De dagboeken van Wim Kan 1957-1968. De radiojaren
(1988)–Wim Kan– Auteursrechtelijk beschermd
[pagina 208]
| |
1964Waar moeten de Beatles slapen, als ze naar Amsterdam komen? De éénmiljoenste auto wordt verkocht en een op de drie gezinnen in Nederland rijdt nu in zo'n auto. In Amerika wordt president Johnson voor een tweede ambtstermijn gekozen. De Japanse keizer opent in Tokio de Olympische Spelen. De koningin mag van de regering-Marijnen niet naar het huwelijk van haar dochter Irene. De woningnood in Nederland duurt voort. Onze volksvertegenwoordiging kan er niet veel tegen doen. Die zitten zelf ook al met honderdvijftig man in één kamer. Wim Kan neemt ruim een half jaar de tijd om een nieuw programma samen te stellen. Zorgvuldig kiest hij voor een klein ensemble: Jenny Arean, Jacco van Renesse en via audities Celia Nufaar, Carry Tefsen en Frans Halsema. De première van ‘Wat een land, wat een land’ vindt op 30 juli plaats in Diligentia. Na Den Haag volgt een moeizame serie in het toch al moeilijk te bespelen Luxortheater in Rotterdam. Voor zijn vrouw blijkt Kan een succesnummer te hebben geschreven, het oranjevrouwtje: ‘Met m'n vlaggetje, m'n hoedje en m'n toeter’. Zelf loopt Kan voor het eerst sinds tijden door het deel voor de pauze, ‘Handen op de rug en zelden bezweet’. | |
[pagina 209]
| |
Maandag 6 januari 22.30 uur. KudelstaartVerschrikkelijke dagen achter de rug, maar sinds vanmorgen 12.00 uur ineens het gevoel: ‘'t Is voorbij’, nieuw leven beginnen, leuk programma gaan maken, licht, vol kleur, muziek en vrolijkheid. Gingen vandaag naar Heemstede waar Ol voor Toon haar vier nummers met succes voorspeelde. Gisteren nog geheel in de diepste put. Gevoel van uitzending was toch niks. Meneer Van Liempt per telefoon: ‘Nee, niemand praat er al meer over.’ Rudi Carrell in de radio: ‘W.K. altijd tegen mijn medium de televisie. Hij is een brommerige, ouwe man, die bij de kapper zit te mopperen.’ Een mevrouw: ‘Gefeliciteerd met uw succes, de liedjes vond ik niet zo goed als anders. In het begin kon ik goed horen dat u moeite had met praten:’ Op het strand in Noordwijk zei niemand ook maar één aardig woord. Dit alles in tegenstelling tot vrijdag toen er van paarden af tegen mij werd geroepen: Bedankt voor oudejaarsavond. Toen de politieauto op de boulevard stopte, bedankten twee agenten mij, inviteerden mij voor een kop thee in hun kantine! Zaterdag in Scheveningen... niemand. Dikke mist. En niemand die echt iets leuks zei. Zaterdagavond in Carré bij Toon. Met tweeduizend gelovigen was alles Toon wat de klok sloeg. Binnendijk, mevrouw Wunnink, behalve meneer Dekker, die ‘grandioos oudejaar’ zei. Toon zelf overrompelde met zijn show de zaal. Totaal niet in een Toonstemming, was ik dat toch binnen de tien minuten. En van mijn twaalf miljoen oliebollen bleef ineens een bergje kruimels over! Het viel uit mijn handen. Totaal het gevoel van 't was niks, kan niks, kan niks, weet niks. 't Wordt nooit meer iets. Dat neemt niet weg dat ik zijn show een enorm gigantisch meesterwerk vind (hoewel hij mijn stijl kennelijk niet waardeert) en dat ik een goed en prettig contact met hem heb, ook vandaag weer. Enfin hopeloze zondag. Hopeloze zondagavond (komend van het strand). Hopeloze maandagmorgen. Gisteravond op advies van Ol alle knipsels in het open haardvuur gegooid en één minuut later ‘spijt’. Vanmorgen twijfelend tussen Toon afzeggen en meneer Van Liempt afzeggen voor het hele nieuwe seizoen. Huilen en ellende half uur voor het weggaan naar Heemstede. Tenslotte gegaan, gepraat, contact! Seth enthousiast en directeur van Minervatheater ook. En Rietje van Veen. En de juffrouw van de apotheek in Aalsmeer! Kortom, ineens leek | |
[pagina 210]
| |
theater mij weer leuk, de moeite waard en niet uitgesloten nog weer eens een programma te maken. Het oudejaar was toch misschien wel leuk... Ja, nee, ja, nee, ja. | |
Woensdag 15 januariJarig! IJskoud vannacht geweest. Gisteren op Posbank met Tini en Simon oergezellig gegeten. Om 24.00 uur bij twaalfde slag gefeliciteerd door Ol. En al direct mooi geschenk: pullover (later toch geruild). Vanmiddag op ijsclub Arnhem geschaatst. Over de hele baan werd omgeroepen: We noemen geen namen, maar willen jullie wel deze meneer rustig laten schaatsen. Toen was het hek meteen goed van de dam. Veel handtekeningen gezet. Maar wel erg leuk, veel genoten en veel plezier. Morgen hopen we naar Langwies te gaan. | |
Vrijdag 31 januari. Ochtend 8.45 uur. LangwiesTe bed. Sneeuw! Na veertien dagen zon trok het gisteravond al dicht en nu... langzaam voorzichtig tastend, alsof ze de aarde niet willen bezeren, vallen de vlokken. Er werd door de Zwitsers gebeden om sneeuw en nu valt de broodwinning naar beneden. Gisteren heerlijk dagje. In felle koude zon op balkon gebleven. Na gezellige lunch lange wandeling. Bij Konsum rechtsaf. Naar boven. Tenslotte bijna loodrecht zonder pad omhoog tot rand van de Schluocht. Tuf aan eigen, groene stok (Oldenbarneveld) omhoog getrokken. Stonden bezweet en warm, maar wel voldaan na twintig minuten samen op de rand van de heuvelrug. Op bankje even gerust. Toen door. Prachtig pad langs slordig boerenhuis. Witte eenzaamheid. | |
