Logo DBNL
Merijntje Gijzen's jeugd. Deel 2. Flierefluiters oponthoud (1926)

Merijntje Gijzen's jeugd. Deel 2. Flierefluiters oponthoud

(1926)–A.M. de Jong–rechtenstatus Auteursrecht onbekend

Vorige Volgende

Twede hoofdstuk.

I.

HET wijde land lag onder de milde lentezon opengespreid en op alle dijken in het wijkende verschiet groenden zacht de bomen. Op de akkers sproten de eerste scheuten van het nieuwe gewas uit de grauwe, rulle aarde, en in de vlierstruiken, die frommelige kleine blaadjes openvouwden, was het luid van de driftige vogeltjes, die bedrijvig in het hout pikten en onstuimig achter elkaar aanjoegen onder hartstochtelik gepiep en gesjilp. De hemel was blinkend blauw, als met nieuw satijn overspannen, en de enkele witte wolkjes, die hoog en snel naar het westen liepen, waren wit als het dons der zwanen, statig drijvend op het diepzwart spiegelende water van de Kreek. De eerste bijen snorden in rechte lijn voorbij, en een enkele vroege vlinder wankelde, dronken van licht en zonneschijn, over de landen, zoekend naar de schaarse bloemen, die zoo vroeg al hun honingkelkjes opengedaan hadden. Maar veel was er nog niet te halen, want tussen het sprietige, helder groene gras sterrelden nog enkel wat schel-witte madeliefjes en botergele speenkruidbloempjes. Zware geuren van opengewoelde grond en halfvergane mest dreven in de koele lucht. Overal zwol het nieuwe seizoen uit de donkere boomknoesten en uit de dampende aarde, de eindeloos vruchtbare, eeuwige vernieuwster van het oude, goede leven.

Flierefluiter liep met de handen in de zakken, de vale hoed achter op zijn grote kop geschoven, met lange passen over de lage polderweg, en lustig galmde zijn stemt:

 
Bij oons in 't dùrpke zijn de meskes
 
O, as engeltjes zo schoon!
 
Eén as zij oan m'n jaske trekken
 
Eén dan roepe: – Dag Antoon!....
 
Begin ik te bloze,
 
Gelijk de roze!....
 
Ad'een meske mijn beziet,
 
Zou ik wel wille,
 
Joa zeker wille....
 
Moar oach 'eer.... ik dùhùhùrref nie!....

Hij lachte luid en vrolik, en Merijntje, die met snelle pasjes naast zijn lange benen dribbelde, vroeg nieuwsgierig:

– Wa'dùrfde nie, Flierefluiter?

– Hèe? Watte? riep deze, verbaasd neerziend op de kleine jongen, die hij in de vreugde van het zwerven helemaal vergeten had.

– Wa'ge nie dùrft?.... Ge zieng toch: moar oach'eer, ik dùhùhùrref nie?

– O, bedoelde da'?.... Joa.... ziedes, Merijntje.... zo, kijk.... 't is zo moar een lieke, motte deinken, 'ee?

– Dùrfde nie mee de meskes te revotte soms? vroeg Merijntje, en Flierefluiter schoot in een baldadige lach.

– Ikke wel, or, blufte hij. Moar de vènt van da'lieke die dorf 'et nie. Eén gij, Merijntje?

– Dùrreve, overwoog de jongen, d'r is nog al wad' oan te dùrreve. Moar ik moei m'n eige nie mee die flaauwerike van meide. Die schreeuwen altij drek, één dan da' vervelend gegiechel. Neeën, ik kan ze nie uitstoan.

– Goed zo, prees Flierefluiter. Gij zijd'een man. 'Ouw j'w eige moar zo wijd van da'vrouwvolk vandoan a'ge kunt, jonge. Ze brengen overal moar oonrust één schoai één schaande.

Hij lachte daverend, stak zijn lange armen boven zijn hoofd en louwde dat het over de velden schalde. Toen liet hij zich als een dolle in het gras aan de kant van de weg vallen, en rolde met spartelende armen en benen, als een paard door de wei, om en om. Merijntje werd

door zijn dwaze vrolikheid aangestoken en sprong onverhoeds boven op Flierefluiters buik, die van de schrik begon te kwaken als een angstige gans. Maar dan sloeg hij vlug de armen om zijn kleine belager en daar worstelden zij en rolden, en schreeuwden en lachten. En Merijntje won het. Triomfantelik zat hij op Flierefluiters borst en hield hem zijn kleine, stevige vuist onder de lange, van benauwdheid snuivende neus. Geweldig dreigde hij:

– Vroag genoade, groote sloeber, of ik tamboer d'r op, één ik moak 'aksel van je!

Flierefluiter jammerde erbarmelik om genade. Het was verbazend zo'n angst als hij voor Merijntjes vuisten toonde, en deze was zó in zijn schik met z'n overwinning, dat hij stevig op en neer danste op het weerloze lijf van zijn slachtoffer, dat steunde en kreunde, zijn groot gezicht krampachtig vertrok en ootmoedig smeekte om vrij gelaten te worden.

– A'ge belooft, da'ge me-n-een ver'oaltje vertelt, bedong Merijntje en de benarde Flierefluiter stemde haastig in deze voorwaarde toe.

Daarop ging de kleine overwinnaar op zij, en de grote overwonnene stond op en keek eens rond of de wereld sinds zijn smadelike nederlaag niet veranderd was. Aan de overzijde van de sloot stond een bruin paard en keek met zijn grote, glanzende ogen verbaasd naar de twee levenmakers in het gras van de wegberm.

– Wel, verdilleme! riep Flierefluiter woedend. Da' lillik 'oepelpèerd stoa me-n-uit te lachen, omda'k et verloren 'em! Wacht es!

En onder vervaarlik geschreeuw en heftig gezwaai met zijn armen sprong hij over de sloot op het paard toe, dat door een wilde schrik werd aangegrepen en met grote sprongen weg galoppeerde. De grond dreunde er van en zwarte aardkluiten vlogen achter de wild slaande

hoeven de lucht in. Flierefluiter kronkelde zich van de lach en stapte van louter plezier bij vergissing met zijn ene voet in de sloot, Waarop hij plotseling met lachen ophield en met een beduusd gezicht zijn been terugtrok, zo haastig en verschrikt, dat Merijntje het dacht te besterven van pret.

Flierefluiter sprong terug over de sloot. Hij schopte met zijn kletsnat been in de lucht, dat de druppels in bogen rond stoven, en klaagde op verwijtende toon:

– Motte gij doar nog om lache, slecht jongeske?.... Wacht moar.... 't zal je d'r nog es noar vergoan!

– Joa moar, schaterde Merijntje, 't was ok zo kemiek!

– Ik von et nikske nie kemiek, verzekerde Flierefluiter. Moar gij 'è leut in een aandermans oongeluk, één da's doodzoonde, jongesken, a'ge da' moar omt'ouwt!

– Ge leugen et wel ok! pleitte de kleine jongen, dadelik ernstiger. Ik lachte-n-einkel moar omda gij zukke zotte smoele stong te trekke.

– Nou, loat oons dan moar wijer gaan, zuchtte de koster. Gij 'è toch altij gelijk.

Ze stapten voort en zwegen even. Merijntje was door de opmerking over de doodzonde aan 't piekeren geslagen. In gedachten vergeleek hij de nieuwe makker met de vroegere, En eensklaps vroeg hij:

– Gij gloofd'oan God, 'ee, Flierefluiter?

– Da's nog al glad, antwoordde die zonder aarzelen. 'Oe kan iemes nou zo loomp zijn om nie oan God te gloove!

– De Kruik gloofde d'r nie oan, zei Merijntje stil, en hij verwachtte het antwoord, dat hij van zijn grootmoeder en van zo vele anderen gehoord had: Doarom is ie ok verlore gegoan.

Maar Flierefluiter zei rustig:

– Ge zijd'abuis, Merijntje: 'ij gloofde d'r wel oan.

Met een schok stond Merijntje stil.

– 'IJ zee zelf van nie! riep hij.

– Eén toch gloofden ie d'r oan, hield Flierefluiter vol. Moar 't was een aandere God as doar gij oan glooft, één weer een aanderen as doar ik oan gloof.

Het duizelde Merijntje en werktuigelik zei hij het catechismus-zinnetje:

– D'r is moar eene God.

– Van eiges, stemde Flierefluiter gul toe, maar hij voegde er zonderlingerwijze achter: vor ielek meins is-t-er moar eene God.

Merijntje was maar half tevreden. Hij keek naar het ernstige gezicht van de lange man naast hem omhoog, of die hem soms voor de gek liep te houden. Na een wijle vroeg hij:

– Flierefluiter.... wie is-t-er nou eigelik staarker: God of den duvel?

– D'r is gin duvel, zei Flierefluiter kalm.

Verbaasd keek de kleine jongen hem aan.

– 'Oe witte da'? vroeg hij listig.

– 'k 'Em em nog nooit gezien, antwoordde de ander luchtig.

– Da's zotteklets, stelde Merijntje vast, en om die apodictiese uitspraak meer kracht bij te zetten, vroeg hij er achter:

– Edde God soms wel gezien, gij?

En tot zijn verbazing kwam prompt het antwoord:

– Die zien 'k toch ommes iederen dag. Gij nie soms?

Nu werd het Merijntje toch te bar. Hij keek wantrouwig naar Flierefluiters gezicht, maar dat stond doodernstig. Daarom zei hij:

– Ge zij zeker een ketter, gij? Wa' verbeelde gij j'w eige wel, a'g Oonze Lieven 'eer zien kunt! Doar mot' een 'eele grooten 'eilige vor zijn! 'Ouw j'w eige vor de zot.

– Ge mot nie kwoad woore, Merijntje, antwoordde Flierefluiter geamuseerd. Kek nou es roond. Ziede die mooie

blaauwe locht dan nie, één die boome mee d'r jonge bloaikes, één da' lekker gras, één de blommekes één de veugeltjes één de biekes, één mijn één jouw.... Nou, dad' ammoal bij mekoare, da's God.

