Aenleiding tot de kennisse van het verhevene deel der Nederduitsche sprake. Eerste deel
(2001)–Lambert ten Kate Hz.– Auteursrechtelijk beschermd
[pagina 79]
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Ga naar voetnoot‡Oud-Noords Gedigt van Regner Lodbrog
|
Biarki genus carminis | quod | cecinit | Regnerus | Lodbrog. |
Ga naar voetnootaBiarkamal | sem | orte | Ragnar | LodbrogGa naar voetnootb. |
Biark-gezang | 't welk | zong | Reyner | Lodbrog. |
I.
Ga naar voetnoot*Pugnavimus | gladiis. |
Hiuggum1 vier2 | med hiorve. |
Wij2 streden1 | met zwaerden. |
Haud post | longum tempus, |
Hitt var aei | fyrir longu / |
Het was niet | (verre zeer) langgeleden, |
Cum | in Gotlandia | accessimus |
Er | a Gautlande | geinkum |
Toen | wij in Gotland | gingen |
Ad | Serpentis immensi | necem, |
At | Graf-vitins | morde / |
Tot | des Grooten Aerd-graversGa naar voetnootc | moord, |
Tunc | impetravimus | Thoram: |
Da | feinkum vier | Thoru: |
Of daer | (vingen verkregen) wij | ThoradGa naar voetnootd: |
Ex hoc | vocarunt | me | virum, |
Dadan | heitu | mig | firdar / |
Daer van | heetten zij | mij | eenen man, |
Quod | Serpentem | transfodi, |
Er | Lingaulum | lagdag / |
Als die | den Traegkruiper | doorstak, |
Hirsutam braccam | ob | illam | cedem. |
Lodbrog | ad | thui | vigeGa naar voetnootf. |
en RuigbroekGa naar voetnoote, | om | dat | strijds beleid. |
Cuspide ictum intuli | in | colubrum |
Stak1 eg2 | a | Stordar-lykiu |
Ik2 stak1 | in | den Kronkelworm |
Ferro | lucidorum stipendiorum. |
Stale | biartra mala. |
Het stael | van 't blinkende krijgsloonGa naar voetnootg. |
II.
Pugnavimus | ensibus. |
Hiuggum1 vier2 | med hiorve. |
Wij2 streden1 | met zwaerden. |
Multum juvenis fui | quando acquisivimus |
Helldur1 var eg ungur2 | er feingum |
Zeer1 jong2 was ik | toen wij (vingen verkregen) |
Orientem versus | in | Oreonico fretu. |
Austur | i | Eirar-sunde. |
Het Oostwaert | in | Oresond. |
Vulnerum amnes | avidae ferae, |
UndarmGa naar voetnoota | frekum Varge / |
Wonden-vloed voor 't | vrekke gedierte,Ga naar voetnootb |
Et | Flavipedi | avi, |
Og | Fotgulum | Fugle / |
Ook voor de | Geelvoetige | VogelsGa naar voetnootc, |
Accepimus, | ibidem | sonuerunt |
Fengum vier, | dar | er sungu |
Ontfingen wij, | daer | zij (zongen klonken) |
Ad | sublimes | Galeas, |
Vid | haseymda | Hialma / |
Tegen | de verhevene | Helmen, |
Dura | ferra, | magnam | escam. |
Hord | iorn, | migils | verdar. |
Hard | yzer, | veel | spijze. |
Omnis | erat | Oceanus | vulnus; |
Allur | var | Aeger | sollium; |
Alsints | was | de Zee | vol wonden-bloed; |
Vadavit | Corvus | in sanguine caesorum. |
OdGa naar voetnootd | Rafn | i val-blode. |
en Waedde zig | de Raven | in 't bloed der gevallenen. |
III.
Pugnavimus | ensibus. |
Hiuggum1 vier2 | med hiorve. |
Wij2 streden1 | met zwaerden. |
Alte | tulimus | tunc | Lanceas, |
Hatt | barum | da | geira / |
Hoog | beurden wij | toen | de Lancen, |
Quando | viginti annos | numeravimus: |
Er | tvituger | toldunst: |
Als wij | twintig jaren | telden: |
Et | celebrem Laudem | comparavimus | passim: |
Og | tyr | rudum | vyda: |
Ook | den krijgsroem | voerden wij | wijd heen: |
Vicimus | octo | Barones, |
Vunnum | atta | Jarla / |
Wij verwonnen | agt | Baroenen, |
In Oriente | ante | Dimini portum. |
Austur | fyrir | Dinu-minne. |
In 't Oosten | voor | Dimmer haven. |
Aquilae | impetravimus | tunc | sufficientem |
Gera | fergum | da | gnoka |
Voor den (Arend Gier) | vongen kregen) wij | daer | genoegsame |
Hospitii sumptum | in | illa | strage: |
Gisting | ad | dui | vike: |
Gasten-kostGa naar voetnoota | in | dien | strijd: |
Sudor | decidit | in | vulnerum |
Sveiti | fiell | i | sollium |
't Roode zweet | viel | in | der wonden |
Oceano; | perdidit | exercitus | aetatem. |
Sae; | tynde | lid | aefeGa naar voetnootb. |
Zee; | en verloor | het heir | het leven. |
IV.
Pugnavimus | ensibus. |
Hiuggum1 vier2 | med hiorve. |
Wij2 streden1 | met zwaerden. |
Pugnae | facta | copia, |
Hiedins1 kuonar2 | vard | andit / |
Des koenen2, strijds1 | was 'er | overvloed, |
Cum | Helsingianos | postulavimus, |
Da er | Helsingin | heimtunGa naar voetnoota, |
Toen wij | de Helsigneurs | thuis zonden, |
Ad | aulam | Odini. |
Til | Heim-salaGa naar voetnootb | OdinsGa naar voetnootc. |
Na | 't Hof-verblijf | van Odin. |
Naves direximus | in ostium Vistulae: |
Lokdum | uppi ivu: |
Wij stuerden 't op | na den Wyssel: |
Mucro | potuit | tum | mordere: |
Oddur1 | nalde2 | da | byta: |
Ga naar voetnoot‡'t Punt2 | konde1 | toen | toebijten: |
Omnis | erat | vulnus | unda, |
Oll | var | unda | gialfre / |
Al-aen | was een | wonde een | bloedgolve, |
Terra | rubefacta | calido; |
AsverGa naar voetnootd | rodine | heitu; |
en de Aerde | rood door 't | heete zweetGa naar voetnoot*, |
Frendebat | gladius | in loricas; |
Grenjada | brandur | i brynu; |
en Knerste het | brandige zwaerd | op 't pantsier; |
Gladius | findebat | clypeos. |
Ben-silldurGa naar voetnoote | klufu | skylldi. |
De Striem-haring Het zwaerd) | kliefde | de schilden. |
V.
