|
| |
X. Hoofddeel.
van den tweeden rang der m-gotthische Verba.
DEze ONGELYKVLOEYENDEN hebben hunne Vocael-wisseling in 't Praeter: Imperfectum Indic:, en in 't Praet: Participii, elk op eene bijzondere wijze.
| |
I. De regelmaet van de vocael-wisseling is deze,
| in Infinit: |
Praeter: Indic: |
Praet: Subj: |
Praet: Partic: |
| No: 1. EJ |
{Sing: AJ}
{Plur: J & AJ} |
J & AJ |
J & AJ |
| als, Speiwan / spuere. |
{ik Spaiw /}
{& weis Spiwum}
{& Spaiwum.} |
ik |
{Spiwau}
{& Spaiwau} |
{Spiwans}
{& Spaiwans} |
NB. De AJ bij den Plur: van 't Praet: Indic: en bij 't Praet: Subj: en bij 't Praet: Part: is 'er zeldsaem.
| |
| |
| in Infinit: |
Praeter: Indic: |
Praet: Subj: |
Praet: Partic:. |
| No: 2. de Korte J. |
{Sing: A.}
{Plur: U.} |
U |
U |
| als Bindan / ligare: |
{ik Band / en}
{weis Bundum.} |
ik Bundau |
Bundans |
| No: 3. de Lange J |
{Sing: de Korte A.}
{Plur: de Lange E.} |
E |
U |
| als Niman / capere, |
ik Nam / & weis Nemum |
ik Nemau |
Numans |
| No: 4... JU |
{Sing: AU.}
{Plur: U & AU.} |
U & AU |
U & AU |
| als Ganiutan / capere; |
{ik Ganaut}
{weis Ganutum &}
{weis Ganautum.} |
{ik Ganutau}
{& Ganautan.} |
{Ganutans &}
{Ganautans} |
| No: 5.. AJ |
{Sing: de Korte A.}
{Plur: de Lange E.} |
E |
AU |
| als Gabairan / Parere; |
{ik Gabar /}
{weis Gaberum.} |
ik Gaberau |
Gabaurans |
| No: 6.. AJ |
{Sing: A.}
{Plur: AU.} |
AU |
AU |
| als Wairpan / projicere; |
{ik Wapar /}
{weis Waurpum.} |
ik Waurpau |
Waurpans |
| |
II. De Regelmaet van de Uitgangen agter de Accent-silb of 't Onveranderde Wortelgedeelte.
in Infin: AN; in Imperat: 2. Pers: Sing: Niets, 2. Pers: Plur: JTH.
Praesens & Futurum.
| Indicat: |
{Sing:
{Plur: |
(1) A
(1) AM of AJMA |
(2) JS
(2) JTH |
(3)JTH.
(3) AND. |
| Subj: |
{Sing:
{Plur: |
(1) AU
(1) AM of AJMA |
(2) AJS
(2) ATH of AJTH |
(3) AJ.
(3) AJNA. |
| |
| |
Dog bij 't Praeteritum, agter 't Veranderde Worteldeel.
| Indic: |
{Sing:
{Plur: |
(1) Niets
(1) UM |
(2) T
(2) UTH |
(3)Niets.
(3) UN. |
| Subj: |
{Sing:
{Plur: |
(1) AU
(1) EJMA |
(2) EJS
(2) EJTH |
(3) J.
(3) EJNA. |
| en bij 't Particip: |
{Praesens, ANDS agter 't Onveranderde Worteldeel.
{Praet: ANS / agter 't Veranderde Worteldeel. |
Aenmerk:
Die van No: 1, 2. en 4, maken verre weg den grootsten hoop uit van deze Classis; die genen die in ons Nederduitsch haer beantwoorden, komen ook in onze II. CL:. Dog de Vocaelwisseling is alhier tweevoudig, en bij ons, schoon eertijds ook zoo, thans maer eenderhande. Hier door ontstaet het dat deze M-Gottische Verba van No: 3. en 6, zig in deze Classis vertoonen, waer van de beantwoorders in onze IV. CL. te vinden zijn. Indien onze Vocaelwisseling den ouden trant gehouden had, zo zouden die van onze Nederduitsche IV. CL: ook onder onze II. CL: moeten plaets gekregen hebben.
