Liefde

[p. 82]

XI. Amelie aen Clotilde.

Antwerpen, 2 October, 1843.

Ik weet niet welk een leven ik tot hier toe geleefd heb; doch dat mag geen leven heeten. - Geboren worden, opgroeijen, stoffelyk voortleven en by zich eenen schat dragen dien men niet kent, mag dat leven genoemd worden? - o het is slechts van het oogenblik dat ik de liefde in myne ziel heb voelen ontvonken, dat ik de goedheid Gods begrepen heb en heb kunnen verstaen, waerom hy den mensch geschapen en op aerde geplaetst heeft. Hy heeft hem door de gift der liefde, door dit gevoel in zyn hart te doen ontwaken, zyne echte bestemming willen doen kennen en hem, ter zelfder tyd, eenen voorsmaek willen geven van wat hy in eeuwigheid, in zyne goddelyke en onuitsprekelyke liefde versmolten, moet

[p. 83]

gewaer worden. - Wie de liefde op aerde niet gesmaekt heeft, kan niet zeggen geleefd te hebben en kan, na dit leven, van geen hemelsch geluk deelachtig worden. Voor hem zal geen eeuwig licht opdagen; hy kan de Godheid niet kennen, daer hy ze op aerde niet heeft voorgevoeld, en voor hem blyft slechts eene eeuwige ondoordringbare duisternis, waer zyne ziel zal in neêrzinken en, buiten het treurige bewustzyn van haer bestaen, al andere gewaerwording zal moeten derven. Die toestand is wat ons door de eeuwige onzaligheid afgebeeld wordt.

o Clotilde! myn boezem wordt voortdurend door een onuitlegbaer genot overstroomd! Myn gansch wezen bezwykt onder de zoetste zaligheid! Ik voel my door eene koesterende balsemlucht omgeven die myne zinnen meerder kracht en aendoening byzet. Myn gemoed is zoo vol, dat het slechts gelegenheid zoekt om te kunnen uitstroomen. Ik voel my geneigd om iedereen in de armen te klemmen, om ieder in myne vreugde te doen deelen, om ieder gelukkig te maken, zoo als ik ben, om de gansche wereld toe te roepen: - Bemint! smeekt God om liefde en gy zult gelukzalig zyn! gy zult u boven alle wereldsche smarten verheven voelen!...

o Wees gezegend! myn goede Laurens! gy die myne ziel uit hare koude onverschilligheid hebt doen opryzen; gy, die in mynen boezem het koesterende vuer ontwaekt hebt, dat my tot een nieuw leven heeft ingewyd! o Wees gezegend, myn beminde! myn afgod! gy die voor my al wat schoon en grootsch is in uwe ziel en in uw lichaem besluit! gy die voor my de gansche schepping uitmaekt!...Een oogslag van u, doet myne borst in zalig verlangen opzwellen; een handdruk van uwe ranke vingers doet my het bloed zachtgloeijend

[p. 84]

door de aders bruisen; een druk uwer zachte lippen op myn brandend voorhoofd doet het vuer verkoelen, waerin ik myne hersens voel branden, en wanneer gy my zacht op uwen boezem en in uwe armen drukt, o dan voel ik my sterven! sterven van genot en weelde! een sterven waerby datgene wat men het leven noemt, niet vergeleken kan worden!...

Men heeft my soms van menschen gesproken die de wereldsche wysheid doorgrond hebben, die in hun brein al de kennissen opgesloten houden, waernaer eeuwen lang is moeten gezocht worden; menschen die, door de kracht hunner geestvermogens, ontdekkingen weten te doen die het verstandelyk gebied als byna tot de grenzeloosheid uitstrekken...o Wat zyn die zoo genoemde groote geesten in vergelyk met myn Laurens! Kan hunne wetenschap, hunne diepe geleerdheid opwegen tegen eene enkele zyner beschouwingen over het gevoel der ziel? - En indien niemand met hem in vergelyk kan komen, daer waer het de beseffingskracht van de innerlyke gewaerwordingen betreft, wie dan kan sterker de liefde gevoelen dan hy?...

Laurens! en gy hemint my? Tusschen al die schepsels, aen wie God schoonheid en gevoel geschonken heeft, en die alle schynen eenen blik van genegenheid van u te vragen, onder al die hebt gy my uitverkoren? my, die duizend andere voorzeker in schoonheid niet kan evenaren; doch wier hart voor het hart van geen enkele stervelinge moet onderdoen...Want, ziet gy, Laurens! ik bemin u zoo als niemand op aerde u kan lief hebben; ik bemin u, zoo als eene moeder haer kind lief heeft, zoo als de zuster aen haren broeder met de ziel verkleefd is, en dan nog, boven dit alles, ik aenbid u zoo als geene minnares op de wereld u kan aenbidden. Ik bemin u met een drift die de verhevenheid uwer ziel waerd is, en

[p. 85]

dus, zoo min als uwe ziel, kan overtroffen worden!...En gy?...o Gy gevoelt het, niet waer? Gy leest in myne oogen dat uwe Amelie slechts een deel van u zelven geworden is, dat zy door u leeft, door u bestaet, zoo als de zielen van al wat door God geschapen is, door en in God leven....o Laet my u alles wezen, Laurens! uwe dienstmaegd, uwe vriendin, uwe zuster, uwe heilige! uwe minnares! uwe gade!.....................................

