|
| |
| |
| |
IV.
Eene worsteling.
Onze koopman ging stap en half, langst de strate die van by 't Meiboomke, door den busch, naer Rousselaere liep. Zyne hond, een getrouwig dier indien er ooit waren, draefde achter hem, altyd tegen zyne hielen: nooit verliet hy zynen meester, nooit bleef hy eenen enkelen stap achter, maer scheen aen hem gebonden; hy kende niemand anders, noch volgde zelve geen andere van den huize, hoe zeer men hem ook aentrok of lamoesde. 'T was een goede reisgezel; met hem vreesde zyn meester niemand, wel overtuigd dat hy zynen man kon staen; en in geval van nood zich had laten doodsteken, eerder dan weg te loopen of ongetrouwig te zyn. 'T en was niet al te donker; men kon schoone de bane zien; maer, met dat de strate al krinkelende liep, en kon men toch niet verre vooruit geware worden wat er kwam of gebeurde. De doodsche stilte van den nacht, de donkere diepte van den busch, al weêrkanten, de eenigheid van de streke zoo verre van wooningen, zou de stoutste benouwd hebben gemaekt. Onze reiziger nogthans en wist van niet; hy ging, al zynen stok slingerende, waeraen er een kleen zweepken hing, somtyds schuifelende, somtyds een deuntje zingende, altyd blygeestig om dat hy dien dag een oordje gewonnen en zich wel verzet had.
Zoo geraekte hy een groot kwaert verre.
Aen den draei van de strate, daer omtrent te midden van den busch, op vyf-en-twintig stappen van hem, meende hy de beweging gezien te hebben van eenen mensch die daer zat of regte stond. Gelyk het gebeurt in diergelyke omstandigheid, stond hy eerst boomstille, en keek wel of hy niemand en zag voorengaen of naer zich komen: niemand! Hy trappelde voorts, zonder nog ongerust te zyn, on tien stappen voorder, hoort hy geruchte, en ziet nog eens het gewemel van iets in den donkeren en langst den busch.
Wat mag dit zyn? dacht hy. 'T en is geen perse die roert of geroerd wordt, want het waeit in 't geheele niet. 'T en kan geen mensch zyn, die langst de zelve strate gaet, ik zou hem al gezien hebben. 'T is toch al gelyk iets, myne oogen schemeren niet, en ik ben zoo benouwd niet om
| |
| |
my iets in te beelden dat niet en bestaet, of te vlugten voor myne schaduwe. Tut, tut, tut! prullen al te gader! wie zou er hier nu zyn? en is er iemand, hy kan zoo wel voor my ommegaen dan ik voor hem!
Daerop, zettede hy weder aen, met de stralen zyner oogen gerigt naer den hoek van het woud waer hy beweging had gezien. Zoo rap en ging hy niet meer, en wat hy ook overwoeg van prullen en schimmen, zyn herte klopte, en hy was en bleef ongerust. Hy zag noch hoorde niets meer roeren al gelyk, tot dat hy eenige stappen verder door den donkeren eenen mensch zag staen geleund overzyds tegen eenen boom, op tien voeten voor hem, en wiens oogen nooit van de zyne afgekeerd en waren. De koopman raedde van den eersten keer wat het was: hy bleef stille staen, hief zynen stok omhooge, en schreeuwde tegen zynen hond, die nog altyd achter hem was: Turk, weerd u!
Nog niet geheel en waren die dry woorden uitgesproken, dat een felle arm den reiziger by de kraeg al van achter vastgreep, en hem zonder moeite op den grond deed rollen. Een andere roover, al van vooren uitgesprongen, was insgelyks op hem gevallen. Al elk eenen kant van de strate, een weinig schuins over malkander geplaetst, hadden zy hunnen man afgewacht met tween, in de overtuiging dat zy hem gemakkelyk zouden meester zyn. Maer.... zy hadden op den hond niet gepeisd.
Eene schrikkelyke worsteling ging aen.
