| |
V. Capittel.
Van haer vyftighste tot haer sestighste jaer.
OM het vyftighste jaer wel te beginnen, hadde sy langhen tijdt aenghehouden met Godt te bidden, ende dry saecken van hem te versoecken: te weten de bekeeringhe van 50. ongheloovige; de rechtveerdigh-maeckinghe van 50. sondaers; ende de verlossinghe van 50. sielen des Vagheviers. Om door de eerste sijne kennisse; door de tweede sijne achtbaerheyt; ende door de derde sijne liefde te vervoorderen.
Om dit te verkrijghen gaf sy aen de Armen, al
| |
| |
wat sy gheven konde: Niet anders behoudende, als het ghene noodigh was, om vijf missen van dancksegghinghe op haeren verjaerdagh te laeten doen, ende twee arme vrouwkens aen haer tafel te toeven, tusschen de welcke sy sat, om hun te dienen.
Hier mede besigh sijnde, verweckte sy haer selven om nu te langhen lesten eens voor goet Godts dienst te beginnen, al of sy dat noyt te vooren gedaen en hadde.
Den helschen vyant dese vierigheyt benijdende, socht haer op verscheyde manieren te vervaren, ende van haer Heyligh voornemen af te trecken. Maer sy heeft alle dese stooringhen kloeckelijck overwonnen: in dese bevechtingen haeren toevlucht nemende tot den Arts-Enghel Michael, ende tot spot des duyvels den naem van desen Enghel vertaelende met dese woorden, VVie is' er ghelijck Godt?
Sy was seer toe-ghedaen tot alle de Enghelen maer namentlijck tot haeren Enghel-bewaerder, vanden welcken sy meermaels op wonderlijcke manieren gheholpen is.
Sy en hiel niet op van bidden, ende haer lichaem te kastijden, om van Godt de saligheyt van haeren Broeder te verkrijghen, die sijn leven noch niet aen en stelde, ghelijck sy wel wenschte: ende knielende inde Kercke der Societeyt Jesu, geraeckte sy in een wonder ghebedt. Want sy van Godt als met gewelt sijn eeuwigh welvaeren versocht: oock willende borghe blijven voor alle sijne misdaden. Waer op sy eene toespraecke kreegh vanden Heere, dat haeren wille met Godts wille moest vereenight wesen: ende dat sy moest te vrede zijn, al waer't dat haeren Broeder om sijn onbedacht leven verloren gonck. Sy antwoorde, dat-se hier in gheenen an- | |
| |
deren wille en hadde, als den wille Godts: maer dat sy nochtans moest roepen, ghelijck sy dede, Ghenaede, ghenaede, Bermhertigheydt, bermhertigheyt, Met dese woorden oock haer handt uytstekende naer den Hemel, om de Goddelijcke genaede te verwerven. Wanneer sy als een handt vande Goddelijcke bermhertigheyt ghevoelde, die haer toe-gereijckt wiert: ende die haere siele vervult heeft met goede hope van sijne saligheydt.
Als sy van dit ghebedt naer huys keerde, wierdt haer ghebootschapt dat haeren Broeder seer kranck was, daer hy nochtans korts te vooren geene sieckte en hadde. Spoedelijck by hem komende, vondt sy hem by sijn verstant: maer soo ghestelt, als of hy dadelijck sijnen gheest soude gheven. Sy dede terstont eenen Biecht-vader roepen, terwijlen dat sy hem tot een oprecht leetwesen over sijn sonden verweckte, uytghelesen redenen by brenghende, om de liefde Godts in sijn gemoedt t'ontsteken. Als den Biecht-vader ghekomen was, greep den siecken, die nu niet spreken en konde, de handt vanden Pater, met de selve kloppende op sijne borst, tot teeken van leetwesen over sijn misdaden: ende hier op d'Absolutie ontfangen hebbende, is hy van dese werelt ghescheyden.
