Dagboek van broeder Wouter Jacobsz (Gualtherus Jacobi Masius) prior van Stein. Amsterdam 1572-1578 en Montfoort 1578-1579. Deel 2

[November]

Op den eersten Novembris waeren die quade binnen IJselsteyn seer oproerich.⁺ Sij namen die kerck on daerinne dese raserie oeck te predicken ende⁺ verjaechden die geestelickheyt wuyt den stadt.

Op den IIen liep starcke spraeke, dat dom Johan doot was ende dat die⁺ soon van Parma wederom in sijn plaets guvernoor soude sijn².

Op den IIIen werde vertrocken, hoe onder die Staeten opresen, die haer⁺ noomden malecontenten ende naemen dese haer fundament over die groote inbreck van de pacificatie tot Gendt gemaeckt. Bij dese malecontenten vielen veel groete personagiën ende naemen die wapenen tegen malcander an.

Op den IIIIen was bij ons tijdinge, hoe die verkeerde nu wederom binnen⁺ Amersfoort veel oproers maeckteden om der calvinisten predicatie daer oeck in te voeren.

Op den Ven sprake ick één die wuyt Machlen quaeme. Dese seyde mij, dat⁺ het binnen Machlen ende Loven ende oeck in beyde die legers vreselick storf.

Op den VIen, VII, VIII ende IXen bleeft geheel stille ende persisteerden die verkeerde bij het haer, sonder dat sij den catholike int minste yet wilden toegheven.

Op den Xen tot den XXIen toe hoorden wij noch al niet dan van oproor⁺ al de landen over.

Op den XXIIen hoorden wij, dat Deventer³ nu hem overgegeven hadde⁺ int gewelt van de armey, welck daer soe lange voer gelegen hadde.

Op den XXIIIen hadden wij sprake, dat die van Brugge den goosen met⁺ haer predikant wuytgejaecht hadden, mids bij haer wederom te ontfangen die catholike religie⁴.

+ NOVEMBER.

+ Rumoor tot IJselsteyn.

+ Fame van dom Johans doot.

2 Op 29 Sept. 1578 wees Don Juan Parma als opvolger aan, op 13 Oct. 1578 benoemde de koning hem tot gouverneur-generaal (Terlinden 165 en M.A. III, 152).

+ Fame van de malecontenten.

+ Van Amersfoort.

+ Sterft in Brabant.

+ Rumoor overal.

3 Op 20 Nov. 1578 werd Deventer overgegeven aan de Staatse troepen (M.A. III, 193).

+ Deventer werdet staets.

+ Fame van Brugge.

4 Dit bericht is onjuist.

[p. 756]

⁺ Op desen tijt naemen die van der Goude wederom die wapenen an ende mosten haer scutters voorts niet meer sonder geweer lange straets gaen op sekere boeten te verbeuren.

Op den XXIIIIen tot den XXXen toe continueerde die fame, dat die malecontenten haer tegen den goosen versetteden ende nu onder haer een groete moort gedaen hadden met victorie over haer, met fame dat die grave⁺ van Boshuy oeck an der // malecontenten sijde geweken was.

+ Ter Goude neemt men die wapenen wederom an.

+ f. 393. r.