Turk, van met dat hy zynen meester had hooren spreken en roepen, was vooruit gesprongen naer den vyand, dien hy nog met der daed niet gewaer was geworden. Van zynen eersten sprong, hoorde hy zynen meester vallen en nog eenen schreeuw geven. Hy snakte zich omme, en rap gelyk een schicht, vloog hy, met zyne voorenste pooten op den roover, die gebogen stond over zyn slagtoffer. De hevigheid van dien schok, zoo onverwacht en zoo zeker, deed den moordenaer wankelen, hy viel overzyds in geheel zyne lengde. Maer de hond en viel niet: met zyne felle tanden greep hy de borst van zynen vyand, grolde, of liever, moorelde van woede, schuddede de kleederen die hy vasthield, dat het al kraekte wat aen 't lyf van den mensch was, en verre afscheurde.
De roover was overrast, maer nog niet overwonnen. Als hy gevoelde dat het dier enkel zyne kleêren vast, en hem de handen vry gelaten had, greep hy het by den kop al beide kanten, weerde zyne gapende muil van hem af, en poogde op te staen. Twee felle pooten, genageld in zyn herte, hielden hem geplakt aen den grond. Hy schuddede het grollende dier, 't en roerde niet; hy krulde zich 'lyk eene slange om het van boven hem te doen wegsleeren: vruchteloos gekruld. In 't eerste, door de kloekte zyner arms kon hy de scherpe tanden van zyn aengezigt afhouden, en 't was vele; maer nu achter eenen oogenblik geweldig houdens, voelde hy zyne ellebogen begeven; eene snak nog, en hy moeste buigen en loslaten. Wanhopig en gedwongen, doet hy een uiterste geweld: op zyne eene knie en op zyne schouder gesteund, vringt hy zich rond; de hond sleert van hem, en hy zit, geknield en vry, bek en bek met de beeste.
Had hy nu tyd gehad om den dolk te grypen die in zynen riem zat, 't ware gedaen geweest. Maer hy was heel onthutst door de worsteling,
| |
| |
en besluitloos geworden, om dat hy zoo eenen onverwachten vyand had tegengekomen. Met den eersten nogthans, toen zyne handen vry waren, snakte hy met het eene naer zyn wapen, en stak het andere voor hem uit tot verdediging. Het was te late voor alle beide. Turk razende geworden door de schuddinge van zyn hoofd, sprong toe naer de kele van den roover; zyne muile sleerde langst den arm die vooruit gesteken was, en in plaets van in de kele, vielen zyne tanden in de bovenplate der schouder van den moordenaer, geheel digte tegen den hals. Hy hield dat hy gegrepen had: de beenderen uit de schouder kraekten tusschen die vreeslyke haken en dat schrikkelyk schudden; 't moeste geweldig zeer doen, aengezien de roover een grooten schreeuw gaf, en in 't eerste de kracht niet meer voelde van zynen dolk te trekken.
Dat gebeurde eer hy had kunnen opstaen. Hy bleef geknield, en overzyds gebogen met den nieuwen aenval van het dier. Het bloed liep uit de wonden, door het hard gebyt in zyne schouder gemaekt. Met het slinker hand dat hem nog vry bleef, greep hy nog eens den hond by de ooren, trok om hem af te krygen, maer niet te doene: zyne pyne vergrootte en de tanden bleven zitten. Verscheide mael proefde hy om regte te springen, en dan al zyne magt te kunnen gebruiken; hy gelukte niet in 't eerste, maer andermael hergaen hebbende, stond hy op zyne beenen, met den hond hangende aen zynen hals.
Denkt hoe hy 't stelde in dien deerlyken toestand! Het schuim kwam uit zynen mond van weeren en van lyden. Vanzyds, maer wat verder, zag hy de worsteling van zynen gezel tegen den koopman, en hy kon er niets aen doen, integendeel, zelve had hy moeten geholpen zyn. Woede en spyt beklommen hem en hy wierd byna zoo razende als het onredelyk dier, waer tegen hy vechtende was. Ongevoelig geworden aen de pyne, snakte hy zich achterwaerts, trekt zynen dolk uit den riem, en met zyn slinker hand steekt hy naer den hond. Het scherp yzer kwetst het dier beneden den hals, boven de voorpooten; niet anders dan eenen sprong, was het gevolg der steke: de muile noch de tanden en verroerden niet. De moordenaer herging het, gebruikte al zyne magt, en dezen keer drong het stael in den hals, maer wat te hooge om doodelyk te kwetsen.