Het diende eenighsins tot haeren troost, dat hy leetwesich, ende vanden Priester vergiffenisse sijnder sonden ontfanghen hebbende, ghestorven was: ende desen troost vermeerderde, als wanneer sy hoorde, dat hy daeghs te vooren heel treurigh Misse hoorende, oock groot leetwesen over sijn sonden ghetoont, ende aen sijn vrienden gheseyt hadde, dat hy voortaen sijn leven anders gonck aenstellen, ende sich begheven om eene goede biechte te spre- | |
| |
ken: ende naer huys komende alles aen den Armen ghegheven hadde, dat hem ter handt was, om aldus sich tot behoorlijcke versoeninge met sijnen Schepper te bereyden. Maer nochtans en was sy niet ganschelijck buyten vreese: wetende dat hy Godt niet weynigh vergramt en hadde. Ende al was 't dat hy haer soo veel lijden aenghedaen, ende sy schier alle haere middelen voor hem ten besten ghegeven hadde, ende door hem by na als Job op den mest- hoop ghestelt was; even wel en liet sy, noch by daghen, noch by nachten, voor sijn siele te bidden: ja wiert door sijn ondanckbaerheydt aengepraemt, om hem vierigher te beminnen ende te helpen.
Knielende voor het Heyligh Sacrament des Autaers, korts na sijn doodt, sprack sy eens tot Christus, ende seyde, dat sy hertelijck alles vergaf dat haeren Broeder teghen haer misdaen hadde. Waer op sy uyt het Hoogh-weerdigh Sacrament ontfonck dese toe-sprake: Zijt ghy soo goet dat ghy vergheeft allen u langhdurigh verdriet, beschaemtheyt, schande, ende schaede, die ghy door uwen Broeder gheleden hebt: hoedanigh meynt ghy dat ick ben? Meet uwe goetheyt met mijne goetheyt: ende siet waer de meeste is. Dese woorden brochten haer tot groote ruste: ende sy besloot daer uyt, dat-se groote reden hadde om door d'oneyndelijcke goetheyt Godts, sijn saligheyt te verhopen: ende te betrouwen dat hy behouden was.
Sy en wilde gheensins toe-laeten dat de vyf weesen, die haeren Broeder achter ghelaten hadde, van iemant anders souden op-ghevoedt, ende besorght worden, als van haer: al-hoe-wel dat de middelen tot hun noodigh onderhoudt seer weynigh waeren, ende sy hier door ghenootsaeckt wiert haer eygen goederen te besteden, die nu seer verkleynt waren.
| |
| |
Ende 't was haer een groot misnoeghen, datse noch eyghen goederen hadde: daerom versocht sy vanden Biecht-vader den oorlof om alles, wat sy noch besat, aen dese weesen over te maecken: wenschende alleenelijck met broot ende water getoeft te worden, ende verhopende dat haren Beminden, die de Lelien des Landts opvoedt, haer niet en soude verlaten. Maer den Biecht-vader en vont dit geensins gheraedigh: denckende dat het niet alleenlijck voor IOANNA, maer oock voor de kinderen nuttigher was, dat sy de goederen, die sy noch besat, soude blijven besitten, ende ten tijde van haer leven dese weesen helpende met de enckele bladinghe, de selve soude erfghenaem maecken naer hare doodt. Gemerckt dan dat sy desen oorlof niet verkrijghen en konde, heeft sy sich als Rent-meestersse van hare eyghen goederen ghestelt, ende die besteet tot onderhout van de weesen.
Aengaende dese kinderen, wist sy alles soo wel te belegghen, dat'er niet en ontbrack. Sy verheughde sich, dat-se met soo vele tijdelijcke sorghen niet bekommert en was, als te vooren: ende sich tot geestelijcke ende Hemelsche faecken konde begeven, daer sy soo lanck naer ghewenscht hadde. Sy gevoelde sich nu dickwils als vliegende, ende verheven boven de aerde, door de vierighe genegentheden, ende brandende liefde tot Godt: als of het lichaem haer ten minsten niet en beswaerde. Waer van sy schrijft dese woorden. Het schijnt, dat' et de Goddelijcke Majesteyt somtijdts ghelieft, aen sijne schepseltjens een druppelken te laeten proeven, vande gaven, die de verrijssenisse van het lichaem sal mede brenghen.