Pugnavimus | ensibus. |
Hiuggum1 vier2 | med hiorve. |
Wij2 streden1 | met zwaerden. |
Memini | neminem | tunc | fugisse, |
Hygg1 eg2 | onguan | da | flyde / |
Ik1 geheuge2 | niemand | daer | vlood, |
Priusquam, | in navibus, |
Adur / | a Hemlis hestum / |
Eer dat, | in de Roei-barken, |
Heraudus | in bello | caderet. |
HeraudurGa naar voetnoota | i styr | fielle. |
Herald | in den strijd | (viele sneuvelde). |
Non | findit | navibus |
klyfur | ei aevin | LundrumGa naar voetnootb |
en Kliefde | {niet in eeuwigheid nimmer} | met Zee-vogels |
Alius | Baro | praestantior |
Annar | Jarlin | faegre |
Eenig | Baron | (heuglijker heerlijker) |
Mare | ad | Portum, |
Lundavoll | til | Loegis / |
De Zee | tot in | de Haven, |
In navibus longis | post illum. |
Ga naar voetnootcA langskipum | sydan. |
In lange schepen | sedert. |
Sic attulit | Princeps | passim |
Sa bar | Sik-lungur | vida |
Zo bragt | die (Zegen-haelder Vorst) | wijd heen |
Alacre | in bellum cor. |
Snart1 | fram i styr hiarta2. |
Een (wakker snarig1) | hart2 in den stryd. |
VI.
Pugnavimus | ensibus. |
Hiuggum1 vier2 | med hiorve. |
Wij2 streden1 | met zwaerden. |
Exercitus | abjecit | clypeos, |
Her | kastada | skiolldum / |
Het Heir | verwierp | de schilden, |
Cum | hasta | volavit |
Da er | hrae-gagari | rende |
Toen het | met (den lijf-roover de spietse) | toe-rende |
Ardua | ad virorum | pectora; |
Geistur | ad gunna | briostum; |
Gestreng | op der mannen | borst; |
Momordit | Scarforum | cautes |
Beit | i Scarfua | skerium |
en Beet | op der Zee-duikren | klippen |
Gladius | in pugna. |
Skaeri-bildurGa naar voetnoota | at hialdri. |
(De Krijgs-lancet Het zwaerd) | in 't Krijgs-rumoer. |
Sanguineus | erat | clypeus, |
Godinn | var | randarmane / |
Bloedrood | was | (de ronde maen-schille het schilt) |
Antequam | Rafno | Rex | caderet; |
Adur | Gafn | Kongur | fielle; |
Eer | Rafn | de Koning | viele; |
Fluxit | ex | virorum | capitibus |
Dreif | ur | holda | hausum |
en Dreef | uit | der (helden mannen) | hoofden |
Calidus | in loricas sudor. |
Ga naar voetnootbHeitur1 | a brynnium3 sveite2. |
't Heete1 zweet2 | op de pantsieren3. |
VII.
Pugnavimus | ensibus. |
Hiuggum1 vier2 | med hiorve. |
Wij2 streden1 | met zwaerden. |
Habere potuerunt | tum corvi, |
Haft gatu | da Gafnar / |
Hebben konden | toen de Ravens, |
Ante | Indirorum | insulas, |
Fyrir | Indyrum | eium / |
Voor | der Induren | eilanden, |
Sufficientem | praedam | dilaniandam: |
Aerna | braad | ad slytaGa naar voetnoota: |
Genoegsaemen | buit | om te verslinden: |
Acquisivimus | feris carnivoris |
Fengum | faluhestum |
Wij (vingen verkregen) voor de | wilde vleeschvreters |
Plenum | prandium | unico actu: |
Fullan | verd | ad sinne: |
Een volle | maeltijd | in eene reis. |
Difficile | erat | unius | facere mentionem |
Innt | var | eins | ad geta |
Naeulijks | was | van eenen | gewag te maken |
Oriente | sole. |
I upprunna | solar. |
In den (op-ren opgang) | der Zonne. |
Spicula | vidi | pungere; |
Streing-haumlurGa naar voetnootb | sa eg | stinga; |
De Streng-ophouders | zag ik | toeschieten; |
Propulerunt arcus | ex se | ferra. |
Stak almur | af fier | maalme. |
en Stak de boge | van zig | de metale pijlen. |
VIII.
Pugnavimus | ensibus. |
Hiuggum1 vier2 | med hiorve. |
Wij2 streden1 | met zwaerden. |
Altum | mugierunt | enses, |
Hett | greniudu | hrottar / |
Hoog Louter) | (knarsten rammelden) | (de houw-gevers, de zwaerden,) |
Antequam | in | Laneo campo |
Aldur | a | Ullar agre |
Eer | in | de Wol-akker |
Eistinus | Rex | cecidit. |
Eisteinn | Kongur | fielle. |
Eistein | de Koning | viele. |
Processimus, | auro ditati, |
Geingum / | gulle faedur / |
Wij gingen, | met goud verrijkt, |
Ad terram prostratorum | dimicandum. |
Grandur vals | ad braundum. |
Om de op den Grond | gevallene te bevegten. |
Gladius | secuit | scutorum |
HraekindillGa naar voetnoota | sneid | randa |
De (lijk-kandel lijk-toortse) | doorsneed | der rondassen |
Picturas | in galearum | conventu. |
Ritur | ad hialma | mote. |
Beschilderingen | in der helmen | bijeenkomst. |
Cervicum mustum | ex | vulneribus |
Snira virtur | ur | Sarum |
Der halsen mostGa naar voetnootb | uit | de bezeer-wonden |
Diffusum | per cerebrum fissum. |
Sveif | of hiarna-kleifa. |
Vloeide | door de hersen-kloven. |
IX.
Pugnavimus | ensibus. |
Hiuggum1 vier2 | med hiorve. |
Wij2 streden1 | met zwaerden. |
Tenuimus | clypeos | in sanguine, |
Hofdum | rendur | i blode / |
Wij hielden | de rondschilden | in 't bloed, |
Cum | hastam | unximus |
Da er | ben dvera | braeddum |
Toen we | de (wond-boren spietsen) | bezoetelden |
Ante | Boringholmum. |
Fyrir | Borgundarholme. |
Voor | Borgunderholm. |
Telorum nubes | disrumpunt | clypeum; |
Reggsky | flitu | rander; |
De (schiet-regens pijl-wolken) | vernielden | het rondas; |
Extrusit | arcus | ex se | metallum: |
Ratt | almur | af sier | malme: |
en Stiet | de boge | van zig | het metael: |
Volnir | cecidit | in conflictu; |
Volnir | fiell | at vige; |
Volner | viel | in den strijd; |
Non | erat illo | Rex | major. |
Var | at aei | Kongur1 | meire2. |
en was 'er | nooit | (grooter meerder)2 | Koning1. |
Gaesi | dispersi | late | per Littora; |
Val | rak | vitt | um Strandir; |
De gevallene | (lag raekte) | wijd | langs de Stranden; |
Ferae | amplectebantur | escam. |
Vargur | fagnade | tafne |
Het Wild-gedierte | verheugde zig | met den buit. |
X.
