| |
| |
| |
Hoofdstuk V.
Dagelang he'k me gedrukt bij Tante Bet op zolder en me maar ziek gehouwe, omda'k in me stinkerd zat, dat Balletje door zou slaan, to'k van de onrust niet meer wist, waar 'k me berge most. Honderd keer he'k gebeeje en beloofd da'k me nooit...... nooit meer met de penoze zou bemoeje en, as 't met dat van 't suikerfebriek goed afliep, eerlijk een baasie zou gaan zoeke. En ak et plechtig beloof, dan doe'k et ook. Maar, 'k zag d'r zoo schorum uit, da'k niet langs de bouwerijje dorst om te vrage, of ze me gebruike konne. Ak weer zoo'n beetje buite kwam, met de smoor in me ziel door 't Hang liep te dalve, hield Blommehektonia me an om te zegge, da'k eruit zag as Killekobus en vroeg of 'k meeging naar de ‘Eeuwige Lamp’, 't kafee van Nelis de Leugenaar.
‘Mot je wat drinke of te bikke hebbe,’ zee Tonie, amme an 't buffet stinge.
‘Geef mijn maar een balletje gehak as 't je eender is,’ zee ik, ‘want me motte thuis met z'n vijve vrete van twee brooje van de kerk. Oome Hein verdient geen soe en heit an Tante Bet beloofd, dat ie z'n eige op zal knoope, as de wind niet draait.’
'k Kreeg een pikkeltje bij me klussie gehak en zat te hollebollegijze, of 'k d'r me leve mee redde most, vertelde ondertussche an Tonie, da'k dolgraag weer een baas wou hebbe, maar, in me voddige kloffie, niet onder de ooge van de bouwers dorst te komme. ‘Ajje heusch een baas wil zoeke en 't geen skorum van je is, za'k je helpe,’ zee ze en ging medeen over
| |
| |
d'r portemenee, om me geld te geve voor een broek en een buisie.
'k Vond et haast een daad van goeje werke, omda'k weet, dat Tonieja 't zelf verdiene mot an de klante, waar ze mee naar bed gaat.
'k Had nog nooit een nieuwe broek an me kont gehad en heb zoowat de heele middag in de spiegelruite loope spinze om: ‘Dag Sjors!’ tege me eige te kenne zegge.
's Morges ben 'k d'r derekt opuit getrokke en ak saves thuis kwam, was 'k et ventje met me nieuwe baas an de Binneweg. 'k Ging d'r al ineens twee sjoof verdiene, maar most zelf stukkie voor beetje voor me gereedschap gaan zorge, zee de kras op 't karrewei.
Ik, 's Maandags naar me werk toe...... en wat me nog nooit gebeurd was...... Tante Bet gaf me een zoen, ak met me stikkezakkie de trap af zou gaan: ‘Daan, jonge, za'je voorzichtig weze, as ie an 't dak mot bouwe en fesoendelijk blijve? Wor maar niet as Oome Hein en je Opa! Da's allegaar niks!’
De knechs op 't werk ware al derekt reuze fijne goozers, want ak in schoftijd me mikkies niet van mekaar dorst te doen, omdat er geen eens een schrappie boter op zat, was d'r één, die Kees hiet, en 't in de gate had. Zonder dat de andere 't morke, lei ie een gebakke bokkumpie tussche me kuch en zat alleen maar effe konkelefoesies tegen me te knipooge. Netuurlijk most 'k beginne met jenever te hale en wier d'r in de middag gelapt, om 't nog is dunnetjes over te doen, net zoolang tot ze allegaar straal in
| |
| |
de kroote ware en heel 't stel om de timmerloos lag te zinge:
‘Wordt et nou nooit geen Zaterdagavend!’
Dat was 's Maandags, de rest van de week stinge ze meestal voor d'r werk en wier d'r poot-an gespeeld en gebuffeld, dat de spane d'r afvloge.
Die eerste middag he'k al derekt een gijntje meegemaakt. Plummer, de loodgietersbaas, kwam op 't karrewei en al de maats stinge 'm te voere, dat ie een kan jenever weg most geve. Maar hij kwam d'r niet van in, zee dat ie verleeje week pas op een slokkie getrakteerd had en geen sente bij 'm had.
