De opstanding
Alleen door lijden groeit alles.
Alleen door lijden wordt de menschheid geboren
Uit lijden groeien de revoluties op, -
Lijden door den oorlog of lijden in vredestijd eenerlei,
Eenerlei het lijden in de loopgraven en lijden in de machinekamers,
In Amerikaansche slachthuizen lijden, lijden in fabrieken,
Lijden bij der groote hoogovens rossen gloed.
Dáárdoor kende het Volk van Rusland eindlijk zijn eigen kracht, en bewust
Werd het van zichzelf, besefte de gemeenzaamheid,
Die heft de wrakke wereld op naar de zon, samenheid,
Die is oorzaak, kracht en doel tegelijk.
Alleen die bewust is kan zijn bewustzijn in een hoogere bewustheid verliezen,
Alleen die bewust is leeft waarlijk,
Alleen die lijdt kan bewust worden.
Wat heeft het Russische Volk tot zichzelf gebracht, vrijgemaakt?
Het lijden, universeel, boven ruimte en tijd uitgaand, en sterker,
Boven de sterren, boven weten, boven alle gevoel en voorstelling,
(Ook van ieder beest, kind, vrouw, man afzonderlijk, nooit geüit of bekend geworden)
Het eeuwige, razende menschenlijden, wereldlijden, oneindig, eeuwig, en toch
van dezen tijd en deze wereld,
Lijden van nu en hier, lijden dat het leven is, onoverwinnelijk,
En waarin alleen de gemeenzaamheid is,
En verwijding en rust, het lijden...
| |
Dat nu ten leste tot één samenwezen heilig
Gebloeid is, - nu nog één volk, weldra de wereld -;
Eindlijke vrucht van jaren: levengevende, lichte, louterende Opstanding,
In grootsche eenheid, die vrijheid is, die is
O Russische October - Omwenteling
Waarvan de naam gezegend zijn zal door
Victor E. van Vriesland (1892-1974)
De buitengewoon belezen en ook filosofisch geïnteresseerde Victor van Vriesland moest zijn studie in Frankrijk aan het begin van de Eerste Wereldoorlog afbreken. Hij ging toen de (literaire) journalistiek in en maakte naam als schrijver en criticus. Dit merkwaardige gedicht van hem, verschenen in jrg. 1919 van het tijdschrift Groot-Nederland, herinnert hier en daar aan de marxistische visie van Herman Gorter en anderen (zie rubriek 5). Al in februari 1917 was Rusland een republiek geworden, maar de oorlog werd voortgezet en sociale hervormingen bleven uit. Pas de bolsjewieken onder leiding van Lenin en Trotski brachten vanaf oktober 1917 een grote omwenteling teweeg. De macht van de adel en de geestelijkheid werd gebroken, de productiemiddelen kwamen in handen van de staat en buitenlandse schulden werden geannuleerd. Vredesbesprekingen met de Centralen leidden in maart 1918 tot de vrede van Brest-Litowsk.
|
|
Auteursrechtelijk beschermd