[pagina 211]
| |
Hoorde eindelijk weer eens mijn oren suizen. Vandaar naar de weg Seta - Fondei. Langs die weg omhoog. Voldaan. Nu! Nu! Nu! (gevoel). Kast werd bezorgd, terwijl ik douchte. Bakker flirtte met Ol. Schöne Farbe haben Sie, Frau Kaan. Straks ga ik eerst de kast op zijn plaats zetten en dan de bakker. Wiens brood men eet, die moet men in de gaten houden. | |
Zondag 23 februari 17.00 uur. Nieuwe kamer, Kleine WildwalEven wennen. Als een beest in Artis in zijn nieuwe hok. Eigenlijk al helemaal klaar. Royaal, landelijk, apart. Nieuwe werkkamer, nieuwe kachel. Onze bezittingen worden wel onoverzichtelijk en vorstelijk. En daar zit ik nu. Bijna 17.30 uur, zondagmiddag in mijn zoveelste werkkamer. Vreemd. Een gegoed burger op de Veluwe. Ik kijk op het vijvertje. IJs ligt er nog in. De kabouter z'n kop verloren! De zondag raast in de verte voorbij. In huis is het doodstil. De garage ligt tussen mij en het leven in. Vreemd. Vreemd! Zocht je dit? Ja, ik geloof het wel. Wilde in Velp wonen, toen in Zwitserland. Nou woon ik in beide. Nog één programma... nog één keer dan! Voor vijfhonderd voorstellingen! Halen we dat? | |
Vrijdag 26 februari. Nacht. Kudelstaartvara Hilversum om 12.00 uur. Opname voor tv-programma ‘De Bezetting’ met dr. Loe de Jong. Einde al om 12.30 uur. In vara-kantine gesproken met dr. De Jong, Milo Anstadt, Henk Elsink, Joop Koopman, Dolf van der Linden (om maar us een paar namen te noemen!). 's Avonds naar ‘Sound of Music’. Kitsch in Carré. Met Mieke Bos en Johan Heesters. Door het Bos kon je de Heesters niet zien. | |
[pagina 212]
| |
Zondag 1 maart. In Kudelstaart (nog)Ingepakt voor Rheden. Voor lang (hopelijk). 14.00 uur bespreking in De la Mar met Frans Halsema. ƒ 800, - per maand vroeg hij en kreeg hij. Jenny en Jacco hebben dat ook! Geen kapsones. Alles leek wel mogelijk, maakte wel een goeie indruk. Is geen pianist of accordeonist. Kan geen noten lezen! Wil weg bij Lurelei wegens tien commerciële tv-uitzendingen die zij gaan doen. | |
Dinsdag 3 maart. Middag 14.00 uur. In de nieuwe werkkamer van Kleine WildwalVol goede moed begonnen! Zie er alles, nou ja alles - ja alles in! Wil dus hier het nieuwe programma gaan schrijven. 16 juli première in Diligentia. Moet volgens meneer Van Liempt tot eind 1966(!) kunnen spelen. Uitkopen voor ƒ 3000, - en kaartjes van ƒ 8,50 per plaats (in De la Mar vraagt Wim Sonneveld dit al en... krijgt het; elke avond uitverkocht!!!). In bespreking bij meneer Van Liempt op zijn kantoor rekende de heer Katan uit dat de nv abc eind 1966... ƒ 275 000, - over zou kunnen houden aan dit programma. Eng gehoor... een kwart miljoen winst! En daar zit ik nu in m'n grote stoel bij de nieuwe kolenkachel voorzichtig te denken. Het is 14.45 uur inmiddels. Nog veel te doen (gelukkig) voor ik echt moet gaan schrijven hier. Zou dat gaan? Ik zit zo erg goed - zo heel erg mooi. Zo'n beest in een nieuw hol. Alleen gelaten door de oppasser... maar ze kijken af en toe door de tralies. Als dit nog zou lukken. Als we tot eind 1966 blijven spelen, succesvol, dan zijn we miljonair eind '66 (zijn we nu al, zegt Ol, want we zijn gezond). Vreemd idee. Geld maakt niet gelukkig, maar nou ja. Huis aan de plassen, huis in het bos, huis in de bergen (Ringflat Engelberg wordt verkocht). Zou ik kunnen werken? Mijn astroloog Mieremet ziet er 16 juli a.s. alles in! Goede brief vol goede vooruitzichten. Hoe zal alles gaan??? | |
Vrijdag 13 maart 13.30 uur. DiligentiaAuditie. Zeven mensen - vier meisjes, drie jongens. Twee jongens (17 en 23) direct al niets. Kenden hun tekst niet. Deden ‘zo heerlijk rustig’ van een papiertje, 23-jarige slordig gekleed. Had vrouw, kind en baan en wilde alles opgeven voor... ja voor wat in godsnaam? Twee meisjes die mij wel wat leken. Omroepster ncrv 27 jaar, talentvol (dacht ik), intelligent, streberig, goede uitspraak | |
[pagina 213]
| |
Nederlands, plastisch wel leuk, persoonlijkheid. Celia Nufaar. Wel misschien een moeilijk meisje. En dan mevrouw Tefsen, 22 jaar, met man en kind ‘onbemiddeld’. Temperamentvol - grote stem, mooie ogen, slank, beweeglijk. Door meneer Meerburg zeer aanbevolen (‘Oliver’). Niet makkelijk, dacht ik. Soort Jenny Arean. Ordinair, maar vol temperament. Werkte nu in Haarlems cabaret Eva. We bieden elk ƒ 500, -. Beginners die al ver (te ver?) zijn, afwachten. Als ze vragen: Wat krijgen we te doen? S.v.p. zeggen: ‘Wat de pot schaft.’ | |
Zaterdag 21 maart. Kleine WildwalDe kamer hier leidt me ontzettend af, net als het te mooie huis, de tuin, de schitterende omgeving. Denk dat er hier niets van werken komt... Na Pasen toch terug naar Aalsmeer? Doodzonde, maar ja. Dringend telefoon van Seth: Jenny en Jacco erg akkoord met Seths musical-voorstel. Nu moesten er weer een gitarist en bassist geëngageerd worden... Denk er niet aan. Wil ver weg blijven van one man shows van Toon en Wim. | |