De kleine jongen dacht na. Hij voelde zich opgelucht. Hij begreep nu wat de man bedoelde, en dat was niks bizonders. Meneer pastoor had ook wel eens ongeveer zo gesproken. Maar Flierefluiter had dat totaal verkeerd begrepen. En daarom hielp Merijntje hem uit de droom:

– Joa, a'ge 't zo bedoelt.... Ge kend' Oonze Lieven 'eer oan z'n waarke, da' weet ik ok wel. Moar da's Oonze Lieven 'eer zelf nie, manneke, da's nog een groot verschil. Eén.... één, stotterde hij, zoekend om z'n snelle gedachten onder woorden te brengen, één dan kond 'ok wel zège, da'ge den duvel ziet, want.... want ge zie toch dikkels genog dat de meinse kwoad doen, één ge zoondigt toch zelf zeker ok wel es.... nou, dan is den duvel d'r ok, net zo goed as God!

Flierefluiter keek naar het warme gezichtje met de grote, blinkende ogen, en verbaasde zich. Hoofdschuddend zei hij

– Wel wel, Merijntje, wa'kunde gij klassinere! Ge proat me-n-oan alle kaante vast! Gij mot moar pestoor woore!

– O, dochte soms a'k da' nie wier? vroeg de kleine boetprediker verontwaardigd. Toen drong hij aan op een definitieve bekentenis: Eén gloofde nou, 'at er een duvel is?

De lange man schudde het hoofd; beslist zei hij:

– Neeë, da'gloof ik nie. 'k 'Ouw vuls te veul van Oonze Lieven'eer om te glooven 'at er een duvel is.

Ontevreden keek Merijntje hem recht in zijn ogen.

– Ge zijd'een'alleven oongeloovige, rekende hij uit. Da zak es tege meneer pestoor zège, jongeske!

– Goa grust je gang, lachte Flierefluiter. Meschien gooit ie me dan de deur wel uit: dan was ik in eens verlost!

– Verlost? herhaalde de jongen verwonderd. Zijde gij dan nie blij, a'ge kùster meugt zijn?

– Blij? riep de man, verontwaardigd op zijn beurt. 'k Lèeg er iederen oaved in m'n bed om te schreeuwe.... Ge zij beslikt, gij, om te deinken a'k doar blij om zou kunne zijn! 't Is nog al wa'lekkers. In plek van overal roond te meuge trekke deur die mooie wije wèreld, altij in zo'n muf kotje woonen één op sokke roondscharrelen in een duffe kerk! 'k Wou 'at er morregen een aander kwam, die dad'armzoalig boantje van me-n-overnoom.

– Wi'k es zège, wa'gij zijt? riep Merijntje, van oprechte toorn vervuld, gij zijd'een oondaankboaren'oond, één doar zijde gaauw mee gepreze.

– Merijntje, Merijntje, klaagde Flierefluiter op half huilende toon. Gij zij toch zo streng vor me! Ge mot me-n-een bietje meinslievender b'aandelen, aanders zulde me nog oan 't blète moake.

Merijntje werd kwaad om het komiek-huilerige gezicht van zijn lange kameraad, en hij begon te geloven, dat die nog geen ogenblik ernstig geweest was, zolang het gesprek had geduurd. En daarom viel hij nijdig uit:

– Oach gij! Ge doe niks as me vor den oap'ouwe. Ik geef jouw gin oasem meer, nou witte 't.

– Joa, Merijntje, antwoordde Flierefluiter nederig. 'k Zal prebeeren om m'n leve te betere, moar ik weet nie of at lukke zal, or.

– Verroest! wenste de kleine jongen uit de grond van zijn hart, en hij beet de lippen opeen, vast besloten, die ellendige spotter geen antwoord meer te geven.

Zwijgend liepen ze enige tijd naast elkander voort. Dan zei Flierefluiter listig:

– Ik wed a'gij nie tuffe zou in een kom geitemelk mee suker.

Aanstonds was Merijntje zijn onvriendelik besluit vergeten, en hij antwoordde begerig:

– Neeë, da'zou ik net nie.

– Dan goan me noar vrouw Besjoane, stelde de man

vast. Die ken ik goed, één die 'eed een geit, Merijntje.... zó'n geit! en hij wees de grootte van een halfwas koe, één die gifd'een melkske.... mmmm!.... of-t-er een engeltjen op je tong piest!

– Ajazzes, vùlderik! schold Merijntje lachend.

– Vùlderik? Vùlderik? Ge wit toch zeker ok wel, dat d'engeltjes puren 'oning piesen, 'ee?

– Oach, scheer toch uit, zot! schaterde de jongen.

– Nou, ge zul et zelf zien, a'g'in den'emel komt, voorspelde de koster. Eén nou 'ier da'bruggesken over, om de geitemelk van vrouw Besjoane te proeve.

Achter elkaar liepen ze het vermolmde vlondertje over en Flierefluiter, die goed de weg scheen te weten, zwenkte het tuintje door naar de achterdeur, die hij zonder kloppen of ‘volk’ roepen open deed. Hij stak zijn hoofd naar binnen en riep vrolik:

– Aaah, Marjanneken'oe goaget er mee?

Merijntje liep achter hem naar binnen en groette vrouw Besjoane, die, zeker van schrik, een kleur had gekregen als bloed, en van de tafel opstond, haar naaiwerk neerleggend. Naast haar stond haar dochtertje Nelleke, die Merijntje wel kende: ze was een jaar jonger dan hij en ging op school in het dorp, waar ze een klas lager zat. En dus had Merijntje het nooit in zijn jongenshoofd gekregen notitie van haar te nemen.

II.

Het kwam Merijntje voor, dat vrouw Besjoane nou niet precies een en al verrukking was over hun onverwacht bezoek. Ze was zelfs helemaal niet vriendelik, maar Flierefluiter had haar lachende een hand gegeven, en hij hield haar hand vast, terwijl hij haar op verdrietige toon verweet:

– Wa'kekte toch lillik, Marjanneke? Toe lacht es een keer, want 't is net of de zon niet meer schijnt, a'gij zo'n stuurs bakkes trekt!

– 'k 'Em nog al reden om tege jou te lache, antwoordde vrouw Besjoane bokkig. Toe laat m'n 'aand los, asteblieft.

– Nie voor a'ge gelachen 'ed, dreigde Flierefluiter, maar de vrouw keek boos en Merijntje voelde zich onplezierig.

– Ge meent er ommes gin sikkepit van, lachte zijn vriend en liet haar hand los. Moar ik zal je toch wel oan 't lache krijge, wacht moar.... Wit'al a'k kùster gewoore zijn?

– Joa, da'weet ik, antwoordde de vrouw snibbig. Schaande genog.

– Sjuust mijn gedacht, bekende Flierefluiter, moar ik kan't nie gebetere, ziede: meneer pestoor 'ee me gladweg gedwonge. Da's toch zo'n kwoai manneken, 'ee!

Hij ging op z'n gemak ruiter-te-paard op een stoel zitten, lei z'n armen op de leuning en trok smakelik dikke rookwolken uit zijn pijp. De vrouw was weer gaan zitten en nam haar naaiwerk op, een hemdje van Nelleke, waar ze een lap op zette.

– Zo'n klein 'emmeke toch, zei Flierefluiter. Kunde gij j'w eige de tijd nog te binne brenge, Marjanne, da zo'n 'emmeke jouw te klein was?

– Neeë, da' kan 'k zeker nie, antwoordde de vrouw stug.

– Da's aanders zo moeielik nie, vond hij, en toen ze wat verwonderd even haar ogen naar hem ophief: deinkte soms 'at je nou te gróót is?

De vrouw begreep, dat ze beet genomen was. Een flauwe glimlach vertrok haar mond, en ze zei:

– Oach gij, kwidam!

– Giesteren 'm ik toch een klucht g'ad, meid, ging Flierefluiter voort. Ge mot er mee dood, a'k 'et vertel. Za'k 'et es vertelle?

– Da' motte gij wete.

– Joa, moar dan mot'eest es tege de kùster lache!

En inderdaad vleugde een lach over het gezicht van vrouw Besjoane, hoe zeer ze ook haar best deed, zich strak te houden, Flierefluiter sloeg tevreden met de vlakke hand op zijn knie en lachte vrolik. Daarop vertelde hij:

– Nou, giesterenoched kwam ik op de pasterij één toen zee Jaanske: Flierefluiter, zee ze, ge zij nogal rap mee de noald, gloof ik? Nou, da'wou ik ze nie 'eete liegen, 'ee, één toen zee ze: toe, ik 'em 'et zo druk mee de pot, zee ze, nou moeste gij es een poar lapkes in meneer pestoor z'n broek zette, zee ze, 'ier 'edde de lappemaand, zoekt er moar een poar stevigen uit. Mee gieng ze weg één ik trok oan de gang. Meneer pestoor 'ee nog al spitse koaken oan z'n gat, 'één d'r warre twee gleeën in de zolder van z'n broek. Ik knipte d'r proontjes twee vierkaantige goate van, één in de maand von ik twee lappe, die zo taai as leer warre. Ik brook er wel drie noalden op, moar ze kwamme d'r toch nijig in. Nou, één toen 'ee meneer pestoor me bedaankt één 's middes 'ad ie de broek oan, toen-t-ie in de dreef z'n brevier gieng loope leze. Ik kwam net die kaant uit, één ik zag'em kuiere. Eén achter 'em liepe drie of vier 'oonden één 'ij 'ad moar waark 'at ie z'n eigen omdraaiden één die beeste wegjoog, want ze kwammen iedere keer vrom één dan stoke ze d'r snuffelneuzen in de spleet van z'n toog, één ze douwde mekoare weg, en ze blaften as bezetene! Een doar zien ik in eens 'at er twee gelijk op 'm afspriengen één: 'ap! zège ze.... een doar liepe ze weg mee heel de zolder van meneer pestoor z'n broek in d'r kwèek.... één meneer pestoor noar 'uis, mee z'n 'aanden op z'nblooten blienkerd... loopen'at ie dee! loope!.... Joa, één witte wa' nou 't geval was? Jaansken 'ad mee een abuis een poar lappen 'amzwèerd in de bulle gegooid, één die 'ar ik nou net toevallig in meneer pestoor z'n broek genaaid.... Eén zo kwam dad'aarm pestorken in

z'n bloote thuis!.... Gadzamme, wad'em ik er van leinst g'ad, jonge!.... 'At kroakte!

