Dagboek van broeder Wouter Jacobsz (Gualtherus Jacobi Masius) prior van Stein. Amsterdam 1572-1578 en Montfoort 1578-1579. Deel 1

[p. 1]

[30 Augustus - 31 December 1572.]

[Augustus]

Nae die tijt dat dese stadt van Amstelredam ontset¹ was, quaemen wederom⁺ verscheyde nieuwe maeren. Der werden eerst geseyt, dat Oudewater ende Dordrecht met Delft over waeren². Men hoerde tot ander tijden, datter Walen met practijck van tconincks³ wegen in Dort waeren gebrocht. Wederom waeren der andere die van der Goude seyden, dat tsij daerbinnen tegen malcander gesmeten hadde ende dat Jan Hey⁴ hadde geweest⁺ der catholiiken capiteyn. Maer eylacie, hoe breet ende hoe gemeen dese maren gespreyt werden, het worde onder de hant altijt wuytsteeck ende fabele.

Van Leyden ghinc oeck open spraeck, dat sij an den graef Boshu⁵⁺ versocht hadden vier vaender^a knechten om den goesen daermede wuyt den stadt te weeren. Ende en hadde dat oeck gheen vervolch. Ende dese famen werden altemets vernieut, maer met wat te veranderen, omdat het nieuwe schijnen soude, maer vernamen noyt dattet waerachtich was. Hoepten evenwel dat het voirboden waeren van diergelijck doer Goods gracie metter waerachticheyt te vernemen. Ons lieve Heer doet in allen sijn gelieften.

Opten dertichsten Augusti werden ons een brief vertoent, die tot Aernem⁺ gescreven was. Dese hiel inne, dat verbij die stadt sekerlick gepasseert waeren seer veel oirlochvolcks in getale wel XIX duysent paerden ende

1 Beleg door Lumey opgebroken 23 Aug. 1572 (Ter Gouw VII, 56).

+ f. 1. r.
Nieuwe wuytgesette tijdingen.

2 Bedoeld moet zijn aan Spaanse zijde, een onjuist bericht dus.

3 Philips II, geb. 1527, gest. 1598, koning van Spanje.

4 Jan Gerrit Hey Daemsz, lid van een bekend Gouds geslacht, schout 1548-1552, burg. 1553, 1554, 1566 en 1568, tr. Lucia Gerritsdr. Paauw. Hij schonk een glas aan het Regulierenconvent (H.B. 1953, 58). Hij bleef te Gouda na de overgang naar 's prinsen zijde, vluchtte voorjaar 1573 naar Utrecht, nam deel aan de aanslag op Gouda Februari 1574, st. Utrecht 11 September 1574. (Walvis en dagboek). Na zijn vertrek werden zijn bezittingen (vergel. o.a. kohier 1556, fol. 34vo, rek. 1572, fol. 66vo, grafboek Janskerk fol. 49 en 63) geannoteerd (rek. van Schawijck fol. 15, 15vo en 17). Zijn huis op de markt werd op 24 April 1574 toegewezen aan Jhr. Aelbrecht van Egmond, hopman. Op 16 Augustus 1576 besloot de vroedschap zijn huis in de Regenboog, dat kapitein Smit van de prins had gekregen, aan te nemen voor 20 £ ter delging van een schuld van deze kapitein aan de stad. Op 25 October 1577 weigerde de vroedschap aan de kinderen van Jan Hey de goederen van hun vader af te geven, daar deze behoorden tot hetgeen, dat de prins Gouda in pandschap had gegeven op 24 Juli 1574. (vr. boek fol. 68vo, 150vo en 213vo).

+ Jan Hey Gerritsz.

5 Maximiliaan de Hennin, graaf van Bossu, geb. 1542, st. Antwerpen 21 Dec. 1578, in 1567 als opvolger van de prins stadhouder van Holland, Zeeland en Utrecht, 11 October 1573 op de Zuiderzee verslagen en te Hoorn gevangen gezet. In 1576 na de pacificatie vrijgelaten, blijft hij tot zijn dood aan Staatse zijde. (N.N.B.W., B.N.B. en W.P.).

+ ...den...

a In de eerste letter is geknoeid.

+ Tijdinge van crijchsvolc, welck coemen soude.

[p. 2]

meer als hondert vaendel voetknecht, daer men of meenden, dat in Hollant comen soude.