Vrijdag 27 maart. Ochtend 11.30 uur. Nieuwe werkkamer WildwalRustig weer. Deur staat open. Ach... werken kan ik hier niet, dat staat nu vast. Ik wil hier graag wonen, als ik niets meer te doen heb. Vecht steeds tegen de gedachte dat ik er maar mee op moest houden. Heb geen plezier meer in het vak. Overstroming van cabarets en cabaretiers. 't Is vloed. En ik voel mezelf overspoeld worden. | |
Vrijdag 3 april. KudelstaartHeden om 8.30 uur Wildwal (voorgoed?, voorlopig?) verlaten. Naar ncrv-studio voor musical Willy van Hemert. Een ster werd geboren. Jenny en Jacco. Viel me honderd procent mee. Werkelijk leuk. Had Willy in drie weken geschreven en in één maand ingestudeerd met twee studiodagen. Knap vakwerk. Gesprek heel gezellig met David Koning. Vertelde over zijn conflict met een inspectrice van de Arbeidsinspectie (Mozart was een wonderkind. Gelukkig was er in die dagen geen Arbeidsinspectie. Ja... daardoor is ie dan ook jong gestorven, antwoordde ze). | |
[pagina 214]
| |
Donderdag 9 april. Avond 18.00 uur. Werkhuisje KudelstaartZeer nauwkeurig kranten over prinses Irene gelezen, steeds associërend met wat zal ik erover schrijven. Ze is nu met haar verloofde op audiëntie bij de paus geweest. Iedereen(?) woedend. Ging onverwacht niet mee met koningin, prins en Beatrix naar Mexico. Gaat zich geheel (nu al) aan het werk van haar a.s. man wijden! Koningin bij vertrek bijna in tranen. ‘Namen met leedwezen kennis van het besluit van onze dochter.’ | |
Zondag 12 april. Werkhuisje KudelstaartNog tot over zessen over een vrijwel verlaten strand gewandeld. Fantastische avondstemming. Gevoel van: Ik moet mijn leven vanaf nu veranderen. Moet gewoon weer eens af en toe plezier maken. Mijn eigen soort (kinderachtig!) plezier van met aardige, jonge mensen zo'n spelletje spelen als wie het langste op de golfbreker durft te blijven staan. Voel me dan eindelijk weer eens een paar uur gelukkig. Zelfde gevoel komt over me als ik een grote bergtocht volbreng. Zou dit invloed op mijn schrijven en gedachten kunnen uitoefenen? Betrap mezelf er af en toe op dat ik sinds Langwies gewoon geen vreugde meer heb. Onder een stolp van verantwoording gevangen. Steeds maar weer... Wil nu proberen daar onderuit te komen. | |
Dinsdag 14 april. Avond 21.45 uur. KudelstaartKentering? Hoerastemming. Vreemd! Zag er niets meer in, in het werk. Met de moed der wanhoop maar weer doorgegaan. Vind het allemaal één grote grandioze sof. Tot Ol zei: Lees nou us voor. Ik las (met drie sherry's op) en... ineens dacht ik: 't Is leuk. Al lezend en half improviserend ook ineens alles leuk, ineens heel anders, ineens vrijwel af. Las toen Ol ook nog enkele regels voor van ‘De vader zegt’ (op Irene). De vader zegt: waar ga je heen
De dochter zegt: naar Spanje
De vader zegt: zomaar - alleen?
voor studie? of trekt een man je?
De dochter zegt: 'k weet niet misschien
De vader zegt: je moet maar zien
Daar gaat ze dan - ze zegt: so long
| |
[pagina 215]
| |
De vader denkt: ze is nog zo jong
Ze kent het land - de politiek
Dan komt de krant - ze is katholiek!
| |
Zondag 14 april. Avond 22.30 uurOl slaapt al. Ik zit in de keuken. Dag begon broeierig warm. Plakte lang en veel in mijn dagboek. Luisterde naar Hiltermann. Hij spreekt met ons op een toon alsof wij zijn gelijken zijn. Probeerde toen zeer geconcentreerd wat te werken. Liedje voor Jenny begonnen ‘Met een vlaggetje, een hoedje en een toeter’, maar had om 18.30 uur alweer het gevoel te zijn vastgelopen! Vreemd toch. Om 19.15 uur bij Ol. Had Birma-dagboek gelezen. Ik ook, daardoor nog weer meer aan elkaar gehecht! Erg het gevoel van het leven is griezelig kort en tweeëneenhalf jaar op tournee is erg lang. Was ik er maar nooit aan begonnen. Irene gaat 29 april trouwen in Rome. De Oranjes wisten van niets. Moet nu weer een coupletje aan mijn ‘Vader zegt’-liedje. | |
Vrijdag 24 april. Avond 23.00 uurZagen Rudi Carrell de tweede prijs (zilveren roos) winnen in Montreux. Leek me een weinig feestelijke gebeurtenis. Alles een beetje vluchtig uitgereikt. Die domme meisjes met de prijzen en de winnaars namen ze in de zaal in ontvangst. Heel even en dan was het alweer voorbij. Overigens toch wel een hele mooie internationale zege! De show is al verkocht naar tien verschillende landen. Dat is de toekomst. Televisie die niet alleen voor dat kleine Nederland wordt gemaakt, maar minstens voor Europa. | |
[pagina 216]
| |
Chroesjtsjov en de Beatles zijn weer beroemder dan die beiden samen. Maar vroeger had beroemd nog wel eens iets met bekwaamheid te maken. Nu is het alleen een kwestie van hoe vaak zenden we dat beeld uit. Helaas het oude liedje van ontmoediging, dodelijke vermoeidheid, pijn op vreemde plaatsen, rug, tussen m'n liezen, nek, knie en moe en daardoor het jachterige gevoel van nergens tijd voor hebben, 't is weer helemaal terug. | |