Vrouw Besjoane had het werk in haar schoot laten vallen en zat voorover gebogen te lachen, met haar bruine ogen half dichtgeknepen en haar witte tanden bloot. Nelleke keek wat angstig om die bijtende honden, maar Merijntje schreeuwde van pret. Tevreden keek Flierefluiter rond en zei:

– Zo, nou ken ik je weer, Marjanneke.... zo'n zuur bakkes stoa jouw niks, or.

Marjanne veegde de tranen uit de ooghoeken en zuchtte;

– Oe mije, wa'ne zot zijde gij toch!

En Merijnte riep schel:

– Joa, moar 'ij leuge moar wad', or vrouw Besjoane.... D'r is niks van woar!

Daarop begon ze opnieuw te lachen en Flierefluiter lachte lustig mee. Toen ze wat bedaard waren, zei hij:

– 'k 'Em Merijntjes beloofd 'at ie'ier een kom geitemelk mee suker krijge zou.

– Luste da' Merijntje? vroeg de vrouw en met wijd getrokken ogen antwoordde de kleine jongen:

– Nou, da's ok een vroag!.... 'k Wou a'k nooit aanders kreeg!

Toen Merijntje en Nelleke met kleine teugjes van de dikke, zoete melk zaten te genieten, vroeg Flierefluiter:

– Edde j'w 'uis nog in de schuur, Nelleke?

– Joat, zei het meisje rad, d'r is nog een 'oop moois bij gekomme!

– Een 'uis? vroeg Merijntje nieuwsgierig. 'Edde gij een spullegoed'uis?

– Joa, in 't schuurke, antwoordde Nelleke. Wilde 't es zien?

– Nou, zeker wil ik 'et zien, riep Merijntje. Gaauw moar!

Vlug dronken ze nu hun melk op, de een begerig om haar schatten te tonen, de ander om het wonder te zien. Toen ze de deur uit waren, keek Flierefluiter de jonge

vrouw glimlachend aan. Maar zij ontweek z'n blik en boog zich dieper over het verstelwerk. De hangklok tikte traag de stilte in stukjes....

Vrouw Besjoane was weduwe. Kort na de geboorte van Nelleke was haar man verongelukt bij het suikerbieten laden aan de kaai. Hij had een borrel te veel gedronken in schafttijd en was met de eerste mand bieten van de loopplank in het water geduikeld. Een half uur later hadden ze hem opgehaald, blauw gezwollen en hem naar het huisje in de polder gebracht, waar hij 's morgens lachend en gezond uit was weggegaan. Marianne was er blijven wonen en leefde van wat de lap grond rond het huisje, dat haar eigendom was, opbracht, en wat ze verdiende met werken op het veld in de drukke tijden. Ze was een stevige, ronde jonge vrouw met een paar glanzende, donkere ogen en een melkblanke hals, die prachtig uit haar zwart jak oplijnde. Flierefluiter keek naar haar gebogen hoofd, met de springende donkere krulletjes rond de kleine, rode oren en de glimlach week niet van zijn brede mond.

– Woarom doede toch zo beschimmeld, Marjanneke? vroeg hij eindelik.

De vrouw lichtte het hoofd op en keek hem donker aan. Dan antwoordde ze:

– Ge zij nog al een lekkere, gij!.... 'Oe lang is 't al gelejen a'k je gezien 'em?

– Sins a'k de leste keer 'ier gesloapen 'em....

– Uust toch! lilleke bandiet!

Het bloed golfde als een diep-rode gloed naar haar hoofd, maar Flierefluiter ging onverstoorbaar verder:

– Sins a'k 'ier de leste keer in de schuur op 't 'ooi gesloapen 'em, is 't zeker bekaant een joar geleje.

– Op z'n minst, joa.... Eén woar'ed al die tijd gezete?

– 'k Moes de Vloanderen in, Marjanneke.... Wa' zuld 'er oan doen?

– IJ moes! 'ij moes! smaalde de vrouw boos. Wie dwieng jou?

Flierefluiter zuchtte.

– 'k Wou a'k da moar es wies! zei hij zwak. D'r is iets da' me dwiengt, moar wa't is, weet ik werachtig ok nie.... Ik woor geroepe, ziede, Marjanneke, altij woor ik geroepe. D'r is een stem, 'eel in de verte, één die roep moar, die roep moar! Flierefluiter! roept ie, leinst 'ier! leinst doar!.... één dan mot ik goan. Maar die stem komt nooit dichterbij, da's 't broerde, ziede.... Eén zo dallek ik moar over de wèreld rond, één overal doar ik 'et goed 'em, woor ik weer weggeropen één dikkels genog noar plekke, doar 't belange noa zo plezaant nie is....

De vrouw had hem zitten aankijken, nieuwsgierig, half angstig, aangetrokken door de geheimzinnigheid van zijn verhaal, verwonderd en aangenaam verontrust. Toch volhardde ze nog in haar boosheid en zei:

– Da' vinde zeker wel spijtig, 'ee, da'ge nerges lang kunt blijve?

– Dikkelstij wel, antwoordde Flierefluiter peinzend, a'k 'et es 'eel goed g'ad'em. Moar 't is gaddomme net of a'k gaauwer weg mot, 'oe beter a'k'et noar m'n zin 'em.... Dochte, Marjanneken, a'k 'ier mee plezier vandoan gegoan war? Noa die twee leste doagen één.... nachte.... Da' moeste toch zellef beter wete!

Dieper brandde het rood op Marianne's wangen en ze boog het hoofd over haar werk. Maar haar handen lagen stil in haar schoot.

– Ge zijd' een gevoarlike vènt, zei ze zacht. 'k Weet nie wa me bezield 'eet.... Ik gloof, a'ge me betooverd'ed....

– Eèn gij mijn dan? verweet hij vrolik terug. Neeën, a't doar op oan komt, zijn me glad kiet, Marjanneke.

– Ikke.... jou? Vrouw Besjoane hief het hoofd op en streek met een langzame beweging een losgesprongen

krul van haar voorhoofd weg. Gij zij nog al een goeien om j'w eige te loate betoovere.

– Da' witte nie' alf, zei zacht de man, terwijl hij dromerig in haar ogen keek.... A'ge zo einkel mee j'w 'aand dad' oar uit je smoeltje vrijft.... dan zijn 'k al betooverd.

Plotseling was hij opgestaan, gleed naast haar op de rand van de tafel en had haar hand gegrepen. Zij probeerde zich los te rukken, keek boos en verschrikt langs hem heen en zei zacht:

– Toe loa me los.... zot! Wa'deinkte wel! 't Is mooi genog gewiest, orre!

– Marjannekelieve.... ge mot zo lillik nie tege me doen, vleide Flierefluiter en zijn stem streelde haar zoeter dan zijn verliefde hand, die teder over haar hoofd gleed.... Ge wit toch ommes wel, da'k et ook nie gebetere kan. Ge zij zo schoon, Marjanne.... a'k j'w oankijk smelt m'n 'art in m'n lijf, één dan zou ik wel bij je weg wille kruipe, net as een klein jongeske tege z'n moeder oan, één d'r altij' wille blijven.

Hij boog zich over haar heen en kuste haar op de mond. Even liet zij zich gaan op de onweerstaanbare stuwing van haar gevoel. Toen duwde ze hem met beide handen tegen zijn borst terug en leunde met gesloten ogen achteruit in haar stoel.

– Toe, Flierefluiter.... 'ou je fesoen.... de kinders kunnen ieder oogenblik binne komme.... Loat me nou! Ge meent er ommes toch niks van. Ge spul maar een bietje mee de meinse gij.... een a'ge je zin 'ed, zijd'er as de wind weer vandeur.... Slechterik!....

– Zijn 'k slechter as gij, Marjanne? vroeg Flierefluiter en een ondeugend lichtje pinkte in z'n sterke, grijze ogen.

– Ge zij zo slecht a't woater diep is, gij!

– Eén a'k nou dees week 's oaves es kom buurte.... zulde je deur dan dicht 'ouwe vor dieën aarme slechterik van een Flierefluiter.

Verschrikt schokte de vrouw recht.

– Ge zul toch zeker wel wijzer zijn, 'ee?.... Ge zij nou kùster op 't dùrp.... ge zou me kop-oonder in de schaande brenge!.... Edde dan in 't g'eel gin gewete, gij?

– Een groooot gewete! antwoordde Flierefluiter met een wijd gebaar. Eén al wa' goed één lief is één een meins blij één gelukkig moakt, da' sluit ik er in.... 'k Zou gin grust oogenblik meer 'emmen a'k een gelegen'eid vorbij liet goan om blij één gelukkig te zijn, Marjanneke.... 'k 'Em zo dikkels van je gedroomd! jouw lijf is zo blaank één zo roond.... jouw lefken is zoo mals as botter....

– Wilde nou je moond wel es 'ouwe, lillike slampaamper a'ge doar stoat.... da'ge j'w eige nie schoamt!

– Moar ik schoam m'n eige, Marjanne.... ik schoam m'n eige, da'k zolang bij je vandoan gebleve ben.... Zijde veul kwoad op me, Marjanneke?

– 'k Zijn duvels op je! zei de vrouw, maar ze lachte, overwonnen, en haar ogen glansden diep.

– Eén ik, riep Flierefluiter, terwijl hij beide armen om haar heen sloeg en haar heftig tegen zich aan drukte, ik zijn stoapel zot op jou!....

III.

