Journaal van 21 october 1688 tot 2 september 1696. Tweede deel

Maert.

1 Maend.

Smerg. was den ouden Berck bij (mij), wilde een req^t om assistentie aen̅ Con. presenteren. In 't wegh gaen vraegde, of niet een oude peruyck voor hem hadde. Daernae quam .......¹⁾, de Fransche Predicant.

Smidd. at tot Isac met d^r Hutton en .....¹⁾, thoonde ons sijne slechte collectie van schilderijen. Gaf ons maer 3 schotelen, sonder eenigh dessert.

Had een admirabel prospect op de rivier.

Smerg. was de oude joff. Cuffler bij mij. Wilde mede subsidie aen̅ Con. versoecken en haer vader Drebbels inventie aen hem presenteren, om schepen in̅ grondt te helpen.

Savonts was bal te Kinsinghton.

1) Niet ingevuld.

1) Niet ingevuld.

2 Dynsd.

Smerg. had Boision en̅ att hij smidd. bij mij. Savonts was te Kinsinghton en bij de Coning. Seyde mij, dat het huwelijck van Slydrecht nu immers vast gingh. Ick seyde, dat hoorde alles daertoe gereedt was, uytgenomen den bruydegom, die de wateren nam.

De Con. was van smergens op de jacht.

3 Woensd.

Smergens niet uyt. Naermidd was tot Smith, die de Transactions druckt, en̅ kocht het 17^e vol. van̅ selve.

4 Dond.

Naermidd. was weder tot Smith, over een abuys, dat meende hij omtrent de voorz. Transactions gehadt hadde, maer was niet; kocht daer noch 3 a 4 boecken.

5 Vrijd.

De Con. att tot Myl. Newport, en quam eerst ten half 7 te Kinsinghton.

Was bij joff. Golsteyn, die mij seyde dat de Coningin intentie had van joff. Vijgh, nu staende om te trouwen,

[p. 321]

seer favorabel. te tracteren, soo ten regarde van̅ 3 duysent ℔, die sij haer sonder consequentie voor eenighe andere meer ten huwel. soude geven, als van haere uytsettinge, en dat alle die van hare parentage sonde goedt gedaen werden.

Savonts was bij de Con., die mij seyde tot m. Newport voorbij rijdende gesien te hebben, en̅ dat gestaen hadden om mij aen te roepen en mij de schilderijen van̅ selve te thoonen. Dat goede dingen van van Dijck hadde en een virtuose was.

Een concept v. een brief, bij Verbolt ingestelt, en belast in 't net te schrijven, teeckende niet en seyde:‘Ick sal dat in den Haegh doen.’

6 Saterd.

Was smerg. niet uyt. Smiddachs quam Sylvius, die ten eten hield. Kort naer̅ midd. quam Slydrecht.

Sylvius most savonts te begraeffeniss gaen met de vrouw van Chardin.

Had 3 brieven uyt Holl^t van mijn vrou. Schreef dat de Graef van Hoorn, beter geweest hebbende, weder verargert was en swaere flaeuwten kreegh. Dat S^t Annel^t de derdendaeghse koorts had, mager wierd, maer op sijn goeden dagh uytgingh. Sylvius had gisteren Boision met een vrou op straet gesien. Dat broer Lodewijck wat beter was en wat honger begon te krijgen.

7 Sond.

Smergens had Sylvius en̅ hield hem ten eten.

De Con. att lang over 2, den A.-Bisschop van Canterbury seer lang voor hem gepredickt hebbende.

Golstein was smerg. oock bij mij, maer noode hem niet, omdat niet genoegh te eten had.

Naermidd. op stoel gaende de eerste mael dien dagh, was wat hardlijvigh, en doen gedaen had, voelde een pijn in 't fondement, die den ganschen dagh en̅ nacht bleef dueren en mij vrij incommodeerde, voornementlijck in 't sitten, wesende oock een geswel in 't fond^t als een half duyven ey. Sliep evenwel vrij wel des nachts.

[p. 322]

8 Maend.

De voorz. pijnen en geswel duerde mij den ganschen dagh noch, maer waeren een weynich minder.

Sylvius en Boisïon quamen nae mijn, maer had laten seggen dat niet thuys was.

Naermiddag was Harding bij mij, en̅ kocht voor 25 shill. aen boecken van hem.

