|
| |
VI. Capittel.
Van haer sestighste tot haer seventighste jaer.
GHelijck sy haeren meesten, ende ghestaedighsten toevlucht hadde tot het Hooghweerdighste Sacrament des Autaers, soo verstont sy uyt het selve Sacrament, dat Godt haer tot een gheduerighe offerhande aen-nam: waer in sy haer soo grootelijcks verheughde, dat het haer onmoghelijck scheen, voortaen eenighe droefheydt te konnen scheppen, dan alleenelijck uyt de sonde.
In 't Klooster, daer sy woonde, was eene siecke die seer moeyelijck was aen haer selven, ende niet min aen andere: ende terwijlen dese, in die pijnelijcke quaelen, eenighe verlichtinghe ghevoelde, verhopte een ieder haere voordere ghesontheydt. Maer JOANNA, die van Godt verstaen hadde, datse den selven dagh soude sterven, ende aen andere dat verklaerde, droegh groote sorghe dat haer gheene Gheestelijcke middelen tot de doodt ontbreken en souden. Dit wierdt soo langh van de andere onnoodigh gheoordeelt, tot datse saghen dat de voor- | |
| |
segghinghe van Ioanna begost volbrocht te worden: want sy op den selven dagh ontrent den avondt ghestorven is.
Vele seer gheleerde ende seer weerdighe persoonen versochten van haer met brieven eenige Geestelijcke onderrichtinghen: aen de welcke sy voldede; al-hoe-wel hier door ghenootsaeckt zijnde een goet deel der nachten te besteden, om dese brieven behoorlijck te beantwoorden. Onder dese persoonen was den Eerweerdighsten Heere Prelaet van Glad'-bagh.
Als sy hoorde dat eenigh Klooster in het onderhouden van den Reghel verslapt was, gonck sy daer naer toe: en sy verweckte de Religieusen tot het ghebruyck vande Exercitien vanden H. Ignatius, tot de Gheestelijcke bedenckinghen volghens de maniere der Societeyt Iesu, tot het ondersoeck der Conscientie, soo ghemeyn, als besonder: ende door desen middel heeft sy grootelijckx den Gheest van Godtvruchtigheydt in verflauw de Cloosters ontsteken, ende ongheloovelijcke vruchten behaelt, waer in sy veel tydts besteedt heeft.
Sy was eens gheheel inghenomen in Godt, ende noch blaeckende van sijne liefde, gonck van huys naer de Kercke der Societeyt: maer als sy passeerde voor by het vleesch-huys, zijn aldaer vijf groote honden in't ghevecht geraeckt, die niet alleenelijck malkanderen aenghetast en hebben, maer zijn oock op JOANNA ghevalen: soo datse in haer been seer ghequetst, ter aerde gheworpen, ende haere kleederen van alle kanten verscheurt wierden. Als sy onder de
| |
| |
vechtende honden lagh, eenighe omstaenders hebben haer van voorder ongheval verlost, ende haer doen nedersitten, om te rusten: ende ghemerckt dat sy gheen teecken en gaf van eenighe kennisse, oordeelden, datse van schrick buyten haer selven in onmacht ghevallen was. Maer dese onmacht was voortghekomen uyt eenen anderen oorspronck, die verhevender was, ghelijck sy aenden Biecht-vader kennelijck gemaeckt heeft, alswanneer haer belast wiert, datse soude schrijven, hoe haer gemoedt was ghestelt gheweest in dit ghevaer: want sy schrijft aldus. Ick was ghelijck of mijnen heelen gheest ende Siele uyt mijn lichaem in Godt mijnen Beminden wegh ghenomen hadde gheweest: ende ghevoelde my soo gherust als te voren: want ick van Godt bewaert wierdt. 'Tis een besondere saecke gheweest, die ick niet en kan verclaeren. O wonderen Godt! O ghetrouwen Godt! Al hadde ick vande honden verscheurt gheweest, ick en soud' het niet geweten hebben om dat ick gherust was, ende gherust bleef in Godt. Het meest onghemack van dit gheval was, datse om de wonden, die sy hadde, eenighen tijdt haere ruste moest nemen op een gemackelijck bedde: waer naer sy allenxkens, met krucken voortgaende, haere voorighe krachten bekomen heeft.