Pugnavimus | ensibus. |
Hiuggum1 vier2 | med hiorve. |
Wij2 streden1 | met zwaerden. |
Pugna | manifeste crescebat, |
Hilldur | var synt i vehste/ |
De Strijd | was sterk in aenwasch, |
Antequam | Freyr | Rex | caderet, |
Adur | Freyr | Kongur | fille / |
Eer | Freir | de Koning | viele, |
In | Flandrorum | terra |
A | Flemingia | lande |
In | der Vlamingen | lande |
Caepit | caeruleus | ad incidendum, |
Nade | blaer | ad byta / |
Begon die | blaeuwert | te bijten, |
Sanguine | illitus | in auream |
Blode | smelldur | i gultann |
Met bloed | besmet | op het guldene |
Loricam | in pugna: |
Hogna-kufl | ad hialidre: |
Wapentuig | in den strijd: |
Durus | armorum mucro: | olim |
Hardur | Bengrefill | fordum |
Hard was | de Wondgriffie: | voormaels |
Virgo | deploravit | matutinam | lanienam: |
Maer | griet | morgin | skaeru: |
De Maegden | bekreten | de (morgensche vroege) | manslagting: |
Multa | praeda | dabatur | feris. |
Morg | en tafn | gafst | vorgum. |
Dog veel | tot buit | (gaf men wierd 'er gegeven) | voor het Wild. |
XI.
Pugnavimus | ensibus. |
Hiuggum1 vier2 | med hiorve. |
Wij2 streden1 | met zwaerden. |
Centies centenos | vidi jacere, |
Hundredum | sa eg liggia / |
Vele honderden | zag ik liggen, |
In | Navibus. |
A | Eireis aundrum. |
In | Ouderwetse rooflchuitkens. |
Ubi | AEnglanes vocatur |
Dar | Aeinglanes heitir |
Daer | het Einglanes heet |
Navigavimus | ad pugnam. |
Sigldum vier | til snaeru. |
Zeilden wij heen | (tot den vierigen strijd na de Krijgs vlamme). |
Per sex dies, | antequam exercitus | caderet, |
Sehs daegum / | adur lid | fielle / |
Zes dagen lang, | eer 't gevegt | (verviele ophield), |
Transegimus | mucronum missam: |
Attum | odda messu: |
Volherden wij | in dat spits-kampen: |
In | exortu | Solis |
Fyrir | upruna | Solar |
Voor den | (op-ren opgang) | der Zonne |
Coactus est | pro | nostris | gladiis |
Vard | fyrir | vorum | sverdum |
Moest | voor | onze | zwaerden |
Valdiofur | in | bello occumbere. |
Valdiofur | i | styr sniga. |
Valdiefur | in den | slag beswijken. |
XII.
Pugnavimus | ensibus; |
Hiuggum1 vier2 | med hiorve; |
Wij2 streden1 | met zwaerden; |
Praeceps | in | Bardafyrde. |
Bryn | i | Bardafyrde. |
Stijl af | in | Bardafurde. |
Pallidum | corpus | pro | accipitribus: |
Bleikan | na | fyrir | havka: |
Het bleeke | lijk was | voor | den havik: |
Murmuravit | arcus | ubi | mucro |
Umde | almur | da | oddar |
en Snorde | de pijlboge | alwaer | het punt |
Acriter | mordebat | Loricas. |
Alstrit | bitu | skyrtur. |
Scherp | toebeet op 't | borstharnas. |
In | conflictu |
Ad | slidur-loga-sennu |
In | die tweedragts-vlamme |
Odini | pileus | Galea. |
Svolnis | hatte | daefdar. |
Was Swolnis | hooft deksel | de Helm. |
Cucurrit | arcus | ad vulnus: |
Rende | almur | til unda: |
en (rende vloog) | de boogpijle | tot de wonden: |
Venenatè acutus | conspersus | sudore sanguineo. |
Eiturhvas | drifium | sveita. |
Het vergiftigde scherp | was bespat | met bloedig zweet. |
XIII.
Pugnavimus | ensibus. |
Hiuggum1 vier2 | med hiorve. |
Wij2 streden1 | met zwaerden. |
Tenuimus | magica scuta |
Hielldum | hlakar-tiolldum |
Wij hielden | de Toover-schilden |
Alte | in Pugnae ludo |
Hatt | ad Hildur-leike |
(Hoogtrots) | in het Kamp-spel |
Ante | Hiadningum | sinum. |
Fyrir | Hiadninga | vage. |
Voor | den Hiadninger | boezem. |
Videre | licuit | tum | viros |
Sia | maettu | da | seggir |
Zien | mogt men | toen | mannen |
Qui | gladiis | lacerarunt clypeos, |
Er | sverd | rifu1 scialdu2 / |
Die | met zwaerden | de schilden2 van een reten1, |
In | gladiatorio | murmure. |
Ad | hraesilldur | hialldre. |
Onder | een kampvegters | gerammel. |
Galeae | attritae virorum. |
Hialm | slitnad1 ann gotna2. |
De Helmen | der Helden2 waren versleten1. |
Erat | sicut | splendidam | virgenim |
Var1 at2 | sem | biarta | brude |
Dit1 was2 [zo lustig] | als | eene edele | bruid |
In lecto | juxta | se | collocare. |
I bing | hia | sier | leggia |
In 't bedde | neffens | zig te | leggen. |
XIV.
Pugnavimus | ensibus. |
Hiuggium1 vier2 | med hiorve |
Wij2 streden1 | met zwaerden. |
Dura | venit | tempestas | clypeis: |
Hard | kam | hrid | skioldum: |
(Hard Sterk) | kwam 'er | onweer op voor | de schilden: |
Cadaver | cecidit | in terram, |
Naer | fiell nidur | til jardar / |
't Lijk | viel neder | ter aerde, |
In | Nortumbria; |
A | Nordhumbra lande; |
In | der Nordhumbren lande; |
Erat circa | matutinum tempus: |
Var at um | eina ottu: |
't Was omtrent | eenen ochtendstond: |
Hominibus | necesse erat | fugere |
Olldum | dorf | at flya |
Den Menschen | was 't noodig | te vlieden |
Ex prelio, | ubi acute |
Hilldar leik | dar er hvasser |
Uit het kampspel, | daer scherpelijk |
Cassidis campos | mordebant gladii. |
Hialm-tun | bitu1 Skiomar2. |
Op de (Helm-tuinen Koppen) | de Scherm-houwers2 toe-beten1. |
Erat hoc | veluti juvenem | Viduam |
Dar1 at2 | sem als | Ekkiu |
Dit2 was1 [zo heuchlijk] | als eene jonge | Weduwe |
In | primaria sede | osculari. |
I | ondveige | kussa. |
Op | de (hoogste beste) zitplaets | te kussen. |
XV.