Dinsdag 19 mei 10.00 uur. WerkhuisjeGisteravond nog even tien minuten op de weg gewandeld. Toen ineens weer pijn in mijn buik. Werd steeds erger. Ol sliep al. Bed ingekropen en liggen baden in mijn zweet, steeds nadenkend: Ik mankeer nu iets heel ergs. Er moet een ziekenauto komen. Ziekenhuis, operatie, eindeloos. Ol alleen achterblijven. Vreselijke gedachte. Nu nog pijn. Erg in dubio. Nog eens naar de dokter gaan of niet. Bang dat hij denkt: Daar komt de hysterische zeur weer aan. | |
Vrijdag 22 mei. Ochtend 6.20 uur. KudelstaartKale, wazige morgen. Na lang dubben gisteren om 12.15 uur naar dokter Piersma gereden. Kon me niet hebben. Sprak 's avonds met me af. Hele dag getobd. Om 19.15 uur met Ol erheen. Grote controle. Overal gedrukt en gedaan. Tenslotte: kleine breuk gevonden. Hoeft niets aan gedaan te worden. Af en toe een hoofdstandje als ik pijn heb. Met m'n kop naar beneden! Dansend van de pret naar de auto. Ben nu weer in gejaagde, geïnspireerde bui. Enorm beïnvloed door gedachte ik mankeer iets. Idee voor Jacco misschien. Een tieneridool dat onder de wapenen moet komen (Johnny Halliday). | |
[pagina 217]
| |
liedje voor mezelf proberen te schrijven: ‘Ik wandel door het programma heen’. Heel erg gezellig met Jenny Arean gepraat. Niet zo plat en schreeuwerig, maar gewoon erg lief en charmant en gewoon. Las al haar nummers voor. Zij was enorm enthousiast. Glas sherry gedronken. Haar naar het wachthuisje van Maarse en Kroon gebracht voor de bus 19.45 uur naar Amsterdam. | |
Woensdag 3 juni. Middag bijna 15.00 uurGisteren ingespeeld voor ncrv-personeel. Matinee in Diligentia. Het bijzondere van de middag was Ols enorme succes in mijn ‘Oranje-meisje’! (Samen één succes.) Een toch wat moeilijk publiek zong bij het tweede refrein al mee. Werkelijk het beste nummer dat Ol in jaren heeft gedaan. Zelf werkte ik één uur en zes minuten. Liedjes dacht ik wel goed (afkloppen). Conference? 'k Weet nie. Moet nog inwerken. Er zou nog een speelnummer in moeten zitten. Ben er nog niet weg van. Na afloop lang gedoucht. Toen... ineens erg down, al was de ncrv zeer tevreden. Woon nu in twee werelden, kan niet meer m'n weg vinden in de stille vreugde van de natuur, maar ook niet genieten van een denkbeeldig succes. Verknipt mens. | |
Vrijdag 5 juni 10.30 uur. Werkhuisje KudelstaartDe wereld staat niet meer zo op instorten. De artiesten wel tegenwoordig. Allemaal overwerkt, overmoe, overspannen, overgeprikkeld. Judy Garland, Jacques Brel, Adamo, Toon Hermans, Peter Sellers en Ringo Beatle. Half Zuid-Oost-Azië onder de voet gelopen en Ringo in het ziekenhuis. Wat een wereld, wat een wereld. | |
Zaterdag 6 juni. Middag 14.00 uurMet Ol naar Treslong Hillegom voor de Beatles. Veldslagen. Vond het toch wel weer erg leuk. Zaten tussen tweehonderd tieners. Ik naast bepaald heel leuke. Lekker brutaal van je en jij en ik wou dat ik ook beroemd was. Mooie, wat gewichtige sfeer van de varamensen er omheen. Verder was alles play-back. Gewoon weer als steeds, één grote nep. Geluidsopname was al oud en de Beatles deden alsof ze zongen! Na afloop nog gepraat met de politie: ‘De paarden zijn vannacht al naar Blokker gestuurd,’ Alarmerende zinnen. Maar iedereen wordt er toch een beetje door aangestoken. | |
[pagina 218]
| |
Straks gaan Ol en ik via bezoek aan Jack Bow naar Blokker. | |
Zondag 7 juni. Avond 19.00 uur. Werkhuisje KudelstaartNuchter Nederland beleefde zijn zoveelste collectieve driftbui. Als de dijken breken, gaan we d'r allemaal aan. Een journalist bemorst, beschadigd, bezweet en misselijk komt uit het rampgebied naar het eiland waar wij als waarnemers staan. Het verbodene is onderdeel van de vertoning. Vijfentwintig dure minuten zijn snel voorbij. She loves you, yeah (3×). Uit. De Beatles vluchten. Paul [McCartney] tegen een politiereus: Help! Help me. Snel een kamertje in. Bestuur staat op de deur. Buiten staat de massa achter de hekken. De vluchtauto staat klaar. Wachten tot het kan. Na een half uur wagen ze het erop. De Beatles worden in een auto geduwd. Politiemannen drukken de menigte naar buiten. De paarden steigeren. De Franse revolutie wordt uiteen geslagen. De Beatle-auto geeft vol gas. Twee volgauto's er achteraan. In het voorste rijtuig met grote achterlichten: Marie Antoinette! Het volk achter haar aan, ze weet te ontkomen, nog net, op het aller-allerlaatste moment... naar Hongkong, naar Australië, naar een nieuw gevaar. Rust is weergekeerd. Besteedde de hele dag aan Blokker-indrukken door ze driemaal op te schrijven (eenmaal in dagboek, tweemaal voor eventueel een stukje in een krant). Ol had inmiddels Henk van der Meyden al opgebeld. Geloof dat het stukje al weg is nu. Las ijverig kranten. Vol Beatles en over verboden boeken. Fanny Hill moet uit de handel. Boek van Jan Cremer in beslag genomen. Achter Wolkers schijnt de zon (mijn zoon wil nu officier van justitie worden). | |