Turk gaf eenen schreeuw, liet de schouder gaen, en sprong eenen stap achteruit. Hy schuddede zynen kop dat het bloed en het schuim in de ronde spatten, maer hy gaf het niet op. Zyne oogen waren 'lyk fakkels, en zyne tanden blikten tusschen zyne zwarte lippen; een soorte van gebulder, gelykende aen den doffen klank van eenen stier die dul is, kwam uit zyne kele, en met een meerder geweld dan ooit, sprong hy toe naer zynen vyand. De moedheid, de onmogelykheid van te werken met zynen regteren arm die byna roerloos aen zyn lyf hing, de vreeze ook misschien, deden den moordenaer beven; hy sprong van kante als hy Turk op hem zag komen, en meende zyne klauwen te ontgaen; maer hy was nog eens vast, en nu veel digter zyne kele: zynen dolk had gesleerd langs het lyf van het dier, en maer een ligte wonde gemaekt. Een koud zweel liep over de lidmaten van den roover, die nu begon te vreezen voor zyn leven, verre van nog te peizen op het geld van den reiziger;
| |
| |
hy gevoelde dat het gevecht ongelykig wierd, en hem ging rampzalig zyn; en maer meer peizende op zyn eigen behoud, riep hy, zoo luide hy kon, naer zynen meêmaet: Dikten, help my, of ik moet er aen!
Binst de korte oogenblikken dat geduerd had hetgene wy daer beschreven hebben, had het Dikten schooner gehad dan zyn medegezel. Hy had zynen man op den grond vinden liggen, en was er opgesprongen, hem vastgrypende en gesloten houdende tegen de aerde, binst dat hy zyn mes uittrok en het hem op de kele legde. De reiziger, overrast al achter en al vooren, zoo onverwachts op de harde bane gesmeten, en meenende dat hy tegen twee te doen had, was met den eersten geheel buiten zyn zelven, en 'lyk iemand die met hem laet doen wat men wilt. Hy wierd seffens geware, nogthans, dat zyne hond bezig was met zynen meester te verdedigen; hy voelde dat zy maer met tween en waren, en by gevolge dat hy man tegen man ging staen.
Ondertusschen, lag hy daer op den grond uitgestrekt, met eenen moordenaer op hem, die een van zyne knien op zyne borst gesloten hield, met een hand hem by 't hoofd had, en met het andere een mes voor zyne oogen deed blinken. Geen enkele beweging deed hy, noch kon hy doen; geen enkel woord kon hy met der daed uitspreken; zyn bloed was 'lyk gesteven in zyne aders....... Er verliepen aldus eenige stonden.
- Uw geld of uw leven moet ik hebben! zei de moordenaer met eene grove stemme, en het koud stael van zynen dolk op de bloote kele van zyn slagtoffer leggende.
De koopman klaegde, en gaf eenen diepen zucht; hy wrong zich, om wat den zwaren knie van zynen vyand af te keeren, en asem te kunnen halen.
- Uw geld of uw leven, hoort gy het! en niet te roeren, of ik maek u kort en kleene.
Onze vreemdeling meende daeruit te verstaen, dat hy voor zyn leven niet moest vreezen, indien hy zyn geld wilde leggen. Met dat hy ook fel en onverzaegd en nu een weinigje tot zyn zelven gekomen was, besloot hy van zoo ligte die schoone en moeijelyk gewonnen kroonstukken niet over te geven. Hy keerde met zyn hand de vuist af van den moordenaer, die 't mes boven zyn hoofd hield, en zei maer stil genoeg:
- Hoe kan ik myn geld geven, indien ik hier alzoo uitgestrekt moet blyven liggen?
- Geef my uw geld, zeg ik, of ik vermoorde u. - En hy snakte den lydende by 't hair, en deed zyn hoofd bokken tegen den grond, tot verscheide mael toe.
- Ai my! Ai my! om de liefde Gods, doet my toch zoo niet lyden, vroeg smeekende de koopman; laet my gaen, ach! laet my gaen! ik zal u dan bescheiden.