‘Lazert niks,’ riep Dordsche Piet, ‘ajje werkelijk geen sent bij je heb, schrijf ie maar een bonnetje uit met je naam d'r onder. Hier is een plankie en potlood. Jij ben d'r goed genog voor bij Gooster. As jij geregeld voor een neutje zorgt, zajje over ons niet te klage hebbe, as 't er op ankomt om jou volk in de hand te werke. As jou mensche met d'r arme over mekaar op de timmerman motte wachte, kost et je heel wat meer...... Schrijf uit! Niet meer over lulle, maar doen.’
‘Goed,’ lachte Plummer, schreef voor een lolletje op een gehange binnedeur ‘Goed voor een kan setroen’ en zette z'n naam d'r onder. ‘Nou,’ spotte ie, terwijl ie wegliep, ‘zie maar da' je d'r je dorst mee lest.’
‘Zajje van opfrissche,’ riep Dordsche Piet 'm achterna en lichtte de deur uit de hengsels. ‘Daantje,’ kommedeerde ie, ‘sebiet jenever hale.’ Dan legde ie de deur op me schoer: ‘Hier is 't bonnetje
| |
| |
van baas Plummer en hier 't kruikie. Steek in je buitezak......’
Toen 'k sogges op 't karrewei gekomme was, ware ze an de vloere bezig en mocht 'k al derekt mee staan in 't angenome werk. Sodemeknorhaan wat wier d'r gepeesd!
D'r boezerroene ware straalwaternat van 't zweete en 'k kreeg geen sekonde tijd om effe weg te piepe, over de binte te banjere, of op 't kakhuisie van me vekansie te geniete. Hurrie-op jage ...... jage...... jage...... en nog in schoftijd, met de mikkies in je bek, maar deele andrijve en spijkere. Me jakkerde ons 't siepiedauw, tot de vloere d'r in lagge en me een bom duite bij mekaar gestompt hadde, om te gaan potverdeele. Gezope da'me hebbe, gezope!!! He' je geen idee van, zoo'n plons jenever as me verstouwde! Oi! Ak daar nog an denk. Buize, net zoolang tot me d'r kramkrom-dronke van onder de schaafbank lagge te kokhalze. Hoe'k thuis gekomme ben, mot je maar an me bewaarengel vrage. 's Nachs kreeg 'k de kolder in me knar en doch, da'k de bobberd most steke. Me Opoe zaliger sting met bespijkerde vetleere laarze bove-op me borst te trappe en prebeerde telkes weer, om me te vloere in een ijswagetje, dat vleugeltjes had! Twee dage he'k zwaar de hondeziekte gehad en ak maar jenever rook, kwam me maag met de voering naar buite op me tong kruipe om te luchte.
Netuurlijk hebbe de knechs me in 't begin gehaaid in de veiling gehad.
Op een ochend zee Roebel, de kras, da'k de malle- | |
| |
jan in most spanne. Wist ik veel van de mallejan, daar ha'k in me leve nog nooit van gehoord, maar 'k hield et sjaakies voor Roebel en dee net, of 'k d'r alles van snapte, omda'k niet voor een nootsum wil door gaan.
'k Doch eigelijk nog, dat ze d'r opuit ware, om me te belazere, maar hij zee 't zoo effetief seerejeus, da'k wel most anneme, dat 't iets was, dat werkelijk besting. Ak 't an Dirk Zuur vroeg, die in 't loosie kezijnhout schaafde, zee ie opslag: ‘Da's de bok van de jongeheer. Heb ie de wage niet onder 't stellinghout in de kelder van de winkel zien staan?’
‘'k Ken me niet herinnere, da'k d'r een wage gezien heb, Dirk!’
‘En toch staat ie d'r,’ hield Dirk vol, ‘een pracht van een bokkewage met vergulde spaakies, een drie versnellingsbak en een leere kappie tege de zomersproete. Alles bij mekaar een grappie van een dikke drie honderd gulde.’