Merijntje was met Nelleke naar de schuur gegaan. De geit mekkerde verheugd, toen zij de kittige dribbelpasjes van het kleine meisje hoorde, maar toen de vreemde voeten van Merijntje de stenen vloer bestapten, rukte zij nijdig aan haar ketting en begon verwoed met haar kromme horens tegen de witgekalkte planken vóór haar te boksen. Het schuurtje daverde van het geweld en Merijntje bleef schutterig dicht bij de ingang staan. Nelleke sprak kalmerende woordjes tot het verontruste

en boze dier en dat draaide de grappige kop met de slingerende sik en de wapperende oren naar het geluid van haar stem en mekkerde weer, gerustgesteld nu en vriendelik. Maar Merijntje liep toch met een bocht om het kwalik riekende geitestalletje heen naar de afdeling, waar Nelleke's huis was.

– 'Ier motte zijn, zei het meisje trots en deed een hekje open.

Zo kwamen zij in een varkenshok, dat er proper gewit uitzag, met planken tegen de ruw-getimmerde schotten. De kleine jongen keek wat teleurgesteld in de schemerige ruimte rond en zei, onhoffelik oprecht:

– Da's een varkeskot.

Maar Nelleke werd er niet boos om. Lachend trok ze de schuif open, waardoor vroeger de knorrende bewoner naar het buitenhok placht te waggelen. Nu stroomde een goudig licht het huis binnen, een wonderlike klaarte, die de dingen van onderop beglansde en alles een vreemdsoortig aanzien gaf. En Merijntje zag beter in wat voor heerlik oord zijn goed gesternte hem had doen belanden. Op de planken tegen de wanden stonden onbegrijpelike schatten gerangschikt: gebroken vaatwerk, bierglazen en kleine roemers, waar stukken uit waren of voetjes af, gesneuvelde kommen met fraaie bloempjes gespikkeld, zelfs een onbruikbare koffiemolen was er, met een machteloos scheefhangende, sterk geblutste, maar daarentegen in goudgloed vlammende kom onder de verbogen slinger, waarop een garenklosje de verdwenen knop glorierijk verving. Prachtig gekleurde potscherven lagen als kostbaarheden uitgestald op lapjes rode of blauwe of gespikkelde katoen en van sommige planken hingen rood-en-wit geblokte gordijntjes neer, die bizonder zeldzame en kostelike bezittingen voor het profane licht verborgen. Nelleke schoof ze één voor één aan hun touwtjes terzijde en dan zag Merijntje een dikke

scherf van een keulse pot met een blauwe, vijfbladige bloem er midden op en een onbeschadigd oor tegen de bovenkant; of een stuk kristal, dat op de zacht gegolfde breuk het licht in regenboogkleuren terugkaatste. Een half lampeglas stond omgekeerd, met de dikke vlamkom omhoog en leek een wonderlike bokaal uit het toverland; daar rond lag een mooie kring van nachtpitblikjes met hun zwarte gaatjes in 't midden en maakten de helder doorzichtige bokaal nog aanmerkelik belangrijker. In een hoek sliepen twee poppen in een mandenwiegetje; ze lagen bedaard op hun rug en de ene keek met haar zwarte krentogen uit haar houten kop steil naar het dak van het schuurtje, maar de andere sliep met de ogen dicht en had echt haar boven haar dofporceleinen gezicht. Nelleke nam deze rijkdom uit de wieg, hield haar rechtop en toen keek het bloemzoet glimlachende gezichtje Merijntje in eens met twee heldere, blinkende blauwe ogen aan.

Verbaasd ging hij een stap achteruit. Glimlachend, genietend van zijn verwondering, liet Nelleke de pop zachtjes achterover hellen in haar arm en duidelik zag Merijntje toen, hoe de ogen zich langzaam sloten, tot de wimpers van echt haar in twee zuivere boogjes over de ronde, blozende wangen lagen.

– Nou sloap ze weer, zei Nelleke en keek onderuit naar Merijntje, of die het wonder wel diep genoeg onderging. Ze had geen klagen, want sprakeloos, met half openhangende mond en grote staarogen stond hij te kijken naar de toverpop, die haar oogjes kon openen en sluiten. Nelleke was zelden zó voldaan geweest. Behaagziek zette ze de pop met een snelle beweging weer rechtop. Een geklik.... en de ogen, groot en blinkend, keken weer naar Merijntje. En die slaagde er eindelik in, zijn immense verbazing lucht te geven.

– Jéééééh!.... die leeft!..

Maar Nelleke wou hem toch in dìe dwaze, onwaardige waan niet laten. Met veel meerderheidsvertoon zei ze:

– Bel neent, jonge!.... Ze kan einkel d'r ooge moar open één toe doen, a'ge z'achterover lègt, één ze rechop zet.

Aarzelend strekte Merijntje zijn hand uit.

– Ma'k z'ok es vastouwe?

– A'ge moar verzichtig zijt, stemde Nelleke met een bezorgd gezichtje toe en lei de wonderbare pop met een precieus gebaar op Merijntjes uitgestoken armen.

En de kleine jongen, één en al verwondering en verrukking, liet het mechanisme van de ogen werken, aldoor open en dicht, open en dicht, open en dicht en hij stond dwaas te glimlachen boven het starre poppengezicht en kon er maar niet genoeg van krijgen.

– 't Is een woonder, zuchtte hij zachtjes, 't is kompleet een woonder!

Maar Nelleke vond het nu welletjes en nam voorzichtig de pop weer over. Merijntje hield het lijfje in de rose jurk nog vast, tot het veilig in Nelleke's moederlik gebogen arm zat en streek toen nog even met een aarzelend handje over de glanzende zij van de krullende lokken.

– Da's een woonder, herhaalde hij nog eens. Zo'n schoone pop 'em ik nog nooit van z'n leve gezien.... Toe, Nelleke, loat ze nog es sloape?

Bereidwillig liet het trotse moedertje de pop in haar arm achterover hellen.

– Z'eet Misotje, vertelde zij gewichtig. 't Is een Bels kinneke, ziede. Flierefluiter 'eeget vor me meegebrocht van de foor in Aantwarpe.

– Wad' is da', de foor? vroeg Merijntje nieuwsgierig.

– Da' weet ik nie, bekende Nelleke gul, maar ze verkoope d'r toch zukke schoone poppe!

Nu eerst verwonderde Merijntje zich:

– Kenne jullie Flierefluiter dan zo goed?

– O jirre joa, antwoordde Nelleke achteloos, 'ij 'eed ier wel es in de schuur gesloape.

– Is-t-ie soms een oom van jou? vroeg hij achterdochtig, want het kwam hem ondenkbaar voor, dat je zulke kostelike en wonderbare geschenken zo maar aan een vreemd kind zou weggeven.

Maar Nelleke lachte hem helder uit en zei:

– Wel neenik, zot jong! Flierefluiter is toch zeker femilie van gin meins!

– Waarom 'eet ie jouw dan zo'n mooie pop gegeve? informeerde Merijntje hardnekkig.

– Nou, zo moar.... om 'at ie me lief von, zeet ie.

Merijntje keek haar onderzoekend aan. Toen knikte hij en lachte.

– Da' kan goed, oordeelde hij, ge bloos zo mooi, gij.... ge zij' net een blozekriekske.

Nelleke lachte ook en gaf hem een duw tegen zijn schouder.

– Joa, herhaalde Merijntje, een blozekriekske…. Ik zal jou Blozekriekske noeme. Wilde da'?

– Da' motte gij wete, lachte het meisje, haar donkere krullen schuddend van de pret. Maar ik 'eet toch Nelleke.

– Neeë, hield de kleine charmeur koppig vol. Nou 'eete Blozekriekske, da's een veul mooiere noam. Da's sjuust een noam uit een vertelseltje. Kende da' vertelseltje van Sneeuwwitjen één Rozerood mee dien bruinen beer?

– Neeë, zei Nelleke gretig, vertel 'et es?

– Nou, lùstert dan moar, zei Merijntje.

Toen gingen ze naast elkaar op het lage bankje bij het ruw in mekaar gespijkerde poppentafeltje zitten. Nelleke nam allebei de poppen op haar schoot, ze ernstig vermanend zoet mee te luisteren. En omdat het bankje eigenlik te smal was om er samen op te zitten, moesten de kinderen dicht tegeneen schuiven en Merijntje sloeg

zijn arm om Nellekes schouders: dan konden ze d'r zeker niet afvallen. Toen begon hij:

– D'r was es een wedewvrouw....

– Mijn moeder is ok wedewvrouw, onderbrak Nelleke.

– Joa, moar deze wedewvrouw 'ad twee meskes, één ze woonde sjuust oan de raand van een groot één doonker bos....

Zijn stemmetje klonk geheimzinnig door het schemerige schuurtje, waar achter haar schot de geit ritselend knabbelde op een koolstronk. Merijntje vertelde met overvloedige één-toens, één-toens, en keek aldoor naar de drie gezichtjes van de luisteraartjes, oplettend om te zien of ze wel goed met het vreemde gebeuren meeleefden. Maar alleen op Nelleke's gezichtje zag hij de weerschijn van de angst, de vreugde, de schrik, de vertedering, die afwisselend de avonturen uit het bonte sprookje opriepen. En daarom verloor hij al gauw zijn belangstelling voor de poppen en vertelde zachtjes voort, recht in de donkere droomogen van het kleine meisje, dat aandachtig, zwijgend luisterde en vertrouwelik tegen hem aanleunde.

– .... één toen was de beer weer uitgetooverd één 'ij veraanderden in eens in een schoone prins. Eén toen trouwde-n-ie méé Sneeuwwitjen één toen moge Rozerood mee d'r moeder ok in 't peleis woonen één ze leefden allemaal 'éél lang één gelukkig, wel 'oonderd joar.... Is da' gin mooi vertelseltje?

Nelleke zuchtte diep.

– Da 's 't sjuust, zei ze bewonderend. Is 't woar gebeurd?

– Joa, zeker, van eiges! 'k 'Em et gelezen in een boek, dad' oonzen Arjoan meegebrocht 'eet uit de schoolbibeleteek.

– Stonge d'r nog meer vertelseltjes in? vroeg Nelleke begerig.

– Joa, antwoordde Merijntje en hij jokte: moar die 'em

ik nog nie geleze, want hij vond, dat ie nou lang genoeg verteld had.