Hoe sy hoogher vloogh naer den Hemel, hoe sy meer afkeer hadde van alle tijdelijcke besittinghen.
| |
| |
Soo dat sy niet te vreden en was, met den oorlof te versoecken van iet te ghebruycken, 't gene sy altijt ghedaen heeft: maer sy versocht van haeren Biechtvader, als een aelmoesse, als wanneer sy haere tijdelijcke middelen moest gebruycken. By exempel was sy in noodt van broodt, sy vraeghde vanden Biecht-vader een aelmoesse van eenighe stuyvers, om broot te koopen: ende den Biecht-vader antwoorde tot haere voldoeninghe, dat sy soo veel soude nemen van het ghene Godt haer in bewaernisse ghegheven hadde.
Door de kranckheden van haer lichaem, en konde sy soo veel niet knielende bidden ghelijck sy gewoon was. Sy ondersocht dan op wat ure, ende hoe langh, dat alle soorten van Religieusen, sich begaven tot het ghebedt: ende bevindende dat op elcke ure, soo vanden nacht, als vanden dagh, eenighe besigh waeren met eenpaerlijck Godt te loven; soo was sy besorght om op ider ure vande vier-entwintigh, sich uytdruckelijck te vereenighen met de ghebeden van eenighe Religieusen: om aldus haere weynighe ende slechte ghebeden, ghelijck sy schrijft, aen Godt aenghenaem te maecken. Soo kleyn ghevoelen hadde sy van haer selven; ende soo groot van andere.
In dese swacke gesteltenisse des lichaems, ende onbequaemigheyt tot haere voorighe oeffeningen liet sy sich voor-staen dat het enckel luyerdye was, meerder ghemack aen haer lichaem aen te doen als sy voor desen ghewoon was: ende sy beschuldighde sich gheduerigh over haere luyerdye. Sy versocht oock van Godt de sterckte om haer voorgaende oeffeninghen te hernemen: ende sy verkreegh hier toe vanden Hemel meerdere krachten;
| |
| |
als de nature haer konde gheven.
Ghemerckt sy al om voor eene heylighe gehouden wierdt: nam ieder een tot haer sijnen toevlucht in alle gheestelijcke beraedinghen. Ende niemant en wierdt van haer verstooten: want sy niet soo seer en socht, als tot Godt te trecken al wat sy konde, soo met woorden, als met brieven. Uyt haeren mondt was de liefide te hooren: ende in hare brieven was de liefde te lesen. Want de liefde soo diep in haer herte gheplant was, datse haer niet spenen en konde, van somwijlen uyt te bersten in traenen, ende sich te beklaeghen, datse soo langh in dit leven ghehouden wierdt, ende met haeren Bruydegom niet ten vollen vereenight en was.
Den Biecht-vader vraeghde haer eens, hoe dat het quam; datse haer niet meer en maetighde inde oeffeninghen van haeren gheest: ende sy antwoorde, datse haere ghesteltenisse hier in niet beteren konde te kennen gheven, als met de ghelijckenisse van een bombe: die soo haest als sy vier vat, niet en kan weder-staen, maer met een onbedwinghelijck ghewelt in stucken springhr. Want datse soo gheweldigh vervoert wierdt, als Godt haer met dese liefde ontstack, datse wel roepen, springhen, ja vlieghen soude, sonder sich te konnen wederhouden. Het herte, schrijft sy, is om te scheuren, de siele die smilt, ende vvort als vernielt door liefde.
Waerender eenighe die sich tot den gheestelijcken staedt wilden begeven ('twas haer ghelijck wat maniere van leven dat het was, als sy maer oprechtelijck Godt voor ooghen hadden) sy maeckte haer werck van met dese persoonen te spreken, ende de liefde Godts in dese sielen t'ontsteken. Sy en bestede haere tijdt noyt liever, als met soodanighe
| |
| |
menschen: om die tot de volmaecktheydt van 't voorghenomen leven te voorderen.