Doch, ik verdwael, myne goede Clotilde; ik schryf aen u en ik spreek aen Laurens...Het is, ziet gy, dat myn geest my niet meer toehoort, dat ik slechts door eene enkele gedachte leef, en die gedachte is: Laurens! het is dat ik slechts naer een enkel voorwerp verlang, en dat is Laurens; het is dat slechts nog eene enkele verzuchting uit mynen boezem kan opstygen, en die verzuchting is een roep op Laurens; het is dat alle myne geestvermogens, al myne zintuigen slechts op een enkel schepsel gevestigd zyn, en dit schepsel is Laurens!..o Nog eens! vergeef my, Clotilde, vergeef my, myne goede, myne toegevende vriendin! Het is, ziet gy, dat onze warme vriendschap zelve in dien kamp moet onderdoen en zich met al het overig in myne liefde voor Laurens moet versmelten!...

Myn hoofd brandt! het harte klopt my, alsof het myn boezem wilde doen breken...Ik heb lucht noodig. - Ik ga in den tuin. - Straks zal ik mynen brief voortschryven. - Mag ik het wel eenen brief noemen?...

Ik koom uit den tuin weder. - De grond ligt met eene dikke yskorst bedekt; de koude is hevig; een scherpe noorderwind zweept door de naekte kruinen der boomen. - Ik

[p. 86]

heb de koude niet gewaer geworden; ik heb de wind, die my door het aengezigt sneed, niet gevoeld. - Myn boezem echter klopt kalmer; myn hart is meer bedaerd geworden en de gloed myner hersens is verkoeld.

Ik wil thans poogen om met meerder kalmte te spreken.

- Gy hebt my weleer gezegd, Clotilde, dat gy uit al de krachten uwer ziel bemind hebt. Indien het zoo is, en ik geloof u, dan zult gy my ligt myne opgetogenheid vergeven en wat anderen dwaes zou toeschynen, zult gy, uw vroeger gevoel in uwen geest terug roepende, als zeer natuerlyk beschouwen. - Gy moet het weten, Clotilde, dat de toestand waerin onze ziel door liefde gevoerd wordt, met de werkelykheid niet kan vergeleken worden. Gy moet het weten, Clotilde, dat de liefde ons van een leven deelachtig maekt, dat met het gewoone lichamelyke leven niet kan vergeleken worden, dat er niet mede in verband schynt te staen, en dat zy ons eene zaligheid doet smaken, welke door de onverschilligen niet kan begrepen worden...

o Ik beroep my op dit besef uwer ziel; ik beroep my op uwe vroegere gewaerwordingen en daerin zal ik myne verschooning vinden, indien het wel noodig is verschooning te zoeken voor iets dat myn geluk, myn heil, het voedsel van myn bestaen uitmaekt. -

Ik vind er myne vreugden in, met zoo openhartig myn gemoed in uwe ziel uittestorten. U durf ik alles zeggen; u kan ik alles zeggen. - By Laurens zelve kan ik dat niet; want zyn byzyn alleen doet my, als het ware, de spraek verliezen. Ik kan in zyne tegenwoordigheid geene rekenschap van myne gewaerwording geven. Ik voel my als te zeer door genot overstroomd; myne ziel schynt rond hem te vlotten en de magt van het innige gevoel overmeestert de kracht

[p. 87]

welke het lichaem zou behoeven om rekenschap van het zielsgenot te geven....

Die toestand echter kan zoo niet blyven duren, myne goede Clotilde. Zulke bestendige, onafgebrokene zielschokking moet het lichaem ondermynen, en reeds heeft men my doen opmerken dat ik zigtbaer vermager en dat er in myne oogen een koortsig vuer gloeit dat van geene gezondheid getuigt. - o Zy kunnen zulks niet begrypen! - Geen wonder! Zy kennen den brand niet die my inwendig verteert en die myne zaligheid uitmaekt! - o Wat geeft my gezondheid, indien de vreugd, die ik smaek, door haer behoud, zou moeten verminderd worden?...Ook zou ik op die aenmerking geene aendacht geslagen hebben, indien Laurens zelve my met belangstelling gisteren niet gevraegd hadde of my iets lette. - Overmaet van zaligheid! heb ik hem geantwoord, en de zachte glimlach welke hy my toestuerde, scheen als een frische zefir over myn gloeijend harte te glyden....

Ik wil aen geene gezondheid denken, myne lieve Clotilde, en voort leven in de zaligheid, waerin ik my voel versmelten.

amelie.