Zaterdag 20 juni. Avond 21.45 uurLezing van ons nieuwe programma achter de rug. Ik las slecht. Geen intonatie en geen goede toonhoogte, maar het was wel echt een succes. Vooral omdat iedereen zo erg tevreden was met zijn aandeel. Jacco het meest wegens solo over Johnny Halliday. Ik heb mijn gitaar geruild voor een geweer. Jenny in de wolken. Frans blij. Alleen Carry Tefsen een beetje oud actrice-achtig. Voor mij zal het wennen zijn, want bij Frans en Fiet Koster was ik gewend te vliegen en te rennen van de ene rol in de andere (ja dat is vaak zo bij die klanten-troepjes, dacht ik). Op dit moment vind ik Carry vervelend. Celia beetje raadselachtig. Frans beleefd, aarzelend, wel talentvol, | |
[pagina 219]
| |
maar met de neiging van de oude conferencetoontjes (kom ik laatst me schoonmoeder tegen in de Kalverstraat...). Jenny is tot nu toe aardig. Werkzaam, enthousiast. Jacco ziet er veel beter uit dan vroeger en hij heeft veel geleerd. Ru erg enthousiast ineens voor Jenny en Jacco. Jack Bow 700 jaar in het ‘vak’. Seth had drie maanden lang beloofd twee liedjes te maken... zat op de lezing nog met het klad. Guus Vleugel maakte ik gisteren kennis mee. Erg aardig jongetje van dertig jaar. Die moest eens gewoon een reuze zet vooruit hebben. Zou graag eens wat voor hem doen! Toon nog overwerkt. Verschijnt helaas niet op Ols repetitie. Loop dus nu met overmoedige plannen rond van ik zal nog even een nummer voor haar schrijven. Er is geen kleedster, en geen timmerman, geen kleermaker, geen naaister, geen decorschilder... te krijgen. Iedereen is met vakantie of met pensioen. Een programma kan je wel schrijven nog (als je totaal niets anders doet drie maanden lang), maar uitvoeren is haast een onmogelijkheid. Weemoedig vreemde gedachte: ‘laatste programma’. | |
Donderdag 2 juli. Ochtend 8.45 uur. KudelstaartZit oergezellig met lieve Ol op ons terras aan de ochtendkoffie. Gaan straks om 10.00 uur naar de repetities. Gisteren voor het eerst weer eens geweest. Prettig met Jenny en Jacco gerepeteerd. Met Frans tweemaal duet gedaan. Van hem nog steeds kleine vergissingen. Heb prettige gevoel beter en sneller te leren dan hij. Hangt aan me als een kind. Om 15.00 uur kwam Toon. Rietje lief en charmant. Bruin verbrand met kort jongenskopje. Toon repeteerde tot over zessen met Ol ‘Het patertje’. Beide partijen in twijfel. Duidelijk merkbaar. Als uiterlijk pater niet tot stand komt, wordt het niets. Altijd zelfde struikelblok: je stelt je iets voor, schrijft daarvoor een tekst en als alles af is, blijkt het voorgestelde beeld niet te verwezenlijken. | |
Zondag 5 juli. Avond 17.30 uur‘Wat een land, wat een land’. Heb uitgerekend dat ons programma ongeveer zal bestaan uit 200 000 woorden. Als ze in een verrassende volgorde zijn geplaatst, zal het een leuk programma zijn. Als dat niet het geval is, blijven het gewoon 200 000 woorden. Goed met de bandrecorder gerepeteerd en conferences uitgezocht en min | |
[pagina 220]
| |
of meer gerangschikt. Heer Wassenberg is goed. Kees is niets meer. Koud - rotwind - donker. Daardoor ongeïnspireerd? Noorderwind... Wat zou inspiratie zijn? | |
Woensdag 29 juliMorgen première. Totaal uitverkocht, iets wat drie jaar geleden niet het geval was. We hadden zeven inspeelavonden en het werd (dachten we) een overweldigend succes. Een staande ovatie al in de pauze. Ol heeft een schlager met ‘Vlaggetje, hoedje, toeter’ en Jenny Arean is werkelijk uniek. Ik ben nu ook in het eerste deel en doe dat met geweldig veel plezier, maar moet er nog wel even aan wennen. Om 20.00 uur beginnen, 23.10 uur uit. Om 24.00 uur uit Diligentia (want er is nog steeds zo ontzettend veel te bepraten en ik sta een kwartier onder de douche). Om 1.00 uur thuis. Om 2.00 uur naar bed en om 5.30 uur klaarwakker. Dit is natuurlijk niet vol te houden. Daarbij komt dat het hebben van zo'n gezelschap van dertien mensen, dat toch één grote familie is met heel eigen privémoeilijkheden, niet meer zo meetelt. Eigenlijk worden we daar een beetje te oud voor. Het is niet voor niets dat Toon en Wim geen gezelschap meer hebben. | |
Zondag 9 augustus. Ochtend 7.15 uurEr is weer een wereldcrisis. Amerika heeft doelen in Noord-Vietnam gebombardeerd. Dreigende oorlog in Zuid-Oost-Azië, waar Amerika alleen een adviserende taak zegt te hebben. Vierhonderd ton advies gegooid op één bepaald doel! Enfin, ik kneep, knijp hem weer. Ook Cyprus is weer heel kritiek. Elk ogenblik kan, juist omdat iedereen zegt er komt geen oorlog, de hel losbarsten. Tegen een achtergrond van een wereld die toch eigenlijk elk ogenblik in elkaar kan donderen, vertellen wij in uitverkochte, snikhete Haagse zalen onze grapjes. | |
Dinsdag 11 augustus. Middag 16.20 uur. Kleine WildwalHeerlijke dag vermengd, voor de hoeveelste keer, met straks vliegen we met ons allen de lucht in. Vanmorgen zorgeloos zalig van 12.00-13.15 uur met Ol tot in der eeuwigheid in dat mooie bos. Werd nu wakker en dacht: Even radio van 16.00 uur horen. En ja hoor: Grote Turkse vlootmanoeuvres voor de kust van Cyprus. | |
[pagina 221]
| |
