Dagboek van broeder Wouter Jacobsz (Gualtherus Jacobi Masius) prior van Stein. Amsterdam 1572-1578 en Montfoort 1578-1579. Deel 1

[p. XXII]

Lijst van afkortingen

van der Aa = A.J. van der Aa, Biografisch woordenboek der Nederlanden. Haarlem 1852-1878.

van der Aa A. = A.J. van der Aa, Aardrijkskundig woordenboek der Nederlanden. Gorinchem 1839-1859.

A.A.U. = Archief voor de geschiedenis van het aartsbisdom Utrecht. Utrecht 1875-1957.

Abbesteech = handschrift Theodorus van Abbesteech. (Gem. archief Gouda III A 6).

Acquoy = J.G.R. Acquoy, Het klooster te Windesheim en zijn invloed. 3 dln., Utrecht 1875-1880.

A.D.B. = Allgemeine Deutsche Biographie. Leipzig 1875-1912.

l'Agarge = H.F.M. Huybers en J. Kleyntjens, De blokkade van Zalt-Bommel in 1574, dagboek van Gasparus de l'Agarge. Arnhem 1925.

van Alfen H. van Alfen, Kroniek eener kloosterzuster van het voormalig Bossche klooster ‘Marienburg’ over de troebelen te 's-Hertogenbosch e.e. in de jaren 1566-1575. 's-Hertogenbosch 1931.

Allan = F. Allan, Geschiedenis en beschrijving van Haarlem van de vroegste tijden tot op onze dagen. 4 dln. Haarlem 1874-1888.

Ampzing = S. Ampzing, Beschrijvinge ende lof der stad Haerlem. Haarlem 1628.

A.R.A. = Algemeen Rijksarchief te 's-Gravenhage.

van Balen = M. van Balen, Beschrijvinge der stad Dordrecht. 2 dln. Dordrecht 1677.

van Beeck Calkoen = J.F. van Beeck Calkoen, Onderzoek naar den rechtstoestand der geestelijke en kerkelijke goederen in Holland na de reformatie. Amsterdam 1910.

van Berkum = H. van Berkum, Beschrijving der stadt Schoonhoven. Gouda 1762.

Bezold = F. von Bezold, Briefe des Pfalzgrafen Johann Casimir. 3 dln. München 1882-1903.

van Biesten = H. Gerlings Czn en J.A.A.Th., Anteykeningen van Broer Hendrik van Biesten. (Dietsche Warande VIII, 1869, 417-463).

Bleyswijck = D.P. van Bleyswijck, Beschrijvinge der stadt Delft. Delft 1667.

Blok = P.J. Blok, Geschiedenis eener Hollandsche stad. Eene Hollandsche stad onder de republiek. 's-Gravenhage 1916.

Blok I en II = P.J. Blok, Willem de Eerste prins van Oranje. 2 dln. Amsterdam 1919/20.

B. en M. = Bijdragen en Mededelingen van het Historisch Genootschap, gevestigd te Utrecht. 1878 etc.

B.N.B. = Biographie nationale... de Belgique. Brussel 1866-1938.

[p. XXIII]

Boeree = Th.A. Boeree, Het verraad van hopman Maarten Schets; een mislukte aanslag op Gouda in 1572. (Tijdschrift voor geschiedenis XXXIX, 1924, 195-219).

Boitet = R. Boitet, Beschrijving der stadt Delft. Delft 1729.

Bolhuis = J.H. van Bolhuis, Proeve eener geschiedenis van het kasteel Vredenburg. (Tijdschrift voor geschiedenis, oudheden en statistiek van Utrecht 1838, 73 etc.).

de Bont = B.J.M. de Bont, Genealogische en biografische mededeelingen over de voorouders en afstammelingen van Joost Buyck Sybrantszn. Amsterdam 1902.

Boogman = J.C. Boogman, De overgang van Gouda, Dordrecht, Leiden en Delft in de zomer van het jaar 1572. (Tijdschrift voor geschiedenis LVII, 1942, 81-104).

Bor = P. Bor, Oorsprongk, begin en vervolgh der Nederlandsche oorlogen, beroerten en borgerlijke oneenigheden. 12 boeken in 1 deel. Amsterdam 1679.