Eenighen tijdt daer naer verhaalde sy aen de Religieusen, met de welcke sy woonachtigh was, haeren droom, soo sy voorgaf, die haer by nacht overghekomen was: waer in sy eenen Enghelschen Jonghelinck ghesien hadde, als of het haeren Enghel bewaerder was, die haer stillekens in d'oore quam segghen, datse haer gheheelijck in Godt sou de overgheven, want dat inden He- | |
| |
mel besloten was, dat een van haere lit-maeten seer ghekrenckt moest worden, ende haer veel lijdens by-brenghen. De Religieusen vraeghden, wat sy hier op gheantwoort hadde: ende sy seyde datse haer aen Godt gheheelijck hadde overghegheven. Op den volghenden dagh, naer een aendachtighe overdenckinghe op het bitter lijden des Salichmaeckers, ende groote begheerte om deelachtigh van sijn lijden te wesen, is sy uytghegaen, om volghens haer ghewoonte, den wegh der Statien te doen, ghelijckmen die noemt, want het Vrijdagh was. Op desen wegh wierdtse van iemandt, die onsienlijck was, als met de schouderen ghevat, die haer met ghewelt socht ter aerde neder te dringhen. Ende al-hoe-wel sy haer beste dede, om sich op haer voeten te houden, wierdt nochtans ter aerde ghevelt, met soo-daenigh ghewelt, als of sy van eenighe verheven plaetse neder-ghevallen hadde: soo dat een van haer armen met het arm-been ghebroken, ende de schouder uyt het ghevricht is gheschoten. Soo jammerlijck ghestelt zijnde, wierdt sy naer het Klooster, daer sy haere woon-stede hadde, ghedraghen: alwaer de Religieusen haer met weenende ooghen aensaeghen: maer JOANNA begoft hier teghen vriendelijck te lachen; want sy dit ongheluck voor een overgroot gheluck hiel, ende niet en wiste, hoe datse Godt bequaemelijck over dese jonste soude bedancken. Doch als de ghenees-Meesters gheroepen wierden, schroomde sy het aenraecken van Mans-persoonen meer als de doodt, ende dit was haer alder-meeste verstervinghe: maer ghemerckt dat dese verstervinghe noodelijck was,
| |
| |
offerde sy de selve aen Godt, tot dancksegginghe van dese pijnen. Sy ghenas op het spoedighste, tot verwonderinghe van een ieder: ende sy stelde sich op de beenen, soo haest als 't moghelijck was, vreesende dat den gheest door 't ghemack van het bedde soude verslappen.
Sy liet haer voorstaen dat het den duyvel was die door de bermhertighe toe-latinghe des Heeren den voor-melden val veroorsaeckt hadde: van wien sy altijdt schroomde, om dat hy den ghesworen vyandt is van haeren Beminden. Ende alhoe-wel sy wiste dat dien benijder van onse saligheydt, sonder het toe-laten des Heere haer niet deeren en konde, was sy even-wel verschrickt, als hy haer uytwendelijck quam bekoren, ghelijck hy dickmael dede soo in't neghenste Cap. van 't tweede Deel sal gheseyt worden. Sy ghevoelde op desen tijdt, dat hy seer sterck blaesde op haer aensicht, alswanneer sy by nachten, in haere ruste wesende, noemde de naemen van Iesus ende Maria, ende door dit blaesen dese schietpyltjens tot den Hemel wilde beletten: het welck aen haer eenighe vreese, om de voorghemelde reden, veroorsaeckte: sonder nochtans om dese bekoringhe iet achter te laeten van haere voorghenomen, oft oock invallende Godtvruchtigheydt. Dese vreese noemt sy een kinderlijcke vervaertheydt: ende sy beschuldight sich hier van als of den oorspronck van dese vreese was, een kleyn gheloof, ende ghebreck van betrouwen. Ende hier van schreef sy voorder aldus. Het beliefde sijne Goddelijcke Majesteyt my te beproeven, om dat ick mijn selven soude leeren kennen. O armsten ende machteloosen Niet, als ick ben van mijn selven:
| |
| |
Heere! en wilt my toch noyt verlaeten, want wat soud' ick toch sonder uwe hulpe wesen?
Even-wel dese vreesachtighe bewegingen zijn haer altijt by gebleven om den grooten af-keer die sy vanden duyvel hadde: die in haer gemoedt dese vrucht hebben voort-gebrocht, dat sy een seer teere ghenegentheyt hadde, om besonderlijck voor de menschen te bidden, die met de doodt strijden: want sy niet en konde twijffelen, of dat helsch monster, de menschen seer vervaerlijck overvalt, als den lesten strijdt voor de langhe eeuwigheyt aengaet. Daerom in dierghelijcke ghevallen, als iemant in doodts noodt lagh, nam sy haeren toevlucht tot Godt: versoeckende van sijn goetheydt dat hy de salighe Enghelen vanden Hemel soude af-senden, om die menschen tegen de listen ende ghewelt vanden duyvel te beschermen, die in dese laetste ure worstelen met de doodt. Ja sy liet sich aldaer tegenwoordigh vinden, als sy van diergelijcke voorvallen verwittight was, om aen de Stervende behulpsaem te zijn, in desen gevaerlijcken strijdt. Sy verweckte oock de vrienden ende ghebueren van de Stervende, om te bidden, ende aldus alle tochten van desen vyandt te verwinnen.