Rusland heeft gezegd: We komen Makarios beslissend te hulp tegen buitenlandse inmenging op Cyprus. Het sekreet Makarios heeft daar zelf om gevraagd. Over enkele uren kan het dan weer zover zijn. Zou dit dan nooit eindigen? Hoe lang nog leven op de vulkaan zonder dat ie uitbarst? Eigenlijk schrijf ik dit alles op in de hoop dat ik er over enige tijd weer om kan lachen. Een leven vol roem, spanning, zaligheid en ellende. | |
Zondag 23 augustus 12.10 uur. KudelstaartTe elfder ure Toon en Rietje in de zaal. Eerst ging het helemaal niet. Je wilt het gewoon te goed doen. Maar vanaf ‘Meid met een mes’ kwam er sfeer en stemming. Mijn nummer ging goed. Nog nooit zag ik Toon zo echt enthousiast na afloop als deze keer. Had geen enkele aanmerking over zijn eigen drie nummers, vond ‘De vader zegt’ geweldig. Voor het eerst in mijn hele carrière dat ik zo'n compliment van hem kreeg: In je rustige momenten bereik je de grootheid van de allergrootsten. Irene-liedje nog stiller doen, nooit lachen. Je kunt de krant voorlezen, lachen ze nog. Donderdag trouwde Jenny met Huib Rooymans. Waren op stadhuis. Ontroerde me toch wel een beetje. Jenny lief, eenvoudig en totaal zonder kapsones! Weinig mensen, hoewel radio Veronica het had omgeroepen! | |
Zaterdag 5 september. Middag 13.30 uurSpinnen en webben houden de tuin bezet. Gisteravond eindelijk weer eens een beetje voorstelling. Maya was er en lachte veel en luid. Tv-film van mijn gesprek met de jeugd in Velp gezien in Cinecentrum Hilversum. Eén uur en vijfendertig minuten. Viel me geweldig mee. Meestal goed gefotografeerd. Af en toe langdradig gelul, maar veel aardige, grappige momenten waren er ook. Moest eerst erg aan mezelf wennen. Een wat dikkige heer met een onvolwassen, jongensachtige lach. Wel goed van beweging, en van rechts gefotografeerd en niet te dichtbij, leek ik af en toe op mijn neefjes. Dichterbij erg lelijk. Eigenlijk hangt dus alles af van de camera-instelling. Ik dacht dat er twintig leuke minuten van te maken zouden zijn. ‘Zij’ dachten drie kwartier. Maar dat moet vast niet. Na film geluncht met Arie in Laren. Gezellig restaurant, maar vreselijk grappige ober. Arie zelf verzuurt in de vara-azijnkruik. | |
[pagina 222]
| |
Anti Broeksz, anti Piet te Nuyl, anti alles en iedereen. Wat ie te vragen had, kon hij in vijf minuten per telefoon of brief vragen. Maar hij moest zo nodig lunchen op kosten van de vara. Of ik op 5 mei 1965 drie kwartier(!) in een nationaal programma over beide zenders wilde optreden!!! Boe! Ben nu weer net als de Beatles hoofdzakelijk moe! | |
Maandag 28 september 14.30 uur. Kleine WildwalPhilips start met kleurentelevisie. Eerste film direct al zeer interessant: pinguïns aan de Zuidpool en daarna nonnen in de sneeuw. Zag in Bussum Velp-Jeugdfestival-filmpje, nu drieëntwintigeneenhalve minuut lang. Leek me echt wel leuk. Komt woensdag na voetbalwedstrijd België-Holland op de tv. Ben wel erg benieuwd. Grootste gevaar? Dat men gaat zeggen: Kan op de tv, dat moeten we zien, dat zal lollig zijn. Nou gaan we lachen. | |
Woensdag 30 september. Ochtend 7.30 uur. Kamer 4 in Gasthof Bahnhof NottwilVakantie! Het land heet Zwitserland en dus is alles oergezellig. Reden gisteren bij beetje nevelig, zonnig herfstweer om 8.50 uur van Wildwal weg. Speelden in totaal 59 voorstellingen. Altijd uitverkocht op één avond na. Laatste deel van Diligentia-serie zwaar tot loodzwaar publiek. Vermoeiend spelen. Laatste avond Kees Stip na afloop even achter. Zeer vervelend. Zei totaal... niets! Ja, dat het warm was in de zaal en lang... Nou ja. | |
Maandag 19 oktober. Ochtend 11.15 uur. WildwalVannacht van Luxor Rotterdam thuisgekomen. Tuf te bed, man te schommelstoel. Om 4.00 uur in slaap. 's Avonds in Luxor vlak voor optreden nog even met mijn benen in de lucht vanwege m'n breuk. Er waren 1111 mensen binnen. Slecht besproken, veel avondverkoop. Wat zondagavondachtig publiek, maar gemeten met de Luxorervaringen: fantastisch succes. Het blijft toch wel een machtig iets die kolossale massa die op het slot opstaat om te applaudisseren! | |
[pagina 223]
| |
‘Mensen van Morgen’ (Brusse). En wat straks? Mensen van overmorgen? De camera op het leven zelf. De mens zelf bespied. De jeugd aan het woord. Maar wat hebben ze te zeggen? Naakt over straat, is dat interessant? Volgende stadium - de camera gaat mee naar bed! De waarheid. Echtheid. Eerlijkheid. Ik Jan Cremer. Maar is dat ‘creatief’? | |
Vrijdag 6 november. Middag 15.30 uurPresidentsverkiezingen in Amerika. Goldwater verslagen door Johnson! ‘Mensen van Morgen’, de succesfilm van Kees Brusse is uit de roulatie genomen. Proces van de vader van de jonge Loek. Anton Geesink Olympisch judo kampioen (hij nam hem in de goudgreep en daarna in een dubbele Mata Hari of zoiets). Bij zijn thuiskomst in Utrecht Geesink gisteren onder de voet gelopen! Kan je nagaan wat die Utrechtenaren grote poten hebben! De toestand in de showwereld. Ol, meneer Van Liempt en ik gisteren naar onze nieuwe flat van Jacco. Ondanks deuren die niet sluiten en smerige rotzooi, wel een prachtige flat. Els (van Jacco) lijkt mij nu een schatje. Stond zo innemend lekker te schilderen. Ik dacht dat Jacco aan deze Els een hele leuke, lieve (huis)vrouw zal krijgen. Weet niets van haar af. Zag haar alleen bezig. Jenny Arean repeteert al dagenlang van's morgens 10.00 uur tot 's middags 16.00 uur, net als Jacco, in ‘Vadertje Langbeen’, de musical waarvoor Jack Gimberg uit Amerika moest komen. Jenny elke dag iets vermoeider, iets schorrer en iets sjagrijniger dan normaal. | |
