Ik ben een echt genie. De briefwisseling van Max de Jong en Hans van Straten 1942-1951

Leiden, 26 juni [1947]

[in bovenmarge] Geheim!!

Beste Max,

Dinsdag heb ik tentamen, daarna krijg je D.V. een uitvoerige brief van me. Goed, laten we Lek de schuld geven. Ik heb nog ergens een romanproject liggen waarin hij wordt doodgeschoten.

Overigens ben ik niet kwaad met de Podiummers, begrijp me goed. Maar deze mensen hebben geen verstand van literatuur. Fokke Sierksma - Paul zei me ongevraagd van hem dat hij toch eigenlijk een dominee was, heb ik je dat al gezegd? Lees eens zijn repliek in dat boekje over existentialisme - symposion: Gott in der Mitte, weliswaar geen christelijke god, maar toch een. Ook zijn enthousiasme voor Willocq is wel een beetje verdacht. De drie of vier schrijvers in de wereldliteratuur die hij ziet, ziet hij alleen door een theologisch sleutelgat. In zijn Achterberg-essay, waarmee als ik het goed heb, het nieuwe tijdschrift gaat openen, stelt hij niet centraal Achterbergs verhouding tot de geliefde, maar zijn verhouding tot God, met een hoofdletter. Van Roestler (maar dat is au fond geen schrijver) niet Spanish Testament of ‘Nacht in de middag’, maar Arrival and Departure, want dat gaat over een Nieuwe God. Van Huxley niet alleen zijn mystieke kant (al valt hij hem daar op aan: maar ik heb het hier over Fokke's gezichtskring) Enz. Sartre kent hij wel, maar laat hem onverschillig, zelfs L'Age de Raison, en dat is een kanjer van een roman, een van de tien. Want dat gaat niet over de Nieuwe God. Van de drie redacteuren kent verder Anne Wadman alléén en uitsluitend de Nederlandse (en de Friese!) literatuur, zodat Paul, die alles

[p. 87]

gelezen heeft, vrijwel alleen staat. En dan te weten dat dié alles aan de rest overlaat. Gerrit is met de wereldliteratuur heel behoorlijk bekend, en hem hebben ze net weer buiten de redactie gezet, omdat-ie te weinig presteert. Ja, na zestien jaar verloofd te zijn geweest moest Gerrit trouwen - ik dacht dat tamme olifanten geen jongen kregen.

Podium is een terugval op Forum, maar op een vereenzijdigd en dodelijk versmald Forum. Als er nog eens een aanval op Podium ingezet moet worden, dán op de principiële anti-artisticiteit ervan. I know these dictators. Die aanval kunnen we samen wel eens op touw zetten. Zwijg er over! Anders is Hermans ons voor. Leg een rookgordijn van wierook voor Fokke, daarachter schrijven we een brochure of zo. Fokke is een beste vent, we hoeven hem niet òm te leggen (dat zou trouwens moeilijk gaan!) maar we kunnen zijn zwakke kanten uitbuiten. Als we verder wind mee hebben en dat tijdschrift valt tegen (ik snap niet hoe ze het vol moeten krijgen) zitten wij over een jaar in de redactie. Maar zwijg! zwijg als in de illegaliteit. Zeg tegen Morriën dat die Sierksma veel belangrijker is dan je dacht!

Hans

[in de marge] Fokke's stijl is uitstekend - toch kun je Ter Braak beter in 't origineel lezen. Dat mijn oordeel over hem een beetje veranderd is, is natuurlijk voor 50% rancune, maar die andere 50% is toch eerlijk inzicht.