– Me-n-emmen 't alle drie prachtig gevonne, verzekerde Nelleke dankbaar en ze stond op om haar poppen weer in de wieg terug te leggen.

– De deez' 'eet Trien, zei ze, op de pop met de houten kop wijzend. Da's ok een echte boeretrien ok, 'ee.... ze kan gin eens d'r ooge dicht doen.... Moar z' is toch wel lief, orre, voegde zij er berouwvol vergoelikend achter, ze kan 't ok nie gebeteren a' z' een beetje loomp is, 'ee?

Merijntje keek nog eens bewonderend langs de planken van het wonderbare huis. Achter een van de gordijntjes stond het bovenstuk van een gebroken, glazen kandelaar, een blauw pilaartje met een klein schaaltje bovenaan. Hij haalde een groote glazen stuiter uit zijn zak, een juweel van een stuiter met grillig gewonden spiralen er binnenin, wit en geel en rood en blauw. Hij keek er eens aarzelend naar, met tedere ogen. Het viel hem zwaar van het pronkstuk te scheiden. Maar toch lei hij voorzichtig de glanzende stuiter met zijn hart van bonte slingers boven op het blauwe pilaartje. En nu hing schuin tegen de onderkant een spetterend sterretje van zonlicht gekleefd.

– 'Oe vinde da? vroeg hij, trots op zijn uitvinding.

– Prachtig! antwoordde Nelleke, bewonderend. Da's freet schoon!

– Nou, zei Merijntje edelmoedig, nou Blozekriekske.... dan meud 'em ouwe vor j' w' uis!

– Ouwe? Wezelik? vroeg Nelleke ademloos, ongelovig tegenover het overstelpend geluk van zo vorstelik geschenk.

– Joa, ge meugt 'em 'emme!

– O! o! o! Merijntje, wa's da' mooi.... Ge zij bedaankt, or! O, wa' zijn 'k doar blij mee!.... Kekt 'em es blienke! 't Is net zo'n bol a' de groote meinsen ok wel es op de schouw 'emme stoan op een kaandelèer!....

Toen, zich het vaste gebruik herinnerend, zei ze rad op:

 
Eens gegeve, blef gegeve!
 
Potje bloed!
 
't Is m'n eige spullegoed!

Daarmee was de stuiter van rechtswege haar onvervreemdbaar eigendom geworden. Maar Merijntje was een beetje beledigd, omdat uit het opzeggen van dat rijmpje een zeker wantrouwen in zijn ernst sprak. Zo'n flauwerik was hij niet, dat hij terug zou nemen wat hij eenmaal gegeven had. Nelleke zag wel aan zijn gezicht, dat hij met haar listigheidje weinig ingenomen was. En om het weer goed te maken, zei ze liefjes:

– Nou is't 'uis 'ok van jou, een bietje teminsten, 'ee?

Dat gaf Merijntje een wonderlik blij gevoel en hij kon nu geheel zonder spijt naar zijn voor eeuwig verloren stuiter kijken. En zelfs beloofde hij:

– 'k Zal nog wel es meer wa' vor j'w 'uis meebrengen, or, Blozekriekske. Zijde dan blij?

– O, zo blij!

Ze klapte in haar handen, en Merijntje, als een nabob, die schatten belooft, zei:

– Alle komme, die breken één alle mooie scharreve, die'k vin, bewoar ik vor jou.

Toen keek hij nog een laatste maal rond in het vreemde museum van Nelleke; nog eenmaal verwonderde hij zich over het slapende Misotje, nog eenmaal streelde hij de kleurige pracht van zijn weggeschonken stuiter met verliefde ogen; dan stelde hij voor:

– Zumme nou moar vrom in 'uis goan?

– Joa, da's goed, antwoordde Nelleke en liet de schuif voor de uitgang neer. Toen verwaasde de goudglans rond de tentoongestelde kostbaarheden en alles werd op eenmaal grijs en kleurloos. Een klein verdrietje streek even over Merijntjes hart.

IV.

Toen Flierefluiter en Merijntje tien minuten later weer op den weg liepen, keken ze telkens nog even naar het huisje terug. Nelleke stond bij het hekje en zwaaide met haar handje. Heftig wuifde Merijntje met zijn pet weerom. Maar hij zag het vrouwengezicht niet, dat achter het gordijntje uit over de weg keek en waar Flierefluiter, hoog boven zijn kleine vriendje weg, tegen glimlachte. Dan beklommen zij de hoge dijk, daalden er aan de andere kant weer af en voelden zich vreemd verlaten, nu ze het kleine witte huisje met de warrige vlierstruiken niet meer zagen.

– Wad' is ze lief, ée, Flierefluiter? vroeg Merijntje.

Flierefluiter keek recht voor zich uit en zei vast:

– Z'is oonmeinselik lief, Merijntje. Zo ken ik er nie veul.

– Ikke ginnen eene, riep de kleine jongen geestdriftig.

– Joa, antwoordde Flierefluiter wijsgerig, da' deinkt altij tot a'ge weer in een aander dùrp komt. Dan vind' er doar weer een, die nog liever is.... Wa'ge bij j'w'ed, ziede, Merijntje da's meestal 'et liefste van ammoal.... een tijdje.... dan woor 'et aandere veul mooi'er, da' wijd weg is.... één zoo blefd' oan de gang.

– Ge kun wel zo veul proate, zei Merijntje met zijn neus in de wind. Moar ik vin Blozekriekske de liefste van 'eel de wèreld.

– Wie zeede? vroeg Flierefluiter, die met zijn eigen gedachten was bezig geweest.

– Nelleke, lichtte Merijntje toe. 'k Em ze Blozekriekske gedoopt, omda'ze zukke mooie rooie koaken 'eet. Blozekriekske.... da's een mooie noam, 'ee?

En hij herhaalde de bijnaam nog een paar malen met een gezichtje of hij iets lekkers proefde op zijn tong. Flierefluiter lachte en prees:

– Da's sjuust een schoone noam. 'Edde die zelf zo moar verzonnen?

– 'k Em 'et moeder wel es tegen Aantje Lùks 'oore zège, bekende de kleine jongen eerlik, moar ik von a't zo goed bij Nellekes voegde.

– Da' doeget ok, gaf Flierefluiter toe. Eén 'oe vinde d'r moeder, Merijntje?

– Ze keek lillik genog, toen me pas binne warre, vond hij. Moar noader'aand was ze nog al vriendelik. 't Is wel een goei wijf, gloof ik, gij nie?

– 't Is een best wijf! riep Flierefluiter schaterend, pakte Merijntje onder de armen en zwierde hem rond met zijn benen in de lucht, dat zijn klompen over de weg vlogen. De jongen gilde van de pret en zocht met tranen in de ogen van de snelle vaart zijn klompen op, toen de dolle kameraad hem met een zwaai weer op zijn voeten had gezet. En zodra ze weer voortliepen, hervatte hij het gesprek:

– G'è vor Nellekes een sloapende pop meegebrocht, 'ee, van de foor in Aantwarpe?

– Joa, al een 'eele tijd geleje.

– 't Is een woonder, die pop, verklaarde Merijntje. Net of-t-ie leeft.... Wad'is da', Flierefluiter, de foor van Aantwarpe?

– Da's zo iets as een kermis, moar een 'eele groote kermis, ziede.

– Komde doar nog wel es meer?

– Da' zumme teminsten 'ope, Merijntje.

Merijntje keek hem aan, een vraag op de lippen, die hij niet dorst uitspreken. Maar Flierefluiter begreep hem ook zo wel. Glimlachend vroeg hij:

– Dan mot ik zeker vor jouw ok wa' meebrenge?

– Da' zou leutig zijn! meende de jongen.

– Ok zo'n sloapende pop?

Merijntje trok 'n minachtend gezicht.

– Zèg, zijde beslikt? informeerde hij hooghartig. 'k Zijn toch zeker gin meid.

– Nou, suste Flierefluiter, dan za'k een vapurke voor je koope.

– Een wa'zède?

– Een vapurke.

Merijntje begon te lachen. Hij vermoedde, dat hij er tussen genomen werd en vroeg, om te laten zien, dat hij de olikerd door had:

– Da's zeker een scheet in een netje?

– Wà'zède doar? riep Flierefluiter en hij begon onbedaarlik te lachen. Neeë, kleine soavikloas.... da's gin scheet in een netje.... hahahahaha!.... da's een bootjen of een lokemetiefke, da' van eiges rijen of voare kan.

Merijntje keek hem onderzoekend aan. De uitleg nam zijn vrees, voor de gek gehouden te worden, niet weg. Aarzelend vroeg hij:

– Ge leuge zeker?

– Neeë, jongesken, ik leugen nie.

– 'Oe kant da nou? zei Merijntje ongelovig. Een lokemetiefken of een bootje, da' van eiges goat?.... Da'bestoa nie.

– Da' bestoa wel, één ge zul 'et zien a'k èt uit Aantwarpe vor je meebreng. G'e moar oan een sleuteltje te draaien één da'dieng goa vooruit.

– 'k Mot 'et eest zien.

– Ge zùl'et zien, as-god-je-blieft.

– Wezelik?

– Moar, potverdekken, ik zèg toch van joa!

Merijntje begon te huppelen en klapte in zijn handen. Hij stelde zich al voor hoe hij ver boven alle anderen gelukkig zou zijn in het bezit van zo'n toverding. Dat een vapurke was, een ongekend, geheimzinnig, levend wonder.

– Emme ze doar ammoal zukke tooverdiengen in Aantwarpe? vroeg hij nieuwsgierig.

– O, jong, Aantwarpen is een woonderstad!.... Doar

zijn wienkels, nog veul grooter as bij oons 'eel de kerk, één 'arrebaarge, die ge nie af kunt kijke. Eén de meinse woone d'r in 'uize, die boven op mekoare gebouwd zijn, wel vijf één zes 'oog.... Eén schepe zijn d'r, die steke veul 'ooger bove de koai uit as 't 'oogsten 'uis van 't dùrp....

