Brieven van Sophië aan mr. R. Feith

[p. XXI]

Opdragt, aan mijnen waardigen vriend J.R. Deiman.

Geloof niet, mijn waardste Vriend, dat ik, door deze Brieven aan u toe te wijden, stilzwijgend onderstelle, dat zij op zich zelve waarde genoeg zouden bezitten om aan eenen man van uwe verdiensten en Wijsgeerige denkwijze aangeboden te worden. Het eenige dat hen aan u en mijne lezers aanbevelen kan, zijn zij grotendeels aan de aanleiding die de Heer Mr. rhynvis feith tot hunne geboorte gaf, verschuldigd. Hunne half ernstige en half boertige form, welke in de meeste andere gevallen tegen het Noli sacra miscére profanis zou zondigen, kan alleen in het werkje, waarvan zij de weêrgalm zijn, verschoning vinden. Hoe toch zou ik de brieven aan sophië, gelijk ik die in mijn voorbericht na de gestrengste waarheid en onpartijdigheid opgegeven heb, op eene andere wijze kunnen beantwoorden? En, niet beantwoord, niet opzettelijk beantwoord mogten zij niet blijven. Vele, en zelfs verdienstelijke mannen hebben zich, sommige bescheiden, andere onbescheiden tegen de geldigheid der Kritiesche Wijsgeerte verklaard: ook wij en vele onzer gemeenzame vrienden verschilden wel eens van het gevoelen des grooten mans, die er de grondlegger van

[p. XXII]

is; maar nog nimmer kwam het iemand in het hoofd, zoo uitermate zeldzaam en wonderbaarlijk er tegen op te treden, en zich naderhand te verschuilen achter het voorgeven: ‘Ik heb niet willen wederleggen.’ De zoodanige verdienen eene beantwoording, waar bij het niets beteekenende van hun geschrijf met eene luchtige hand aangetoond wordt.

Lieden, die een blaas met boonen tot hun wapentuig verkiezen, moet men niet op de gewone wijze bestrijden, niet eens ontwapenen, maar de menigte slechts opmerkzaam maken op de oorzaak van het geraas; en hun doen zien dat het opgeblazen ding, door den slag zelven, welken men er mede toebrengen wil, barsten moet. Wil men echter eenige verdediging; wel nu, de prik van een speld zal daartoe genoegzaam zijn.

Gij hebt eer dan ik de zaak uit dit oogpunt beschouwd, toen gij mij de Brieven van den Heer feith hebt aanbevolen. Ontfang hier nevens het geleende Exemplaar zijner Brieven te rug, en beoordeel, of ik er het bedoelde gebruik van gemaakt heb.

Houd U voorts verzekerd van de bestendige hoogachting van uwen Vriend

j. kinker.