Sy nam groot vermaeck in den besonderen voort-ganck des gheests, die sy bemerckte in de Relieusen, by de welcke sy woonde: tot welcker vervoorderinghe in het geestelijck leven, sy seer veel tijdts besteet hadde.
Ende sy was, soo by daeghen, als by nachten, met woorden, ende met brieven, noch even besich om meer andere inde deught t'onderwijsen: want'et haer onmogelijck was aen iemant diesaengaende haere hulpe te weygheren.
| |
| |
Was sy oyt te voren vol van goede genegentheyt gheweest, het was nu: sich hier toe ghedurigh verweckende door het overlegghen der Passie van den ghewonden Saligh-maker. Sy vraeghde hem, hoe sy op het alderbeste sijn smerten versoeten konde: ende hy antwoorde, met eenighe verharde Sondaers tot oprecht leet-wesen te brenghen. Daerom sprack sy met de ghene, die voor soodanighe ghehouden wierden: ende trachtede met krachtigne beweegh-redenen de selve tot Godt te trecken.
Sy en kost by nachten niet rusten, door medelijden tot haren Beminden, die sijn bloedt en leven ten besten ghegheven hadde, tot voldoeninghe van onse sonden. Noch haer ghebeden, noch haer traenen en vonden eenigh eynde, die sy tot Maria den toevlucht der sondaren stierde. Sy keerde sich oock somwijlen tot den Hemelschen Vader, hem vraghende, hoe dat hy hadde toe-ghelaeten, dat sijnen Sone soo soude lijden, voor soo ondanckbaren mensch: ende sy kreegh voor antwoordt, om dat sijnen Sone den sondaer soo seer bemint hadde, ende den Vader niet min als den Sone.
Dese liefde wenschte sy over alle de wereldt met trompetten uyt te blaesen: ende sy wierdt als bedwonghen, om haer selven oock als ten besten te gheven voor de sondaers, naer 't exempel van Christus. Sy en hiel niet op van vraeghen, voor dat sy vanden Biecht-vader den oorlof verkregen hadde, om een bloedige discipline met sporen te doen van vijf duysent vier hondert ende twee-en-sestigh slagen: gemerckt dat de geesselinghe Christi van soo vele slagen gheweest is, ghelijck sommighe seggen: ende hier by noch twee-en-seventigh slaghen,
| |
| |
ter eeren vande wonden die de doorne croone in het hooft van onsen Salighmaecker, soomen seght, veroorsaeckt heeft. Dit wiert haer toe-ghestaen: nochtans met bespreeck; datse niet meer slaghen aen haer lichaem achter-volghens en soude gheven, als haer ghesontheydt, sonder merkelijcke schaede, scheen toe te laeten. De welcke soo kranck was, datse somwylen met ses, somwijlen met thien slaeghen, moest ophouden soo datse veel tijdts heeft moeten besteden om dese Discipline te voltrecken. Hoe dat het gheschiet is, dat de Bicht-vaders dierghelijcke lijfkastijdinghen, in soo kranck lichaem, toe-ghestaen hebben, sal ick aenwijsen in 't achste Capittel van 't tweede deel, daer wy haere lijf-kastijdinghen sullen verhandelen.
Hier mede en was haeren iever noch niet versaet: hayre kleederen daer-en-boven te draghen was haeren wensch: maer hier toe ontbrack haer den Oorlof. Doch sy wist haer lichaem onghemack aen te doen, sonder dit verbodt t' overtreden, want sy hier toe een seer grof ende rouw onder-kleet ghebruyckte, dat aen het hayren kleet niet veel en moest wijcken.
Hier by heeft sy oorlof verkreghen om het nacht ghebedt wederom te hernemen, dat haer eenighen tydt om haer kranckheydt verboden was: want het scheen dat sy sonder dit ghebedt niet leven en konde. Soo badt sy dan den Heere dat hy haer alle nachten door haeren Enghel bewaerder wederom soude laten ontwecken, op de ure die hem d'alderaenghenaemste was, het welck meesten deele ontrent den twelf uren gheschiede.
| |
| |
Daer was een goede gheleghentheyt, om ontrent de Kercke der Societeyt te woonen, die sy oock aengenomen heeft: om dat het Klooster daer sy woonde verre van die Kercke gheleghen was; ende sy soo door de jaeren, als door andere kranckheden te swack, om voortaen soo verre te gaen.
|
|
Auteursrechtvrij