Ik ben een echt genie. De briefwisseling van Max de Jong en Hans van Straten 1942-1951

Leiden, 7 Juli '47

Beste Max,

Mijn inlichtingen had ik van Aimé - die ik regelmatig elke zes jaar spreek - en Smits, die nu al twee jaar van de steun leeft (f 22.50). Ga eens aan hem vragen hoe hij het aanlegt (Spinhuissteeg 4, tegen de deur duwen). Je verkeert dus in dezelfde positie als Matthieu in L'Age de Raison, alleen geloof ik niet dat je er zo'n goeie roman van zult maken als Sartre. Van Shaw heb ik nooit iets gelezen, ik hoorde eens een één-actertje door de radio, erg onbenullig. Kun je helemaal niet meer in Wageningen terecht? Ik hoorde dat je vader je wel geld wil geven mits je ook serieus studeert. (Ik moet nu weer denken aan een verhaal van Henri Miller, waarin ook een joodse intellectueel door mensen ‘geholpen’ wordt, en het eerste wat ze hem vragen is: waar is je familie? terwijl dát toch godsonmogelijk ging; toevallig heette die vent ook Max). Andere mogelijkheid: het dialectenbureau. Jij met je academische vorming. Achterberg werkt daar ook. Hoe doen we nou met die bloemlezing, maken we die nou af of niet? Dat jij ook zo stom bent om niet met boekendiefstal in je onderhoud te voorzien. Overigens heb je nog aardig wat boeken staan om te verpatsen. Je bibliotheek bestaat voor 3/4 uit Liefdewerk Oud Papier. Voor een trektocht voel ik wel, bijv. van 4-10 Aug. Maar Fokke met zijn drie babies kan ons niet te slapen hebben. Vermeulen werkt nu

[p. 97]

bij Friedlaender, dat is heel hoog in de boekomslagen en lettertekenarij. Vraag Huib¹ maar. De gevraagde boeken stuur ik je zo gauw mogelijk. Hoe staat het nou met je vertaling? Mislukt? Durf je dat niet te schrijven? Als je in dit vak toch iets wilt verdienen moet je wat klein-goed nemen en erg happy-few, voor Stols. En dan moet de schrijver al 50 jaar dood zijn. Sade - Justine, of Eugénie de Franval (vraag Batten). Laforgne - Hamlet (in Moralités Légendaires), nog geen 40 pag., wou Slauerhoff al vertalen! Of een paar novellen van Stendhal (Chroniques Italiennes). Maar is die dichtbundel niks?

Je bent niet efficiënt. Als je ziet dat andere mensen achter de politiek aanlopen loop je ook achter de politiek aan. Als je ziet dat andere mensen naar de schouwburg gaan ga je ook. Dat noemen ze geloof ik het culturele leven van Amsterdam. Maar het breekt jóu je nek, omdat het je volledig absorbeert. En nou kom je weer met zoiets antieks aan als toneel, in plaats van al je energie te concentreren op het enige wat je een literair bestaan kan garanderen: de roman. Apropos, kun je mij niet een ms. van je essay-bundel in de oorspronkelijke vorm sturen, dan stuur ik die weer met een sympathiek briefje door aan Fokke, zo in de geest van Beste Fokke hierbij stuur ik jou als promotor van onuitgeefbare manuscripten het levenswerk van iemand die op het ogenblik dat je dit leest waarschijnlijk zelfmoord heeft gepleegd, maar die toch heel intelligent was, alleen erg nerveus, etc.

Je weet toch dat De Vrije Bladen ook opgeheven zijn? Heet van de Naald is slecht omdat het als literatuur niet imponeert; ik zou zoiets niet op mijn naam hebben willen staan (jij kunt natuurlijk hetzelfde zeggen van Herfst in Holland, maar het blijft slecht.)

[ondertekening ontbreekt]

1 Huib van Krimpen