Bruggeman = J. Bruggeman, Inventaris van de archieven bij het metropolitaan kapittel van Utrecht van de Roomsch Katholieke Kerk der oud bsischoppelijke clerezie. 's-Gravenhage 1928.

Brugmans = H. Brugmans, Utrechtsche Kroniek over 1566-1576. (B. en M. Hist. Gen. XXV, 1904, 1-258).

van Buchell = G. Brom en L.A. van Langeraad, Diarium van Arend van Buchell. Amsterdam 1907.

Coops = G. Coops, De opheffing der satisfactie van Amsterdam. Amsterdam 1919.

dagboek = dagboek broeder Wouter Jacobsz.

Dek = A.W.E. Dek, Genealogie der graven van Holland. 's-Gravenhage 1954.

D.N.B. = Dictionary of national biography. Londen 1885-1912.

Dusseldorpius = R. Fruin, Uittreksel uit Francisci Dusseldorpii annales 1566-1616. 's-Gravenhage 1894.

van Dijk = J.H. van Dijk, Bedreigd Delft. (Bijdragen voor vaderlandsche geschiedenis en oudheidkunde, 6e reeks, VI, 1928, 177-198).

van Eeghen = I.H. van Eeghen, Vrouwenkloosters en begijnhof in Amsterdam van de 14e tot het eind der 16e eeuw. Amsterdam 1941.

Eikelenberg = G. Boomkamp, Alkmaar en deszelfs geschiedenissen uit de nagelaten papieren van Sim. Eikelenberg en andere echte stukken en bescheiden beschreven. Rotterdam 1747.

Ekama = C. Ekama, Beleg en verdediging van Haarlem in 1572 en 1573. Haarlem 1872.

Elias = J.E. Elias, De vroedschap van Amsterdam 1578-1795. 2 dln. Haarlem 1903-1905.

Fresinga = Gerhardi Dumbar Analecta III. Memorien van den gedenckwerdigen dingen, die in den Nederlandschen Provincien van Frieslant, Overijssel, Omlanden, Drenthe, Groeningen en Lingen, met heuren bijliggenden frontieren,

[p. XXIV]

geschiet sijn: beschreven deur Reinico Fresinga van Frennicker, cum notis. Deventer 1722.

Fruin = R. Fruin's verspreide geschriften. 10 delen en register. 's-Gravenhage 1900-1905.

Fruin en de Bussy = R. Fruin Th. Az. en A. le Cosquino de Bussy, Catalogus van het archief der heeren van Montfoort. Rijks-Archieven in de Provincie Utrecht 1920.

van Gelder = H. Enno van Gelder, De Nederlandse noodmunten van de tachtigjarige oorlog. 's-Gravenhage 1955.

Die Goude = Bijdragen Oudheidkundige Kring ‘die Goude’. Gouda 1934 etc.

Gouthoeven = W. van Gouthoeven, D'oude chronycke ende historien van Holland. 's-Gravenhage 1636.

ter Gouw = J. ter Gouw, Geschiedenis van Amsterdam. 8 dln. Amsterdam 1879-1893.

Gr. = T.M. Grijpink, Register op de parochiën, altaren, vicarieen en de bedienaars zooals die voorkomen in de middeleeuwsche rekeningen van den officiaal des aartsdiakens van den Utrechtschen Dom, I o.a. Scaldia, II Amstellandia, III Kennemaria, IV Rijnlandia, V Delflandia, VI Schielandia. Haarlem 1928-1935.

grafboek Janskerk = 16de eeuws grafboek van de St. Janskerk. (archief Nederl. Herv. Gemeente Gouda).

Graf. rek. = archief van de Grafelijkheidsrekenkamer op het Alg. Rijksarchief te 's-Gravenhage.

Groen IV = G. Groen van Prinsterer, Archives ou correspondance inédite de la maison d'Orange-Nassau, première série IV. Leiden 1837.

Habets = J. Habets, Geschiedenis van het tegenwoordige bisdom Roermond en van de bisdommen, die het in deze gewesten zijn voorafgegaan, II. Roermond 1890.

van Haecht = R. van Roosbroeck, De kroniek van Godevaert van Haecht over de troebelen van 1565 tot 1574 te Antwerpen en elders. Antwerpen 1929.