[pagina 224]
| |
Gaat zo niet langer. Volgende week ultimatum. Of tv-musical of abc-cabaret. Na ongeveer vier maanden vrede, de situatie van altijd: ruzie! Tijdens proloog zette het publiek hun kragen op. Jacco en Jenny beweerden te weten dat mensen de kassa hadden gebeld om te zeggen dat ze graag zouden komen, als het niet zo koud zou zijn. In de pauze mensen naar Ru van Veen en Kees Vlak om te vragen of het niet wat warmer kon. Publiek zat alweer met jassen over de benen. Zeer slecht bezet opeens. Zeshonderd mensen. Wat zou dat nou zijn? De kou. Onbegrijpelijk. Je zocht het overal, maar je weet het nooit nooit. Aldus opgetekend maandag 9 november 's morgens 8.30 uur. IJs op de vijver. Moe in mijn hart. | |
Donderdag 12 november 15.00 uur. Werkhuisje KudelstaartUit een brief van Wim Sonneveld... we moeten elkaar gauw weer us spreken over onze pensioenen en hoe we die op zullen maken. Uit een brief van Toon... we moeten elkaar vlug weer us spreken over de eeuwigheid en de hemel en hoe je daar in kunt komen. Een oom van Frans Halsema was katholiek geworden om met zijn roomse vriendin te kunnen trouwen. Zijn laatste woorden op zijn sterfbed waren... nou het zal mij benieuwen! | |
Vrijdag 13 november. Nacht 1.30 uurLuxor loopt steeds harder terug. De wereld stort in. De wereld van het valse succes. Altijd maar volle zalen sinds 1954(?) geloof ik. En nu? Drie weken lang waren we gestadig stijgend en ineens sinds zondag dondert de zaak ineen. Vreemd gevoel, Herman joh, daar ga je!!!Ga naar eind1 | |
Donderdag 19 november 15.00 uur. Werkhuisje KudelstaartHaasterig, nietsnutterig gevoel. Dagen voorbij voor ze begonnen zijn. Iedereen vindt tijd om te studeren (Toon Engels en Duits), ik weet niets en leer er ook nooit iets bij. Tot 10.00 uur slapen, dan koffie, krant en post, telefoneren met Van Liempt, dan vlug naar het werkhuisje, gauw om 16.00 uur eten, gauw naar Rotterdam voorstelling (altijd weer die voorstelling), gauw douchen, gauw door de nacht naar huis, gauw nazitten, om 2.00 uur naar bed. Zijn nu van plan twee voorstellingen minder te spelen dan gepland | |
[pagina 225]
| |
was! Gisteravond pl.m. zeshonderd mensen maar (nu was er weer een voetbalmatch op tv, dws), Jenny steeds huilerig en erg schor na ‘Vadertje Langbeen’ voor televisie. Ze doen maar, denk ik dikwijls dan... Succes is steeds zeer royaal, vooral op het slot. Soms staan ze bij de eerste maal halen. Denk nu weer aan ophouden eind 1966. Ergens wonen in Zwitserland. Langwies? | |
Zondag 29 november. Avond 1.20 uur. Thuis in KudelstaartIn Luxor laatste avond van de veertig voorstellingen heel erg slecht bezet. Nog geen vierhonderd mensen, dacht ik. Meneer Van Liempt zegt: Misschien omdat u zo mild bent geworden. Zou 't zo zijn? Trok het me wel erg aan. In de pauze ineens ziek. Doodziek. Jenny had een gesprek met Annie Schmidt over een rol in Annie's musical die ze schrijft voor Conny Stuart. Binnen tien minuten het hele gesprek in de soep. ‘O, we kunnen zoveel meisjes krijgen met een goeie zangstem,’ zei Annie. Dan moet u die nemen, zei Jenny en weg was ze (ze moest spraaklessen gaan nemen voor die rol, zei Annie). Vijandige stemming heerste er ineens, anti-Annie-stemming. Ineens hing Jenny nog weer meer aan ons dan ooit te voren! Wel lief was ze in deze hele kwestie. Openhartig, eerlijk, spontaan. Afscheid Luxor zonder weemoed. Tobberige tijd achter de rug. Zwaar! | |
Woensdag 2 december 17.50 uur. WildwalGisteren gedoe. In donker op voor bruiloft Ankie en Frans (9.20 uur!). Uitgewuifd door Ol die goddank thuis bleef. IJzige kou, dampig en zeer glad. Auto op het Spui gezet. Naar Dam gelopen. Duiven op de Dam. Honderden! Mensen wachten voor de poorten van de Bijenkorf. Trouwen zelf uiterst sfeerloos. Rudi Carrell kwam te laat! Sylvia de Leur was er. Al onze mensen waren er behalve... Ru natuurlijk. Aan dertig mensen voorgesteld. Zinloos en nutteloos. Een lieve oude dame: ‘Doet u vooral de groeten aan uw vrouw.’ Ik zei (beleefd): ‘Ja, dat zal ik zeker doen.’ ‘Weet u dan wie ik ben?’ vroeg ze toen. ‘Nee,’ zei ik, ‘maar ik doe de groeten van alle mensen die op de trouwerij waren...’ Na afloop met Wim Ibo even in kroegje naast stadhuis over nieuwe langspeel-oudejaarsavond zitten praten. Erg prettig. Vond hem toch alweer een wat zielige figuur. Sherry bij z'n koffie om 10.30 uur al! En trouwen maar | |
[pagina 226]
| |
jongens! Jenny en Huib. Frans en Ankie. Loes en Lex en overal was ik bij. Als het nou maar wat wordt. Ik hou van dingen die ik niet begrijp. | |