Tot No: 1. behooren.
| And-beitan / Increpare. |
| Beidan / Morari. |
| Dreiban / cogere, pellere, excavare. |
| Greipan / fair-Greipan / und-Greipan / prehendere, apprehendere. |
| Hneigan / & Hneiwan / inclinare, proclinare, procumbere. |
| Leithan / ga-Leithan / ire, procedere. bi-Leithan / relinquere. af-Leithan / decedere; ufar-Leithan / Transfretare; us-Leithan / transire, hindar-Leithan / praeterire. |
| Reisan / ur-Reisan / surgere, exoriri. |
| Skeinan / splendere, lucere. |
| dis-Skreitan / scindere. |
| Smeitan / bi-Smeitan / ga-Smeitan / ungere, linere; niet Smitan gelijk Junius wil; want het Praeter: is ga-Smait / bi-Smait. |
| Sneian / metere. |
| Sneithan / mactare, uf-Sneithan / occidere, mactare. |
Vervolg van No: 1.
| Speiwan / bi-Speiwan / spuere. |
| Steigan / ga-Steigan / scandere. |
| Sweifan / quiescere, cessare. |
| ga-Teihan / nuntiare, narrare, seriem vel ductus rerum exponere; Faura-gateihan / praedicere. |
| Theihan / accrescere, proficere. |
| Threihan / comprimere. |
| fra-Weitan / justitiam facere, juvare; Af-vaerdigen. |
| in-Weitan / adorare, se prosternere; dog niet in-witan / gelijk bij Junius, want in Praet: Inwait / adorabat. |
Tot No: 2.
| Bindan / ligare; and-Bindan / solvere. |
| Bliggwan / us-Bliggwan (te Lezen op de Griekse wijze Bling- |
| |
| |
| wan / us-Blingwan) caedere, flagellare. |
| Brinnan / uf-Brinnan / urere, ardere, exaestuare. |
| Driggkan (te Lezen Drinkan) bibere, bij ons Drinken. |
| ana-Filhan / tradere, curae commendare, & Filhan / ga-Filhan / sepelire; af-Filhan / abscondere. |
| Finthan / scire, cognoscere. |
| fra-Gildan / retribuere. |
| du-Ginnan / incipere, aggredi. |
| Hilpan / juvare. |
| Rinnan / venire; ga-Rinnan / convenire; bi-Rinnan / circumdare; ur-Rinnan / exire, prodere. |
| Sigquan (te Lezen Sinquan) mergi; bij ons Zinken. |
| Siggwan (te Lezen Singwan) legere libros, bij ons Zingen, cantare. |
| Spinnan / nere. |
| Stigwan / vadere, progredi: bi-Stigwan / irruere; ga-Stigwan / caespitare, pedem offendere. |
| Stiggan (te Lezen Stingan) / pungere, ferire. |
| Swiltan / ga-Swiltan / mori. |
| bi-Swirban / tergere, abstergere. |
| Thinsan / at-Thinsan / trahere, attrahere. |
| ana-Trimpan / irruere in aliquem. |
| Wilwan / dis-Wilwan / fra-Wilwan / rapere, diripere, arripere. |
| Windan / volvere, implicare, & c. |
| Winnan / pati, tolerare, dolere: met smerte en moeite iets doen of lijden; bij ons thans Winnen, vincere, d: i: smerte en moeite te boven komen. |
Tot No: 3.
| Brikan / frangere. |
| Niman / capere, accipere, bi-Niman / auferre; fra-Niman / ga-Niman / accipere, concipere, & and-Niman / recipere, assumere. |
| Quiman (U)/ venire; ga-Quiman / convenire; ana-Quiman / advenire, supervenire; fra-Quiman / consumere, us-Quiman / occidere, interficere; diergelijk als ons Omkomen, perire, & Doen om-komen, perdere. |
| Stilan / furari. |
| Wrikan / ga-Wrikan / persequi, ulcisci. |
Tot No: 4.
| Biudan / ana-Biudan / jubere, mandare. |
| Driusan / ga-Driusan / radere, ruere. |
| Giutan / fundere, effundere. |
| dis-Hniupan / rumpere. |
| us-Kiusan / reprobare. |
| Kriustan / frendere. |
| Liusan / fra-Liusan / perdere. |
| Niutan / nancisci, assequi; ga-Niutan / capere, prehendere. |
| Tiuhan / trahere, ducere: at-Tiuhan / adducere; us-Tiuhan / educere, perducere. |
| Thliuhan / ga-Thliuhan / fugere. |
| us-Thriutan / molestum esse. |
| |
| |
Tot No: 5.
| ga-Bairan / parere; fra-Bairan / us-Bairan / portare, respondere; at-Bairan / afferre; thairh-Bairan / perferre; un-Bairan / sterilem esse. |
Tot No: 6.
| Bairgan / ga-Bairgan / servare, conservare. |
| Tairan / ga-Tairan / dis-Tairan / disrumpere. |
| Wairthan / fieri. |
| Wairpan / ga-Wairpan, projicere. |
Voorts de verdere Composita van ijder soort.
|
|
Auteursrechtelijk beschermd