Pugnavimus | ensibus. |
Hiuggum1 vier2 | med hiorve. |
Wij2 streden1 | met zwaerden. |
Herthiofe | cvasit | fortunatus |
Herthiofe | vard | audit |
Herthiefe | gewierd | geluk |
In | Australibus Orcadibus | ipse |
I | Sudur Eium | sialfum |
In | de Zuider Orcadische Eilanden, | zelf |
Victoriae | in nostris hominibus. |
Sigurs | a vorum monnum. |
De Krijg-zegen | op onze mannen. |
Cogebatur | in | armorum nimbo |
Vard | i | rauda1 regne2 |
Zo moest | in | dien stortregen2 van wapenen3 |
Rogvaldus | occumbere: |
Raugnvalldur | firir hniga: |
Rogwald | verder bezwijken: |
Iste | venit | summus | super | accipitres |
So | kom | haestur | yfer | havka |
Zo | kwam | sterk | (over onder) | de havikken |
Luctus | in gladiorum ludo |
Harmur | ad sverda-leike |
Een Rouwgeschrei | [want] in 't zwaerdenspel |
Strenue | jactabat | concussor |
Hvast | kastade | hrister |
Dapper | ter neder hieuw | die verbreker |
Galeae | sanguinis | teli. |
Hialms | streng-laugar | palme. |
Van den Helm | van de bloed-strengen | der palmpijlen. |
XV.
Pugnavimus | ensibus. |
Hiuggum1 vier2 | med hiorve. |
Wij2 streden1 | met zwaerden. |
Quilibet | jacebat | transversim | super alium |
Hvor | la | dver | um anan |
Yder | lag | dwers | over den ander: |
Gaudebat | pugna | laetus |
Gladur vard | geira | hrydur |
Verheugt wierd | in 't gevegt | de blijde |
Accipiter | ob gladiorum ludum. |
Havkur | at sverda-leike |
Havik | om het zwaerden-spel. |
Non fecit | Aquilam | aut Aprum |
Giet ei | Aurn | nie ylge |
Hij maekte nogt' | Arend | nogte Wild-zwijn |
Qui Irlandiam | gubernavit. |
Sa er Irlande | styrde. |
Die de Ierlanders | bestierde. |
Conventus | fiebat | ferri | & clypei |
Mot | vard | malms | og ritar |
Een (toeloop-ontmoeting) | wierd 'er | van stael | en schilden. |
Marstanus | Rex | jejunis |
Marstan | kongur | fasta. |
Marstan | de Koning |
Fiebat | in | Vedrae sinu |
Vard | i | Vedra firde |
Wierd | in | Wedrafierd |
Praeda | data | corvis |
Valtafn | gesit | . . . . hrafneGa naar voetnootc |
Tot een (slagt-roof verval-buit) | gegeven voor de hongerige Ravens. |
XVII.
Pugnavimus | ensibus. |
Hiuggum1 vier2 | med hiorve. |
Wij2 streden1 | met zwaerden. |
Bellatorem multum | vidi | cadere |
Her1 margan2 | sa eg | falla |
Menieg2 (Heir-man1 Krijgsheld) | zag ik | vallen |
Mane | ante | Macheram |
Morgenstund | fyrir | Maeker |
In den Morgenstond | voor | Maeker |
Virum in | mucronum | dissidio. |
MannGa naar voetnoota | i oddo | senniu. |
..... onder der | spietsen | tweespalt. |
Filio meo | incidit | mature |
Syne1 minum2 | hneit | snemma |
Mijnen2 zoon1 | doorstak. | ter veel te vroe ger ure, |
Gladius | juxta | cor |
Slida-dorn | vid | hiarta |
Een (Scheden-doorn Zwaerd) | bij | 't harte |
Egillus | fecit | Agnerum | spoliatum |
Eigill | giet | AgnarGa naar voetnootb | raentannGa naar voetnootc |
Eigil | maekte | Agner |
Imperterritum | virum | ..... vita. |
Oblaudann | hal | ..... lyfe. |
Dien (onblooden onverschrokken) | held | berooft van 't leven. |
Sonuit Lancea | prope Hamdi |
Glumde1 geyr2 | vid HamdesGa naar voetnootd |
De Speer2 rammelde1; | en tegen (Hamdes de onverwinlijke |
Griseam Loricam | splendebant | vexilla. |
Grann serk | bliku | merke. |
Grijze Harnas Pantsieren) | blonken | de (merk-vanen standaerts). |
XVIII.
Pugnavimus | ensibus. |
Hiuggum1 vier2 | med hiorve. |
Wij2 streden1 | met zwaerden. |
Verborum tenaces | vidi | dissecare |
Halld-ordaGa naar voetnoota | sa eg | prytia |
(Woord-houders Trouwe Krijgslieden) | zag ik | doorkloven |
Haud minutim | pro lupis |
Eke smatt | fyrir ulfa |
En dat niet weinigen | voor de wolven |
Endili | maris | ensibus |
EndilsGa naar voetnootb | nidar | brandumGa naar voetnootc |
van Endils | zee, | met brandige houwers: |
Erat | per hebdomadae spatium |
Var1 at2 | a Vikar skeide |
Dit2 was1 | eene Week lang. |
Quasi | mulieres vinum | opportarent |
Sem | vin1 konur2 | baere |
Gelijk of | de Vrouwen2 wijn1 | (aenbeurden aenbragten), |
Rubefactae | erant | naves | |
Hrodin | var | AEgis-asne | |
Zo zeer | bloed-rood | waren | de (Water-ezels Schepen ) |
Valde | in | strepitu | armorum |
OfarGa naar voetnootd | i | dyn | geira |
in dien | twist van | wapenen: |
Scissa | erat | Lorica |
Skorin | var | Skoglar-kapa |
en Gescheurt | was | (de Krijgsmantel Pantsier) |
In Scioldungorum | praelio. |
Att SkioldungaGa naar voetnoote | hialldre. |
In de (Skioldinger Deens-Koninklijke) | zee-slag. |
XIX.
Pugnavimus | ensibus. |
Hiuggum1 vier2 | med hiorve. |
Wij2 streden1 | met zwaerden. |
Harfagrum | vidi | crepusculascere |
HarfagrannGa naar voetnoota | sa eg | rankva |
Harfager | zag ik | ter levens-kimme dalen, |
Virginis Amatorem | circa matutinum |
Meiar-dreng | enn um morgum |
Dien Meiden-vrind, | ter morgen-ure, |
Et confabulationis amicum | viduarum. |
Og Malvin | ekkiu |
En dien kouter | bij de Weduwen. |
Erat | sicut | calidum balneum |
Var1 at2 | sem | varmar laugur |
Dit2 was1 | als of | een warm bekken |
Vinei vasis Nympha | portaret |
Vin-kiors-NiorumGa naar voetnootb | baere |
Door een Wijn-vats-Nimfe | gedragen wierd'. |
Nos | in Ilae fretu |
Os | in Ilasunde |
Wij waren | in Ilesond, |
Antequam | Oru | Rex | caderet |
Adur | Auru | kongur | fielle |
Eer | Ooru | de Koning | viele. |
Sanguineum clypeum | vidi | ruptum |
Baud-mana | sa eg | bresta |
Het bloedige maen-schild | zag ik | (verbrijzelen bersten): |
Hoc | invertit | virorum vitam |
Bra1 | dad2 | fira life |
Dat2 | brak1 | der (fieren leven Helden moed). |
XX.