– Hèhèèè! joelde Merijntje. Deinkt a'k da' gloof soms? 'k Zijn gin klein kind meer, 'orre! Ge zijd' een zwaanzer, Flierefluiter. Verpier j'w eige nou!

Flierefluiter gaf het op om zijn kleine vriend te overtuigen: hij moest te veel lachen, en Merijntje vatte dat op als een bekentenis en lachte mee, tevreden dat hij het bedrog ontdekt had.

– 'k 'Em Blozekrieksken een gekleurde gloaze mùrpel vor d'r 'uis gegeve, vertelde hij. Wa' was ze d'r blij mee, jong! 't Stong mooi ok, or, op een blaauw kaandelerke, prachtig!

– Z'eed een mooi 'uis, ee, doar in 't schuurke.

– 't Is een woonder, zo mooi. 'k 'Em ze beloofd a'k alles wa'k vin, vor d'r bewoare zal.

– Gij wit de weg noar 't 'art van de meskes, prees Flierefluiter. A'ge zo deur goat zulde veul geluk in je leven 'emme, Merijntje.

Merijntje overwoog of hij op deze onbegrijpelike tirade met een vraag of met een driftig antwoord moest ingaan, maar hij kwam niet tot een beslissing, want Flierefluiter was in eens stil blijven staan en hield ook Merijntje tegen.

– Uust, fluisterde hij, kek doar es.... een rooiborsje.... Hij wees naar de heg en daar zag de kleine jongen het sierlike vogeltje, dat zijn glanzig, roestrood borstje met een spits snaveltje bepikte, toen zich schudde, met de veertjes opgezet, klapte met de bruin-grauwe vleugeltjes, daarop z'n kopje schuin omhoog stak en zijn teder lenteliedje begon te zingen, een fijn, hoog toontje, ijl en liefelik. Plots hield het op en fladderde verschrikt weg.

Maar een eindje verder vloog het opnieuw in de heg en keek met zijn zwart blinkende kraaloogjes nieuwsgierig naar het tweetal op de weg.

– Jee, verbaasde Merijntje zich, is da' nou een rooiborsje?.... Men-emme d'r op school een lesken over geleze, maar gezien ar ik er nog nooit gin.

Flierefluiters groot gezicht was één heftig verwijt. Hij schudde het hoofd en zei ontevreden:

– Ik docht a'gij beter uit j'w ooge keek, Merijntje! Ge zij bepoald al net as d'aandere dikkoppe van boeren 'ier één overal: ze zitte midde tusse de mooiste diengen, één as ze somtije d'r van 'oore proate, deinke z'at woondere zijn uit een aandere wèreld.... Ik wed a'ge nog gin sijsje van een puttertje kunt kenne?

– Neeë, gaf Merijntje bedrukt toe, die 'em ik ok nog nooit gezien.

Hij keek met verbazing en vreugde naar het roodborstje, dat maar aldoor voor hen bleef uitvliegen en telkens ging zitten om hen te begluren. Wel jirremeraante! dat er zulke fijne mooi gekleurde vogeltjes zo maar in hun eigen streek rondvlogen!....

– Ik zal je de veugels leere kenne, beloofde Flierefluiter. Toen viel hij zich zelf in de rede: 'Eilah!.... wa's da' doar?

V.

Hij bleef staan en ook Merijntje stond stokstijf van schrik. Uit een arbeidershuisje vlakbij klonk vrouwengegil en kindergekrijs, en daartussendoor een grove mannenstem, die vloekte en onverstaanbaar raasde. Er kletterde iets op de grond, borden of een schotel en het angstgeschreeuw steeg hoger. Merijntje was bleek geworden. Hij pakte Flierefluiter bij de hand en zei met bevende stem:

– Loat oons moar gaauw deurgaan.... da's Toon Oetel-

maans, de Kwak, zo gezeed. 'IJ is zeker weer zat, één dan sloat ie z'n vrouw één z'n kinders.... Kom!

Maar Flierefluiter schudde zijn handje ongeduldig af en keek donker naar het schamele, verwaarloosde huisje. Meteen vloog de deur open en een meisje van Merijntjes leeftijd tuimelde naar buiten als werd ze weggetrapt en bleef voorover op het zandpaadje liggen, de armen uitgestrekt, de rokjes omhooggestoven, de magere billetjes bloot.

– 't Is toch zoonde! kermde Merijntje en kroop weg achter Flierefluiter.

Deze zei met een harde stem, die de kleine jongen nog nooit van hem gehoord had, een zware vloek en begon vastberaden op het huisje toe te stappen. Merijntje bezwoer hem, uit de buurt van de woeste Kwak te blijven, maar Flierefluiter stoorde zich niet aan hem en liep met grote passen door. Hij nam het neergestuikte kind op en zette het overeind. Het arme gezichtje toonde in blauw-gezwollen striemen de afdruk van grove vingers, en bloed liep tappelings uit de neus en de stukgeslagen lippen. Het meisje wankelde duizelig, draaide benauwd met de ogen en begon dan onbedaarlik te snikken.

– Moar flienk kwèke, beval Flierefluiter nors en zette haar tegen de kromme appelboom, die voor het huisje stond. Van binnen klonk hernieuwd gekrijs, dof gebons van slagen en het kraken van houtwerk, dat onder worstelende lichamen brak. Daarop rolde een kleine vrouw met loshangende blonde haren achterover de deur uit, viel op het pad, richtte zich in zittende houding op, schreeuwde als een krankzinnige en trok zich in stuipachtige woede en wanhoop aan het haar. Ze gilde en krijste, en Merijntje, verstijfd van schrik, hoorde tussen haar wilde kreten af en toe een scheldwoord op snerpen:

– Smerlap!.... Moordenèer!.... O, smèrige sloeber.... vùlderik, gemeene smerlap!....

Toon Oetelmaans verscheen nu in de deur, waar hij staan bleef, met een hand tegen de post leunend, met de rug van de andere het zweet van zijn vuurrood gezicht vegend. Hij was een brede, zwaargebouwde kerel met een grof en wreed gezicht, gezwollen van drank en vechtwoede. Ruw lachte hij om de machteloze boosheid van de neergetrapte vrouw en toen ze even, buiten adem, zweeg, riep hij:

– 'Ou je smoel dicht, vuile sloerie, of ik staamp j'w'et jong uit je pens.... eeuwige zeug a'ge zijt!

– Deur jouw schuld, smerlap! smerlap! smerlap! krijste de vrouw in een paroxisme van hysteries geworden opwinding.

De dronken geweldenaar had nog altijd Flierefluiter niet opgemerkt, die terzijde van het pad bij het kind stond. Grommend onder de vloed van scheldwoorden, die de vrouw over hem uitbraakte, draaide hij zich een ogenblik om. Toen deed hij een stap naar buiten, een dikke knuppel zwaaiend en bulkte, dol van woede:

– 'k Zal je smèrig bakkes wel stoppe, gadverdommes loeder!

De vrouw hief gillend de armen boven het hoofd en liet zich in stuipachtige angst achterover vallen. Haar hoog-zwangere buik bolde monsterlik boven het tengere lijf. Merijntje gaf een schreeuw en wou weglopen, maar hij kon niet van zijn plaats komen. Bevend over al zijn leden, de handen krampachtig ineengeklemd, stond hij, en wachtte op de gruwelike moord, die ging gebeuren.

Maar de woesteling bereikte zijn vrouw niet. Flierefluiter was voor hem gesprongen en zei bedaard, maar met dreigende stem:

– 'Ou, kammeroad, 't is nou wellekes gewiest, ee?

De dronken Kwak keek hem verbaasd aan met zijn troebele, bloed-doorlopen ogen. Kwaadaardig om de onverwachte tegenstand, gromde hij:

– Goad' uit de weg of ik staamp j'w omvaar!

– Ik zou j'w oanroaien om die klippel weg te lège één j'w eige koest t'ouwe, zei Flierefluiter, dichter op hem aandringend.

– Mo'k jou soms 'eest d'asses in sloan vóór die vuile sloons doar? schreeuwde Toon wild en hief met een zwaai de knuppel op. Uit de weg, sodeju!

De knuppel kwam niet neer. Met verwonderlike snelheid had Flierefluiter de dronken wildeman een geweldige slag met de volle vuist in het gezicht gegeven en de Kwak wankelde achteruit, liet de knuppel vallen en bracht onverstaanbaar vloekend de hand naar zijn gekneusde mond, maar een twede en derde vuistslag mokerden op zijn hoofd en borst en hij zakte door zijn knieën met een gebrul als van een verscheurend beest. Snel bukte Flierefluiter zich en nam de knuppel van de grond. Toen hij zich weer oprichtte, knipte Toon zijn mes al open en sprong als een veer terug op zijn voeten. Maar hij had geen spoor van kans tegen zijn grote, watervlugge tegenstander, die hem met één knuppelslag de arm verlamde, zodat het mes uit de machteloos geworden hand gleed en met de punt in het zand bleef steken. En toen kreeg Toon Oetelmans, bijgenaamd de Kwak, van Flierefluiter een dracht stokslagen als waarvan hij zeker in zijn ergste nachtmerrie nooit had gedroomd. Lustig danste de knuppel op zijn rug, zijn armen, zijn borst, zijn wringend achterlijf en toen Flierefluiter het zat werd, sloeg hij met een machtige uithaal van zijn lange arm de benen onder hem uit en daar lag de dronken geweldenaar geveld, de ogen gesloten, schuim en bloed op zijn beurs geslagen lippen, kreunend van pijn, half bewusteloos, totaal uitgeput.

Met grote, glazige ogen had de vrouw de strafoefening zitten aankijken, verbaasd, ongelovig, volkomen verbijsterd. Het kleine meisje bij de boom had een voldaan,

wreed glimlachje op haar gezwollen en gekneusd gezichtje, een blik van woeste haat naar de gevelde beul. En Merijntje stond nog altijd op dezelfde plaats, onbewegelik, als vastgenageld, met wijd open mond en wist niet of hij lachen moest of huilen. Zijn knieën trilden en zijn ogen waren troebel. Hij dacht aan de Kruik en een dodelike angst beving hem, dat Flierefluiter de ruwe zatlap misschien doodgeslagen had. Dan moest hij ook in 't kot.... hij ook.... weer een vriend naar de gevangenis?