‘Nou, en de bok dan, waar staat die?’ vroeg ik.
‘Verrek,’ lachte Dirk, ‘be' je al haast een week hier en heb ie nou nog de bok niet zien loope in de wei bij de bouwput, waar me 't nieuwe blokkie pande gaan poote? Wat ben jij voor een hopeloos mafkuike?’
‘De bokkies he'k wel gezien, Dirk,’ zee 'k maar gauw, omda'k er de dood an heb, om een witstok te weze.
‘Dat valt me nog van je mee,’ bromde Dirk met z'n baggerstem, ‘maar 't zwarte spinrag heb ie niet uitgevonde, maat! La' je nou door mijn raaje en ga
| |
| |
as de bliksem inspanne, anders krijg ie gedonder met mevrouw en de jongeheer. Je weet d'r alles van; die lui benne nou eenmaal niet makkelijk. Maar je mot de eit niet zelf an de knikker smeere, da's 't stomste wat je doen kan. Je gaat eerst naar de Schoonebergerweg om Mallejan te hale. 't Is een groote bok, stikvol met slordige vlekkies en net zoo'n sik as Alva. Je heb toch wel is van Alva gehoord?’
‘Ja, Dirk, da's de hertog, die met z'n ijzere hanschoen boter en kaas sting te kneeje, om de tiende penning los te brande.’
‘Krek dezelfde die ik bedoel! Luister nou, zoo as ie an 't weidje komt, zie je 'm staan met z'n kromme horens en een klein staartje, waar ie mee staat te wuive, om de vliege van z'n neus te houwe. As ie 't beest heb, ga je d'r mee naar de winkel en vraag ze daar, of ze je effe helpe wille, om Mallejan in te spanne. Dat doene ze wel, ze zijn daar de beroerste niet......’
Ik, op me klompies naar de Schoonebergerweg en maar piekere, of 'k de bok an z'n sikkie herkenne zou. Onderweg docht 'k d'r over, om eerst effe naar de winkel te gaan en te vrage of ze Mallejan voor me an wouwe wijze, maar ze zouwe me denkelijk vrage, of 'k nog een leijonker noodig had, om een bok in te spanne. Affijn, 'k zou 't wel voor mekaar brenge, ak die rotbok maar eerst in de kiere kreeg. In de wei stinge wel vier bokke, die geite ware en allegaar een sikkie en kromme horens hadde! Wie van 't zwikkie zou d'r nou Mallejan weze, doch ik
| |
| |
en wou, dat de jongeheer de beris had gekrege met z'n heele rijtoertje. Toen ben 'k maar link tussche 't stel sikke in gaan staan en heb met me gekke gezicht: ‘Mallejan...! Mallejan...!’ geroepe... maar ze kwamme goddome alle vier tegelijk naar me toe en 'k sting d'r nog lulliger bij dan de geitekoppe! In de bouwput was alleen de Kaasjager, die pieketjes an 't uitzette was voor de heipale. Ak 'm vroeg om me te zegge, welke van de vier luizeharke d'r Mallejan was, ging die skorumzager onder z'n pet staan te kratse en zee: ‘'k Mag berste as ik 't weet, Daan! 't Beste is, dat je ze allemaal maar effe mee naar de winkel neemt, dan kenne ze uitzoeke. Je weet, dat de baas met een barenes getrouwd is. Welnou, neem de geite mee naar de winkel, bel d'r naast an en vraag de barenes te spreke. 't Is beter twee keer vrage, as één keer fale. Altijd sekuur gaan, want as de jongeheer met de verkeerde bok uit rijje gaat en d'r komme ongelukke van, krijg jij 't op je bootram en schoppe ze je medeen de laan uit. Late zullie met d'r kouwe kak maar zelf anwijze, welke bok d'r voor de wage mot, dan ben jij van de verantwoording af.’
Nou, as je eige maats zóó tege je staan te smoeze, heb ie d'r geen menuut erg in, da'je verneukt wordt en 'k ging met alle vier de geite de Binneweg over naar de winkel, waar de baas naast woont.
