Liefde

[p. 108]

XVI. Amelie aen Clotilde.

Antwerpen 11 December 1843.

Clotilde! uwe vriendschap heeft my gedood!...Myn geloof in Laurens was myn leven; gy hebt dit geloof gekraekt, verbroken - en het leven is my daer mede ontgaen...

Dry dagen heb ik in eene heete koorts doorgebragt; dry dagen nog van hemelsch geluk; want zy zyn droomend voorbygevlogen. - Zyn naem rolde gestaeg van myne lippen en ik verbeelde my met hem in het bovenaerdsch te verkeeren en, arm in arm gestrengeld, door het oneindige te vliegen...Zyn mond mompelde van die brandende liefdewoorden, waervan ik den indruk nog denk gewaer te worden; doch welke ik niet kan herhalen. Wy zweefden tusschen de ongeschapene geesten en, in de oneindige liefde van het

[p. 109]

opperwezen deelend, voelden wy onze aerdsche liefde gezuiverd en vereeuwigd, terwyl ons beider gevoel in een enkel onscheidbaer gevoel was versmolten. Wy dronken, by volle teugen, aen de gulden schael der onbesefbare gelukzaligheid!...

ô Waerom heeft men tegen myne ziekte gekampt? Waerom heeft men myn lichaem aen de dood willen ontrukken? Waerom heeft men my van dien toestand tot de eeuwige vergetelheid niet laten overgaen?...ô dan had ik myn ongeluk niet meer leeren kennen!...Doch, de menschelyke geneesmiddels hebben gezegepraeld en de kunst heeft het onmogelyke gedaen om een schepsel voor de ramp te besparen.

Maer, laet my een weinig orde in myne denkbeelden stellen; want ik wil u alles verhalen, Clotilde.

Ik heb slechts sedert eenen dag myn krankbed verlaten, en ik wil myne eerste krachten gebruiken om u te schryven.

Gy hebt myn geluk verbroken, Clotilde, ik herhael het u; doch ik vergeef het u; want gy heb gedacht goed te handelen en uwe inzigten waren zuiver. - Het is echter in de wereld te bejammeren, dat zulke slagen ons moeten worden toegebragt door diegenen welke ons het digtste aen het hart liggen, en ik heb reden het noodlot te beschuldigen, dat juist de zielen, waerop ik myn geluk gebouwd had, heeft uitgekozen om dit geluk te verbryzelen. Ik leefde slechts voor liefde en vriendschap, en die gevoelens juist zullen my den dood toebrengen....

Wanneer ik voor de eerste mael uwen brief las, voelde ik eensklaps als een alles verdoovenden nevel voor myne oogen schuiven. De grond scheen onder my weg te dryven en ik voelde my als in zwym vallen. Ik riep echter al

[p. 110]

mynen moed ter hulp en begon op nieuw uw schrift te doorloopen. - Wanneer ik het voor de tweede mael geëindigd had; begon ik op alles na te denken; ik herriep in myn geheugen tot de kleinste omstandigheden welke ik, by den omgang met Laurens, had waergenomen; ik herhaelde in mynen geest de woorden welke ik hem, tydens de vurigste liefdestonden, had hooren uitspreken en, eer myn geest tot een besluit gekomen was, voelde ik my door eene soort van ongevoeligheid aengrypen. Het gehoor en het gezigt vergingen my en wat verder gebeurde, weet ik niet meer. - Alleenlyk herinner ik my dat ik, uren later, op myne legerstede uitgestrekt, tot het bewustzyn terugkeerende, my door myne ouders en door de dienstboden omringd zag, die met de tederste belangstelling op myne minste beweging waekten. Ik vroeg wat er gebeurd was en men berigtte my dat men my bezwymd te bed gelegd en alle moeite had moeten aenwenden om my tot het leven terug te roepen.

Op een teeken myner moeder, verlieten allen het vertrek en zy bleef alleen aen myne bedsponde in den zetel zitten. Eene diepe treurigheid stond op haer gelaet uitgedrukt. Zy sprak.

- Voelt gy dat uwe krachten terugkomen?

- Ik voel my niet zwak, moeder; waerom vraegt gy zulks?

- Omdat wy te samen ernstig moeten spreken, Amelie...Uwe bezwyming is door het lezen van eenen brief veroorzaekt. Ziehier dien brief...

- Het is waer! riep ik.

- Ik heb hem gelezen, Amelie; doch ontstel u niet; wees bedaerd en moedig, en spreek opregt....Ik weet alles, myn kind, en eer my die brief in handen kwam, had ik de zaek reeds geraden.

[p. 111]

- o Moeder, lieve moeder! zuchtte ik....

- Gy hebt ongelyk gehad, Amelie, ging zy voort, van my uw hart niet te openen. De zaken waren alsdan niet zoo verre gekomen; gy hadt vroeger gelukkig geweest, of, zoo niet, hadden wy ten minste de smart gespaerd. Doch, dat is nu te laet en denken wy enkel aen den tegenwoordigen toestand. Zeg, Amelie, bemint gy Laurens, zoo als de brief uwer vriendin het my zou doen gelooven?...

- Meer dan die brief het u zou kunnen zeggen, moeder! zuchtte ik; meer dan myn eigen mond het u zou kunnen doen kennen!

- En...Laurens...bemint hy u?...

