De bonte storm

[p. 7]

I. Hoogste waterstand sinds eeuwen

De natuur zwoegt!

Zwoegt in de korte dagen, de vuile, geel-rossige, leemkleurige dagen!

Zwoegt in de lei-grauwe, diepe Decembernachten.

Warme stormen wabberen, rukken en daveren. Warme regenschoeren sissen en kletteren.

Gore wolkbreuken stralen neer. Duistere schemering van groen-geel, groen-bruin en roodblauw. Traagrollende wolkgevaarten kwellen het zwakke daglicht.

Over de einders doemt iets van catastrophen. En heerst.

De natuur zwoegt. Ze moet zich ontdoen van iets.

Op diep bevroren ondergronden der verre woeste Ardennen, in de sombere verlatenheden van de Eifel liggen machtige vachten sneeuw.

Zomerlauwe westenwinden bolderen nu tegen de heuvelflanken.

Bolderen nu over de bergkoppen en door de bossen en ravijnen en valleien en dalen.

Zwoele regenvlagen vreten in de witte vachten. Wild smelten alom. Kleine witte kuiltjes eerst. Dan groter groene gaten. Al wijder, tot de sneeuwwand zelf in water verzwijmt.

De ondergrond, korst ijsaarde, zuigt het vocht niet in.

Regen en dooiende sneeuw klokken in schich-

[p. 8]

tige beekjes langs alle hellingen neer. Schuren de weke aardelagen weg. In velerlei modderkleuren bruist en springt het water heen, naar Semois en Lesse, Ourthe, Sambre, Jeker, Geul, Gulp, Wurm en Roer. Gore vloeden razen in de grauw-groene dalen. En dringen naar de Maas, die dat alles verzwelgen moet.

Rossig-bruin drijft de prachtig-gezwollen rivier om een bocht op Maastricht.

Nerveus bewegen, vreemd leven doorwoelt de grijze stad. Ponten en stellingen rijdt men naar de buitenwijken. Sensatiebelust drommen de mensen om het grote bord bij de sluiswachter. Of turen naar de peilschaal tegen een der brugpilaren. Het water hipt er, deinst en buitelt. Men schat gemiddelden.

- Eine meter fieftig was!

- In ach oore.

- Ze steit drei-sestig.

- Daan geit ze al oet.

- D'n ingel steit nog neet met z'n veu in et water.

Zuidwaarts, rond het watergat Heugem, krimpen de oeverlanden onder de vloed.

Vannacht moet de Maas uit.

Nog tien centimeter en de engel staat met de voeten in het water, de stadsengel op de steen in de Wijker wal.

Plots een nijdige Zuidwesterbui. Ze striemt alle water-wijsgeren weg.

Razend jagen storm en regen de rivier af.

[p. 9]

Tegen de stroombrekers der brug heuvelt zich het aandaverende water op.

In de bogen stralen stroomversnellingen. Er achter brullen en koken kolken.

Meterhoge schuimpluimen wippen op uit de steigerende golven en slieren in de horizontale regenschoeren weg.

Aldoor wast het water.

In de nacht drijven de boeren, wier hoeven en erven in het winterbed der rivier raakten, hun vee de stad in.

Het stadsleven concentreet zich op de stroom. Op de stroom in zijn normale bedding en in zijn groene wegen.

Al dieper zinken de bogen der massale Romaanse brug in de donder der wateren.

Balken komen afdrijven, ontredderde bootjes, kisten, stro, stoelen, veldvruchten, een matras. Ze duikelen en buitelen, grappig in de stroomversnellingen en kolken.

Het nu papperig geel-groen water, vol vuilnis, strootjes, uienschillen en allerlei rare drijvende dingen, zwelt al hoger.

Het zonderling geagiteerde leven der stad groeit eveneens. Door de menigte lopen maren van dreigende rampen:

- Waterstaat vreest voor de dijk bij Petit Lanaye, één modder die wegspoelt.

- Met achtvoudige kruiselings gespannen kabels liggen de schepen op het kanaal naar Luik.

- Het verkeer met de stad gestremd.

[p. 10]

- In Wijk komt het water door de riolen de straten inspoelen.

- De Jeker overstroomt het Zuidelijk stadsdeel.

- De Geul loopt uit; Valkenburg staat blank.

- Mariniers met gecamoufleerde ponten zijn gekomen.

- De militairen mogen niet uit.

Om zeven uur isoleert het water de stad. De verbindingen met Holland, met Aken, Brussel en Luik zijn verbroken. Tegen de avond zetten de autobussen haar avontuurlijke ritten stop, soms midden in de nieuwe stromen.

Met interesse, waardoor nauwonderdrukte tevredenheid en bewondering gloren, volgt de bevolking het machtig gebeuren. Wat anders dan dagelijkse sleur!

Uit het Walenland komen schrikkelijke tijdingen. Vier meter water in Seraing. Luik verdrinkt... en versmacht bij gebrek aan drinkwater.