Journaal van 21 october 1688 tot 2 september 1696. Tweede deel

Februarius.

1 Maend.

Gingen voormiddach in̅ pacquetboot, om naer Harwich over te steken. Was met Gastigny en Ofarel alleen in de cajuyt, en namen daernae noch een Officier in, gaende om een Regiment te werven naer Engel^t: sijn naem was Mannory, een goedt man.

De windt was altoos Z.W., en quamen savonts ter halver zee, naer 't seggen van de Capitein, wiens naem was Stevens, en was deselve, die eenighe tijdt geleden

[p. 312]

van 2 capers geattacqueert geweest was, dewelcke hij braef afgeset had; maer doen sij hem verlaten hadden, sonck de Pacquetboot van de ontfangen schoten, en salveerde hij sich met weynich volck, de rest verdronck.

Marie was sieck en Gastigny mede, maer ick att en was wel.

2 Dynsd.

De windt was als gisteren, maer seer goedt en̅ handtsaem weder. Avanceerden redelijck, maer raeckten wat te verre om de Noord.

3 Woensd.

De heele voorgaende nacht geseylt hebbende, arriveerden smergens omtrent ten 10 ueren te Harwich, roeyden met de chaloup aen landt, en logeerden in̅ ....¹⁾.

Die van̅ custome quamen ons goedt visiteren, maer waeren beleeft. Een casje met thé en iets anders, dat voor de Coningin medegenomen had, liet in handen van die luyden, om het met de Tiltboot naer Londen te senden.

1) De zin loopt niet verder door.

4 Dond.

Huerden koetsen naer Londen, ick een voor mij alleen, Wiljet en Marie daer mede innemende, voor 10 ℔ sterl., en vertrocken van Harwich; aten smidd. te Colchester, daer sij ons schrickel. deden betalen.

Savonts quamen te Witham, 34 mijlen van Harwich,

De Coningh gingh desen dagh met de Prins van Baden naer Winsor.

5 Vrijd.

Reden smergens ten 7 ueren van Witham, at, als oock Gastigny etc., te Burnedwood. Ick in een camer, rontsom met kleyne wapentjens van een begraeffenis behangen, maer in̅ herbergh waeren noch glasen noch wijn in huis. Quamen savonts ten 8 ueren door Ilford te Londen, maer wierd ick door mijn koetsier, dat een jongen was, omgesmeten, sonder mij nochthans seer te doen.

6 Saterd.

Smerg. had Boision en Sylvius; den eerste hield te gast.

Naermidd. quam Bisschop, de L^t van Capⁿ Heemskerck,

[p. 313]

alskax om mij te besoecken, maer de bootschap was om wat te hebben, voor dat Lysbeth en Damis, mijn knecht, hadden overgebracht. Naermidd. quam oock Slydrecht.

Was koudt weder en altoos Weste windt.

De Con. bleef noch te Winsor.

Daer was spel in 't Parlament om de luyden, charges in 't Hoff hebbende, het sitten in 't Parlament bij an Act te verbieden.

Kreegh door Wiljet mijn goedt uyt het Costum-huys, daer hebbende gestaen zedert dat ick achteruyt geseylt was. Major Manley deed mij daer beleeftheit in, en wierd niet gerekent daervoor, dat het soo langh daer gestaen hadde, daervoor dat de Hulsten mij bangh gemaeckt hadden.

7 Sond.

De Coning hoorde men dat noch te Winsor was.

Was langh besigh met mijn goedt wat in order te schicken.

Naermidd. was Sylvius bij mij. Boision mede daernae komende, dede mij excuseren. Bisschop, Luyten^t van Capⁿ Heemskerck, was weder bij mij. Naermidd. Dorp en Villatte.

8 Maend.

De Coning weder te Kinsinghton gekomen zijnde, reed daer met een huer-koets nae toe.

De Con. uyt sijn Cabinet in̅ bed-chamber komende en naer̅ Coningin gaende, gingh mij voorbij, sonder mij veel aen te sien; maer daernae wederom komende, sprack mij aen en seyde met vrundelijckheit: ‘Wel je hebt wel lang op reys geweest,’ gaende voorts naer sijn Cabinet.

Naermidd. waeren bij mij Slydrecht en daernae Capⁿ Heemskerck, die versocht sijn voorz. Luyt^t noch eens bij mij te senden, om hem wat voor̅ Capⁿ te geven. Item de Baron de Neufville en̅ m^r de l'Eremitage.