Pugnavimus | ensibus. |
Huiggum1 vier2 | med hiorve. |
Wij2 streden1 | met zwaerden. |
Egimus | gladiorum | ad caedem |
Hadum | sverds | ad morde |
Wij hielden | de zwaerden | tot moorden, |
Ludum | in Lindis | insula |
Leig | a LindisGa naar voetnoota | eire |
Het spel was | op Lindis | strand, |
Cum | regibus tribus |
Mid | Ga naar voetnootbLof-dunga1 dreinna2 |
Met Tegen | drie2 (Lof-dingers1 Koningen): |
Pauci | potuerunt | inde laeteri |
Faer | nade | dui fakna |
Weinigen | konden zig | des verheugen; |
Cecidit | multus | in rictum | ferarum. |
Fiell | margur | i gyn | varge. |
en Viel 'er | menig-een voor den | gapenden muil | van 't wild. |
Accipiter | dilaniavit | carnem | cum lupo |
Haukur | sleit | holld | med Ulfe |
De Havik | (verscheurde versleet) | het vleesch | als mede de Wolf, |
Ut | satur | inde | discederet |
Ad hann | heill | dadann | kvaemist |
Op dat zij | (van honger geheelt verzadigt) | van daer | kwamen |
Hybernorum | sanguis | in Oceanum | |
Ira | blod. | i Aege | |
Der Ieren | bloed | viel | in den Oceaen |
Copiose | decidit | per mactationis tempus. |
Aerit | fiellGa naar voetnootc | um skiru. |
Geweldig | (om onder) die slagting'. |
XXI.
Pugnavimus | ensibus. |
Hiuggum1 vier2 | med hiorve. |
Wij2 streden1 | met zwaerden. |
Altus | gladius | mordebat | clypeos |
Ha | sverd | bitu | skioldum / |
De Hoogopgehevene | zwaerden | beten toe op de | schilden, |
Tunc cum | aurei-coloris | ||
Da er | gullrodin | glumdeGa naar voetnoota | |
Toen de | Goud-rodene | spietse | klaterde |
Hasta | fricabat | Loricas |
GeirGa naar voetnootb | . . . . nid | Hildar-naefreGa naar voetnootc |
. . . . op | (der Helden-bast het Kijgs-harnas). |
Videre licuit | in | Onlugs insula |
Sia man | i | Onlugs eiu |
Zien kon men | op | 't Onlugs eilandGa naar voetnootd. |
Per secula | multum post |
Um alldum1 | mega2 sydan3 |
[Dat], sint3 | zeer2 oude tijden1, |
Ibi fuit | ad | gladiorum ludos |
Dar er | ad | Logdis-leike |
Daer | tot | het zwaerden-spel |
Reges | processerunt |
Lofdungar | fram-geingu |
De (Lof-dingers Koningen) | overgingen: |
Rubicundum | erat | circa insulam |
Rodinn | var | ut fyrir eire |
(Rood-verwig bloedig) | was | voor 't Eiland |
Ar | volans draco vulnerum |
Ar | flug-dreke2-sara1 |
Ar de | (vliegende bezeer1-draek2 spietse). |
XXII.
Pugnavimus | ensibus. |
Hiugguim1 vier2 | med hiorve. |
Wij2 streden1 | met zwaerden. |
Quid est | viro forti | morte certius |
Hvad 'er | Ga naar voetnootadrengur | ad feigre |
Wat is [heerlijker dan] | een dapper man | die veeg staet, |
Etsi ipse | in mucronum | nimbo |
Ad hva | i odda | ele |
Alschoon hij | in der pijlen | hagelbui |
Adversus | collocatus sit |
Ondurdur | latinn verde |
Voor aen in den strijd | gelaten werde: |
Saepe | deplorat aetatem |
Oft | syter sa aefe |
Dikwerf | beweent zijnen (eeuw-tijd ouderdom) |
Qui | nunquam | premitur |
Er | alldrege | nester |
Hij die | nimmer | (geprangt word in 't naeuw is.). |
Malum | ferunt | timidum | incitare |
Illt | kveda | arg | ann eggia |
't Is een kwaed, | zeggen ze, | dat (erg te vreezen) is, | op te steken |
Aquilam | ad gladiorum ludum |
Auru | ad sverda-leike |
Den Arend, | tot het zwaerden-kampspel: |
Meticulosus | venit | nuspiam | |
Hug-blaudur | kiemur | hvorge | |
[Dog] | De Blood-hertige | bekomt | nergens |
Cordi suo | usui |
Hiarte1 sit2 ad | gagne |
Zijn2 hart1 tot | gebruik. |
XXIII.
Pugnavimus | ensibus. |
Hiuggum1 vier2 | med hiorve. |
Wij2 streden1 | met zwaerden. |
Hoc numero | aequum | ut procedat |
Hit tel eg | jafnt | ad gange |
Dit tel ik | voor billijk, | dat opgae |
In | contactu | gladiorum |
At | sam-toger | sverda |
Tot den | samen-togt | der zwaerden |
Juvenis unus | contra alterum |
Sveinn1 | i mote2 einum3 |
De eene3 Jongeling1 | den ander te gemoete2; |
Non retrocedat | vir à viro |
Hrokkve1 ei2 | degn fyrir degne |
en Dat niet2 wijke1 | een man voor eenen man: |
Hoc | fuit | viri fortis | Nobilitas | diu |
Dad | var | Drengs | Adal | leinge |
Dat | was | des Kloeken | Adeldom | van overlang. |
Semper | debet | amoris amicus | virginum |
Ga naar voetnootaAe | skal | astvinnur | meia |
Altijd | (zal moet) | een minnaer | van maegden |
Audax esse | in fremitu | armorum. |
Einardur | i dyn | sverda. |
Kloekhertig zijn | (in 't geding onder 't geknars) | der zwaerden. |
XXIV.
Pugnavimus | ensibus. |
Hiuggum1 vier2 | med hiorve. |
Wij2 streden1 | met zwaerden. |
Hoc | videtur | mihi | revera |
Hitt | siunist | mier | raunur |
Dit | schijnt | mij een | ronde waerheid, |
Quod | fata | sequimur |
At | Forlogum | fylgium |
Dat wij | 't Noodlot | volgen: |
Rarus | transgreditur | fata | Percarum |
Faer | geingur um | skop | Norva |
Zelden | (over-gaet over-treed) men 't | (geschep bestier) der | Schikgodinnen, |
Non | destinavi | Ellae |
Aeke | hugdag | Ga naar voetnootaEllu |
Niets heb | ik beschikt bij | Elle, |
De | vitae exitu | meae |
Att | alldur lage | minu |
Wegens des | (ouderdoms aflegging levens einde) | voor mij, |
Cum ego | sanguinem | semimortuus tegerem |
Da er eg | blod | vale braedda |
Toen ik | het bloed | half dood zijnde bedekte |
Et | naves | in aquas | protrusi. |
Og | Bord | a log | keirdag. |
En de | (Zee borden Schepen) | in 't water | stiet. |
Passim | impetravimus tum . . . feris |
Ditt | fengum da . . . . . vorge |
Wijd heen | vingen wij toen roof-aes voor het Wild, |
Escam | in | Scotiae | sinubus. |
VerdGa naar voetnootb | i | Skotlands | fiordum. |
in der | Schotlanderen | zee-boezems. |
XXV.
