachtelooze beenen dikke buiken omdroegen, even als gewoonlijk de oude lieden in Braband en Vlaanderen van meer dan vijftig jaaren.

Van zon zocht telkens met hun in gesprek te koomen, doch zij ontweeken zulks met veel zorgvuldigheid; één echter, die den naam had van zeer geleerd te zijn, en als Primus der Academie was verkooren, en reeds was ingehuldigd, en welke gehouden werd zeer goed en vlug Latijn te spreeken, verklaarde zeer gaarn over stukken van geleerdheid te willen redentwisten, mits dat zulks in 't Latijn geschiedde, dewijl hij betuigde geen Fransch, Hollandsch of Vlaamsch genoeg te kennen om in die taalen zijne gedachten duidelijk te kunnen mededeelen. Men nam een aanvang met het gesprek; maar hoedaanig stond hij verbaasd, toen van zon hem in zuiver Ciceroniaansch Latijn beantwoordde, en hem het verkeerde en gebrekkige van zijne bewijsgronden niet alleen aantoonde, maar ook hoe weinig hij die taal kende, waarin hij hem had uitgedaagd om te sprekken.

[p. 185]

De Student verlegen en beschaamd, te meer dewijl 'er zeer veelen aan de tafel tegenwoordig waren die van dezen jongeling spraken als of zijn wederga nooit gebooren ware, verzocht vergiffenis, dat hij zoo onbeschaamd was geweest om met een man in gesprek te treeden, die, zoo hij niet de eerste Hoogleeraar was van een der aanzienlijkste Academien in Nederland, het echter wegens zijne voorbeeldige kundigheden met regt verdiende.

De Baron meende, dat hij wederom in dezen roem kon deelen, hij hield zijn buik vast van 't lagchen, vooral toen hij de hoog roode couleur zag, waarmede het gelaat van den eigenlievenden jongeling geverwd was: ja, zeide hij, jonge Heer! terwijl hij hem eens op den schouder klopte, zoo zijn wij Hollanders, wij alleen hebben in ons Land meer verstand van studie zaaken dan alle Brabanders te zamen.

Een oud deftig Heer wilde hierop met den Baron in gesprek treeden over het Newtoniaansch Sijstema, over leibnits, over boerhaven van zwieten, over het werkje van den beroemden Arts ingenhous, het welk niet lang te vooren in 't licht was gegeeven over de uitwaasemingen der boomen, planten en bloemen, doch de Edelman, die niets van dit alles ooit had hooren noemen, zijne groote domheid en onkunde niet aan den dag willende leggen, nam met eene vernederende glimlach een houding aan, die te kennen moest geeven, dat hij met zoodani-

[p. 186]

ge Leuvensche weetnieten niet in gesprek wilde treeden.

Den anderen dag werd met wandelen en het bezichtigen der Collegien doorgebragt: de Reizigers waren zeer verwonderd, dat 'er zoo weinig wellevendheid en beschaafdheid gevonden wierd onder zoo veele jongelingen, die geduurende hun gansche leven zich op niets anders dan op de beschaafdheid hadden toegelegd, of zich hadden behooren toe te leggen: voornamentlijk kwam het hun wonderbaar voor, dat een groot aantal Studenten, welke, na het voltrekken van hunne studien, van voornemen waren den geestelijken stand aanteneemen, zich bij schemeravond zoo buitenspoorig met de jonge Leuvensche meisjes gedroegen: hoe is het mogelijk, vroeg barend, dat jongelingen, die een overvloed hebben van goed en gezond voedsel, die van den vroegen morgen tot den laaten avond verhittende dranken gebruiken, ja zelfs met groote onmatigheid gebruiken, die de eerste jaaren hunner jeugd der wellust toeweiden, zich zoo op één oogenblik van alle Vrouwen kunnen onthouden? een jonge Geestelijke stond hier juist bij, toen barend met veel tekenen van wijsheid deze vraag deed, hij luisterde den Secretaris iets in 't oor - ja ja antwoordde barend, al fluisterende, (maar echter zoo hard fluisterende, dat alle de omstanders het hoorden) onze nabuurige Pastor heeft ook een nichtje bij zich tot gezelschap. -

Van zon zocht gelegenheid om de Bibliotheek

[p. 187]

te zien, zijn oog viel op eene fraaie uitgaaf der Biblia Polyglotta; bij toeval en zonder 'er op te denken las hij den Hebreeuwschen, den Griekschen en vervolgens, op het verzoek van den Baron, ook den Latijnschen, Franschen, Italiaanschen en Hoogduitschen text: een zwaarlijvig Munnik, de Assistent van den nog lijviger Bibliothecarius, stond hierbij: dewijl deze, niet zonder de allergrootste moeite, eenig gebrekkig Latijn geleerd had, en behalven dat niets meer kende, werd hij, uit schaamte wegens zijne onkunde, gemelijk, hij nam met drift het boek af, onder het wegzetten met eene knorrige Bas-stem uitroepende:

O vanitas vanitatum!
Si vanitas est vanitatis filia,
Et vanitas vanitatem procreat,
Nihil est vanitate vanius.

Na een verblijf van weinige dagen vertrokken zij weder naar Brussel; zij stonden verwonderd over den schoonen weg, en de bekoorlijke gezichten, welke zich tusschen deze Stad en Leuven opdeeden: hooge bergen, in 't verschiet langzaam afhellende koornvelden, in de valleien graazend Vee, voortvlietende heldere Beekjes, afgelegen Dorpen, Kerken met spits opgaande Torens hielden de oogen der Reizigers als opgetoogen: eer zij zulks verwachtten, zagen zij de poorten van Brussel.