9 Dinsd.

Het geswel voorz. begon te draegen en een gele materie uyt te geven, oock een weynigh kleynder te werden, maer was mij evenwel seer ongemackelijck in 't rijden.

Was smerg. buyten en̅ naermiddach weder.

De Con. teeckende eenighe dingen savonts, maer hield de Acte van 's Gravemoers Regiment voor den Hertoch van Pleun op.

De stoelen, uyt mijn camer te Kinsington genomen, quamen niet weder voor den dagh.

10 Woensd.

Mijn geboortedagh.

Het voorgem^t geswell droegh noch, maer dat uytgaff was wat meer bloedigh. Sylvius att bij mij.

11 Dond.

Meende dat Sylvius weder soude komen om wafelen te eten, maer quam niet, maer had Boision, die ick weder quelde daerom, dat hij Gastignies gebiedeniss aen Marie hadde komen brengen.

Had desen dagh en̅ de volgende nacht een stercke evacuatie van bloedt, dat niet alleen mijn hemdt, maer de onderbroeck en iets van mijn broeck bebloedt maeckte, en snachts noch de hecle neusdoeck, die in 't bedde hadde en een deel van̅ laeckens, die vrijd. smerg. most wegh doen. De swelling wierd daermede altoos kleynder.

Smergens was met Boddenbroeck in 't Hayparck, om 2 peerden te sien, maer dienden mij niet.

Naermiddach voorbij Charring-Cross rijdende, stonden daer twee mans in̅ Pillory, den eenen in een groene nachttabbert, die de damnation van̅ Con. en Conⁱⁿ gedroncken had, en̅ den anderen omdat een hand geconterfeyt hadde. Wierden lustigh met slijck gegooyt.

[p. 323]

12 Vrijd.

Om mijn ongemack van̅ aenbey gingh niet voor naermidd. nae buyten. De Con. teeckende maer een dingh. Vraeghde of daer niet nieuws uyt den Haegh was met de brieven, van daegh gekomen. Seyde, dat schreven de Graef v. Hoorn geen steen gehadt hadde, maer van een sweringhe in̅ krop van̅ blaes gestorven was, en dat Zuerius herstelt was in sijne charge van Quartierschout.

Slydrecht quam bij mij te Kinsinghton, en wilde nu eindel. weten dat hij den bruygom was.

Schreef aen S., maer vergat savonts den brief te senden.

13 Saterd.

Smergens, om exercitie te doen, gingh heel alleen het Parck eens rondom: was wat koud.

Wiljet seyde mij, dat meende dat tusschen Lysbet en Damis eenighe vrijerij was.

Verschoonde mij smerg. heel, seer veel bloed quijt geworden zijnde, sonder nochthans daervan sieck te wesen.

De vloedt desen dagh was minder, en het geswel bijnae wegh.

Naermidd. was eenen Howler bij mij, door Hulst aen mij geaddresseert. Had eenighe medailles te koop, onder andere een Alexander, een Lysimachus en een Philippus Macedo, van goudt, die seer schoon en̅ geconserveert waeren; eyschte daervoor wat meer als 2 mael 't gewicht van 't goudt. De memorie, om sijn huys te vinden, was: You go downe out of de middle of the Court of Requests, to a Ground-Roome on the left hand. Mij name is Howler. Scheen een goed man te wesen.

14 Sond.

Was seer koudt en windigh weder, vroos oock.

Hulst seyde, dat de Con. van dese weeck soude gaen om te jagen te Winchester, en̅ dat sommige meenden dat hij van daer naer Portsmouth soude gaen, om de equippage daer te sien en̅ te verhaesten.

15 Maend.

Smerg. was Boision bij mij, oock Sylvius, die ten eten hield. Hij seyde, van Madame Chardin in

[p. 324]

haer leven gehoort te hebben, dat Boision sijn vader een apotheker geweest was.

Was tot Vernatti bij de vrouw en de oude matante. Daernae quam de dochter oock binnen, die nu 11 jaer geworden was en wat grooter geworden.

Nicht Becker was bij Betty te gast. Het jonge nichje vertelde dat het meisje, dat op haer negen jaren in̅ kraem gelegen had, in Southwarck om geldt te sien was.