Pugnavimus | ensibus. |
Hiuggum1 vier2 | med hiorve. |
Wij2 streden1 | met zwaerden. |
Hoc ridere me facit | semper |
Hit hlaeger mig | jafnam |
Over dit lach ik | immers, |
Quod | Balderi patris | scamna |
Dad | Ga naar voetnootaBalldur-fodur | bekke |
Dat ik | Baldurs-Vaders | rustbanken |
Parata | scio in | aula |
Buna | veiteg at | Sumlum |
Voor mij bereid | weet; in dat | Hof |
Bibemus | cerevisiam | brevi |
Drekum | bior1 ad | bragde2 |
Drinken wij | in 't korte2 | bier1 |
Ex concavis crateribus | craniorum: |
Ur Bingvidum | hausa: |
Uit de holle bekers | van bekkeneelen: |
Non gemit | vir fortis | contra mortem |
Syter ei | drengur | vid dauda |
Hij zugt niet, | die kloek is, | tegen de dood: |
Magnifici in | Odini | domibus |
Dyrs ad | Ga naar voetnootbFeolins | husum |
In des (doorlugtigen grootmagtigen) | Feolins | huisverblijf, |
Non venio | desperabundis | |
Ei1 kem2 eg3 | med eidru | |
In Vidris Hof, | en kom2 ik3 niet1 | met wanhopige |
Verbis | ad | Othini | aulam |
Ord | till | Vidrisb | hallarGa naar voetnootc |
Woorden. |
XXVI.
Pugnavimus | ensibus. |
Hiuggum1 vier2 | med hiorve. |
Wij2 streden1 | met zwaerden. |
Hic | vellent | nunc | omnes |
Hier | villdu | nu | aller |
Hier | wilden | nu wel | alle |
Filii | Aslaugae | gladiis |
Burir | Ga naar voetnootaAslaugar | braundum |
De (geborene kinderen) van | Aslogre met | krijgsgeweer |
Amarum | bellum | excitare |
Bitrum | hillde | vekkia |
Eenen bittren | Oorlog | verwekkenGa naar voetnootb, |
Si | exactè | scirent |
Ef | vandlige | visse |
Indien zij | naeuwkeurig | wisten |
Calamitates | nostras | |
Um | vidfarar1 | ossar2 |
Van | ons2 slegt | wedervaren1; |
Quem | non pauci | angves |
Hue | o-faer | ormar |
Hoe | niet weinige | (Slangen Wormen) |
Venenati | me | discerpant |
Eiturfullir | mig | slyta |
Die venijnig zijn | mij | (doen slijten verteeren) |
Matrem | accepi | meis |
Modernis | fek eg | minum |
Den Moederlijken aert | ontfing ik in | mijne |
Filiis | ita | ut corda | valeant. |
Maugum | suo | at hiortun | duga. |
Zonen, | alzoo, | dat de herten | deugdhaftig zijn. |
XXVII.
Pugnavimus | ensibus. |
Hiuggum1 vier2 | med hiorve. |
Wij2 streden1 | met zwaerden. |
Valde inclinatur | ad haereditatem |
Harda lidur | at aefve |
(Harde gaet het Sterk nadert het) | na 't menschelijk erflot |
Crudele | stat | nocumentum | a vipera |
Grimt | stendur | grand | af nodru |
Grimmig | staet | de bete | des adders; |
Angvis | inhabitat | Aulam | cordis |
Goin | biggur | Sal | hiarta |
De Slange | bewoont | de Hofzale | des herten: |
Speramus | alterius | ad Othini |
Vaendum | hins | ad VidrisGa naar voetnoota |
Wij (hopen waenen) | hierom | dat God Vidris |
Virgam | in Ellae | sanguine |
Vondura | i Ellu | blode |
Roede | over Elles | (bloed maegschap) |
Filiis | meis | livescet |
Sonum1 | minum2 | mune svella |
Door mijne2 | Zonen1 | zal (bleek blankglinsterig) |
Sua | ira | rubescet |
Sin | modur | rodinn verda |
en Zijne | gramschap | (rood verhit) worden. |
Non | acres | juvenes |
Ei munu | snarper | sveinar |
Geensints zullen die | wakkere | jongelingen |
Sessionem | tranquillam | facient. |
Sittkurt | vera | lata. |
Hem gerust | gewerden | laten. |
XXVIII.
Pugnavimus | ensibus; |
Hiuggum1 vier2 | med hiorve; |
Wij2 streden1 | met zwaerden; |
Habeo | quinquagies | |
Hef1 eg2 | simtigum | sinnaGa naar voetnoota |
Ik2 heb1 | vijftigmael | (Volk-twistingen Veld- of zee-slagen) |
Praelia | sub signis | facta |
Folka | orustur | framdar |
onder eere-teikens | volbragt, |
Ex belli invitatione | & semel |
Fleindings-bode | og eina |
Op (spitsgedings aenbieding' gevegts uitdaging') | ook eene. |
Minime | putavi | hominum |
MinstGa naar voetnootb | hugde eg | mannab |
(Minst Geensints) | dagt ik |
Quod | me | futurus esset |
At | mier | vera skyllde |
Dat | boven mij | wezen zoude |
Juvenis | didici mucronem rubefacere |
Unkur | nam eg odd at rioda |
(Want nog jong zijnde | nam ik het spits om 't met bloed te rooden) |
Alius | Rex | praestantior. |
Annar | Kongur | fremre, |
Eenig ander | Koning, | die (vroomer kloeker) was. |
Nos | Asae | invitabunt |
Os munu | Aesar | bioda |
Dog ons meenen nu de | Schikgodinnen | te ontbieden; |
Non | est lugenda mors |
Er | ei sytande daude |
't Past niet | (te weenen om de dood weenende te sterven.). |
XXIX.
Fert animus | finire: |
Fysu1 mut2 | hins at haetta: |
't Gemoed2 wil1 | hier van afscheiden: |
Invitant | me | Dysae |
Heim biode | mier | Dysir |
t' Huis ontbieden | mij de | Dienaressen |
Quas | ex Othini | Aula |
Sem | fra Herians | Hollu |
Welke | uit des Heeren | Hof |
Othinus | mihi | misit | |
Hefur1 | Odinn2 | mier3 | sendar4 |
Mij3 | Odin2 | heeft1 | gezonden4: |
Laetus | cerevisiam | cum Asis | |
Gladur | skal eg | ol | med Asum |
Blijde | zal ik | (Ael Bier) | met de Schik-godinnen |
In | summa sede | bibam. |
I | ondvege | dreka. |
Op | de hoogste zitplaets | drinken. |
Vitae | elapsae sunt | horae |
Lifs | eru1 lidnar2 | stunder3 |
Des Levens | stonden3 zijn1 | (verleden verloopen)2. |
Ridens | moriar. |
Laegjande | skal eg deia. |
Lachende | zal ik sterven. |
Einde.