Hansen = J. Hansen, Der Niederländischen Pacificationstag zu Köln im Jahre 1579. (Westdeutsche Zeitschrift für Geschichte und Kunst XIII, 1894, 127 etc.).

H.B. = Bijdragen voor de geschiedenis van het bisdom van Haarlem. Haarlem 1873-1957.

van Heel = D. van Heel, De minderbroeders te Gouda. 2 dln. Gouda 1947.

Heeringa = K. Heeringa, Rekeningen van het bisdom Utrecht 1378-1573, II. Utrecht 1932.

Helmich - R. Fruin, Journaal van Splinter Helmich, soldaat en later hopman in dienst van den lande, van 1572 tot 1589. (Kroniek van het Hist. Gen. XXXI, 1875, 159-281).

van Herwerden = P.J. van Herwerden, Lodewijk van Nassau. Assen 1939.

[p. XXV]

van Heussen Rijnland = H. v(an) H(eussen), Oudheden en Gestichten van Rhijnland. Leiden 1719.

van Heussen Utrecht = H. v(an) R(ijn), Historie ofte beschrijving van 't Utrechtsche bisdom. 3 dln. Leiden 1719.

Hoc = M. Hoc, Les placards monétaires de Philippe II, 1555-1598. (Bibliotheca Belgica 3e série).

Hof. Holl. = archieven van het Hof van Holland op het Alg. Rijksarchief te 's-Gravenhage.

Holleman = F.A. Holleman, Dirk van Assendelft, schout van Breda, en de zijnen. Zutphen 1933.

Honig = J. Honig Jsz. Jr., Geschiedenis der Zaanlanden, I. Haarlem 1849.

ing. st. = ingekomen stukken 1572-1579. (Gem. archief Gouda).

Japikse = N. Japikse, Resolutiën der Staten Generaal 1576-1609, I 1576-1577 en II 1578-1579. 's-Gravenhage 1915-1917.

J.M.P. = Jaarboek van het Nederlandsch Genootschap voor munt- en penningkunde. Amsterdam 1914 etc.

de Jonge van Ellemeet = B.M. de Jonge van Ellemeet, Geschiedkundig onderzoek naar den rechtstoestand der Zeeuwsche geestelijke goederen van 1572 tot in het begin der 17e eeuw. Utrecht 1906.

de Kempenare = Ph. de Kempenare, Vlaamsche kronyk of dagregister van al hetgene gedenkweerdig voorgevallen is, binnen de stad Gent, sedert den 15 July 1566 tot 5 Juny 1585. Gent 1839.

Kernkamp = J.H. Kernkamp, De handel op den vijand, I 1572-1588. Utrecht 1931.

Kesper = L.A. Kesper, De Goudsche vroedschap en de religie. (Bijdragen voor vaderlandsche geschiedenis en oudheidkunde, 4e reeks II, 1902, 391-428).

Kesper B. = L.A. Kesper, Brief over een op den 17den November 1572 te Delft gehouden vergadering van de Staten van Holland. (B. en M. Hist. Gen. XXX, 1909, 231 etc.).

keurboek G = keurboek G 1568-1591. (Gem. archief Amsterdam).

Knuttel = W.P.C. Knuttel, Catalogus van de pamfletten-verzameling berustende in de Koninklijke Bibliotheek I, eerste stuk 1486-1620. 's-Gravenhage 1889.

kohier = kohieren van de 10de penning te Gouda van 1543 en 1545 en van 1556. (archieven van de Staten van Holland van vóór 1572, 209 en 944 op het Alg. Rijksarchief te 's-Gravenhage).

Kolman = R.J. Kolman, De reductie van Nijmegen (1591) voor- en naspel. Utrecht 1952.

Lavisse et Rambaud = E. Lavisse en A. Rambaud, Histoire Générale du IVe siècle à nos jours, V. Parijs 1895.

M.A. = J.B. Blaes en A. Henne, Mémoires anonymes sur les troubles des Pays Bas 1565-1580. 5 dln. Brussel 1859-1866.

[p. XXVI]

M.B. = M. Schoengen, Monasticon Batavum I-III. Amsterdam 1941-1942.

M.B.S. = D. de Kok, Monasticon Batavum I Supplement. Amsterdam 1942.

de Meester = B. de Meester, Le saint-siège et les troubles des Pays-Bas 1566-1579. Leuven 1934.

