Het monster van de oorlog

[p. 208]

Gevonden brieven van de banneling van wieringen^*

Op de bekende wijs van ‘Vader ik wil gaan reizen’ uit ‘De Verloren Zoon’, met enorm succes gezongen door Lou Bandy^*.

* de banneling van Wieringen: nadat de Duitse kroonprins Wilhelm (1882-1951) - eigenlijk Friedrich Wilhelm geheten - in november 1918 naar Nederland was gevlucht, kreeg hij een verblijfplaats op het eiland Wieringen toegewezen.

* Lou Bandy: maakte veel naam als revuester (1890-1970).

Juli 1914

Vader, ik wil gaan reizen

Geef mij geld en goed,

'k Ga naar verre landen.

'k Vertrek met spoed.

Geef mij wat huzaartjes

En een doodskop^* mee.

Moeder pak mijn ransel,

Poets mijn sabel-scheê!

* doodskop: het embleem van het Leib-Husaren-Regiment dat toen onder commando van de kroonprins stond.

Augustus 1914

Vader, ik wil gaan reizen,

Ik wil naar Parijs,

Waarheen ik Uw leger

Zelf den weg wijs.

Groet uw boezemvriendje

Eulenburg^* van mij,

Doe er dan de groeten

Aan von Tirpitz^* bij.

* Eulenburg: Philipp zu Eulenburg, die indertijd verwikkeld was geraakt in een schandaalproces, was de vriend en vertrouwensman van keizer Wilhelm II.

* von Tirpitz: Duits admiraal en politicus.

Juni 1918

Vader, ik zit in Frankrijk,

In 't Argonnen-woud^*,

Maar de boschlucht is hier

Vreeselijk benauwd.

Maar galante luidjes

Zijn die Franschen toch,

Daag'lijks krijg ik gratis les

Van Maarschalk Foch^*.

* Argonnen-woud: ten oosten van Verdun.

* Foch: voor deze Franse maarschalk, zie verderop in deze rubriek.

[p. 209]

20 October 1918

Pa, 'k wil weer naar huis toe

't Is hier niets gedaan,

Want de Fransche klappen

Komen duchtig aan.

't Is een klein malheurtje

Bij ongeluk gebeurd,

'k Heb bij 't stoeien met die Foch

Mijn broek gescheurd.

Begin November 1918

Pa, 'k had een abuisje,

'k Wilde naar Berlijn,

Maar 'k nam bij vergissing

Een verkeerde trein.

Kijk maar in een reisgids

Of het zaakje klopt,

Men zegt dat mijn trein

Bij Wieringen pas stopt.

Half November 1918

Pa, ik zit in Holland,

Kom hier ook maar heen,

Ik zit op een eiland,

't Is net Sint Heleen!

Ik heb geen huzaartjes

en geen sabel meer.

Alles heb 'k verloren,

Zelfs mijn doodskopeer!

Anoniem

[p. 210]

Kronprinz Wilhelm (1882-1951), die in Frankrijk het commando had gevoerd over het vijfde leger, was toen hij in Nederland om asiel vroeg al vaak aangevallen en bespot. Wat bovenstaand lied niet vermeldt, is dat hij ook medeverantwoordelijk was voor de bloedige slag bij Verdun. Op het eiland Wieringen werd hij zowel voor de bevolking als voor de pers een interessante figuur, over wie blijkens een recente tv-documentaire ook heel wat af te roddelen viel. Het doet achteraf wat ironisch aan dat de cabaretier Clinge Doorenbos toen een keer voor hem is opgetreden. Na in 1922 te zijn ontvlucht mocht Wilhelm in Duitsland blijven, mits hij zich van politieke activiteiten onthield; in latere jaren ging Hitler niet in op zijn schuchtere pogingen om de monarchie te herstellen. Het niet gedateerde lied over hem maakt deel uit van de collectie van het Theater Instituut Nederland en is vrijwel identiek aan het straatlied ‘Lotgevallen van den verloren zoon’ (zie deel twee van de verzameling Moormann en Wouters).