De monumenten in de voormalige baronie van Breda

[p. 369]

Aanvullingen en verbeteringen¹⁾.

Blz. 4, regel 7 v.o., bij te voegen: In 1594 waren er vijf altaren in de kerk, waarvan een o.a. gewijd aan de H. Wilgefortis. Bij de kerkvisitatie van 1609 werd aangeteekend: ‘templum satis integrum; horologium noviter emptum; campanas habet 5, duas majores, tres parvas’ (juten, Het dekenaat Breda, blz. 2).

Blz. 5, regel 7 v.o., staat: ‘noorderkruisarm’, lees: zuider kruisarm.

Blz. 11, vóór RIEL, bij te voegen:

1) De niet-zinstorende zetfouten zijn in deze opgave niet vermeld.

Druisdijk.

de ram (Synopsis actorum ecclesiae antverpiensis, liber prodromus, p. 292) noemt ‘Druysdyck’ een ‘vicus cum oratorio sub parochia Hagensi’. Een Druisdijk onder Prinsenhage heb ik echter niet gevonden. van der aa (Aardrijkskundig Woordenboek, III, blz. 533) vermeldt een gehucht van dezen naam, ‘gewoonlijk Dijk genoemd’, als gelegen onder Alfen, drie kwartier noordelijk ten oosten van dit dorp.

Blz. 15, regel 8 v.o., moet de zin ‘de oudste vermelding’ enz. worden vervangen door: De oudste vermelding der kapel te Nijhoven is van 1558 (krüger, III, blz. 50). Bij de kerkvisitatie van 1606 werd aangeteekend: ‘capella.... jam exusta et ex parte reedificata... Chorus omnino nitidus ac a novo reparatus’ (Aanteekening van den W.E.W. heer g.c.a. juten uit het Aartsbisschoppelijk archief te Mechelen).

Blz. 33, laatste regel v.o., bij te voegen: Eene opmeting van plattegrond en voorgevel van den molen, uit het begin der negentiende eeuw, berust in het Gemeente-archief te Breda.

Blz. 53, regel 5 v.b., bij te voegen: Het speelhuis is afgebroken in 1824 (vgl. blz. 349).

Blz. 58, regel 20 v.o., staat: ‘Raso II van Gaveren’, lees: Raso van Gaveren.

Blz. 60, regel 21 v.o., staat: ‘1540’, lees: 1541.

Blz. 73, regel 3 v.b., achter ‘S. Jacopspilaer’, in te voegen: S. Thomas.

Blz. 93, regel 10 v.o., staat: ‘vóór 1425-1538’, lees: vóór 1525-1538.

Blz. 130, regel 10 v.b., staat: ‘Norbertinenklooster’, lees: Norbertinessenklooster.

Blz. 151, laatste regel v.o., bij te voegen: afkomstig uit Klein-Zundert (vgl. blz. 367).

Blz. 167, regel 1 v.b., staat: ‘1825’, lees: 1830.

[p. 370]

Blz. 180, aan het onderschrift van afb. 157, toe te voegen: naar schetsen van g. de hoog hzn., geteekend door j.d. meijsing.

Blz. 207, regel 8 v.o., moet de zin ‘In 1644 werd de kerk door de Hervormden in bezit genomen’ worden vervangen door: In de kerkvisitatie van 1645 staat aangeteekend: ‘Templum pulchre reedificatum, adeo ut certet cum omnibus templis totius districtus’ (aanteekening van den W.E.W. heer g.c.a. juten uit het Aartsbisschoppelijk archief te Mechelen). Daar van inbezitneming door de Hervormden nog geen melding wordt gemaakt, is krüger's bericht (III, blz. 325), dat dit in 1644 zou geschied zijn, blijkbaar onjuist en zal de kerk eerst na den vrede van Munster aan de Hervormden zijn overgegaan.

Blz. 220, regel 12 v.b., bij te voegen: Blijkens de kerkvisitatie van 1606 bezat de kerk toen o.a. een koperen doopvont (Aanteekening van den W.E.W. heer g.c.a. juten uit het Aartsbisschoppelijk archief te Mechelen).

Blz. 227, regel 7 v.o., staat: ‘licht’, lees: ligt.

Blz. 255, regel 6 v.b., staat: ‘gips’, lees: grijs.

Blz. 299, regel 24 v.b., bij te voegen: Bij de kerkvisitatie van 1628 werd aangeteekend: ‘ecclesia hic valde magnifica et egregium tabernaculum’ (Aanteekening van den W.E.W. heer g.c.a. juten uit het Aartsbisschoppelijk archief te Mechelen).

Blz. 335, regel 6 v.o., bij te voegen: omstreeks 1700.