Mendoça = Commentaires de Bernardino de Mendoça sur les évènements de la guerre des Pays Bas 1567-1577. Brussel - 's-Gravenhage 1860-1863.

Mollenberg = C.J. Mollenberg, Onuitgegeven bronnen voor de geschiedenis van Geertruidenberg. 's-Hertogenbosch 1899.

N.B.G. = Nouvelle Biographie Générale. Paris 1855-1866.

N.N. = kasboek van de Nieuwe Nonnen 1572-1578 (archief Gasthuizen Gem. archief Amsterdam).

N.N.B.W. = Nieuw Nederlandsch Biografisch Woordenboek. Leiden 1911-1937.

Noordeloos = P. Noordeloos, Cornelis Musius (Mr. Cornelis Muys), pater van Sint Agatha te Delft, humanist, priester, martelaar. Utrecht 1955.

Noordeloos I en II = P. Noordeloos, Pastoor Maarten Donk. 2 dln. Utrecht 1948.

Noordkerk = H. Noordkerk, Handvesten der stad Amstelredam. 4 dln. Amsterdam 1748-1755.

Opmeer = P. Opmeer. Het Nederlands catholyk martelaersboek. 2 dln. Antwerpen 1700.

Orlers = I.I. Orlers, Beschrijvinge der stadt Leyden. Leiden 1641.

Overvoorde = J.C. Overvoorde, Gemeente-Archief Leiden, Archieven van de kloosters. 2 dln. Leiden 1917.

Pastor = L. von Pastor, Geschichte der Päpste im Zeitalter der katholischen Reformation und Restauration, IX Gregor XIII (1572-1585). Freiburg im Breisgau 1923.

de Pater = J.C.H. de Pater, De Raad van State nevens Matthias (1578-1581). 's-Gravenhage 1917.

pl. a. = placaten afgekondigd te Amsterdam 1570-1574. (Gem. archief Amsterdam).

Pot = J. Pot, Het beleg van Zierikzee. Leiden 1925.

de Pottre = Dagboek van Jan de Pottre 1549-1620. Gent 1861.

R.A. 177 = Crimineel vonnis- of correctieboek 1559-1609 Rechterlijk Archief 177. (Gem. archief Gouda).

R.A. 274 = Confessieboek 1572-1578 Rechterlijk Archief 274. (Gem. archief Amsterdam).

rap. = Rapiamus van thesaurieren 1572-1579. (Gem. archief Amsterdam).

van Rappard = F.A.L. van Rappard en S. Muller Fz., Verslagen van kerkvisitatiën in het bisdom Utrecht uit de 16de eeuw. Amsterdam 1911.

Read = C. Read, Mr. Secretary Walsingham and the policy of queen Elizabeth. 3 dln. Oxford 1925.

[p. XXVII]

rek. = rekeningen van thesaurieren 1545, 1572-1577. (Gem. archief Gouda III F 1).

rek. Houltman I en II = rekeningen van Pieter Cornelisz Houltman van de geannoteerde goederen in Gouda etc. 1573-1574. (Archief rekenkamer ter auditie 4571-4572, Alg. Rijksarchief 's-Gravenhage).

rek. J. Dircksz = rekening van Johan Dircksz van de geannoteerde goederen in Gouda etc. sedert 22 April 1574. (Archief rekenkamer ter auditie 4574, Alg. Rijksarchief 's-Gravenhage).

rek. de Lange = rekeningen van Gerrit Cornelisz de Lange 1587 (Gem. archief Gouda III F 38a). Hierbij bevindt zich ook de rekening van 1595, die een enkel maal is aangehaald.

rek. de Licht I en II = rekeningen van Pieter Adriaensz de Licht van de geannoteerde goederen van het regulierenconvent Stein 1573-1574. (Archief rekenkamer ter auditie 4789 en 4790, Alg. Rijksarchief 's Gravenhage).

rek. van Schawijck = rekening van Joost van Schawijck van de geannoteerde goederen in Gouda etc. 1573-1574. (Archief rekenkamer ter auditie 4573, Alg. Rijksarchief 's-Gravenhage).

Rengers ten Post = H.O. Feith, Werken van den ommelander edelman Johan Rengers ten Post, I en II Kronyk. Groningen 1852.