Wiljet seyde dat Samuel Hulst, doen hij soo in huys sat, en̅ de Wilde mij wijs maeckte dat hij met de mildt gequelt was, de pocken gehadt hadde.

Mijn haemorrhois continueerde.

De koude van gisteren continueerde.

16 Dynsd.

De koude met een Ooste windt bleef dueren, en̅ was al het water aen̅ wech naer Kinsinghton toegevroren. Sneeuwde smerg. langh en sterck.

De voorgaende nacht wierd seer veel bloedt quijt; wierd daervan nochtans niet swack, maer ter contrarie vet, soo dat mijn kleeren most wat doen uytleggen.

Ten 11 ueren gingh naer buyten, en sagh daer een peerd, dat Dirck Storck, de Con. koetsier, te koop had, maer gingh geen vaste tell.

Danckelman seyde dat Hofman, Resid^t van̅ Keyser, bij onse Con. was, en Peucker, die bij hem (Danckelman) 't verleden jaer geweest was, Secretaris van̅ Prins van Denemarcken.

Sprack en passant de soon van S^r Robert Southwel; seyde mij dat de R^l Society het glas, dat ick haer gegeven had, nu soude gaen besighen.

Mijn afgangh van bloedt continueerde noch all.

Praete met de Presid^t de la Tour in̅ bedtcamer.

17 Woensd.

Berckhout of Slydrecht¹⁾ bij mij komende, soo stond om aen tafel te gaen, noode hem en̅ att hij met een seer grooten honger.

1) De woorden of Slydrecht zijn later boven den regel geschreven.

[p. 325]

Guitet, Capⁿ van̅ dragonders, was bij mij en presenteerde mij een peerd te verkoopen.

Sonnius was smerg. bij mij en seyde, dat hij de directie soude hebben van een vendue van printen, die wesen soude den .. deser, quamen van̅ Hertoginne van Norfolke; men soude die 8 dagen langh sien, en ick met hem daerom gaen toekomende woensd.

18 Dond.

Naermidd. was met Foubert op het uyterste van̅ stadt, naer̅ kant van Hoborne, om peerden te sien voor mij. Sagen er twee, maer wierden niet bequaem geoordeelt, als Foubert die sagh sanderen daeghs.

Smidd. at Sylvius bij mij, en̅ gingh naermidd. met hem naer Myl. Dorset, om hem te spreken van̅ camers, onder de Parck-stairs, die de Con. mij thoonde te willen geven, en verleden jaer mij geseght hadde, dat daervan uyt sijn naem aen de Lord soude spreken; maer hij was nu niet thuys. Lieten door de portier seggen dat ick daer geweest was.

Omdat de Con. den volgenden dach naer Winchester soude vertrecken, gingh savonts naer Kinsinghton, de Con. al ymant om mij hebbende gesonden. Hadde tot Myl. Bedfort gegeten.

In de stadt rencontreerde de Coningin, die visite gingh geven aen Mylady Clare, in̅ craem wesende. Sij sagh mij seer vrindel. aen, als haer groetede.

Sayer kreeg de comp^e te peerd van̅ Ritm^r Preselwitz. Dopf wierd Quart^r m^r gn̅ael van 't Leger.

Mijn bloedgang minderde.

19 Vrijd.

De Con. vertrock dese mergen naer Winchester.

Smerg. was Mevr. Vernatti en Mevr. Plot bij mij; de leste komende om de Con. faveur te versoecken voor Bresjes, haer broer, die stond naer 't Pensionarisschap van Dort, daer hij nu Vroetschap was¹⁾.

1) In margine: Dit is geweest saterdachs.

[p. 326]

De windt was O., maer het weer veel sachter.

Naermidd. was eens op de beurs en kocht iets. Daernae was tot Dorp, die al weder met sijn witte wolle muts, redel. vuyl, en met Bodenbroeck en sijn vrouw en den jongen Ittersum met de caert spelende.

Eens te drincken geëyscht hebbende, brachten mij slecht kleyn biertje.

Nicht Ide was sieck en had dry, vier mael de anderendaeghse koorts gehadt; maer genomen hebbende een remedie van een doctor, die de vrouw van Ouwerkerck haer bestelt had, had desen dagh de voorz. koorts niet gehadt.

20 Saterd.

Vid. den voorgaenden dagh.

Mijn aenbey begon heel te vergaen. Gaf weynigh bloedt meer, en dat bleeck en waterachtich sagh.