Sayer smergens te Kinsington, sprack veel van̅ schaersheit der finantien.

9 Dynsd.

Was den dagh van King Charles onthalsinghe.

[p. 314]

Smergens was Sylvius bij mij.

Savonts was buyten en bij de Con. Had een huerkoets. De Con. teeckende.

10 Woensd,

Was bij de vrouw van Ouwerkerck met Sylvius, mij beleefdel. onthalende.

11 Dond.

Kocht een koets-peerd, dat Wiljet door eenen m^r Snape, in̅ Con. stal sijnde, opgedaen hadde, en gaf daer 19 ℔ sterl. voor; reed daermede naermidd.

12 Vrijd.

Was smergens te Kinsinghton, en̅ daer aenkomende rencontreerde de Coningh, die naer de jacht reed.

Naermidd. was bij joff. Golstein, die mij noode tegen dynsd. met Danckelman en sijn vrouw.

Naermidd. gingh in de camer, daer de Con. met de Prins van Baden aen tafel sat; maer siende daer niemandt anders, gingh terstondt weder wegh.

De Coningin groete in 't voorbijgaen naer haer camer, sagh mij seer vrundel. aen, en seyde mij iets, dat niet wel verstond. Golstein seyde mij daernaer, dat ick haer in haer camer had behooren te volgen.

Was naer̅ eten bij de Con., die 3 dingen teeckende.

13 Saterd.

Smergens was Sylvius bij mij. Smiddachs quam Slydrecht (bij) mij, hebbende laten vragen of wel mede mocht aensitten. Quelden hem met joff. Vijgh. Hij had een paer schoenen met gelapte solen aen.

Voormiddagh was met Boision wat te voet uyt, liet schoenen maken, maer was door de vuylicheit der straten en menichte van volck niet plaisierigh te voet te gaen.

Naermidd. was niet uyt.

Smerg. had eene visite van̅ Predicant Hué.

14 Sond.

Smergens had Sylvius. Naermidd. Dorp en̅ Bodenbroeck.

Gingh met haer tot Dorp sijn vrouw onlanghs hebbende gekraemt; sagh er wat geswollen uyt in haer aensicht.

Joff. Ida quam mede af, en Mevr. Bodenbroeck was oock bij ons en haer soon mede, een jongh man van goedt facoen.

[p. 315]

Oock de Gravin Steenbock, dat een gaeuwe vrou scheen te wesen. Sprack wel Duytsch en Engels en Fransch. Had een langachtigh aensicht.

15 Maend.

Was Berck, gewesen Heer van̅ H. Bergh, bij mij, en mij wijs makende dat hem sijn knecht bestolen en alles afgenomen had, bedelde soo langh, dat hem noch een pistool gaff. Had een gesoden osse-voet in sijn sack, daer hij sijn maeltijdt mede soude doen, soo hij seyde. Maende hem al lachende om 't geldt van Jacoba Bartolotti.

Smergens was oock Westreicher, de slootmaker, bij mij. Voormidd. had oock Sylvius, die te gast hield. Naermidd. was met Golstein tot nicht Becker; sagh daer niemant anders.

16 Dinsd.

Was smergens te Kinsinghton. Att bij joff. Golstein met haer neef en̅ Mevrouw Danckelman, wiens man niet en konde komen.

Vertelde de Con., dat Slydrecht, uyt vrees van door mij gequelt te werden, daer niet had derven komen.

Savonts dansten een deel Dames op̅ de Con. eetkamer, maer niet als country danses. De Coningin quam daer oock, maer danste niet. Soo sij mij sagh staen praten met joff. Vijgh, seyde vriendel. lachende: ‘Je quelt haer een beetje.’ Ick was daer omtrent een half uer.

17 Woensd.

Naermidd. was tot Madame de Neufville, noch all talmende over de doot van haer oudste soon, en seggende heel qual. daer aen te wesen door flaeutens etc.

De Baron had een schutzel geschildert.

Daer was een dochter van haer, een aenkomend meisje, niet fraey, noch leelijck.

Vondt de vrouw van Zuylestein niet thuys.

18 Dond.

Smerg. had Sylvius en Boision.