La'k ie nog effe vertelle, dat et geen happie is, om met vier geite, die allegaar een andere kant uit wille, door de stad te motte baandere. Ze verdomde 't om netjes te loope en liete me geregeld op me bek valle
| |
| |
over 't touw, dat om me poote draaide. Zoo ak op de vlakte kwam, stormde die lazerbolle al derekt een blommewinkel binne, om palmpies te pruime en as de baas van de zaak ze d'r uit wou trappe, kreeg ie een stoot voor z'n maag waar ie: hik! van zee en brak 't water in me broek van meejelij. Ka' je net denke!
Een endje wijjer sting een schilder op een leertje an een gootlijst te kloddere. Oi! doch ik, d'r komme ongelukke van, begon al op een afstandje te schreeuwer ‘Kom d'r af! Kom d'r af!’ en liep maar op 't span te wijze, da'k niet meer in bedwang kon houwe. Die kwastebederver an 't schelde, omdat me 't leertje meesleepte en de pot verf naar z'n mallemoer was.
‘Lamstraal,’ vloekte ie, ‘wat doe je met je rotvee op de stoep. Blijf goddome op de rijweg, waar ie hoort!’
Die goozer had lekker prate. Ak met me geite op de rijweg ging, liep 't heele verkeer in de knoedel. 'k Wou die knul effe trug afbluffe, maar 'k kreeg geen kans meer: in eene ruk sting 'k al met me goeie renners in een groentewinkel! In de doorloop hinge mandes met groen en de geite vratte d'r van, of 't voor d'r ingekocht was. De goozer achter de toonbank maakte een jeiling om van te gruwe en wou me op 't lest met een endje gaspijp te lijf.
Amme goed an 't dreige en bekvechte ware, kreeg 'k opeens weer een ruk van de geite, as of ze zegge wouwe: ‘Laat die vent toch lulle!’ en 'k kon weer an 't drave gaan, om 't span bij te houwe. 'k Most
| |
| |
me schrap zette, anders hadde me de barenes volspied voorbij gehuppeld en ware godweet een reis om de wereld gaan make. Om sekuur te weze, nam 'k et stel mee in de winkel en zette de koptouwe vast in de bankschroef.
‘Nou daar benne me,’ riep ik, nog heelegaar in de war, tege de barenes, die net bij meheer van 't kantoor kwam.
‘Ja, dat merk ik,’ zee ze, en trok een gebbetje of ze d'r neusie vast wou houwe met d'r wenksbrauwe.
‘'k Heb ze alle vier maar meegebrocht,’ verklaarde ik.
‘Ja, inderdaad,’ zee ze.
‘En nou mot et maar uitgemaakt worre,’ begon ik weer.
‘Ja, presies,’ snauwde ze, ‘nou mot zeker maar is uitgemaakt worre, of ie wel goed snik ben!’
‘Mot nog uitgemaakt worre,’ hield ik vol, ‘wie d'r Mallejan is.’
'k Zag, dat ze gietgloeiend de smoor in kreeg. Dan liep ze trug naar 't kantoor om meheer te roepe, die een teekening maakte en vloekend kwam vrage, wat er gaande was.
‘Wat mot je snotvertroost, met die geite hier?’
‘Roebel heit gezeit, da'k Mallejan in most spanne, maar 'k weet niet, welke van de vier 't is en of U 't nou effe zegge wil,’ verklaarde ik.
Eerst scheen ie me niet heelegans te snappe. Maar dan begon ie te giere, dat ie naar z'n asem snakke most tot de trane over z'n bolle bek liepe en me van armoei maar mee ginge staan te brulle, ik en de barenes.
| |
| |
‘Wie heit je dat gezeit van die geite?’ vroeg meheer, as ie weer een snakkie asem te misse had.
‘Allegaar, meheer,’ loende ik, ‘Dirk Zuur, de Kaasjager, heel 't karrewei.’
‘Nou...... nou...... ze hebbe je vies te pakke gehad,’ lachte meheer en brocht me an 't verstand, dat de bokke-geite en de geite niet van hem ware en dat de Mallejan een wage is om lang hout op te vervoere. De groote benne voor de heipale en de kleindere voor de timmerwinkels, die d'r allegaar een hebbe, as ze an de duizendpooterij doen.