- Uw geld moet ik hebben, en rap nog; klagen en roepen naer God en zyne heiligen kan u niet helpen. Beloof my liever dat gy uwen gordel zult afdoen, en alles uithalen dat in uwe zakken zit?
- Laet my opstaen toch; ik kan schaers klappen, wat wilt gy dat ik aen myn geld kome?
| |
| |
- Belooft gy 't my?
- Wat zyt gy met myne belofte? gy zult dan zien of ik niet liever arm en ben als dood.
De moordenaer draeide zich op kant; hy liet het hoofd gaen van den reiziger, maer hield altyd zyne knie gesloten op het herte. Hy zochte den gordel waer achter hy uit was, sloeg er op dat het klonk, en bereidde zich om den riem af te snyden, waermeê hy vast lag. Nu had de koopman zyne twee arms en zyn hoofd vry: misschien, met eenen geweldigen stuik te geven tegen het lichaem van zynen vyand, daer boven hem geknield, zou deze op den grond gerold hebben; maer hy vreesde het mes dat hy in zyn regter hand hield, en waermeê hy eene doodelyke steek met der daed kon krygen. Het was hooge tyd van een besluit te nemen, wilde hy niet teenemael geplunderd worden.
Binst dat de roover, zonder achterdenken over hem geleund, met zyn slinker hand vrocht aen den riem, en met zyn regtere, dat naer den kant van den reiziger gekeerd was, zynen dolk vasthield. schoorde deze zyne hielen tegen den grond, hefte zyne arms op, en met zyne beide handen greep hy den arm en het mes van den moordenaer. Deze verschoot, en in zyn verschot roerde hy zynen knie die op de borst van den koopman rustte, hy sleerde af en liet den ongelukkigen vry. De arm had juiste gegrepen geweest beneden den elleboge en al achter; het mes, nederwaerts gedouwen, had een ligte kwetsure gemaekt in het been van den koopman, maer, met dat hy volle magt kon geven en den arm van dweersten had, zoodanig dat hy niet plooijen moest, wrong hy zoo veel hy kon: de elleboge kraekte en zou gebroken hebben, had de moordenaer, door het lyden overmeesterd, zich niet laten meêgaen en sleeren aen de voeten van zyn slagtoffer.
Met den eersten werke, en eer hy nog regte wns, poogde de onverzaegde reiziger het mes uit de handen van zynen vyand te krygen, hy sloeg en snakte en draeide het, hy wrong den arm, en beet zelfs wanhopig in zyne vingers. 'T kostte moeite, maer eindelyk het kwam mede, en hy gooide het zoo verre hy kon al den kant van den busch. Om dat te verkrygen, had hy den vent een weinig moeten los laten, hem de gelegenheid verschaft van zich op te regten, en nu stonden zy beide met gelyke, of beter zonder wapens te worstelen, de eene om zyn leven te behouden, de andere om zich te wreken en het geld te krygen dat hy naer zynen hoofdman dragen moest.
'T was juiste op dien oogenblik, dat de andere baenstrooper om hulpe riep.
De moordenaer was de felste en ook de geweldigste; als hy voelde dat hem het mes uit de vuist gevrongen, en de tanden in de vingers geprint wierden, huilde hy en braekte de ysselykste vloeken uit. Nauwelyks voelde hy zynen arm vry en zyn wapen weg, of hy sloeg, uit al zyne magt, zyn een hand op die van zynen kamper, en met het ander greep hy hem by den hals, en duwde zyn hoofd hevig tegen zyne borst. Het roepen van zynen maet om hulpe hoorde hy wel, maer hy kon noch wilde den drager van den bedoelden schat zoo ligte in vryheid niet laten.
| |
| |
Daer stonden zy, 'lyk aen malkander gegroeid: de eene met zyne vuisten geklampt op den hals van zyne prooi, en zich weerende en stampende om hem in den grond te krygen; de andere met beide arms rond de lenden van zynen vyand, en hem nypende dat schier den asem ontbrak, en schuddende om hem op de aerde te krygen. Maer al dat schudden en poogen was vruchteloos, geen een van de twee roerde van eenen vinger; zy waren vaste op hunne voeten, even wel gegrepen van den eersten keer, 'lyk tusschen een vylstake.