Haer twee Neven door haere goede bestieringhe, over eenighe jaeren Religieusen gheworden zijnde, wierden Priesters in't jaer 1669. met onuytsprekelijcke vreught van JOANNA: te meer: om dat den derden oock sin hadde vande Weereldt te verlaten, ghelijck hy korts hier naer ghedaen heeft. Sy bekostighde alles wat aen haere Neven noodigh was: soo datse inder daet tot groote armoede quam. Maer sy was seer ghewilligh om haere middelen in dese wercken te besteden: want sy voor hadde eerst haers Broeders kinders te helpen, ende met het overblijvende de reste van sijn schulden te voldoen.
Hier nae is sy in een Clooster gaen woonen, dat Godts-vveerdt ghenoemt wordt: Godt bedanckende van dese goede gheleghentheyt, om hem aldaer in stilte te konnen dienen. Latende sich voorstaen dat tot noch toe dien schoonen tijdt, die sy van Godt verkreghen hadde, seer onnuttelijck versuymt was, want het kleyn ghevoelen datse altijdt van haer selven ghehadt heeft, en is niet te beschrijven.
Dese goede Religieusen waeren met JOANNA seer wel ghedient, om haer gheestelijcke t'samenspraecken, die aen een ieder troostich waeren, ende seer wel bevielen. Ieder een was begeerigh om van haer onderwesen te worden: 't welck sy geerne dede, maer nochtans altijdt met vreese, datmen eenighe achtinghe van haeren persoon soude scheppen, die alle achtbaerheyt, volghens haer oordeel, onweerdigh was.
Sy wierdt oock naer andere, by en verre ghele- | |
| |
ghen Vrouwe Cloosters ontboden, als vande Teresianen tot Loven, Aelst, ende andere, namentlijck om de Novitien in't geestelijck leven t'onderrichten: ende inde selve 't vier der Goddelijcke liefde t'ontsteken: waer toe sy seer gewilligh was, wenschende aen een ieder, namentlijck aende jonghe spruyten een anghel-roede te wesen, om de sielen tot Godts liefde te trecken.
Soo dickwils als sy naer Brabandt moest reysen, resyde sy te samen naer Brussel, om aldaer met besondere innigheydt het Hoogh-weerdighste Sacrament van Mirakel, als een ooghblijckelijcke bevestinghe van ons heyligh Gheloof, t'aenbidden: van welcke plaetse sy qualijck en konde af-scheyden. Sy heeft my meermael gheseyt, dat haer geenen wegh oft moeyelijckheyt en verdroot, geenen arbeyt en mishaeghde, om voor dar Alder-heylighste Sacrament ook een quartier uers te moghen bidden. Sy pleegh het selve, niet alleenlijck te Brussel, maer oock van andere plaetsen, met'er herte te groeten: ende was besorght om daer van altijdt een beeldeken by haer te hebben, om de memorie van dit Mysterie daeghelijcks te ververschen. Sy hiel sich voor geluckigh, inde stadt van Brussel gheboren te wesen, al waer dit Sacrament soo Godts-dienstelijck geeert ende aenbeden wordt. Sy wenschte dat haer herte voor dit Sacrament hadde konnen branden, als eene lampe: ende door het vier der liefde verteert te worden, ghelijck aldaer de wiecke ende olie der lampen verteert wordt.
In dese Jaeren is voorghevallen den grouwelijcken brandt vande stadt Ruremonde, den welcken met andere Kercken en Kloosters, oock de
| |
| |
Kercke ende het Collegie der Societeyt Jesu verslonden heeft: soo dat de Paters der Societeyt, van wooninghe berooft zijnde: naer andere Steden versonden, en seer luttel in getal te Ruremonde verbleven zijn. Door dit ongheval is 't gheschiet, dat Joanna op dese jaeren weynighe rekeninghe der conscientie by geschrift ghegeven heeft.
|
|