'k Most de geite netuurlijk weer naar de wei brenge, maar zoo ak buite kwam, schoot d'r een goozer, en om de dooie dood geen zevemaanskindje, haarscherp op me af om me kop in mekaar te rammele...... Daar he'k niet meer opgewacht en de geite maar kriskras door 't verkeer late holle.
Me nieuwe baas was een echte meheer, die alleen maar Grietverdirkies vloekte, omdat ie met de barenes getrouwd was en nooit z'n jas uittrok om een zweetje te hale.
Twee maal in de week most 'k naar z'n huis, om blokkies te brenge voor 't fernuis en de haard in 't selon.
Ak d'r al een poossie gekomme was en me blokkies zat te stouwe in de groote bak naast 't keuketafeltje, kwam de barenes vrage, of 't mijn klompe ware, die d'r stinge beneeje in de gang. Ze ware netuurlijk van mijn, van wie moste ze anders weze, van de baas z'n vrouw?
‘Daan,’ zee ze, ‘nou za'k ie is voor eens en voor
| |
| |
altijd zegge, da' je hier niet met klompe an de deur mag komme, 'k duld dat niet en reken d'r op, dat je voortaan gepoetse schoene an heb, as ie hout komt brenge. Begrepe?’
Verrek nou effe, doch ik, die lult maar over schoene of ze zoo voor 't oprape benne. Waar most 'k zoo gauw schoene vandaan hale? En dan zee'k maar astrant, da'k geen schoene had en geen kans zag om d'r an te komme.
‘Geen schoene!?’ vroeg ze met net zoo'n gebbetje as de nikkers getrokke motte hebbe, toen Kelumbus zee, dat ie kwam om ze te ontdekke. Geen schoene, dat kwam in d'r heele femielie niet voor!
‘Ka'je vader ze dan niet voor je koope?’ infermeerde ze.
‘'k Heb geen vader, mevrouw.’
‘Zeker dood?’ vroeg ze.
‘Nee, mevrouw, 'k heb d'r nooit een gehad.’
Toen 'k dat zee, begon ze weer net zoo gek met d'r neusie te trekke as de vorige keer.
‘Maar je mót toch een vader hebbe,’ hield ze vol. - Net of ie 't maar voor 't bestelle heb - en 'k mork, dat ze door me heen sting te kijke.
‘Bij wie be'je dan thuis?’ vroeg ze weer. ‘Bij je moeder?’
‘Nee,’ zee ik en 'k had ze wel an wille blaffe met d'r geouwehoer. ‘'k Ben bij me Oome Hein in huis.’
‘Nou maar dan kan die toch wel schoene voor je koope,’ doch ze.
‘Nee, mevrouw, dat kan ie niet, hij is straal arrem-pie-af en loopt bekant op z'n tandvleesch.’
| |
| |
‘Op z'n wat?’ vroeg ze weer met dat rare in d'r gebbetje.
‘Weet U niet wat et is, as ie op je tandvleesch mot loope?’ vroeg ik. ‘Da's as ie geen zoole meer onder je hiepe heb en met je bloote kakkies op de binnenrand mot stekkere om te voele hoe de bestrating d'r bij leit.’
‘Verdient je Oome Hein dan heelemaal niks?’ wou ze wete.
‘Soms heit ie wel is een snabbeltje, maar as ie wat verdient, verzuipt ie 't nog.’
‘Verdrinke, bedoel je,’ brauwde ze.
Nou ja, verrek, of ie 't verdrinkt of verzuipt, da's mensoos, zeit de fransman. Je kan 't maar kwijt zijn. Affijn 'k gaf toe dat et verdrinke most weze.
Mevrouw vroeg niks meer, ging an de telefoon staan poekele en kwam weer trug in de keuke met een briefie in een envelop:
‘Hier, Daan, daar ka'je mee naar Elie op de Ouwe Binneweg gaan, om een paar schoene te passe.’