De moordenaer knorrelde van dulligheid, en onverstaenbare woorden kwamen uit zynen mond: de koopman klaegde en steinde van alzoo gedwongen en opeen getrokken te zyn. De kleederen scheurden op hun lyf, de grond daverende onder het stampen hunner voeten ieder keere dat er een van twee door het geweld uit zyne plaetse geroerd wierd. Na verloop van eenige stonden, de arms van den moordenaer sleerden voorts langst den hals van dengenen dien hy vasthield; hy had maer grepe meer aen het achterste van zyn hoofd, en ging hem kwyt geraken en misschien op den grond rollen, toen al met eenen keer, hy alles los laet, eenen schok voorwaerts geeft, en poogt met zyn vingers de riemen vast te grypen, die al achter op den rugge van den koopman waren vastgemaekt. Hy had ze vast inderdaed en wel vast; het hoofd van den reiziger was gestoken en ingetrokken tegen den buik van den roover, die, met zyne arms vry en zyne handen vast aen de riemen, een groot geweld kon doen, en schier zynen meêvechter opheffen. De andere hield met de krachten der vreeze zynen vyand vast, en wanhoopte nog niet van hem meester te zyn; hy sloeg zyne tanden in zyn bovenkleed, om regte te kunnen blyven, schoorde zyne voeten zoo vast hy kon in den grond, en gebruikte zelfs poogingen met zyn hoofd en zyne handen, om hem op te steken en op den grond te smyten.
- Dikten! riep van passe de wanhopige stemme van den anderen, - Dikten, zeere, zeere! ik ben 't einde myn krachten; help my, verlos my van de dood!
Dikten hoorde en luisterde. De stemme van zynen stervenden gezel trof zyn moordenaers-herte; misschien dacht hy dat het leven, zoowel voor hem als voor een ander, meer weerd was dan wat kroonstukken. Hy liet den koopman een weinig los, haelde asem om te kunnen spreken en zei:
- Laet my gaen, ik zal u ook laten gaen.
De koopman betrouwde het niet: hy sloot hem feller dan ooit om te toogen dat zyne krachten nog niet weg en waren, en dan antwoordde hy:
- Laet my los: 't is gy die my eerst gegrepen hebt.
- Daer ze! - zei de roover, en hy liet al gaen dat hy vast had, en regtte zich op. De koopman liet hem insgelyks los, maer vreezende voor verraed, gaf hy hem eenen stuik dat hy achterwaerts uit deinsde. De gestokene en gebaerde van niets, en ziende dat zyne man wegvlugtte, zei hy halfluide: - Loop waer dat gy wilt!
Dat zeggende, vloog hy naer den anderen die worstelde, op vier of vyf stappen van hem, en hy liet zich vallen op den hond, om hem van
| |
| |
zynen maet af te rukken. 'T was meer als tyd, want deze kon schaers nog keeren, en zyne ellebogen uitsteken naer het vermoeide dier, hetwelke niet tegenstaende hem nog bete op bete gaf, en alles in stukken trok dat tusschen zyne tanden kwam. Dikten kreeg het er gemakkelyk van, maer hy moest ook nu aen 't vechten gaen, met bloote handen, en eenen arm die zoo goed als vervrongen was.
Turk trok zich uit de handen van den nieuw gekomene en vloog hem te keere: met zoo dulle kracht niet meer, want vele bloed had hy reeds verloren. Zyne tanden printten zich menigwerf in het vel van den roover, maer hy kou niet meer grypen en houden dat hy gegrepen had. Het was dan verscheide oogenblikken lang springen en herspringen, wegstooten en nog stooten, tot dat eindelyk het dier uitgeput, bleef stille staen op eenen stap van den mensch. Het bezag hem, slingerde zynen kop, en grolde; maer 't en roerde uit zyne plaetse niet. Onmiddelyk nadien, ging het snoffelen op de plaetse waer zyn meester ten gronde gelegen had; de roover liet het doen. Na dat het op de aerde wat geschart en gelekt had, zyn meester noch riekende noch hoorende, keerde het zich omme, en ging voorts, maer traegzaem, op de stappen van zyn meester. Eenige schreden verder, legde het zich neder in den dyk om te rusten.
|
|
Auteursrechtvrij