R.H. = Gedrukte resolutiën Holland 1571-1574, 1575, 1576, 1577-1578 en 1579.

Römer R.C.H. Römer, Geschiedkundig overzigt van de kloosters en abdijen in de voormalige graafschappen van Holland en Zeeland. 2 dln. Leiden 1854.

Rootselaer = W.F.N. van Rootselaer, Amersfoort 777-1580. 2 dln. Amersfoort 1878.

Royaards = H.J. Royaards, Proeve eener geschiedenis der hervorming in de stad en provincie Utrecht. Tweede stuk: Hervorming in de stad Utrecht van 1578-1586. (Nederlandsch Archief voor kerkelijke geschiedenis van N.C. Kist en H.J. Royaards VI, 1846).

Scheltema = P. Scheltema, Inventaris van het Amsterdamsche Archief, I. Amsterdam 1866.

Schrevelius = Theod. Schrevelii Harelmias ofte de eerste stichtinghe der stadt Haerlem. Haarlem 1648.

de Seyn = E. de Seyn, Geschied- en aardrijkskundig woordenboek der Belgische gemeenten. 2 dln. Brussel z.d.

Smit = J. Smit, Den Haag in den geuzentijd. 's-Gravenhage 1922.

Stat. Holl. = archieven van de Staten van Holland vóór 1572, inv. P.A. Meilink 's-Gravenhage 1929. (Alg. Rijksarchief 's-Gravenhage).

Sterck = J.F.M. Sterck, Van kloosterkerk tot Athenaeum. Uit de geschiedenis der S. Agneskapel te Amsterdam. (Bijdragen Bisdom Haarlem XL, 1921, 214-281).

[p. XXVIII]

Taal = J. Taal, Gemeentearchief Gouda, De archieven van de Goudse kloosters. 's-Gravenhage 1957.

Terlinden = Ch. Terlinden, Liste chronologique provisoire des édits et ordonnances des Pays-Bas, règne de Philippe II (1555-1598). Brussel 1912.

Tersteeg = J. Tersteeg, Vijf bange jaren (Gouda 1572-1576). (Bijdragen voor Vaderlandsche geschiedenis en oudheidkunde, 4e reeks V, 1906, 1-15).

V.A. = H.J.P. van Alfen, Dagregister van 's prinsen levensloop. (Prins Willem van Oranje, Haarlem 1933, 409-452).

Valvekens = E. Valvekens, De Zuid-Nederlandsche Norbertijner abdijen en de opstand tegen Spanje Maart 1576-1585. 's-Gravenhage 1929.

Velius = Th. Velius, Chronyk van Hoorn. Hoorn 1740.

Verhoofstad = P.M. Verhoofstad, Inventaris der archieven gevormd door de besturen van het bisdom Haarlem; 1559-1853. IJmuiden 1956.

Vermaseren = B.A. Vermaseren, De Katholieke Nederlandsche geschiedschrijving in de 16e en 17e eeuw over den opstand. Maastricht 1941.

V.H. = D. van Heel, De Tertiarissen van het Utrechtsche Kapittel. Utrecht 1939.

van Vloten = J. van Vloten, Middelburgs beleg en overgang (1572-1574). Middelburg 1874.

vr. boek = vroedschapsboek 1572-1579. (Gem. archief Gouda III C 6).

V.R.O.A. = Verslagen omtrent 's Rijks oude archieven. 's-Gravenhage 1879 etc.

Walvis = I W(alvis), Beschrijving der stad Gouda, Gouda - Leiden 1713.

van de Water = J. van de Water, Groot Placaatboek... 's lands van Utrecht. 3 dln. Utrecht 1729.

weesboek I = register der weeskamer I, 1557-1583. (Gem. archief Gouda).

Winsemius = P. Winsemius, Chronique ofte historische geschiedenisse van Vrieslant. Franeker 1622.

W.P. = Winkler Prins Encyclopaedie. Amsterdam - Brussel 1947-1955.

Wijn = J.W. Wijn, Het beleg van Haarlem. Tweede druk, Amsterdam 1943.

van Zuylen = R.A. van Zuylen, Inventaris der archieven der stad 's-Hertogenbosch. Stadsrekeningen van het jaar 1399-1800, II van 1568-1700. 's-Hertogenbosch 1866.