Flierefluiter hief de vrouw onder haar armen van de grond. Zij streek met een vermoeide beweging de haren uit de ogen en wankelde. Hij hield haar bij de schouders overeind en zei lachend:

– Ziezoo!.... da's weer achter de rug. 'k Ben net op tijd gekomme, geloof ik, moeder.

Tranen liepen overvloedig over haar mager, geel gezicht en ze jammerde:

– Woarom 'ed em nie doodgesloge, dieën bloedzuiger.... G'ar 'et grust kunne doen.... 'ij wou je toch oan 't mes steke!

– Ik ben gin slachter van m'n stiel, lachte hij, even oolik als was er niets geweest dan een vriendschappelike stoeipartij. 't Is zo vooreest mooi genog. Goade gij moar noar binnen één nimt da' meske van je mee. Een spoons mee kou woater zal dugd doen oan jullie gezichte. Mee die vènt van jouw mot ik nog es een poar wordjes klassinere.

Gedwee nam de vrouw het kind bij de hand.

– Kom Mieke.... goa mee in 'uis.

In de deur keerde zij zich om, keek Flierefluiter aan, scheen iets te willen zeggen, snikte en ging zwijgend naar binnen. De deur viel achter haar dicht. Flierefluiter glimlachte, zette zich op het gras dicht bij zijn verslagen tegenstander en stopte rustig een verse pijp. Aarzelend

kwam Merijntje naderbij, nog bevend over al zijn leden. Schuw keek hij van terzij naar het bebloede gezicht van de neergeslagen Kwak.

– Zij' moar nie oongerust, Merijntje, zei Flierefluiter vriendelik, één zet oe neve me. Deze broave meins is nie dood. 'IJ moest einkel een pak raansel 'emmen om betere meniere te leere. Zijde verschrokke?

Met bibberende stem stotterde Merijntje:

– Ik docht a'ge'm doodgeslogen 'ad.... één dan adde noar 't kot gemotte.... net as....

– Joa joa, zei Flierefluiter, hem haastig in de rede vallend, moar zo loomp zijn 'k nie, orre.... 't is niks. Die wa' verdient, mot wad 'emme.

De verslagene steunde zwaarder en opende traag de ogen. Flierefluiter pakte hem bij de schouders, hees hem in zittende houding overeind en zei olik:

– Ah! goeie morge, Toontje! Uitgesloape, jonge?

Toon bromde een onverstaanbare verwensing en keek tussen zijn gezwollen oogleden vals naar zijn overwinnaar. Hij steunde zich met zijn ene arm om te kunnen blijven zitten. De andere hing slap langs hem neer.

– Da's morgen al een 'oop beter, troostte Flierefluiter hem, één overmorgen kunde 'r awweer een borrel mee achter je knoppe sloan!

– Verrekte gij, smerlap, gromde Toon.

– Ge zijd' een oondaankboaren 'oond, berispte Flierefluiter gemoedelík. A'k er nie tussegespronge was, zoude nou rijp zijn vor 't strooie dùrp, deink. Ge zijd' een oarige, Toon! G'ed' altij net gedoan of a' ge docht, dat degene die d' aardste klappe gaf, gelijk 'ad. Nou 'em ik d' aardste klappe gegeven, één nou zijde weer nie contènt.

– 'k Za' jou wete te vinne, dreigde de bespotte Kwak, een klodder bloed in het gras spuwend.

– Ge meug kommen a' ge wilt, antwoordde Fliereflui-

ter vriendelik. A' ge deinkt a' ge nie genog gekregen 'ed, kund' altij de rest kommen 'oale.

Zijn stem bleef even gelijkmatig, maar er klonk een zware dreiging in, toen hij voortging:

– Moar één dieng wou ik nog zège. Doar ben 'k vor gebleve tot a' ge weer bij je positieve kwam. Ge zijd' een vuls te staarken beer om kleine kinders te sloan en een vrouw, die zwoar goat. A' ge voelt, da' ge mee alle geweld sloan mot, komt dan moar noar ’t dùrp één vertel 'et mijn. Dan zal 't j'w oan de gelegen'eid nie gebreke, da' beloof ik je vast. Moar a'gooit 'et 'art in je lijf 'ed om je vrouw één je kinders weer af te rammele, dan kom ik vrom één dan deink ik wel 'at den doktoor d'r oan te pas zal motte komme.

– 'k Zijn van jou nie verschrokke, bromde Toon, maar er was een schuwe blik in zijn valse ogen.

Flierefluiter schoot in een lach.

– Da' zou d'r ok nog bij motte komme! spotte hij. Zo'n groote, struise geweldmoaker. Moar doarom net motte van vrouwen één kinders afblijve, ziede. Want 't zijn einkel de laffers, die de zwakke sloan, die d'r eige nie verweere kunne.... Nou, ge mot 'et nou zellef moar wete, jonge. Ik 'ouw m'n eigen oan d' afsproak. Den eeste keer den besten a'k 'oor da' ge je wijf een klap gegeven 'ed, ziede me-n-ier of erges aanders, één dan woorde getrakteerd zoa' ge nooit in je leven getrakteerd zijt. Kom, Merijntje, me zulle diën lief'ebbenden 'uisvoader nie langer mee preke lastig vallen. De goeie middag, Toon, één ge zij bedaankt.

– Stikt de moord, vloekte de ander.

– Ge zij nie vriendelik, Toontje, klaagde Flierefluiter. Stroont vor daank. Afijn, zo is de wèreld.... Kom Merijntje. Hij nam zijn bevend vriendje bij de hand en zij stapten haastig de weg op, in de richting van het dorp.

VI.

Merijntje hield de hand van Flierefluiter stevig vast. Nog liep hij te trillen van opwinding en zijn hartje klopte fel. Bewonderend zag hij naar zijn vriend op, die in zichzelf liep te lachen. Zuchtend prees hij dan:

– Gadsakke, Flierefluiter, gij kun vechte!

– 't Is een klein keunsje, Merijntje, lei de man uit, g'ed einkel moar te zùrge, da'ge goed roak sloat, één dat den aandere jouw nie roakt, da's op één al.

– Joa, moar ik zat toch in m'n stienkerd, bekende Merijntje benauwd. Zo'n lilleke valse smiekerd a'die Kwak is! Iederendeen is bang van 'em.

– Joa, verkloarde Flierefluiter, ik was ok wel een bietje bang, or, moar ik doch: a'Merijntje ziet a'k 'et verlier, dan pakt ie wel een steen op om die gemeene Kwak tegen z'n vals bakkes te kwakke. Da'zoude toch zeker wel gedoan 'emme?

Nou Flierefluiter het zei, geloofde Merijntje ook wel, dat ie dat bepaald gedaan zou hebben en dat zou dan natuurlik het gevecht tòch nog ten voordele van z'n vriend beslist hebben. Achteraf beschouwd was het wel een beetje jammer, dat het niet nodig gebleken was. Dat zou maar niks geweest zijn als hij op het dorp tegen de jongens zo langs zijn neus weg had kunnen vertellen:

– Wij 'emme mee de Kwak gevochten één wij 'emmen 'em d'r flienk van leinst gegeve!....

Maar als hij dan in eens weer dacht aan de mogelikheid, dat hij later die kwaadaardige beul alleen tegen had kunnen komen en die zijn nederlaag op hem zou hebben willen wreken, dan brak het zweet hem uit bij de voorstelling van die ontmoeting alleen al. En daarom ging hij op zijn veronderstelde handlangersdiensten maar liever niet nader in en zei luchtig:

– Poeh! ge kon'et proont alleen af, or.... g'ad mijn glad nie noodig.

Flierefluiter lachte.

– Neeë, zei hij, deze keer nie. Moar 't is toch een grust gevoel a'g'een kammeroad bij j'w'ed, die 't vor j'w opnimt a'g'in de labberente geroakt.

– Ik loat nooit gin kammeroad in de steek, verzekerde Merijntje fier.

– Broavo! riep Flierefluiter. Zo mag ik 'et 'oore, gadvergeme!

En terwijl ze de dijk opklommen, die naar het dorp voerde, lei hij zijn hand om Merijntjes schouder en zong luidkeels:

 
Wij zijn gezwore kammeroade!
 
Wij zulle mekaander nooit verroaje
 
Wij zijn de jonges van de infantrie....
 
Van de derde companjie.

En Merijntje, stijf tegen het been van zijn vriend, het lachende gezichtje omhoog naar diens vrolike ogen, zong helder mee en danste van plezier. Toen het liedje uit was, vroeg hij:

– Verteld'es een vertelselje, Flierefluiter? 'k 'Em er nog een te goed, witte wel?

– Da' kon 'k wel es doen, joa, antwoordde die. Es kijke.... edde' 't vertelseltje van elleven al es g'oord?

– Neeë, vertelt da-'d-es!

Flierefluiter kuchte, gebaarde de mouwen van een koorhemd op te trekken, zoals de pastoor deed als hij zijn preek begon en ving aan:

– Ge mot dan wete, Merijntje, da'k gebore ben in 't joar ellef 'onderd één ellef, om ellef uren ellef, s'oaves, den ellefde November, da'd'ellefde maand is van 't joar, ee? Nou, ik was 't ellefde kind, ziede, een m'n ouwers

woonden op noemer elf in d'ellefde stroat van Ellefdùrp. Merijntje keek hem ontstemd aan en zei berispend:

– Nou motte gin zottekul uit'oale, Flierefluiter. Wa's da'nou vor een oakelik vertelseltje.