'k Zee netuurlijk, dat ze hevig bedankt wier en tippelde maar medeen effe door, om de nieuwe hiepies te hale.
't Ware joofele barrels, om zoo de wereld mee uit te huppele en 'k was d'r kedin mee in de hemel. Zoole zoo dik as een plintje, 't boveleer een kriezeltje gebobbeld as kippevel en alles brandnagel nieuw!
'k Nam me heilig voor om d'r gelukkig in te weze en Tante Bet voor 't altaar te late bedanke.
Maar 't was Dinsdag, dan benne de sentjes van de
| |
| |
maats op 't karrewei d'r doorgelapt en loope ze, vooral as 't Maandag raak is geweest, met d'r tong uit d'r bek te kwijle naar de zonde van 't lekker sjikker zijn. Ak op 't werk kwam, lagge ze uit te dorre, hadde een dorst om meelij mee te krijge en vroege of 'k nog splint had om d'r afsterve te voorkomme.
'k Had geen rooje sent meer en sting met de schoenedoos onder me arme midde in 't ploegie me kop te schudde, as om te zegge, da'k ze niet redde kon. Ze keke me an, of 'k ze d'r dood had angezeit en Kees dee ineens minachtend: ‘Je val me bar tege en 'k ben voor me leve van je geschrokke.’
‘Zeg, doodbidder,’ vroeg Dordsche Piet en wees op de schoenedoos, ‘waar mot je met dat kinderlijkie naar toe?’
‘Dat benne de nieuwe schoene, die 'k van mevrouw de barenes gekrege heb!’
‘As ie me nou belazerd! La's kijke!’ riepe ze allegaar. ‘Me benne uit de brand,’ schreeuwde Kees, ak me hiepies uit sting te pakke, ‘As de dorst et felst is, is de jajem 't meest nabij. Ons ken niks meer gebeure. Daantje brengt z'n schoene naar de lommerd en verwerft onze eeuwige dank en hulde!’
‘Pik et nou gauw af,’ riep ik. ‘'k Ben d'r goddome zelf nog geen uur mooi mee! D'r komt niks van in. Zuipe jullie de kalkput maar lens!’
‘Da's godzammekrake verraad!’ gilde de Uitbouw, die zoo hiet, omdat ie een hooge rug heit. ‘Da's bij de verscheurende diere af. Daan, stervend za'k ie nog vervloeke met 't hartwater op me lippe......’
| |
| |
‘Nou en wat mo'k dan andoen ak een Donderdag weer naar de barenes mot, om brandhout te brenge?’ vroeg ik, omdat die labbekakke maar anhielde.
‘Val plat met je Donderrrdag,’ brauwde de Windhapper, ‘as errr binne 't uurrrr geen borrrrel is, hale me de nacht niet eens meerrrr! Donderrrrdag is voorrr 't nageslacht.’ Dan nam ie een houte hamer en smeekte me, om 't korrrt te make en 'm de genadekleun te geve.
‘Kom nou,’ schooide Dordsche Piet, ‘breng je schoene nou weg. Je kan d'r zes huisvaders mee redde en as 't heelemaal mot, ga je Donderdag in mijn schoene naar de barenes, om ze de kompelement te doen van 't gezamelijk perseneel.’
En nog weer is kwam Kees tusschebije: ‘Benne me vrinde of benne me 't niet, Daan? Zeg op, la' je me in 't zwaarste uur van me leve in de steek? Mojje straks in je nieuwe schoene met schuld belade achter me mummie? Goed dan, hou je baanders, maar as me deze beproeving te bove zouwe komme, kenne me geen Daantje en geen kameraadschap meer en zalle me je op je kop pisse door al de gate van de bintlaag!’
De anspraak van Kees dee de deur dicht, gaf me de kink en 'k ben gegaan om 't eerste paar nette schoene, da'k in me leve heb bezete naar de lommerd te brenge...... voor jenever.
Donderdag most 'k weer met een zak hout op me bult naar mevrouw en 'k was d'r niks bik op, om onder d'r ooge te komme in de schoene van Dordsche Piet, die me mijle te groot ware. Ak met me
| |
| |
torpedobootjes op de vlakte kwam, kon 'k me haast niet vooruit brande en most bij de brug de hol drie keer neme, om 'm één keer op te komme! Hoe dichter ak bij 't huis van de barenes kwam, hoe meer 'k 'm begon te knijpe.