- Gisteren nog dacht ik er my verzekerd van, moeder...thans twyfel ik.

- En waerom?

- Ik weet niet; doch ik twyfel...

- Ik ook twyfel, Amelie, en denk er reden toe te hebben...

- o Moeder! spreek en doe, zoo gy kunt, myne marteling eindigen; want, o ik zeg het u! liever de dood dan die byblyvende twyfel!

- Wees bedaerd, myn kind, en luister. En met kalmte sprak zy:

- Sedert eenigen tyd de overtuiging denkende te hebben, dat gy door eenen hartstogt beheerscht wierd, die niet zonder invloed op uw leven kan blyven, heb ik meer dan eens, my met Laurens bevindende, hem de gelegenheid gegeven, om, indien hy inzigten jegens u koesterde, my zulks te kunnen verklaren. Hy heeft van geene enkele gelegenheid willen gebruik maken, en het werd my zelfs onbetwyfelbaer dat hy dergelyke gelegenheden begon te vlugten...Het heeft my ten minste zoo toegeschenen. - Zulks deed op myn

[p. 112]

hart eenen droevigen indruk. Dan, ik wilde my nog meer van de zaek overtuigen. Ik sprak met uwen neef Karel en verzocht hem, in zyne hoedanigheid van kennis en vriend van Laurens, dezen eens over zyne inzigten, en inzonderheid nopens de gedachte van het huwelyk, te polsen. - Laurens heeft zyne gevoelens niet bewimpeld en zynen afkeer voor allen huwelyksband, in de klaerste bewoording, doen kennen.

- Maer, moeder! riep ik, terwyl bittere tranen van onuitspreekbare schaemte over myne wangen rolden, maer, moeder! er moet immers geen spraek van huwelyk wezen!..

- Amelie, zegde de goede vrouw, met verwondering op my starende, Amelie! verdwaelt gy, en wat bedoelt gy? Een eerlyk man bemint niet, doet zich door geen meisje beminnen, zoo hy niet voornemens is die liefde door den echteband te wettigen...Dan, luister verder. - Ik heb my by die proef niet gehouden en,...Amelie!...eene moeder, die het geluk van haer kind betracht, is listig!...ik heb met omzigtigheid, langs andere kanten, inlichtingen genomen en alles is my komen bewyzen, dat Laurens voor ons allen eene echte, diepgevoelde vriendschap koestert; maer voor u datgene niet gevoelt, welk alleen aen den toestand uws harten zou kunnen beantwoorden....met een woord, Amelie, ik heb my meer en meer kunnen overtuigen dat hy u niet bemint!...

Verder heb ik van den uitleg myner moeder niets verstaen. By die laetste woorden, voelde ik eensklaps my het bloed naer het hoofd snellen en eene tweede bezwyming overviel my. De wanhoopskreet myner moeder was het laetste wat myn oor trof.

Toen begonnen voor my die dry dagen, waervan ik u in het begin myns briefs gesproken heb, gedurende dewelke ik in

[p. 113]

eene heete koorts verdwaelde, en waerby ik uit het leven had willen gerukt worden. Doch, God heeft het niet gewild: het noodlot wil dat ik lyde en boete voor de zalige stonden welke ik heb doorgebragt, toen ik aen Laurens liefde geloofde, toen gy nog den twyfel in myne ziel niet geworpen hadt en myne moeder my gansch den blinddoek niet had afgerukt.

Ik heb het nog niet durven bestaen om aen iemand uit het huis te vragen of sedert die vyf dagen, welke tusschen myne ziekte verloopen zyn, Laurens zich niet te huis heeft aengeboden. - o Die gedachte laet my geene rust...Is hy gekomen? En wat heeft hy gezegd?...Heeft hy moeite gedaen om tot my te mogen doordringen?...Wat heeft men hem gezegd?...Wat heeft hy in zyne ziel gewaer geworden?...Ben ik hem onverschillig, en zoo ja, is hy dan onpligtig of heeft hy gehuicheld?...

Ziedaer vragen, Clotilde, welke mynen geest doen verdwalen, telkens dat ik er op nadenk, die bekwaem zyn om my terug in de ziekte te storten waeruit men my verlost heeft!...

Moet ik u thans zeggen welkdanig myn toestand is?...o Ik ben zulks zelve niet bewust. - Weet ik wel of ik nog leef en mag het wel leven heeten, als men daer zit, zonder nog aen iets verbonden te zyn, zonder op iets acht te geven en zich slechts met een enkel gedacht bezig houdende: een gedacht van vertwyfeling en wanhoop!...

Een enkele wensch slechts is nog levend in myn hart gebleven, een enkel verlangen nog overtuigt my van het bestaen! En die wensch is van dit bestaen zelve te zien vernietigen, dit verlangen is van door de dood een einde aen myne rampen te zien stellen!...

En nu, Clotilde, zoo gy my thans waerlyk liefhebt, zoo de naem van hartsvriendin, welke ik u immer toegekend heb,

[p. 114]

ook al geen ydele naem is, zoo ik ook tusschen ons beide diegene niet ben welke alleen de vriendschap gevoelt, kom dan naer Antwerpen! Kom dan en overtuig u dat, ofschoon onze vriendschap my noodlottig geworden is en al myn geluk heeft verbryzeld, ik toch nog de armen naer u uitsteek en en verlang op uwen boezem te mogen weenen!...

amelie.