– Geduld een bietje, manneke, vermaande Flierefluiter. 't Is gin zottekul, moar woar gebeurd! Lùster nou moar, 't woor plezaant genog. Toen ik ellef doagen één ellef nachten oud was kreeg ik 's oches om elf minuten vóór elleven ellef stùptes achter mekoare. Gaddekke, jonge, da'was me wa'! D'r kwammen ellef buvrouwen oangeloopen één die gaven ellef verschillende remedies oan om me beter te moaken. D'een moakten ellef krùskes over m'n kop één d'aander gooiden ellef schepkes woater over m'n buik. Ik liet ellef 'aarte kwèken één ellef lochte scheetjes van d'elf schrikke, die 'k toen kreeg.... Merijntje proestte. En zo ging het voort. Alles was elf in het malle verhaal en de verwikkelingen waren zonderling genoeg. Merijntjes ontstemming was spoedig geweken en nu moest hij in één adem door lachen, soms in een plotse uithaal van geschater als Flierefluiter met het ernstigste gezicht van de wereld een geweldige zotternij losliet.

Maar eensklaps werd het verhaal onderbroken door een schelle stem, die riep:

– Flierefluiter!.... 'Ei!.... Flierefluiter!

De wandelaars, verdiept in hun verhaal, stonden met een schrik stil. Beneden aan de dijk bij het hek van een boerenhoeve zagen zij een struise blonde meid, die met haar blote arm stond te wenken.

– Me zullen 'es motte goan kijke, wa' da' schoon vrùmmes 'emme wilt, oordeelde de koster, en hij begon dadelik de helling af te dalen. Merijntje volgde hem mopperend, spijtig, dat het leutige vertelsel zo in eens werd afgebroken.

– Aah! Mieke! groette Flierefluiter. Wa' motte van me

n-'emme?.... Is je bed te koud s'oaves om d'r alleen in te stappe?

– Allee, toe, zot! schold Mie, maar ze lachte, helemaal niet boos om de scherts.... Neeë, 't is vor voaders. 'IJ 'ee z'n voet verzeerd, van oched in de pèrestal. 'k 'Em j'w al op 't dùrp wieste zoeke, moar ge war nergens te vinne. Zoude' voaders voet nie 'es willen overleze?

– Oonder een bedieng, stelde Flierefluiter ernstig vast.

– Wa' dan? vroeg de meid, wat angstig.

– Da' gij bij me komt, Mieke, om j'w eige te loaten overlezen a'ge je knie verzeert of zo iets.

Nu brak Mie in een schelle lach uit, gaf de brutale koster een klap tegen z'n arm en kaatste terug:

– Da's goed, maar dan mot meneer pastoor d'r bij zijn.

– Ge meug gin 'eiligen in verzoeking brenge, onderwees Flierefluiter streng en liep het erf op.

Baas Geluk lag in de bedstee en keek benauwd naar de binnentredenden. Het was schemerig in de grote kamer en Merijntje merkte met verbazing op, dat de muren geheel bedekt waren met beschilderde tegeltjes. Toen zijn ogen wat aan het half duister gewend waren, zag hij, dat voor de schoorsteen een heel schilderij prijkte van allemaal blinkende tegels: een vogelkooi met een abnormaal grote kanarie erin, ter weerszijden geflankeerd door een rondkoppige hond en een kat, die met domme, starre ogen het arme beestje beloerden. Maar veel tijd om rond te kijken werd hem niet gelaten, want zijn vriend riep hem bij zich:

– Komd 'es 'ier, Merijntjen één 'ou 'et wijwoaterbaksken 'es vast.

En tot de boer en zijn dochter zei hij verklarend:

– Da's beter, ziede, want Merijntjen is misdiender, één da'ver'oogt de kracht.

Merijntje kreeg een kleur van verlegenheid en voelde zich zeer gewichtig, hoewel hij volstrekt niet wist, wat

er gebeuren moest en hij wel wat beducht was voor het geheimzinnige gedoe daar bij dat donkere bedsteegat. Toch snelde hij haastig toe en hield met beide handen het bakje troebel wijwater op, waar een verdroogd palmtakje in dreef, op de Zaterdag voor Palmzondag door meneer pastoor zelf gewijd.

Uit de bedstee stak het been van de boer, bloot tot halverwege de kuit, waar de blauwe onderbroek met bandjes was toegeknoopt. Het been was onmatig groezelig; er plakten korstjes en schilfertjes zwart vuil op en de voet was zo goed als geheel zwart, met hier en daar een wit stippeltje, pover bewijs, dat Boer Geluk werkelik tot het blanke ras behoorde. Het rook kwalik in de nabijheid van dit been, waarvan de enkel hevig gezwollen was. Merijntje griezelde er van en wendde walgend het hoofd half af om dat vieze, onwelriekende been niet te zien.

Maar de mysterieuze handelingen van zijn vriend deden hem nieuwsgierig toch de ogen er weer heen keren. Flierefluiter had zijn hoed afgezet. Hij doopte de vingertoppen in het wijwater en sprenkelde druppels over de gezwollen enkel. Daarbij prevelde hij onverstaanbare woorden en maakte bezwerende gebaren, die telkens eindigden in een zegenend kruis, met twee vingers in de lucht geslagen, zoals de pastoor deed bij de Benedictus. Het duurde een heel poosje. De boer keek angstig en met een pijnlike trek om de mond naar de wonderdokter op. Mieke stond er bij met de handen gevouwen voor haar borst en Merijntje, die eerbiedig het wijwater hield, was een en al vrome aandacht. Dan gaf Flierefluiter met zijn twee zegenende vingers onverwacht een vinnige mep op de gezwollen enkel en de boer slaakte een snerpende kreet, zodat Merijntje van schrik het water bijna liet vallen en de dochter, achteruit springend, ook een schreeuw gaf.

– Uust! zei Flierefluiter onverstoorbaar, en prevelde en zegende verder.

De boer verbeet zijn pijn, de tanden op elkaar klemmend. De ogen puilden vervaarlik uit zijn rood gezicht. Eindelik nam Flierefluiter het palmtakje uit het bakje, sprenkelde met een breed gebaar wijwater over het been en het gezicht van de boer, zwaaide het over Mieke, die een kruis sloeg en over Merijntje, die tegen de kille druppels knipoogde, doopte het nog eens in, besproeide het trekkende gezicht van de kreunende boer, tot het glom en dreef van het heilige water en sprak toen met zware stem, plechtig:

– Dominis vobiscum.

Werktuigelik antwoordde Merijntje:

– Et cum spiritu tuo.

– Jesu, audi nos.

– Jesu, exaudi nos.

– Agnus Dei, qui tollis peccata mundi.

– Miserere nobis.

– Gloria patri et filio et spiritui sancto.

– Sicut erat et in principio et nunc et semper et in saecula saeculorum.

– Amen!

– Kloar! riep Flierefluiter. Oonder 't dek mee die poot.

Zuchtend trok de boer zijn groezelig been onder de dekens terug, wreef met het laken zijn gezicht droog en vroeg met benepen stem:

– Eén wanneer zou 't nou beter zijn, Flierefluiter?

– A'je ziel niet al te veul mee zoonde beloajen is, kunde morgenoaved opstoan, besliste deze. G'èget getroffen a'k net een misdiender bij me-n-'em. Aanders 'addet al licht een poar doage langer geduurd. Eén nou zomedeen een natte lange lijvede lap d'r stijf omwinne, Mieke, dan komt da' weer wel terecht.

– 'Oeveul kredde van me? vroeg de boer.

– 'Oeveel pèren 'ed op stal stoan?

De gekwetste keek hem verwonderd aan. Toen zei hij:

– Vijftien.

– Dan is-'t.... es kijke.... een kwartje vor ieder peèrd.... da's drie vijf en zeuvetig.

– Da's een dure remedie, klaagde de boer.

– Loat dan vortoan den doktoor komme, snauwde Flierefluiter boos. Dan kunde veertien doage legen één vijftig gulde betoale.

– 't Is toch moar rap verdiend, hield de boer koppig vol.

– A'ge de geestelike kracht, die d'r vor noodig is, in rekenieng brengt, is 't vor niks! blafte Flierefluiter. Moar 't zal je gin goed doen, boas Geluk, om zo te lège grenspenze, want a'ge nie blijmoedig betoalt, wilt de genezing wel es veul langer dure.

De boer gromde nog wat, maar trok een vette beurs onder zijn hoofdkussen uit en telde met bezwaarlike blijmoedigheid zijn drie guldens en drie kwartjes in Flierefluiters grote hand. Die liet het geld onverschillig in zijn broekzak glijden, bromde een groet en ging de kamer uit.

In de grote keuken schonk Mie hen een kom hete koffie en smeerde voor elk een paar broze anijsbeschuiten. Merijntje kreeg er nog suiker op en bovendien stopte de vriendelike boerendochter hem een kwartje in zijn hand voor de gewaardeerde hulp bij de moeilike overlezing. Zijn hele gezicht straalde van geluk en tevredenheid, en Flierefluiter keek glimlachend naar zijn verheerlikt vriendje. Toen ze hun koffie en beschuit genoten hadden, stond Flierefluiter op.

– Nou, Mieke, da's afgesproken, 'ee? Ge komd'es gaauw mee je knie bij me-n-om em te loaten overleze. 'IJ 'oef nie veul verzeerd te zijn, or.

– Verrekte gij, lillike zot! lachte Mieke, en Merijntje lachte mee, omdat het ruwe woord zo komiek klonk uit de mond van een meid.

– Allee, de goeie middeg, groette Flierefluiter. Eén windt den doek goed stijf. A'-den ouwe nie 'aard kwèkt deuget nie.

Buiten begon Merijntje aanstonds te vragen:

– Ed'em nou wezelik geneze, Flierefluiter?

– As godjeblieft, grinnikte de koster.

– Is da' moeilik, overleze?

– A'ge 't eenmoal kent val 'et nog al mee. Wilde't ok leere?

– Zouwt da' kunne?

– Nou, nog een bietje wachte. Maar jouw latijn eed' avvast veul dugd gedoan, doar kunde van op oan!

Merijntje dacht een poosje na. Toen zei hij wijsgerig:

– Me-n-emme d'r in ieder geval goed geld mee verdiend!

– Eén doar draaid' alles toch moar om! Kom. Merijntje, me lège d'r een stapken op, want de schoenmoaker 'eed den Engel des 'eeren al lang geluid....


Vorige Volgende

Over het gehele werk

titels