De vreemde Uitdrukkingen in 't Vertalen van dit Gedicht zullen menig Lezer, ter oorzake van de Ongewoonheid, mooglijk meer gehindert, dan wel de Schilder-spelingen en Grootmoedigheid vermaekt hebben, of anderen, die op dit laetste meest haren aendacht lieten gaen, zullen misschien egter den Dichter als al te vreemd, stout, en buitensporig in de Zins-Overdragten verdenken; maer dezen dienen zig te erinneren, dat elke Tael, als ze woordelijk vertaelt zou worden (gelijk alhier, zo wel bij Ol: Worm: in 't Latijn, als bij mij in 't Nederduitsch betragt is) wel Overdragten zal vertoonen, die vreemd en wonderlijk voor Vreemden zullen schijnen, en die nogtans elk in hare eigene Tael, om hare gewoonheid aldaer, niet in 't minste vreemd nog buitensporig klinken: en dus zullen mooglijk en niet onwaerschijnlijk die Overdragten, welke ons in dit Gedicht het allerstoutste toeschijnen, ten tijde van dezen Noordschen Dichter in zijne Tael wel al oud, en zeer gemeenzaem, en derhalven al te gewettigt geweest zijn, om die te verwerpen of daer van af te wijken. Ten minste dunkt mij, dat ik dezen Oud Noordschen Dichter te kort zou doen, zo ik verzwege, dat ik tot nog toe op verre na niet onder eenig overblijfsel van Oud Duitsche Dicht of Rijm zo veel blijk van Poëzij of Schilder-Geest gevonden heb.
- voetnoot‡
- Zie Ol: Wormii Literat: Danica, in 4. pag: 197.
- voetnoota
- Biarka was een oud Poët, en vinder van dit soort van Gedigten.
- voetnootb
- Deze was Koning der Denen, die dit zijn Uitvaert-gezang in zijne gevankenis maekte, toen de Slangen in stêe van eenen beul zijn ingewand en hert afknaegden in 't jaer 857, zo Ol: Wormius zet; dog Pontanus schijnt in zijne Historia Danica te stellen dat hij Ao: 850, al dood was.
- voetnoot*
- Hoewel we de Nederduitse vertaling getragt hebben woordelijk te nemen, om de min of meer overeenkomst tussen 't Oud-Noords en 't Onze te netter te zien, zo moesten we nogtans, om de waerde van 't gedigt niet te kort te doen, de plaetsschikking daer ze t'eenemael hard en strijdig tegen den aert van onze tael zou geworden zijn, te mets veranderen; in welke gevallen wij Getal-letters boven aen die woorden gestelt hebben, op dat uit de overeenkomst van die de standverwisseling te vinden ware.
- voetnootc
- Als bij zinspelinge de Slang verbeeldende.
- voetnootd
- Deze zoude volgens Sax: Grammat: eenes Gottischen Konings Dogter geweest zijn, die bewaert wierd in een Huis, dat van wegen verschiklijke Slangen ontoeganklijk was: en volgens Pontani Hist: Danica pag. 803. wierd deze na hare verlossinge de Vrou van dezen Koning Reyner Lodbrog, uit welke hij sedert vele kinderen kreeg. Zie ook deze Historie in 't breeder bij Ol: Magni Gent: Septentrional: Historie, Breviar: Lib: V. Cap. XVII. Of die Slangen-historie nog een Nae-gons zij van den ouden Fabel-dreun, dan of die tijd waerlijk zulke groote Slangen voedde, heeft de Lezer in zijn keur om te gelooven.
- voetnootf
- Moeso-Gotth: Wigan / Bellum gerere, en Angel-Sax: Alamann: en Frankd: Wige / Bellum, praelium, en eertijds bij ons Wych / wyg Praelium, zie Kil: Dict.
- voetnoote
- De Zinspeling van Ruigbroek komt hier vrij wat duister voor, ten zij men wete dat hij zig met een ruige grove wollen' krijgsmantel en broek gewapent had tegen de Slangebeten: zie Ol: Magni Gent. Sept: Histor: breviarum Lib: V. Cap: XVII. alwaer nog bij verhaelt word, dat hij, vermits 't een strenge winter was, zijne wollene kleeding sterk met water had overstort, en aen zijn lijf laten bevriezen.
- voetnootg
- Namelijk het Zwaerd.
- voetnoota
- Het Kimbrische Dialect brengt mêe, te zeggen Und of Ond voor Wond / Ulf of Olf voor Wolf &c.
- voetnootb
- Nam: de Havikken, en Ravens.
- voetnootc
- Nam: den Arend.
- voetnootd
- Od is 't praeterit: van Vada (vadere) bij ons Waden (vadare). Zie Diction: Island: in 't woord Ved / pag: 129, agter de Gramm: Island: in 4: door Hickesius Ao. 1688 uitgegeven.
- voetnoota
- Naemlijk de doode lijken.
- voetnootb
- Aete / is aetas, Ouderdom / en hier bij zinspeling Vita het Leben: ons Eew Seculum is van gelijke geboorte als Aefe.
- voetnoota
- Heym beteekende ook eertijds een verblijf en woning bij ons.
- voetnootb
- Zale beteekent nu bij ons een voornaem op-vertrek in 't huis.
- voetnootc
- Odin / zo veel omtrent als Mercurius; waer voor de oude Duitschen zeiden Woden /. en hier van onze Wodens- of bij inkorting Woens-dag (dies Mercurii). Aen dezen God wierden de gesneuvelden in den krijg, na der ouden Noorluiden meening, als opgeoffert, en in zijn Hof ontfangen:
- voetnoot‡
- Het Punt ofte de Krijgsnaelde, in plaets van het zwaerd.
- voetnootd
- Odin wierd ook As genaemt: dus beteekende Asver de Vrou van Odin die poëticè de Aerde verbeeldde.
- voetnoot*
- Voor 't Bloed, dus ook Heitur op 't laetste van 't VI: vers.
- voetnoote
- Ben beteek: een Strieme, een Wonde, en Silldur / een Haring: dus, om de gelijkheid van gedaente aen het eerste, en van kouleur aen 't laetste, noemt de Dichter, als bij zinspeling, het Zwaerd.
- voetnoota
- 't Was eene Herald die te gelijk met dezen Regner Denemarken als Koning bestiert heeft: dog zij in een langdurigen tweespalt en in strijd geraekt zijnde, bleef eindeling de overwinning aen de zijde van dezen Regner: indien nu deze Koninglijke Digter, dien Herald op 't oog had, zo zingt hij nog al loflijk van zijnen vijand.