'k Mag stikke ak niet meer in me stinkerd heb gezete voor die dame, dan met al me penozetjes bij mekaar. Maar 'k most d'r toch om lache, ak dacht, dat ze strakkies vrage zou: ‘Bevalle de schoene je goed, Daantje en doen ze geen pijn?’ Noliejeheine! zes mate te groot en dan vrage, of ze geen pijn doen! Intussche ha'k de bel al in me klaviere en 'k most me effe bijmekaar rape, voor 'k lef had, om 'm over te hale. Godzamme, wat was ik voor een blanke hottentot, om me eige zoo in de stank te moddere voor die zuipschuit op 't karrewei. As Scheeltje en Snoekie dat wiste, zou 'k over de heele vlakte voor 'n bijgoogum verslete worre. 'k Liet Balletje d'r maar buite, omda'k te laf was, om an 'm te denke. ‘Kom maar bove!’ riep de meid.
Ik de trap op met me vrachie en maar in de knoei zitte, dat de barenes nou net de gang over zou motte om een plassie te doen. In de keuke ging 'k op z'n turks, met me poote onder me kont gevouwe, zitte en stak de punte van Piet z'n schoene in me broekzakke, dat mevrouw niks zien zou, as ze binnekwam. 'k Doch da'k verlore ging as de deur maar piepte! De blokke vloge in de bak: roebeldeboebeldeboebel! ratsie......patsie...... klaar!!
Nou, roeftum, de trap af vóór de meid kwam, om me koffie in te schinke. Net ak an me stelte wou
| |
| |
rukke, viel de barenes uit de hemel, of me 'n afsprakie hadde!
‘Dag Daan,’ zee ze vrindelijk. Maar 'k had liever een kuist voor me snuffer gehad!
‘Mevrouw,’ hakkelde ik, ‘d'r is dringende haast bij.’
‘Waarbij,’ vroeg ze en keek me an of ze van Lotje getikt was.
‘Bij me vertrek. D'r wordt met smart op me gewacht...... 't Heele karrewei leit plat...... Emmes, Mevrouw, ze kanne me daar nog geen menuut misse,’ loog ik.
‘Da's keerejeus,’ lachte ze. Ja, dat loeder sting nog te lache en 'k mag verpuiste, as ze geen keerejeus zee en dan infermeerde ze, om mijn te neppe, of 'k bestek en teekening in me hoofd had.
‘Kan 'k gaan?’ vroeg ik om een end an de sittewassie te make.
Ze schudde ‘nee’ met d'r rare hoofie en zee: ‘Je mot eerst hier effe helpe, om wijn uit de kelder naar de previesiekamer bove te brenge.’
Koleere! In die slagschepe van Piet most ik nou ook nog twee trappe op en af klavere met een dotje flessche in me arme. Da's godzamme juist de vuile truk van die dame, doch ik, da's zoo uitgerekend om me m'n nek te late breke. Affijn, mevrouw ging naar 't selon en liet mijn voor snottebel op 't matje staan, tot de meid kwam om me bidwijs te make. Ze gaf me een pepiertje met alderlei idiote name d'r op. Name, die 'k met geen geweld uit kon spreke, om in me hoofd te houwe. Nou, daar sting 'k in
| |
| |
de wijnkelder: vrieze me dood, dan vrieze me dood! en wist op geen stukke hoe 'k d'r mee anmost, om de merke uit te zoeke, die op 't pepiertje gefeberd ware.
In elk geval had mevrouw dat van de schoene niet gezien en 'k had nog een kansie, om d'r uit te duikele, as ze in 't selon op d'r stoeltje bleef kleve. Opschiete en zorge da'k pleiter ging, voor ze 't weer in d'r hoofd kreeg, om me in de gang te ontmoete.