Smiddachs was tot Danckelman te gast, aen een tafel van 12, alle Neerlanders.

De Prins van Baden lagh aen̅ jicht.

Smergens was Mary, die bij de Heer van̅ Lier gewoont

[p. 316]

had, bij mij, en scheen wel lust te hebben om de naeste somer bij mij te komen woonen; maer gaf haer daer geen positif antwoord op; seyde, aen mijn vrouw daerover te sullen schrijven, en̅ haer antwoordt laten weten.

19 Vrijd.

Smergens was Braw, de schilder, en Capitein bij mij.

De Prins van Baden was slechter aen̅ jicht.

De Coningh was op de jacht, en gingh ick niet voor savonts naer Kinsinghton. De Con. gevraegt hebbende of daer iets te teeckenen was daer haest aen was, en̅ ick seggende van neen, teeckende niet.

Att te Kinsinghton bij Kien, met Meester en̅ Danckelman, hij ons uyt silver met seer lecker eten en̅ seer goede wijn van 5 of 6 soorten, daeronder vin de Tockay, tracteerende.

20 Saterd.

Smergens quam Norris bij mij en̅ gingh met mij in sijn camertje onder mijn quartier; thoonende mij eenighe schilderijen, die hij in een vendue gekocht hadde, en met eenigh profyt weder socht te verkoopen.

Gingh van daer met van Leeuwen, Secret^s v. Portland, tot de twee broeders du Bois, daervan den eenen noch schilderde, en was besigh met het conterfeitzel van van Leeuwen te maecken. Van daer gingh tot Walton, om de teeckeningen te sien, die sij mij seyden dat savonts souden verkocht werden, en eenen Davenant, d^r in the law, toequamen. Daer was maer een portefolie van die van Lely, en daer was niet van groote importantie bij. Goor quam daar bij mij, en gingen tsamen in 't logement van Meester, die ons genoodt hadde. Was in Long Acre, daer was oock Danckelman.

Savonts ging weder tot Walton, daer de verkoopingh opgehouden wierd, doordien de Lords, die geseght hadden daer te sullen komen, niet gekomen waeren. Sij verkochten daer eenighe slechte schilderijen.

Van daer gingh met de miniateur Gibson naer sijnent,

[p. 317]

en sagen van sijne teeckeningen, die in groote menichte had, sommige seer goede daer onder. Bleef daer tot half 10.

21 Sond.

Smergens was Sylvius bij mij. Seyde mij, dat het huwelijck van Slydrecht geconcludeert was, en hij daerover langh bij de Coningin geweest was.

Savonts was Slydrecht bij mij, en̅ bekende het, en dat naer tijdingh wachten van dat de geboden in Hollandt souden gegaen zijn, om hier te trouwen.

Seyde, dat hij van̅ saeck met sijn broer en̅ suster gesproken had, en Berckhout onder anderen hem geseght had, dat hij sijne mesures moste nemen, en sijne gelegentheit kennen, trouwende een vrouw sonder goedt.

Att smidd. tot Dorp, die mij daeghs van te voren genoodt hadde. Daer was niemant vreemts. Bodenbroeck en̅ sijn vrouwtje en̅ Mevrouw Villatte.

22 Maend.

Smerg. was Tampion aen mijn camer, soo uytgingh. Ging daernae tot sijnent, en̅ gaf hem mijn copere ring-dial, om een segryne cas om te doen maecken, en mijn sonnewijsertje van Whitehead, daer het glas van gebroken was.

Wandelde daernae in 't Parck met Boision, schoon weder zijnde, en̅ att hij met mij.

23 Dynsd.

De Con. was te Londen tot 7 ueren, hebbende de pleydoye gehoort van̅ saeck tusschen Myl. of Bathe en̅ Myl. Montagu, die niet afgedaen wierd, werdende geseght dat van een der partijen a new triall versocht wierd.

Ick gingh ten 6 ueren naer Kinsington, maer sprack de Con. niet, doordien de Prins van Baden, staende om sanderen daeghs te vertrecken, seer langh en̅ tot half 11 bij hem was. Vraegde de Con. in passant, of geliefde dat langer soude wachten, die mij seyde: neen. Vraeghde naer joff. Golstein, die niet thuys en̅ in̅ wacht was.

24 Woensd.

Smerg. was Danckelman bij mij over een affaire.