Sacht weder.

21 Sond.

Smergens was Sylvius bij mij, en̅ hield hem smidd. ten eten.

De Coningin was smerg. hier, maer smidd. niet, omdat niet heel wel was.

Smergens was Dorp bij mij, nemende desen dagh waer, omdat op geene andere, sonder peryckel van gearrest^t te werden, konde uytgaen. Versocht mij 20 ℔ sterl. te leen voor 14 dagen, naer̅ welcke hij meende van̅ Con. geldt te sullen ontfangen. Dit hadde al eenigen tijdt gevreest, en excuseerde het daerop dat self niet veel geldt en had, en hier van mijn charge schier niet ontfong. Seyde, dat ick van sijne naeste vrinden was, en hij mij daerom dat quam versoecken. In 't eynde Cap. Bodenbroeck mede bij mij komende, hield dat discours op. Ick noode hem te gast, maer excuseerde het, omdat aen iemant geëngageert was. Seyde, dat op een tijdt, als hij van huys was, Ida al sijne boecken verkocht en 't geldt in haer sack gesteken had.

Wierd tegen den avondt noch al een weynig bloedt van onderen quijt, somtijts groote jeuckte aen 't fondement hebbende, en̅ seer hardlijvigh wesende.

[p. 327]

22 Maend.

Had smerg. brieven van mijn vrouw.

Had smergens Berck bij mij, talmende over 't req^t, dat hij aen̅ Con. gegeven had om assistentie. Seyde, dat sijn knecht onlangs doorloopende hem 14 guinys gestolen hadde, dat half voor inventie nam.

Naermidd. Sonnius niet thuys wesende, reed naer 't huys in Commingarden, daer de vendue van papiere-konst soude wesen, daer hem vond met noch eenighe liefhebbers, en̅ sagh daer de voorz. konst, Mylord Jarmouth toehoorende, die se uyt noodt liet verkoopen.

23 Dynsd.

Smerg. quam Sonnius, volgens afspraeck, bij mij, gaf hem choccolate, en reden naer 't huys van̅ vendue, daer waeren tot smiddaghs toe, en att Sonnius smidd. bij mij. Naer den eten, tegen den avondt, reed naer Kinsinghton, daer de Con. eerst omtrent 10 ueren aenquam. Gingh kort daernae eten en ick naer Londen, laetende eenighe papieren om te teeckenen aen Kien, maer de Con. teeckende der maer een.

Vond Slydrecht in̅ groote sael staen, die de voorgaende dach met joff. Vijgh getrouwt was door Mons^r Menard. Hij sagh er seer slecht uyt.

Liet naer joff. Golstein vragen, maer sij gefatigueert zijnde van 3 dagen in de wacht geweest te hebben, was te bedde gegaen.

24 Woensd.

Smergens quam Sonnius bij mij, en gingen weder de voorz. konst sien tot smidd. toe. Meende hem ten eten te houden, maer ontgingh mij eer hem gesproken hadde.

Naer den eten gingh naer 't huys van de vendue, en̅ sagh daer tot savonts toe.

Had smidd. brieven van mijn vrouw en van broer Christiaen, die seght dat sijn Tractaet van Planeten gedaen was; maer dat hij noch wel de helft most oversetten in Latijn uyt 't Frans; dat hij 't geschreven hadde gelick sich aen mij adresserende, omdat samen de observatien gedaen hadden.

[p. 328]

25 Dond.

Smerg. had de Baron de Neufville, daernae l'Eremitage.

Smiddachs, als over tafel sat, quam Slydrecht vragen om te eten, en liet hem komen. Naer den eten reed met Guitet naer sijn stal, niet ver van Myl. Peterborough, om sijn peerden te sien, of daervan mij een aenstondt.

Savonts was Sylvius bij mij, en vertelde veel van sijne Engelsche negotiatien.

Mijn quaed van̅ haemorroides verminderde noch al, maer het geswel was de eene tijt wat meer en d'andere minder, altoos met jeuckte.

26 Vrijd.

Smergens was met Guitet in sijn stal in Faucon-yard, op de wegh naer Kinsinghton, en̅ sagh daernae een van sijn peerden in 't Parck, dat een seer vaste en̅ gemackelijcke tel gingh, maer was wat te hoogh voor mij. Reed van daer nae Kinsington, en̅ was boven; naemidd. ten 4 ueren weer naer buyten.