- voetnootb
- Lundur / een Zee-vogel die gewoon is op Zee te rusten, dus noemt hij bij zinspelinge de Schepen.
- voetnootc
- Deze regel schijnt te stoppen, en weet ik van lammigheid nog niet vrij te spreken.
- voetnoota
- Skaera / beteekent een Krijgs-slagting, en Bildur / een lancet.
- voetnootb
- Deze Krijgsheld spreekt hier van 't gestorte bloed zo dral en onversaegt, als of een ander van het zweet sprak.
- voetnoota
- Bij ons Slyten (terere, atterere).
- voetnootb
- Strengur (nervus) en Haumla (cohibitio), dus noemt hij bij zinspelinge de Pijlen.
- voetnootc
- Bij dit woord Hrafne (Corves, Ravens) behoort het woord Fasta (jejunis, d: i: hongerige of gevast hebbende); 't welk in 't Kimbrisch twee regels hooger staet.
- voetnoota
- Dit woord Mann behoort bij 't woord Her dat twee regels hooger staet; gelijk ook Ol: Worm in zijne aenteek: vermaent, naemlijk aldus, Her / exercitum notat quae vox conjungenda cum Man / in quarto versu; conjunctim, Herman Bellatorem significat. Zulk een verstrooying van Composita laet ons Belgisch niet toe.
- voetnootb
- Deze was de Zoon van Koning Regner, dien hij tot Koning over Engeland gestelt had.
- voetnootc
- Dit Raentann (spoliatum, berooft) bebehoort bij 't woord Lyfe (vita, Leven); eene regel nederwaerts.
- voetnootd
- Hamder zeide men dat een Harnas gebruikte 't welk geen stael doordringen kon: dus wil dit Hamdes grijze harnas zo veel zeggen als onverwinnelijke Pantzieren.
- voetnoota
- Halda (tenere, houden) en Ord (verbum, dictum, een woord) dus noemt de Poëet de trouwe Krijgslieden, als die haer woord en beloften hielden.
- voetnootb
- Endil (Deus Marinus, Zeegod) dus, poë-ticè, de Wolven van Endils Zee, voor de Zeegedrogten.
- voetnootc
- Brandur/ (een brandhout, en poëticè een zwaerd of houwer) als tot vierige beweging gebruikt wordende.
- voetnootd
- De vertaling van Ofar heb ik eene regel opwaerts voor 't woord bloedrood geplaetst, om 't vereisch van onze woord-schikking.
- voetnoote
- Skioldunga / wierden eertijds de Deensche Koningen genoemt, na Koning Skiold.
- voetnoota
- Koning Harald / de I: Monarch van Noorwegen, had den bijnaem van Harfagre/ dat is Schoonhairige.
- voetnootb
- Als zijnde, volgens de fabel-schikkingen, de Nimfen gewoon op der Helden maeltijden den wijn te schenken.
- voetnoota
- Een plaets in Ierland/ en Aere of Eire/ (littoralis Planities) vide Ol: Worm: Literat: Dan: in 4. pag. 160.
- voetnootb
- Naemlijk Koningen: als wien 't bij uitnemendheid past lof-waerdige dingen te betragten
- voetnootc
- Dit woord Fiell (decidit, viel) is, in mijne vertaling, eene regel hooger geplaetst.
- voetnoota
- Glumde (sonuit) zie Ol: Wormii Literat: Danic: 4. pag. 162. hier voor staet in 't Latijn eene regel verder fricabat.
- voetnootb
- Geir (hasta, spietse) is eene regel voorwaerts vertaelt.
- voetnootc
- Naefre, (de Bast der Boomen) dog hier bij overdragt het Harnas; want gelijk de Bast om de boomen, alzo is 't harnas om 't lijf van den Krijgsman.
- voetnootd
- Is één der Orcadische Eilanden.
- voetnoote
- 't Latijn van deze zes laetste regels komt mij zeer duister voor.
- voetnoota
- Drengur is Nominativus en heeft in dativo Drenge; zie Rud: Jonae Rudim: Gramm: Island: door Hickesius uitgegen uitgegeven Ao. 1688 p: 15.
- voetnoota
- Twee regels schijnen 'er aen dit vers te ontbreken om dat 'er gewoonlijk tien in ijder Vers zijn, te meer om dat ook de zin van deze twee laetste regels niet te keurlijk aen 't voorgaende knoopt.
- voetnoota
- Een Schotsch of Iersch Koning, die Regner gevangen hield, en elk, die Regner aenhing, op het wreedste strafte.
- voetnootb
- Verd (Esca) is eene regel hooger vertaelt door Roof-aes.
- voetnoota
- Balldurfodur; is een bijnaem voor God Odin: om dat Balldur een zijner zonen was: en zinspeelt de Poëet verder op 't gevoelen der Noordelingen, dat de Helden na hunne dood met de Goden aanzaten, om hunne Lekkernijen te genieten, en bier dronken uit de bekkeneelen hunner Vijanden.
- voetnootb
- Feolins/ gelijk ook het volgende Vidris/ zijn bijnaemen van God Odin/ volgens Ol: Worm.
- voetnootc
- Deze drie laetste woorden till Vidris Hallar (In Vidris Hof) heb ik, om de lammigheid te vermijden, voor de bovenstaende regel in de vertaling gebragt. Widar of Didar word in de Edda een Zone van Odin genoemt, en in 't bijzonder Een God der Wrake: gelijk ook hier §. XXVII.
- voetnoota
- Aslaugar is de Huisvrouw van Koning Regner geweest.
- voetnootb
- Dat ook daer na deze kinderen hares Vaders dood op Elle gewroken hebben, is te zien in Pontani Historia Danica. fol. 140.
- voetnootc
- Deze gevankenis en uitgang van Regner word door Saxo Grammaticus lib: IX. op gelijke wijze verhaelt. Indien Pontanus van deze Regners eigene getuigenisse ware bewust geweest, hij zou over 't schrijven van Saxo niet hebben behoeven te twijffelen.
- voetnoota
- Vidris vondur/ (God Vidris roede) voor het zwaerd. De zin van Regners wensch is dan, dat (1) God zijne zonen mogte doen 't zwaerd uit de schede halen; dus zoude men de bleeke of blanke zwaerden zien; en (2) ten anderen, dat Gods Gramschap in wraek ontsteken zoude tot straffe over Elle: en hier op ziet de zinspeling van door gramschap verhit of rood te worden.
- voetnoota
- Sinna / Senna (Lis, discordia, Twist). zie Ol: Worm: Lit: Dan: 4: pag: 166 en 210. En Folk (Populus, Volk) zie Gramm: Island: door Hick: Ao: 1688 in 4: uitgegeven pag: 20 en 105. dus behooren deze woorden, Folk en Sinna bij een; waerom ik de vertaling van Folk bij 't voorgaende woord Sinna gevoegt heb.
- voetnootb
- Minst manna (Minime hominum) voor geensints.