Frank van Wezels roemruchte jaren & Notities van een landstormman

XLII

Verhalen over bureaukratische dwaasheden zijn meestal meer vervelend, dan vermakelijk. Al zijn ze dan ook immer ergerlijk. Maar heilige Bureaukratius-met-het-zwaard-omgord, kan af en toe wel eens aardig doen, een beetje clownesk.

Daar heb je nou bijvoorbeeld ‘verzoeken’. Dat zijn interessante dingen. Je kunt in dienst nooit iets gedaan krijgen, niet het minste, of je moet eerst een ‘verzoekje’ indienen. Als je maar een officier spreken wilt, moet je hem dat eerst per schriftelijk verzoek aan z'n verstand trachten te brengen. Wil je een dag vrij, een trein vroeger weg met je verlof, of wat dan ook, je schrijft een verzoek. Naar een bepaald model natuurlijk en op ‘model-papier’. Model-

[p. 402]

papier is van dat lollige, ouwerwetse briefpapier met van die rechthoekige hokjes erop, dat je nog maar alleen kan krijgen in kleine achterstraatwinkeltjes en op het erge platteland. En daar een kolossaal vel van, een folio vel, dat is een vel modelpapier.

Nou ga je bijvoorbeeld een verzoek richten tot je kompagnieskommandant. Daarvoor neem je een kwart-vel model-papier. Let alstublieft goed op: voor de kompagnieskommandant een kwart-vel. En je kleedt je verzoek aldus in:

viie inf. brigade

Depôt-Bataljon

8e Kompagnie

De landstormplichtige Van Peuteren J.C. verzoekt zijn kompagnieskommandant hem op 24 en 25 september verlof te willen verlenen.

Reden: Huwelijk van zijn jongste zoon.

De sektiekommandant:

g. fiebeldekwint

De verzoeker:

j.c. van peuteren

Amsterdam, 23 september 1917

Hierin worden dan bepaalde woorden onderstreept, aangegeven door genoemde kommandant op het model-verzoek, dat hier of daar wordt opgehangen. Je geeft nu je ‘verzoekie’ aan je sergeant, deze geeft het, met zijn advies denk ik, aan de luit', en die geeft het, met zijn advies, aan de kompagnieskommandant. En dan ga je 's middags ‘op rapport’ en daar wordt over je lot beslist.

Maar als je nou es wat te vragen hebt aan je bataljonskommandant, dan kom je er niet met een kwart-velletje af! Dan moet je je verzoek schrijven op een half vel model-papier, dat je koopt in de kantine voor drie cent per folio vel. Waarom? Ik denk voor het slijten in al de handen, waar het doorgaat, eer het zijn bestemming bereikt.

Ga je nog ‘hoger op’ dan is een folio vel nodig, dus een dubbel groot vel papier. En dan ben je nog lang niet aan de allerhoogste sport gekomen. Ik was van plan, iets aan de Minister van Oorlog te vragen - wat vrij doelloos is, geloof ik, want ik heb zo de indruk, dat die brave man niks niemandal heeft

[p. 403]

in te brengen in het leger - maar ik ben nog niet precies op de hoogte van al de tussenliggende stations en dus waag ik mij er niet aan. Veronderstel eens, dat ik een riem model-papier te weinig aanwendde voor mijn verzoek! Alle moeite en kosten waren tevergeefs geweest en misschien kreeg ik nog een douw op te knappen wegens gebrek aan eerbied, tot uiting gekomen in de te geringe hoeveelheid modelpapier, waarop ik mijn verzoek schreef. Ik bedank er voor. Eerst moet ik iemand hebben, die met onfeilbare formules, wiskunstig zeker, dit geval voor me berekent. Kan er niet eens een prijsvraag uitgeschreven worden door het Wiskundig Genootschap? Wij, landstormers, zouden er zeer mee gebaat zijn. Voor onze ‘verzoekies’ aan erge hoge soldaat-mensen...