Dagboek van broeder Wouter Jacobsz (Gualtherus Jacobi Masius) prior van Stein. Amsterdam 1572-1578 en Montfoort 1578-1579. Deel 2
(1960)–Wouter Jacobsz–
Auteursrechtelijk beschermd[Oktober]Op den eersten Octobris werde binnen Montfoort dom Johan wederomGa naar margenoot+ vijant verclaert doer een placaet bij den Staeten wuytgegevenGa naar voetnoot3. Op den tweeden quaemen binnen Montfoort die pater van Poel met dieGa naar margenoot+ pater van S. GeertruyenGa naar voetnoot4 binnen Amsterdam. Ende swerfden aldus die priesters ende religiosen tot allen plaetsen, niet wetende werwerts sij haerselven laeten souden. Op den IIIen spraeken wij oeck binnen Montfoort die procuratrix van sint GeertruyenGa naar voetnoot5 binnen Amsterdam, alleen binnen Montfoort gecomen om met haer pater hier nu wesende te consulieren, wat sij doen soude int versouck van de guesen, die haer moelick waren om haer goet an te slaen mids haer alimentacie te bestellen. Dese selfde brocht tijdinge, dat binnen Amsterdam spraeck liep, hoe die goesen tconvent van der Lely wilden imploëren tot een gasthuys. Op den IIIIen quaeme die pater van sinte Geertruyden voirn., die opGa naar margenoot+ dach tevooren gereyst was nae Utrecht om tot Amersfoort te trecken, wederom binnen Montfoort, bevreest sijnde sijn reys te vorderen doer faeme, waermede Amersfoort gedreycht werde op dese tijt alst bij hemluyden jaermerckt ende kermisse was, dat die goosen daer nu oeck haer regement wilden invoeren. Twas claerlick een deerlicke tijt voer alle priesters ende religiosen, die niet en wisten waer sij haer verbergen souden om in vreden te wesen, maer tmost geleden sijn. | |
[pagina 754]
| |
Ga naar margenoot+ Op den V, VI, VII, VIII, IX, Xen vonden wij ons noch even weerslachtich ende conden niet anders verhoeren dan van verder verdriet, welverstaende dat het geheele lant in verkeertheyt meerder ende meerder verwerrede sonder ophouden. Ga naar margenoot+ Op den XIen rusteden in den Heere ende sturf binnen Montfoort deersaeme S. Marritgen Tymansdr., religioos ende nonne van den convente der nonnen op de Goude binnen der Gou, wesende een dochter van die coster des kercks van Montfoort, daer sij tstaende desen turbulenten tijt haer alimentacie ende onderhoude tot noch toe gehad hadde. Die Heere sij haer ziel genaedich. Amen. // Ga naar margenoot+ Op den XIIen, XIIIen ende XIIIIen Octobris hoorden wij niet altijts,Ga naar margenoot+ maer en hadde hem die tijt niet anders dan of der nymmermeer veranderinge coemen soude. Wij vonden ons geheel weerslachtich ende beclaechden ons jammerlick van ons desolaetheyt, maer mosten die paciëntie hebben. Ga naar margenoot+ Op den XVen reysde die heer van Montfoort nae Utrecht, daer dachvaert wesen soude van den Nederlantse Staeten. Men seyde van een sonderlinge unie, welck gemaeckt soude werden onder dese selfde Staeten om malcander trou te bliven int werck twelck nu angerecht was. Ga naar margenoot+ Op den XVIen hoorden wij, dat binnen Amsterdam groete spraeck liep dat dom Johan gesturven wasGa naar voetnoot1. Ga naar margenoot+ Op den XVIIen quaeme bij ons één wuyt Schoonhoven, die ons vertelde, hoe in haer stadt die commenduere wuyt sijn huys gewurpen sijnde most glijden, dat der guesen predicantGa naar voetnoot2 daerinne gestelt werde, oeck boven verbot van den prinsch ende den Staeten, van wiens hij brieven van commissie met haer zegelen geconfirmeert brocht. Ga naar margenoot+ Op den XVIIIen quaeme die heere van Montfoort van Utrecht, daer hij ontboden hadde geweest om seker unie te maeken met den Staeten, sulx rechtsvoerens geteykent staet, wederom thuys op sijn casteel, maer en waeren die Staeten niet gecompareert, sulx dat die dachvaert niet gehouden was. Op den XIX, XX ende XXIen bleeft noch bij ons al stil behalve dat wij tijdinge ontfingen, hoe verkeert hem het volc in Hollant ende sonderling binnen Amsterdam anstelden. Ga naar margenoot+ Op den XXIIen quaeme bij mij tot Montfoort wuyt Machlen suster Marritgen Fransen, religioos wuyt den convente van sint Maria Magdalenen binnen der Goude. Dese vertelde ons groete elendicheyt welck in Brabant was, hoe binnen Loven groete sterfte was doer swaere gebreck welck daer geleden werde, hoe binnen Machlen alle die conventen toestonden, daer den dienst Goods met besloeten dooren gedaen werde. Ende hoe binnen Antwerpen groete beroerte gesien werde, nieuwerts anders toe tenderende dan om die religie te verstoeten. Ga naar margenoot+ Op den XXIIIen quaemen binnen Montfoort twee priesters wuyt Vlaenderen, vandaen verdreven doer seker mandament welck binnen Yperen ofgeroepen wasGa naar voetnoot3, inhoudende dat alle priesters hem vandaen mosten | |
[pagina 755]
| |
versceyden binnen den tijt van drie daegen op peyne van de galge. Op den XXIIIIen werde bij ons vertelt, hoe dat die Staeten boven seer gedeelt werden ende tegen malcander opstonden, sulx dat sommige wuyt haerluyden, als die graef van Egmont met andere, nu al begonnen te branden ende te brantscatten. Op den XXVen hadden wij tijding, dat binnen IJselsteyn nu oeck grootGa naar margenoot+ rumoor geweest was, doer oersaeck dat die quade daer oeck sochten die kerck te smijten, twelck die goede sochten te verhinderen. // Op den XXVI, XXVII ende XXVIIIen Octobris hoorden wij niet danGa naar margenoot+ van oproer overal ende saegen wel dat noch weynich troost van beterscapGa naar margenoot+ voer die hant was. Op den XXIXen hadden wij tidinge, hoe die één pertie van den StaetenGa naar margenoot+ dander pertie vijant verclaerde ende oeck ontlijfden mids hangen oft anders vermoorden, daervan geseyt werde dat die groot-baljuwe van Vlaenderen, die eertijts den Staeten RaetGa naar voetnoot1 selven gevangen hadde, nu opgehangen was met somme andere. Op den XXX ende XXXI sprack men bij ons niet anders dan van rebellicheyt ende verkeertheyt overal. |
|