Volledige werken. Deel 1

XI.
Amelie aan Clotilde.

Antwerpen, 2 October 1843.

Ik weet niet welk een leven ik tot hiertoe geleefd heb; doch dat mag geen leven heeten. - Geboren worden, opgroeien, stoffelijk voortleven en bij zich eenen schat dragen, dien men niet kent, mag zulks leven genoemd worden? - O, het is slechts van het oogenblik, dat ik de liefde in mijne ziel heb voelen ontvonken, dat ik de goedheid Gods begrepen heb en verstaan, waarom hij den mensch geschapen en op aarde geplaatst heeft. Hij heeft hem, door de gift der liefde, door dit gevoel in zijn hart te doen ontwaken, zijne echte bestemming willen doen kennen en hem, ten zelfden tijde, eenen voorsmaak willen geven van wat hij in eeuwigheid, in zijne goddelijke en onuitsprekelijke liefde versmolten, moet gewaar worden. - Wie de liefde op aarde niet gesmaakt heeft, kan niet zeggen geleefd te hebben en kan, na dit leven, van geen hemelsch geluk deelachtig worden. Voor hem zal geen eeuwig licht opdagen; hij kan de Godheid niet kennen, daar hij ze op aarde niet heeft voorgevoeld, en voor hem blijft slechts eene eeuwige, ondoordringbare duisternis, waar zijne ziel zal in neerzinken en, buiten het treurige bewustzijn van haar bestaan, alle andere ge-

[p. 153]

waarwording zal moeten derven. Die toestand is wat ons door de eeuwige onzaligheid afgebeeld wordt.

o Clotilde! mijn boezem wordt voortdurend door een onuitlegbaar genot overstroomd! Mijn gansch wezen bezwijkt onder de zoetste zaligheid! Ik voel mij door eene koesterende balsemlucht omgeven, die mijnen zinnen meerder kracht en aandoening bijzet. Mijn gemoed is zoo vol, dat het slechts gelegenheid zoekt om te kunnen uitstroomen. Ik voel mij geneigd, iedereen in de armen te klemmen, ieder in mijne vreugd te doen deelen, ieder gelukkig te maken, zooals ik ben, en de gansche wereld toe te roepen: ‘Bemint! Smeekt God om liefde en gij zult gelukzalig zijn! Gij zult u boven alle wereldsche smarten verheven voelen!...’

Wees gezegend, mijn goede Laurens! gij, die mijne ziel uit hare koude onverschilligheid hebt doen opryzen; gij, die in mijnen boezem het koesterende vuur gewekt hebt, dat mij tot een nieuw leven heeft ingewijd! Wees gezegend, mijn beminde! mijn afgod! gij, die voor mij al, wat schoon en grootsch is, in uwe ziel en in uw lichaam besluit! gij, die voor mij de gansche schepping uitmaakt!... Een oogslag van u, doet mijne borst van zalig verlangen opzwellen; een handdruk van uwe ranke vingers doet mij het bloed zachtgloeiend door de aders bruisen; een druk uwer zachte lippen op mijn brandend voorhoofd doet het vuur verkoelen, waarin ik mijne hersens voel branden, en wanneer gij mij zacht op uwen boezem en in uwe armen drukt, o, dan voel ik mij sterven! sterven van genot en weelde! een sterven, waarbij datgene, wat men het leven noemt, niet kan vergeleken worden!...

Men heeft mij soms van menschen gesproken, die de wereldsche wijsheid doorgrond hebben, die in hun brein al de kennissen opgesloten houden, waarnaar eeuwenlang is moeten gezocht worden; menschen, die, door de kracht hunner geestvermogens, ontdekkingen weten te doen, die het verstandelijk gebied als bijna tot de grenzenloosheid uitstrekken... O wat zijn die zoogenoemde groote geesten in vergelijking met mijnen Laurens! Kan hunne wetenschap, hunne diepe geleerdheid op wegen tegen eene enkele zijner beschouwingen over het gevoel der ziel? - En indien niemand met hem in vergelijking kan komen, daar waar het de beseffingskracht van de innerlijke gewaarwordingen betreft, wie dan kan sterker de liefde gevoelen dan hij?...

Laurens! en gij bemint mij! Tusschen al die schepsels, aan wie

[p. 154]

God schoonheid en gevoel geschonken heeft, en die allen schijnen eenen blik van genegenheid van u te vragen, onder die allen hebt gij mij uitverkoren! mij, die duizend anderen voorzeker in schoonheid niet kan evenaren; doch wier hart voor het hart van geene enkele stervelinge moet onderdoen... Want, ziet gij, Laurens! ik bemin u, zooals niemand op aarde u kan lief hebben; ik bemin u, zooals eene moeder haar kind lief heeft, zooals de zuster aan haren broeder met de ziel verkleefd is, en dan nog, boven dit alles, ik aanbid u, zooals geene minnares op de wereld u kan aanbidden. Ik bemin u met eene drift, die de verhevenheid uwer ziel waard is, en dus, zoomin als uwe ziel, kan overtroffen worden! .. En gij!... O, gij gevoelt het, niet waar? Gij leest in mijne oogen, dat uwe Amelie slechts een deel van u zelven geworden is, dat zij door u leeft, door u bestaat, zooals de ziel van al wat door God geschapen is, door en in God leeft... O laat mij u alles wezen, Laurens! uwe dienstmaagd, uwe vriendin, uwe zuster, uwe heilige! uwe minnares! uwe gade!..............................