Dinsdag 8 december. Ochtend 9.40 uur. Enzian, in bedGisteravond om 19.40 uur met taxi van Chur naar ‘boven’ gekomen. Noordpool zo te zien. Eén meter sneeuw. Pad naar Enzian weg! Chauffeur blij lachend met z'n fooi naar beneden. Herr und Frau Brüesch ter verwelkoming aanwezig. Even met ze zitten praten en toen wat opgeruimd. Bier gedronken samen. Dorst. Twee aspirines (stiekem). Keelpijn al de hele dag. Slecht geslapen. Ziek gevoel. Tobberig. Ol altijd zo rustig als ik niet lekker ben. Wat zou ik vervelend (en afgrijselijk ongerust) zijn als Ol zoiets had. Ze is nu zo lief aan het scharrelen. Met cadeautjes uit- of inpakken of zo. Lief die Ol. Voel me zo moe. Overwerkt? Overvakantied? (Zou dat kunnen?) | |
Woensdag 16 december. Ochtend 8.30 uur. EnzianStaalblauwe lucht. Sneeuwwitte bergen. Heden vertrek. Weemoedige gedachten al steeds. Een verrukkelijke, uiterst luie tijd gehad. De meeste uren oergezellig in bed doorgebracht. Gisteren telefoon om 11.00 uur met meneer Van Liempt. Arnhem plaatsbespreking begon gisteren. Telefoon van de kassa stond roodgloeiend. Meneer Van Liempt zag er ook veel in... Met hem besproken dat ik Arnhem en Nijmegen nog zal proberen te doen. Mocht ik zoveel last van breuk krijgen als nu, dan Amsterdam Nieuwe De la Mar uitstellen tot 1 februari en 2 en 3 januari laten opereren (in Velp?). Na de lunch bliksemsnel met mijn slee naar beneden en net nog treintje van 13.16 uur gehaald. Rustig even in de zon gezeten en toen langzaam wandelend tot boven Pratchli. Vier mensen totaal tegengekomen. Toen op de slee in tomeloze vaart tot Arosa. De klootzakken hadden de hele sleeweg verpest met grint. Toen maar te voet verder. Nadenkend gewandeld. Heel in de verte Enzian zien liggen. Verder twee reeën. Stonden rustig boven de weg in de sneeuw in het bos. Lang naar ze staan kijken. Om 17.00 uur thuis. Wel moe, ook van de breuk, van de zware schoenen, de slee en de heerlijkheid van het landschap. | |
[pagina 227]
| |
Zaterdag 19 december 13.40 uur. Wildwal, werkkamerArnhem voor alle zes dagen uitverkocht! Op een bepaald moment stonden er vijfhonderd mensen voor de kassa die er nog in wilden. Juichstemming. Niet te geloven na laatste sofgevoel in Rotterdam. Ineens alles anders. Iedereen wil erin! Resultaat: gisteravond een voorstelling gespeeld zoals misschien nog nooit en nog nergens. Vanaf eerste woord was alles raak en dat bleef zo tot het eind (om 23.23 uur!!!). Doodmoe, maar wel voldaan. Belde gisteren lang met Toon die nog altijd niet op kan treden in Carré. Stem is nog niet helemaal terug. Een riskant vak! Vol ups en downs. Vreemd, vol onbegrijpelijk leven, dat leven van ons. | |
Vrijdag 25 december. Eerste Kerstdag 18.10 uur. WildwalVanmorgen wakker: witte Kerstmis! Maakte blij in het hart. Zes heerlijke dagen Arnhem voorstellingen, waarvan de eerste drie ontzettend vermoeiend. Geen goed evenwicht kunnen vinden. Gaf te veel. Enthousiast publiek. Ging even op Beekhuizen naar de ijsbaan. Erg vol en zichtbaar slecht ijs. Alleen jeugd. Deed met oog op m'n breuk dus maar niet mee. Voelde me wel oud, zo aan de kant. U moet maar niet onderbinden, zei een jongen, want als u komt te vallen. Wandelde in dikke mist alleen in Beekhuizerbos. Muziek van ijsbaan van verre. Of ik al gestorven was en beneden ging het feest nog door. Grammofoonplaat (vijf oudejaarsavonden) ontvangen. Lief hoeswoord van Simon. Eerste kant gisteravond met Ol samen beluisterd. Liedjes sfeervol. Conference soms wat bleek en tastend naar het juiste woord. Geloof dat ik nu ‘trefzekerder’ ben geworden. En de grapjes gaan nu sneller en zitten beslist dichter bij elkaar. Jenny deelde mee dat ze een engagement bij Ensemble had voor het volgende seizoen. Dat zal haar slecht bevallen (denk ik). | |
Maandag 28 december 10.30 uur. Bedstee Kleine WildwalNijmegen min of meer succesvol. Schouwburg van twaalf miljoen met een douchehokje waar je je handdoek nog niet eens kunt ophangen. Kerstfeest met de mensen in de schouwburg een grandioos succes. Ru en ik als een soort assepoesters na de pauze alleen boven op het toneel, de rest vierde feest beneden. Zo erg goed bevalt de nieuwe grammofoonplaat me toch niet. Veel aarzelingen, veel halve versprekingen ontsieren volgens mij het geheel. | |
[pagina 228]
| |
Donderdag 31 december. Oudejaarsavond 18.30 uur. Kleine WildwalDe dooi is ingevallen. In dit jaar honderdnegenmaal ‘Wat een land’ gespeeld. Alle voorstellingen uitverkocht. Alleen Rotterdam? Zeven weken minder goed dan andere jaren. Heden De la Mar al voor drie dagen uitverkocht. Eerste avond zal zijn voor Blijvend Applaus. Gisteren praktisch hele ochtend en halve middag gewerkt aan Telegraaf-conference en Volkskrantstukje. Vanmorgen wel tevreden met Telegraaf. Voorpagina en leuke foto's. Ol wilde er niets aardigs over zeggen. Las het niet eens. Las nieuwjaarskaart van Henk en Jo [Stuy-Vonk]...! Er viel een woordje. Krant boos weggegooid. Goede wensen. Ik wens dat in 1965 al uw werkdagen op een feestdag mogen vallen! Morgen zeggen op première in De la Mar. |