Schreef aen mijn vrouw.

Was bij de Con., die een deel Actens teeckende, die Keppel aen Hulst geseght had dat soude opmaecken.

De Con. praete met Slydrecht, en als hem seyde dat hij op sulcken naeuwen beddetje met de bruydt geslapen hadde, seyde hij: ‘Wel soo moeten se den heelen nacht op malkanderen gelegen hebben.’

Als hem van een brief voor Montpouillan aen Schuylenburg sprack, seyde: ‘Wel, ick sal nu soo haest in̅ Haegh wesen.’

Begon seer verkoudt te worden.

Mijn haemorr. verminderde merckelijck, maer was het geswel in ano dan wat meer en̅ dan wat minder.

27 Saterd.

Was seer verkoudt en̅ met hoest gequelt; wierdt sonderlingh geen bloedt meer quijt.

Smerg. gingh met. Sonnius naer 't huys van̅ vendue te voet; mijn een peerdt aen wurm vast zijnde, en̅ daertegen een dranck ingenomen hebbende. Nam Sonnius ten eten.

[p. 329]

Sprack qual. van 't Parlament, daerin hij meende veele pensionarisen van Vranckrijck te wesen.

Gisteren seyde mij Car. Hulst dat den anderen, die niet mede naer Kinsⁿ gekomen was, een bloetsweer had, die hem belettede te gaen en̅ te staen.

Had een brief van mijn vr., seght dat Tien vet wierd. Dat Wijnne het water had, en̅ beenen soo dick geswollen als haer middel, en daerbij een kontinueel koortsje had, met een verheffinghe alle avondt.

28 Sond.

Savonts was tot de vrouw van Ouwerkercke, die haer beklaegde dat sij alle haere sonen volontairen gemaeckt hadd. Joff. v. Ruytenburg was niet thuys.

Mijn kleynste peerd had een dranck genomen en reed dien dagh niet. Sylvius att bij mij.

29 Maend.

Smerg. was tot Smith, de boeckverkooper, en kocht eenige boecken. Naermidd. was in̅ voorz. vendue in Commingarden, daer voor 4 ℔ 11 shill. aen teeckeningen kocht.

Gibson, die het goedt opgaf, kocht alleen meer als alle de andere samen, 't welck ick daernaer aen Sonnius seyde vremde gedachten most geven aen̅ menschen.

Een vrouwtje met root crijt uyt de kinderdooding van Rafel kocht m^r Bruce, broeder van̅ Lord .....¹⁾, voor 11 ℔ sterl. Duerde tot savonts ten 10 ueren.

1) Niet ingevuld.

30 Dynsd.

Smerg. was Golstein bij mij, en noode mij te gast met Sylvius, oock bij mij zijnde. Ging met haer in the Faucon-yard in̅ Piccadilli, en kocht daer door Golstein een peerd, dat mij Foubert deser daghe aengebracht hadde, voor 20 guin. en 20 shell. voor̅ stall.

Reed doen naer Kinsinghton, en was smerg. boven.

Smidd. att met Sylvius tot joff. Golstein, had goede schelvis en̅ spiering. Joff. Golstein en haer neef mosten

[p. 330]

vroegh wegh met de Coningin, om Myl. Paulets kindt te doen doopen.

Savonts was bij de Con., die mij vraegde of de bruydt niet gesien had, daer ick al geweest had, en quam daer Mevr. Sitters met 2 dochters en een soon. It. joff. Howard van̅ maids of honour, droncken daer thé.

31 Woensd.

Deed mijn peerd betalen door Wiljet, 20 guineas, en 10 shell. voor̅ stall.

Smerg. was Puisars bij mij, en meende dat sijn broers acte voor̅ comp^e Guardes van wijlen van der Hooghe gisteren avondt soude geteeck^t geweest hebben; maer als ick die bracht, seyde de Con. dat het abuys was, en̅ dat Cornelis van Ouwerkerck die most hebben. Puisars seyde, dat de Con. hem belooft had sijn broers comp^s peerden te sullen geven, en dat daernae hem (NB.) doen seggen hadde dat het dese soude wesen.

Sylvius was smerg. bij mij, die dit vertelde.