Doch, ik verdwaal, mijne goede Clotilde; ik schrijf aan u en ik spreek tot Laurens... Het is, ziet gij, dat mijn geest mij niet meer toehoort, dat ik slechts door eene enkele gedachte leef, en die gedachte is: Laurens! Het is dat ik slechts naar een enkel voorwerp verlang, en dat is Laurens; het is dat slechts nog eene enkele verzuchting uit mijnen boezem kan opstijgen, en die verzuchting is een roep op Laurens; het is dat al mijne geestvermogens, al mijne zintuigen slechts op een enkel schepsel gevestigd zijn, en dit schepsel is Laurens!... O nog eens, vergeef mij, Clotilde, vergeef mij, mijne goede, mijne toegevende vriendin! Het is, ziet gij, dat onze warme vriendschap zelve in dien kamp moet onderdoen en zich met al het overige in mijne liefde voor Laurens moet versm lten!...

Mijn hoofd brandt! het harte klopt mij, alsof het mijnen boezem wilde doen breken... Ik heb lucht noodig. - Ik ga in den tuin. - Straks zal ik mijnen brief voortschrijven. - Mag ik het wel eenen brief noemen?...

Ik koom uit den tuin weder. - De grond ligt met eene dikke ijskorst bedekt; de koude is hevig; een scherpe noorderwind zweept

[p. 155]

de naakte kruinen der boomen. - Ik ben de koude niet gewaar geworden; ik heb den wind, die mij door het aangezicht sneed, niet gevoeld. - Mijn boezem echter klopt kalmer; mijn hart is meer bedaard geworden, en de gloed mijner hersens is verkoeld.

Ik wil thans pogen met meerder kalmte te spreken.

Gij hebt mij weleer gezegd, Clotilde, dat gij uit al de krachten uwer ziel bemind hebt. Indien het zoo is, en ik geloof u, dan zult gij mij licht mijne opgetogenheid vergeven, en wat anderen dwaas zal toeschijnen, zult gij, uw vroeger gevoel in uwen geest terugroepende, als zeer natuurlijk beschouwen. - Gij moet het weten, Clotilde, dat de toestand, waarin onze ziel door liefde gevoerd wordt, met de werkelijkheid niet kan vergeleken worden. Gij moet het weten, Clotilde, dat de liefde ons van een leven deelachtig maakt, dat met het gewone lichamelijke leven niet kan vergeleken worden, dat er niet mede in verband schijnt te staan, en dat zij ons eene zaligheid doet smaken, welke door de onverschilligen niet kan begrepen worden...

Ik beroep mij op dit besef uwer ziel; ik beroep mij op uwe vroegere gewaarwordingen, en daarin zal ik mijne verschooning vinden, indien het noodig is verschooning te zoeken voor iets, dat mijn geluk, mijn heil, het voedsel van mijn bestaan uitmaakt.

Ik vind er vreugde in, zoo openhartig mijn gemoed in uwe ziel uit te storten. U durf ik alles zeggen; u kan ik alles zeggen. - Bij Laurens zelven kan ik dat niet; want alleen zijn bijzijn doet mij, als het ware, de spraak verliezen. Ik kan in zijne tegenwoordigheid geene rekenschap van mijne gewaarwordingen geven. Ik voel mij als te zeer door genot overstroomd; mijne ziel schijnt rond hem te vlotten en de macht van het innige gevoel overmeestert de kracht, welke het lichaam zou behoeven, om rekenschap van het zielsgenot te geven...

Die toestand echter kan zoo niet blijven duren, mijne goede Clotilde. Zulke bestendige, onafgebrokene zielschokking moet het lichaam ondermijnen, en reeds heeft men mij doen opmerken, dat ik zichtbaar vermager en dat in mijne oogen een koortsig vuur gloeit, dat van geene gezondheid getuigt. - O zij kunnen zulks niet begrijpen! - Geen wonder! Zij kennen den brand niet, die mij inwendig verteert en die mijne zaligheid uitmaakt! - Wat geeft mij gezondheid, indien de vreugde, die ik smaak, door haar behoud, zou moeten verminderd worden!... Ook zou ik op die aanmerking geene aandacht geslagen hebben, indien Laurens zelf mij met belangstelling gisteren niet ge-

[p. 156]

vraagd hadde, of mij iets lette. - Overmaat van zaligheid! heb ik hem geantwoord, en de zachte glimlach, welke hij mij toestuurde, scheen als een frissche zefir over mijn gloeiend harte te glijden...

Ik wil aan geene gezondheid denken, mijne lieve Clotilde, en voortleven in de zaligheid, waarin ik mij voel versmelten.

amelie.