Alle dese daghen en eenige tijdt te voren begon Baer-

[p. 318]

senburgh heel geck te worden, wilde telckens vechten en slaen. Verdeed al sijn geldt aen schilderijen te koopen. Wierd geseght in een hoerhuys te logeren, en daeruyt een hoer te willen trouwen. Had een koets gekocht, en daer achter op de Con. en̅ de Coningin doen schilderen, en daerbij: I am satisfied in all.

Had brieven van mijn vr. van̅ 9^en, 12^en, 16^en en 19^en Februar. In die van̅ 9^en schrijft, dat de vrouw van Valckenburgh, naer dat sij van̅ koetsier, haer man, wettel. gescheiden was, omdat haer geslagen had en qual. getracteert, op conditie dat sij hem 1000 gl. 's jaers soude uytkeeren en aen comptant geldt 2000 gl., weder bij hem geloopen was, en̅ een testament gemaeckt hadde, waerbij sij hem al haer goedt had gemaeckt; 't welck Mad^e de S^t Martin soo had ontstelt, dat men meende dat sij de doe verleden weeck ontijdigh soude in de kraem gekomen hebben, en schier desperaet was. Schrijft oock, dat neef de Willem sijn suster soo langh was aengeweest, dat sij hem belooft en versekert hadde, dat sij met Gersdorf niet soude trouwen, maer dat sij weder op haer broer begeert hadde, dat hij niet soude beletten, dat hij bij haer soude komen, want dat sij hem altemet eens wilde sien, dat hij haer hadde toegestaen, en̅ nu beyde wel te vrede waeren. In de brief van̅ 12^en seght sij, dat Mad^e de S^t Martin haer smergens, daeghs te voren, had laten weten, dat sij die nacht in̅ kraem was gekomən van een soon en van een dochter, daer sij wel gewenscht hadde geen kinderen meer te krijgen. Dat in̅ voorgaende weeck op ordre van de Staten alle Deensche schepen gearresteert en̅ beslagen waeren. Dat die verlede saterdach daer tijding was gekomen, dat het doode lichaem van de Wilde omtrent Texel gevonden was. Dat de H^r van Engelenburgh, Hoochschout van̅ Bosch, in̅ Haegh gestorven was, en̅ onder andere de H^r van Duyvenvoorde de charge solliciteerde voor sijn broer, de H^r van Rosande.

[p. 319]

Naermidd. was tot Dorp, daer hij, Mevr. Boddenbroeck, Capⁿ Bodenbroeck en Villatte saten en speelden bruyten. Dorp met sijn wolle muts op.

25 Dond.

Smerg. was de soon van Boddenbroeck bij mij. Daernae Sayer.

Hulst quam mij seggen, dat een loots van Texel joff. de Wilde had komen brengen de teeckenen van de Wildens kleeren, en haer geseght dat het volck van̅ kust sijn goudt gedeelt hadden, en̅ de Bailluw van ......¹⁾ medegedeelt hadde. Dat sijn lichaem seer weynigh beschadight bevonden was.

1) Niet ingevuld.

26 Vrijd.

Smergens ten 10 gingh naer buyten, en quam voor de middach wederom.

Isac deed mij nooden, maer most het excuseren naer dat hem toegeseght hadde.

Naermidd. gingh over 4 weder naer buyten, en was savonts bij de Con., die vrij veel dingen teeckende.

Baersenburgh wierd met een koets naer Harwich gebracht, Dorp, Camerling van Portland, hem tot aen̅ koets brengende. Quam eerst ten half 11 thuys.

27 Saterd.

Smerg. waren Dorp en̅ Bodenbroeck bij (mij), de leste over een vendel voor sijn soon.

Talmde langh om haer mijn microscopium te laten sien, hebbende de manier van doen daermede eenighsins vergeten.

Smidd. at Golstein bij mij, liet Boision stilletjes gaen.

Naermidd. was met Golstein tot Frankline, de quaker, at the White Lion bij de Beurs, en kocht 3 dozijn flessen seer goede Canary-wijn, tegen ½ croon 't stuc. Hij beloofde ons te waerschouwen, als er een vrouw onder haer prediken soude.

28 Sond.

Smergens was Sylvius bij mij, en att met mij smiddaghs.

[p. 320]

Over tafel quam Tampion bij ons, en bleef tot ⅓ 7 bij mij.