Overal om me heen rekke met flessche en nog is flessche: een golf jajem met name d'r op, waar 'k geen spaan uit wijs kon worre, om te wete of ze ware wat ze weze moste. Om de kolder van onder je kuifie te krijge, dat uitspreke van al die bezope name. Oi! doch ik, as 't al een poosie geduurd had, waar maak ie je mies over, je lijk wel belazerd om je zoo uit te slove en je verstand d'r an te wage. Over wat mot een krullejonge frans kenne en zoekt de barenes d'r zoopie zelf niet uit, as ze lekker tettere wil? Ajje daar an begint is 't end d'r van weg en wil ze morge hebbe, da'je dansles gaat neme om d'r stoepie te dweile. Daarroo! Mot je zoo'n rotbriefie maar kenne leze: S...i...n...t...J...u...l...i...! Zamme zoo een zorg zijn. Sint Juli, Augustus, September, October! Voor mijn porsie Sint Niekkelaas of Santje Sulver! Ik nok d'r mee af, ze motte maar zuipe, wat de kok ze schaft en dan greep ik lings en rechs om me heen, to'k een dotje flessche bij mekaar had en met allebei me arme vol op reis ging naar de previesiekamer. Ak seef bove was gekomme, kon 'k wel halleluja zinge van de pure dankbaarheid da'k
| |
| |
niet met de flessche van de trap was geslage. Maar 'k was nog lang niet klaar met et neutjestremme en je mot nooit geen hei! roepe voor ie over de brug ben! Doch ie wel? Voor de derde en laatste maal was ik met me sprotje op weg naar bove, as de neusies van Piet z'n schoene in de knoop raakte en 'k van tien treeje hoog achterover: klonsie, klonsie bang! 't selon in smakte, moordscherp op de barenes aan, die in d'r stoeltje zat te hake en stijl-uit vernikkelde van de schrik. Ka' je nagaan, dat ze docht, da'k 't gedaan had, om d'r an een stille beroerte te helpe. As ze weer een beetje bekomme was, zee'k, da'k over de looper gestruikeld was en me nek gebroke had! ‘Dat lieg ie,’ snauwde ze en vroeg opstoot, hoe 'k an die krankzinnige schoene kwam.
Ik zee, om ze maar een beetje plat te houwe, dat et de schoene van Elie ware en dat ze nogmaals bedankt wier. Gietkokend van de wilde woestigheid begon ze zóó te bullebakke, da'k wel op most biechte en eerlijk zee, dat me hiepe bij Oome Jan stinge.
‘Welke oome is dat nou weer,’ brieschte ze, ‘doch ie nou heusch, da'k me nog langer door jou laat beliege en bedriege? Wat verbeel ie je wel snotdolf! D'ruit! Meheer zal 't wel wijjer met je uitzoeke! Ga maar naar't karrewei, waar ie zoo onmisbaar ben!’ zee ze d'r achter.
‘Godzamme,’ vloekte Piet ak in de timmerloos kwam, ‘waar blijf ie? Be' je uit globbetrotte geweest? 'k Most goddome op me klompe naar huis, om te vrete! Waar heb ie uitgehange?’
‘In de wijnkelder en op me kont in 't selon met je
| |
| |
rotschoene in de lucht,’ zee ik. ‘'k Heb een dubbele doodsmak voor jullie gemaakt!’
'k Kwam los en vertelde achtermekaar, hoe 'k in me stinkerd had gezete en op 't lest nog van de trap sloeg met de jajem in me arme. ‘'k Wil je maar waarschouwe, dat er hommeles broeit, ze gaat d'r met meheer over spreke en dan kenne me allegaar op 't matje komme. Ak weg mot, gane me stake en legge de heele boel plat, want 'k ben door jullie in de sereibel geraakt.’
Maar ze trokke d'r eige nerges wat van an en begonne me nog te peste. Ak de leer op kwam, om een latje of 't belbuis an te brenge, riepe die lammelinge: ‘Zajje niet over de looper valle, Pikkie?’
Zaterdag, bij 't uitbetale gaf meheer me twee weke loon met de booschap d'r bij, da'k niet meer hoefde trug te komme, omdat de barenes me niet meer zien wou......
|
|